schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

werk voor veel meer werknemers het kanaal bij uitstek is om hun kwalificaties op peil te
houden en uit te breiden (tabel 11).
Tabel 11.
Aandeel werknemers dat het afgelopen jaar een formele training volgde versus aandeel waarvan de
uitvoering van de job leermogelijkheden biedt, in België, 1995, 2000 en 2005, in %.
1995 2000 2005
% werknemers die van de job leren 68 74 74
% werknemers die in het voorbije jaar training kreeg,
betaald of voorzien door de werkgever
20 30 40
Bron: EWCS (eigen bewerking)
Van meer recente datum zijn de gegevens van de werkbaarheidsmonitor (STV Innovatie
& Arbeid, 2004, 2007). Deze laten vooralsnog niet toe lange termijn trends te duiden,
maar ze maken het wel mogelijk risicogroepen te identificeren die met een gebrek aan
leermogelijkheden te kampen hebben. Het betreft hierbij zowel de mate waarin werknemers
door formele opleidingskansen als in de dagelijkse ervaring op de werkplek hun
competenties al dan niet op peil kunnen houden en verder ontwikkelen in functie van
hun inzetbaarheid op langere termijn.
In vergelijking met de meting uit 2004 zijn de leermogelijkheden in 2007 voor het geheel
van de werknemers licht verbeterd, van 23% met onvoldoende leermogelijkheden tot
20%. Sectoren met een hoog aandeel werknemers met onvoldoende leermogelijkheden
zijn textiel (37%), horeca (34%) en voeding (32%). Omgekeerd zijn in het onderwijs (7%),
de financiële sector (10%) en de gezondheids- en welzijnszorg (14%) het minst werknemers
met onvoldoende leermogelijkheden.
Er zijn echter enorme verschillen in leermogelijkheden naargelang de aard van de functie
(tabel 12). Bijna de helft van de ongeschoolde werknemers heeft onvoldoende leermogelijkheden
op het werk terwijl er bij professionals en kaderleden nauwelijks sprake is van
onvoldoende leermogelijkheden. De discriminatie in participatie aan formele opleiding
naar opleidingsniveau (zie hoger vermelde Mattheüs-effect) zet zich dus door op het terrein
van het leren op het werk.
Tabel 12.
Aandeel werknemers met onvoldoende leermogelijkheden op het werk naar aard van de functie in
Vlaanderen, 2007, in %.
Aard van de functie
Onvoldoende leermogelijkheden
Ongeschoolde / geoefende arbeider 48
Geschoolde arbeider / technicus 25
Uitvoerende bediende 20
Onderwijs-, zorgfunctie 8
Middenkader – professional 7
Kader – directie 4
Bron: STV Innovatie & Arbeid (2007).
Werknemers met een lager opleidingsniveau komen vaak terecht op jobs met een lagere
arbeidskwaliteit die minder leermogelijkheden bieden. Zodoende diept de initiële achter-
99 Al ge m e e n - We r k