Onderzoeksrapport Bestuurlijke sanctioneringsmechanismen - Besafe

eëindigen. Bovendien moet de ongewenste situatie ook effectief door de bestuurlijke
maatregel tot een einde kunnen worden gebracht. Het algemeen belang moet ten slotte gebaat
zijn bij het opleggen van de reparatoire bestuurlijke sanctie. 643
2.1.1. Bestuurlijke ophouding of detentie
Op grond van de artikelen 154a en 176a van de Gemeentewet 644 is de burgemeester bevoegd –
respectievelijk kan hem door de gemeenteraad de bevoegdheid worden verleend – door hem aan
te wijzen groepen van personen op een door hem aangewezen plaats gedurende ten hoogste twaalf
uren te doen ophouden. 645 Van deze bevoegdheid mag door de burgemeester gebruik worden
gemaakt ingeval er zich door een bepaald groepsgedrag een ernstige verstoring van de
openbare orde voordoet, dan wel ernstige vrees bestaat voor het ontstaan daarvan. De
bestuurlijke detentie moet noodzakelijk zijn ter voorkoming van de voortzetting of de
herhaling van de groepsgewijze niet-naleving van specifieke voorschriften of bevelen die
strekken tot handhaving van de openbare orde. De naleving mag niet redelijkerwijs op andere
geschikte wijze kunnen worden verzekerd.
De ratio legis is gelegen in een grootschalige, ernstige verstoring van de openbare orde of
ernstige vrees daarvoor, waarvan de aanleiding kan worden gevonden in het niet naleven van
een specifiek voorschrift of bevel. De ernstige (vrees voor) verstoring kan maar moet haar
aanleiding niet vinden in (vermoedelijk begane) strafbare feiten. De bestuurlijke ophouding
kan bijvoorbeeld mensen treffen die moeilijkheden (zouden kunnen) veroorzaken bij
manifestaties. Zo werd de maatregel in Amsterdam kort voor de Europese
Voetbalkampioenschappen van 2000 in een Gemeentelijke Verordening opgenomen om
supporters in toom te kunnen houden.
De vrijheidsontneming moet noodzakelijk zijn om de ongewenste situatie te doen beëindigen.
Bij bestuurlijke ophouding gaat het evenwel niet om de bestrijding van structurele vormen
van overlast veroorzaakt door bepaalde personen. Het gaat wel om de beteugeling van
643 T. KOOIJMANS, o.c., 307.
644 Wet van 14 februari 1992 houdende nieuwe bepalingen m.b.t. gemeenten.
645 Zie in dit verband T. KOOIJMANS, P.A.M. MEVIS, “Bestuurlijke detentie”, Nederlands Tijdschrift voor
Bestuursrecht 1999, 109-117; T. KOOIJMANS, P.A.M. MEVIS, “Nogmaals bestuurlijke detentie: het
wetsvoorstel “Bestuurlijke ophouding”, Nederlands Tijdschrift voor Bestuursrecht 1999, 237-240.
202