OPMAAK Ortho november 1999 - NVOS-Orthobanda
OPMAAK Ortho november 1999 - NVOS-Orthobanda
OPMAAK Ortho november 1999 - NVOS-Orthobanda
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
IN DIT NUMMER O.A.:<br />
KARIN KOEMANS<br />
SCHEIDEND SECRETARIS VAN DE <strong>NVOS</strong><br />
WWW.<strong>NVOS</strong>.NL<br />
<strong>NVOS</strong> MEDIO NOVEMBER OP INTERNET<br />
NAGELS EN<br />
NAGELAFWIJKINGEN<br />
ORTHOPEDISCHE<br />
JAARGANG 19 NOVEMBER <strong>1999</strong> NO 4
Groothandel in<br />
<strong>Ortho</strong>pedische artikelen<br />
sinds 1893<br />
Portsmuiden 17, 1046 AH Amsterdam<br />
b.v.<br />
AGENTUREN - IMPORT - EXPORT<br />
Telefoon 020 - 611 84 55*<br />
Telefax 020 - 611 53 88<br />
Voorraadhoudend o.a.:<br />
Degussa: Degaplast schuim/gietharsen<br />
Noba Verbandmittel Danz: Elasta/Noba/Rurhstern Triumph<br />
gipszwachtels<br />
F.W. Kraemer: Steunzolen en toebehoren<br />
Caroli: Peroneusveren, pasdelen en orthesen<br />
Ipos: Kousmaterialen, ipocon hielkussens<br />
Centri: Handschoenen en vulhanden<br />
Vaupel: Metalen pasdelen<br />
Bissell: Aluminium Loophulpen<br />
Dimalo: Houten loop- en hulpmiddelen<br />
Langer: PPT plaatmaterialen<br />
Freudenberg: ”Luna” plaatmaterialen<br />
Zotefoams: Plastazote en Evazote<br />
S.P.A.C.: Pulman schoeisel<br />
Molinari: S.O.S. Schoeisel<br />
Markell: Dennis Browne schoentjes<br />
Saba: Lijmen<br />
Diverse fabrikaten: Kurkplaten<br />
Diverse fabrikaten: Kunststofplaten<br />
Diverse fabrikaten: Thermoplastische plaatmaterialen<br />
Diverse fabrikaten: Stansmaterialen<br />
Diverse fabrikaten: RVS bandstaal en platen
Een nieuw millennium<br />
,oor u ligt de laatste uitgave van <strong>Ortho</strong>pedische Schoentechniek van<br />
O RTHOPEDISCHE<br />
COLOFON<br />
November <strong>1999</strong><br />
Officieel orgaan van de<br />
Nederlandse Vereniging van<br />
<strong>Ortho</strong>pedisch Schoentechnici<br />
te Utrecht.<br />
Redactiecommissie:<br />
H.J.M. Diepstraten, Maarssen<br />
O.J.A. Toornend, Amsterdam<br />
P.J.A. ten Hengel, Baarn<br />
Leontien Braakman, Utrecht<br />
Correspondentie:<br />
Redactie <strong>Ortho</strong>pedische<br />
Schoentechniek<br />
Postbus 3140<br />
3502 GC Utrecht<br />
Tel.: 030 - 28.44.522<br />
Abonnementsprijs:<br />
f 75,– per jaar, excl. 6% BTW.<br />
Administratie:<br />
<strong>Ortho</strong>pedische Schoentechniek,<br />
Postbus 3140, 3502 GC Utrecht<br />
Tel.: 030 - 28.44.522<br />
Annulering van abonnementen<br />
dient schriftelijk drie maanden<br />
voor het eerstvolgende<br />
kalenderjaar te geschieden.<br />
Advertentie-verkoop:<br />
Wissenraet & van Spaendonck<br />
Carla Carvalhal<br />
Postbus 3140, 3502 GC Utrecht<br />
Tel.: 030 - 28.44.500<br />
Telefax: 030 - 28.44.501<br />
E-mail: c.carvalhal@wispa.nl<br />
Uitgave:<br />
Stichting Voorlichting<br />
<strong>Ortho</strong>pedische Schoentechniek<br />
te Utrecht.<br />
Vormgeving en druk:<br />
Karstens drukkers/designers<br />
Hooigracht 35, 2312 KN Leiden<br />
Postbus 164, 2300 AD Leiden<br />
Tel.: 071 - 514.32.44<br />
Telefax: 071 - 514.35.49<br />
Niets uit dit blad mag op welke<br />
wijze dan ook worden overgenomen<br />
dan met schriftelijke<br />
toestemming van de uitgeefster.<br />
V<br />
dit millennium.<br />
De wereld om ons heen verandert, Europa is over twee jaar één, de<br />
grenzen vallen weg en er kunnen makkelijk buitenlandse concurrenten op onze<br />
markt komen. Zorgverzekeraars dekken zich in door te fuseren of worden overgenomen.<br />
