Onderzoeksrapport Bestuurlijke sanctioneringsmechanismen - Besafe

Het “onveiligheidsgevoel” is een belangrijk maatschappelijk probleem geworden en wordt
voornamelijk aangewakkerd door gedragingen die niet zozeer in de echte criminaliteit
kaderen, maar in de overlastproblematiek. 103 Naast de openbare overlast heeft de wetgever het
bestuur echter ook bevoegd gemaakt voor gedragingen die normaliter door de strafrechter
worden beteugeld. Hierdoor is het bestuur in bepaalde gevallen naast de strafrechter bevoegd
geworden. 104
Zoals hierboven werd uiteengezet zijn diverse besturen bevoegd om bestuurlijke sancties
inzake veiligheidsmateries op te leggen. Hieronder worden kort, bij wijze van voorbeeld,
enkele wetten aangehaald waarin bestuurlijke sancties werden opgenomen. Op lokaal niveau
wordt de Wet tot invoering van de gemeentelijke administratieve sanctie toegelicht. 105 Op
federaal vlak wordt enerzijds de Wet op de voetbalveiligheid 106 en anderzijds de Wet tot
regeling van de private en bijzondere veiligheid 107 onder de loep genomen.
Volledigheidshalve moet worden opgemerkt dat er naast deze wetgeving andere wetgeving
bestaat waarin een bestuur de mogelijkheid krijgt sanctionerend op te treden en waarin dit
optreden kadert binnen de veiligheid. Het is bijna onmogelijk om alle bijzondere wetgeving
hieromtrent aan te halen. De moeilijkheid ligt in het feit dat in verschillende sectoren
verschillende besturen bevoegd zijn en zo bijdragen tot het veiligheidsbeleid in zijn geheel.
De toepassingen die hieronder zijn opgenomen, worden dan ook bij wijze van voorbeeld
nader onderzocht.
Niettemin blijken deze toepassingen in de praktijk het interessantst; wij verwijzen in dit
verband naar de samenloopcasus uit het eerste hoofdstuk. Bovendien zijn de gemeenten heel
origineel bij het bepalen van de gemeentelijke bestuurlijke sancties. Zoals reeds werd
vermeld, kan een lokaal bestuur enkel en alleen sanctionerend optreden wanneer er géén wet,
decreet of ordonnantie is die deze gedraging reeds strafrechtelijk of bestuurlijk
sanctioneert. 108 De gemeente kan met andere woorden slechts die gedragingen handhaven die
103 K. VAN HEDDEGHEM en M. VERBEECK, Gemeentelijke administratieve sancties: de bestuurlijke aanpak
van overlast, Brussel, Politeia, 2005, II/Instrumentarium/Hoofdstuk 1/1.
104 Dit is o.a. het geval voor de gemengde inbreuken in de wet betreffende de gemeentelijke administratieve
sanctie, B.S. 10 juni 1999. Zie artikel 119bis, §2, 2 de lid N.Gem.W.
105 Wet 13 mei 1999 tot invoering van gemeentelijke administratieve sancties, B.S. 10 juni 1999.
106 Wet 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden, B.S. 3 februari 1999 zoals gewijzigd
door de Wet van 25 april 2007 houdende diverse bepalingen, B.S. 8 mei 2007.
107 Wet 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid, B.S. 29 mei 1990.
108 Artikel 119bis, §1 van de Nieuwe Gemeentewet. Deze bepaling is belangrijk in het licht van de
samenloopsituaties die in Hoofdstuk IV worden besproken.
41