schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

Figuur 16. Aantal geregistreerde stakingsdagen (gelijkgestelde dagen van de werknemers opgenomen in de sociale
zekerheid) in het Vlaamse Gewest, periode 1991-2007.
Figuur 16
500.000
400.000
aantal stakingsdagen
300.000
200.000
100.000
0
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Bron: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ).
De frequentie van stakingen neemt nochtans toe. Daaraan is de hoger vermelde toename
van de CAO’s op ondernemingsniveau niet vreemd. Veel CAO’s zijn het gevolg van een
overheidsmaatregel die op ondernemingsniveau moet worden ingevuld. Maar stakingen
duren steeds minder lang en ze tellen ook minder deelnemers. Vandaele (2007) verklaart
deze daling onder meer door de tertiarisering van de economie, het toenemend aantal
KMO’s en het opkomen van nieuwe sectoren.
Van Gyes e.a. (2009) besluiten dat het sociaal overleg gekenmerkt blijft door gecentraliseerd
en gecoördineerd onderhandelen door uitgebouwde werkgevers- en vakbondsorganisaties,
met betrokkenheid van overheid, een grote sociale harmonie, en een medezeggenschapsverlengstuk
op bedrijfsniveau. Zoals blijkt uit de cijfers over lidmaatschap en
draagvlak bij sociale verkiezingen, hebben de Belgische vakbonden hun kracht behouden.
Dit zorgt voor een blijvende mobilisatiekracht waardoor ze niet gemarginaliseerd
worden maar integendeel net meer thema’s aan het bevoegdheidsdomein van de sociale
partners worden toegewezen.
Uitleiding
‘Geef me werk, werk, werk. ‘k Heb twee handen ‘k voel me sterk’ zo klonk het strijdlied dat
Walter Grootaerts van De Kreuners speciaal componeerde voor de grote ‘Jongerenmars
voor Werk’ die op 24 april 1982 in Brussel werd gehouden. Duizenden jongeren kwamen
toen op straat als protest tegen het record aantal werklozen en het beleid van de regering
Martens. Die mobilisatie was een indicatie voor de prominente aandacht die het thema
‘werk’ toen verkreeg in het maatschappelijke debat. In 1984 volgde er nog een tweede
Jongerenmars voor Werk. Tegelijk was het ook de laatste.
Huyse (1980) kwalificeerde het sociaal-economische thema – naast het levensbeschouwelijke
en het communautaire - als een van de 3 grote breuklijnen in het politieke bestel van
België na WO II. Maar net als voor het levensbeschouwelijke al eerder gebeurde, is ook de
sociaal-economische breuklijn gedurende de afgelopen 25 jaar gaandeweg vervaagd.
105 Al ge m e e n - We r k