Onderzoeksrapport Bestuurlijke sanctioneringsmechanismen - Besafe

Hoofdstuk VI. Conclusies en aanbevelingen
1. Juridische evoluties op het vlak van bestuurlijke sanctionering
1.1. Vaststelling 1: Opkomst van een “gewapend bestuur” in diverse
rechtsdomeinen via telkens aparte wetten
In alle domeinen van het recht worden we geconfronteerd met het verlenen van steeds meer
sanctiebevoegdheden aan het bestuur: via allerhande specifieke wetten krijgt het bestuur meer
en meer de bevoegdheid om bestuurlijke sancties op te leggen. Deze bestuurlijke sancties zijn
dwangmaatregelen die worden opgelegd door het bestuur (dus niet door een rechter) bij het
niet-naleven van een publiekrechtelijk voorschrift. Soms komen deze bestuurlijke sancties
volledig in de plaats van strafrechtelijke handhaving, soms bestaan beide
handhavingstechnieken naast elkaar. Bestuurlijke handhaving kan dus een alternatief voor of
aanvulling zijn op het strafrecht. In dit verband wordt er dan ook gesproken van de opkomst
van een “gewapend bestuur”. Deze evolutie is uiteraard belangrijk daar een strafrechtelijke
sanctie wordt opgelegd door een rechter, terwijl een bestuurlijke sanctie wordt opgelegd door
een bestuur.
Als oorzaken voor deze verschuiving van strafrechtelijke naar bestuurlijke handhaving wordt
vooral gewezen op de hoge seponeringsgraad bij het parket waardoor een gevoel van
straffeloosheid ontstaat. Indien er toch wordt vervolgd, komt de sanctie wegens de achterstand
bij het gerecht vaak te laat zodat vragen rijzen bij de effectiviteit van de sanctie. Via de
bestuurlijke handhaving zou meer tijd vrijkomen bij het parket om de zwaardere criminaliteit
efficiënter aan te pakken.
Deze evolutie merken we onder meer in het sociaal recht, het fiscaal recht en het milieurecht,
maar vooral ook in de materie die onderzocht wordt in het raam van dit project, de
veiligheidsproblematiek. Zo verlenen de Voetbalwet, de Wet Private Veiligheid en de GAS-
Wet (Wet Gemeentelijke Administratieve Sancties) belangrijke bevoegdheden aan besturen
om sanctionerend op te treden via bijvoorbeeld het opleggen van een bestuurlijke boete, het
sluiten van een inrichting, een stadionverbod, het verbod het land te verlaten, enz.
225