Onderzoeksrapport Bestuurlijke sanctioneringsmechanismen - Besafe

Een eerste antwoord is er gekomen in de Lutz-zaak. 372 Hierin heeft het E.H.R.M. expliciet
vermeld dat het tweede criterium (de aard van de inbreuk) en het derde criterium (de aard en
mogelijke ernst van de sanctie) alternatief zijn. Het volstaat met andere woorden dat de
inbreuk strafrechtelijk van aard is of dat de betrokkene een sanctie heeft verkregen die wegens
haar aard en ernst tot het strafrecht behoort. 373
Deze problematiek werd verder uitgewerkt in de zaak Garyfallou Aebe v. Griekenland. 374
Eerst werd bovenstaand principe bevestigd. Sinds dit arrest wordt dan ook niet meer betwist
dat het tweede en derde criterium alternatief kunnen worden toegepast. 375 Vervolgens
oordeelde het Hof dat wanneer noch het tweede criterium, noch het derde criterium op zich tot
de toepassing van artikel 6 EVRM leidt, er mag worden overgegaan tot een cumulatief
gebruik van de twee criteria. Concreet komt dit erop neer dat wanneer de aard van de inbreuk
en de aard en de mogelijke zwaarte van de sanctie een aantal argumenten opleveren, die op
zichzelf niet beslissend zijn maar samen voldoende zijn om te besluiten dat de overtreding
toch een strafrechtelijk karakter vertoont, een cumulatief gebruik van beide criteria tot de
toepassing van artikel 6 EVRM kan leiden. 376
De zaak Morel v. Frankrijk, gewezen in de ontvankelijkheidsfase door de Europese
Commissie voor de Rechten van de Mens (E.C.R.M.), is dan weer een uitzondering in het
372 Lutz-zaak, §55, tweede lid: “The Court points out that the second and third criteria adopted in the judgments
in the Engel and Others case and the Öztürk case are alternative and not cumulative ones: for Article 6 (art. 6)
to apply in virtue of the words "criminal charge", it suffices that the offence in question should by its nature be
"criminal" from the point of view of the Convention, as in the instant case, or should have made the person
concerned liable to a sanction which, in its nature and degree of severity, belongs in general to the ‘criminal’
sphere.”
37 3 A. ALEN, “Administratieve geldboeten: hun internationaal- en internrechtelijke kwalificatie”, in X., Liber
Amicorum Prof. Dr. F. Baeteman, Deurne, Kluwer, 1997, 384-385; E. ANKAERT, J. PUT, P.C. ADRIAANSE,
T. BAKHUYSEN en M.L. VAN EMMERIK, o.c., 6-7
374 GARYFALLOU AEBE v. GRIEKENLAND, E.H.R.M. 24 september 1997, Rep. Eur. Court H.R. 1997, V,
1821 (hierna Garyfallou-zaak). Recent werd dit nog bevestigd in de Ezeh and Conners-zaak van 9 oktober 2003,
§82 en §86.
375 A. DE NAUW, “De rechten van de mens, stuwende kracht van een nieuwe golf van penalisering in het
sociaal en fiscaal strafrecht”, T. Strafr. 2001, 219.
376 Garyfallou-zaak, § 33, tweede lid: “In this respect, the Court recalls that these criteria are alternative and not
cumulative ones: for Article 6 to apply by virtue of the words “criminal charge”, it suffices that the offence in
question should by its nature be “criminal” from the point of view of the Convention, or should have made the
person concerned liable to a sanction which, in its nature and degree of severity, belongs in general to the
“criminal” sphere. This does not exclude that a cumulative approach may be adopted where the separate
analysis of each criterion does not make it possible to reach a clear conclusion as to the existence of a “criminal
charge”; Zie ook A. ALEN, “Administratieve geldboeten: hun internationaal- en internrechtelijke kwalificatie”,
in X., Liber Amicorum Prof. Dr. F. Baeteman, Deurne, Kluwer, 1997, 388; A. DE NAUW, “De rechten van de
mens, stuwende kracht van een nieuwe golf van penalisering in het sociaal en fiscaal strafrecht”, T. Strafr. 2001,
219; J. PUT, o.c., 146-148.
112