Onderzoeksrapport Bestuurlijke sanctioneringsmechanismen - Besafe

tot de bevoegdheid van de rechterlijke macht in plaats van de uitvoerende macht. De artikelen
144 en 145 G.W. verwoorden toch duidelijk dat het beslechten van geschillen toebehoort aan
de rechterlijke macht. Artikel 151, §1 G.W. vult deze artikelen verder aan door het openbaar
ministerie te belasten met de individuele opsporing en vervolging. Bovendien krijgt de
uitvoerende macht op basis van artikel 105 G.W. (bijna) uitsluitend toegewezen
bevoegdheden die voornamelijk bestaan in het maken van de verordeningen en besluiten die
voor de uitvoering van de wetten nodig zijn. Volgens E. Ankaert en J. Put “laten de ruime
bewoordingen van deze bevoegdheidsverdeling niet toe harde conclusies te trekken
aangaande de toelaatbaarheid van bestuurlijke rechtshandhaving”. 79 Deze auteurs stellen wel
vast dat “repressieve rechtshandhaving een wezenlijke functie van de rechterlijke macht
uitmaakt…maar dat de rechtshandhaving een typisch rechterlijke taak is, betekent nog niet
dat het een exclusief rechterlijke taak is”. 80
Een gevolg van de toelaatbaarheid van de (punitieve) bestuurlijke sanctie, is het ontstaan van
twee verschillende handhavingsmechanismen naast elkaar. Enerzijds kan een burger bij nietnaleving
van wettelijke verplichtingen strafrechtelijk worden vervolgd. Anderzijds bestaat nu
ook de keuze voor een bestuurlijke handhaving voor deze inbreuken. De keuze voor het ene
dan wel het andere mechanisme is grotendeels een beleidsbeoordeling. 81 Het valt op dat de
wetgever steeds vaker kiest voor het bestuurlijk sanctioneringsmechanisme, ook voor
zwaarwichtige feiten. 82
De beoordelingsbevoegdheid van de wetgever vloeit voort uit de vaste rechtspraak van het
Arbitragehof inzake de toepasselijkheid van de Wet van 30 juni 1971 betreffende de
administratieve geldboeten 83 : “Wanneer de wetgever oordeelt dat sommige tekortkomingen in
wettelijke verplichtingen beteugeld moeten worden, dan behoort het tot zijn
beoordelingsbevoegdheid te beslissen of het opportuun is om voor strafsancties of voor
administratieve sancties te opteren. De keuze van de ene of de andere categorie van sancties
79 E. ANKAERT, J. PUT, P.C. ADRIAANSE, T. BAKHUYSEN en M.L. VAN EMMERIK, o.c., 57.
80 E. ANKAERT, J. PUT, P.C. ADRIAANSE, T. BAKHUYSEN en M.L. VAN EMMERIK, o.c., 57, waar in
voetnoot 12 wordt verder verwezen naar A. UYTTENHOVE en J. PUT, “Scheiding der machten en de macht
van de rechter ten aanzien van sanctiebeslissingen van de R.V.A.”, Soc. Kron. 1998, 109-110.
81 E. ANKAERT, J. PUT, P.C. ADRIAANSE, T. BAKHUYSEN en M.L. VAN EMMERIK, o.c., 64.
82 J. PUT, “Naar een kaderwet administratieve sancties”, R.W. 2005-2006, 321. De motieven voor deze keuze
lopen parallel met de factoren die de opkomst van het “gewapend bestuur” verklaren: zie Hoofdstuk I, 1.
Vaststelling : opkomst van een “gewapend bestuur”.
83 Wet 30 juni 1971 betreffende de administratieve geldboeten toepasselijk in geval van inbreuk op sommige
sociale wetten, B.S. 13 juli 1971.
37