Onderzoeksrapport Bestuurlijke sanctioneringsmechanismen - Besafe

Eens deze inventaris is gemaakt, kunnen eventuele samenloopsituaties van deze
(verschillende) handhavingsinstrumenten worden bekeken. Het komt immers voor dat
verschillende maatregelen tezelfdertijd worden opgelegd, zodat de vraag rijst naar de
mogelijkheid van een dubbele bestraffing. Vooraleer de vraag naar de dubbele bestraffing kan
worden beantwoord, is het echter noodzakelijk te weten wat er onder een “bestraffing” wordt
verstaan (Hoofdstuk III). Welke instrumenten uit de inventaris kunnen als een “bestraffing”
worden beschouwd De rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
heeft in zijn rechtspraak betreffende de bestuurlijke sanctie een aantal criteria naar voor
geschoven die deze beoordeling mogelijk maken. Aan de hand van de op het Europese vlak
ontwikkelde criteria is het dus mogelijk het punitieve karakter van de instrumenten
opgenomen in de inventaris te beoordelen.
Zodra duidelijk is wat onder “bestraffing” kan worden verstaan, kunnen de
samenloopsituaties onder de loep worden genomen (Hoofdstuk IV). Hierin zijn twee luiken
te onderscheiden. Ten eerste is het mogelijk dat éénzelfde feit onder twee verschillende
juridische kwalificaties valt waardoor er sprake kan zijn van een dubbele bestraffing. In deze
situatie heeft men te maken met een samenloop van juridische kwalificaties. Ten tweede is het
mogelijk dat verschillende feiten worden gepleegd die afzonderlijk worden gesanctioneerd.
De persoon die deze onderscheiden inbreuken heeft gepleegd, zal diverse sancties krijgen. De
vraag rijst of die sancties kunnen worden getemperd wanneer blijkt dat de inbreuken zich
binnen hetzelfde geheel voordeden of elkaar opvolgden. In dit hoofdstuk wordt tevens de
casus opgelost.
Vervolgens wordt het Nederlandse recht bestudeerd. Er zal hier worden nagegaan of
Nederland een voorbeeld kan zijn voor België op het vlak van de bestuurlijke sanctionering
(Hoofdstuk V). Het bestaan van een ‘nevenstrafrecht’ ontwikkeld door bestuursorganen leidt
bijna per definitie tot conflictsituaties. Een mogelijk te bewandelen denkpiste is om, naar
Nederlands voorbeeld, een algemene kaderregeling m.b.t. bestuurlijke sancties uit te stippelen
waarin aandacht wordt besteed aan de wijze van afweging tussen bestuursrechtelijke en
strafrechtelijke handhaving, aan de invulling van de notie bestuurlijke sanctie en aan de
bestrijding van samenloopperikelen.
25