Ook in onze eigen markt vindt deze ontwikkeling plaats. Bedrijven<br />
zoeken elkaar op en vormen samenwerkingsverbanden om klaar te zijn voor die<br />
hele grote markt die Europa heet.<br />
Verschillende ontwikkelingen in onze branche zullen onze vereniging ook in het<br />
komende jaar weer gaan bezig houden. Zo staat de samenwerking met ORTHO-<br />
BANDA weer op de agenda. Na een initiatief van de <strong>NVOS</strong> is er een extern<br />
bureau bijgeroepen om de samenwerking gestalte te geven.<br />
De CAO onderhandelingen zijn afgelopen zomer afgerond. De verhoging is<br />
onder het landelijk gemiddelde gebleven iets wat gezien de ontwikkelingen in<br />
de branche goed te verdedigen is. Het functieclassificatiesysteem is aangepast<br />
waardoor het voor werkgever en werknemer overzichtelijker wordt en makkelijker<br />
toepasbaar in verschillende grootte ondernemingen. Per 1 januari 2000 zal<br />
dit officieel ingaan. Voor werknemers en werkgevers komen er informatiebijeenkomsten<br />
over hoe het systeem gebruikt dient te worden.<br />
De <strong>NVOS</strong> kunt u inmiddels tegenkomen op de digitale snelweg. Geheel in de<br />
geest van het nieuwe millennium kunt u op de <strong>NVOS</strong> website snel en efficiënt<br />
terecht voor informatie en service.<br />
Op het secretariaat wordt de stoel van de secretaris niet langer ingevuld door<br />
het voor ons vertrouwde gezicht van Karin Koemans maar door het nieuwe<br />
gezicht van mevrouw Hetty Hermes. We wensen haar veel succes.<br />
Ik wens u fijne feestdagen toe en een storingsvrije jaarwisseling.<br />
,INHOUD<br />
Olav Toornend<br />
Interim Voorzitter<br />
Diploma-uitreiking, in woelige tijden van de opleiding 6<br />
Karin Koemans, scheidend secretaris van de <strong>NVOS</strong> 11<br />
Pathofysiologie 14<br />
Harry’s tip 15<br />
De invloed van mediale en laterale orthese wiggen op de belasting<br />
van de aponeurosis plantaris: een in-vitro studie 16<br />
WWW.<strong>NVOS</strong>.NL, <strong>NVOS</strong> medio <strong>november</strong> op internet 19<br />
Thijs Smeets & Edith König 20<br />
Nagels en Nagelafwijking 23<br />
Erkenningsregeling 25<br />
ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK<br />
3
JOS AMERICA<br />
FLEXAM ®<br />
Alle machines voor<br />
de orthopedische<br />
schoentechniek<br />
Flexam Vakuum en<br />
Vakuum 80<br />
stofafzuigsystemen<br />
Machines voor de<br />
onderwerkmakerij<br />
en schachtenmakerij<br />
Speciale werktafels naar<br />
maat met dampafzuiging<br />
<strong>Ortho</strong>pedische persen<br />
en compressor systemen<br />
Het volledige Hardo<br />
machineprogramma<br />
inclusief onderhoud<br />
en service<br />
PAROCONTOUR ®<br />
Parocontour 3D CAD/CAM<br />
systeem voor het maken van<br />
inlegzolen en supplementen<br />
met 3D-scanner, werkstation<br />
en freesunit<br />
SHOEMASTER ®<br />
Shoemaster orthopeadic<br />
3D CAD/CAM system voor o.a.<br />
de leest- en schachtproduktie<br />
Jos America B.V.<br />
Industriepark Vliedberg 9 • 5251 RG Vlijmen<br />
Tel. 073 511 91 23 • Fax 073 511 50 97<br />
4
HOE POWER ZORGT VOOR<br />
’N MEERWAARDE VAN UW<br />
PENSIOENPREMIE.<br />
De Powerlijmtafel heeft<br />
een lijmdampafzuiging<br />
die naar advies van<br />
TNO ontwikkeld is en de<br />
optimale afzuiging van<br />
lijm dampen garandeert.<br />
Uw gezondheid vaart hier<br />
wel bij, uw pensioenpremie<br />
kan dus meer opleveren<br />
als u een BREEZE gebruikt.<br />
BREEZE<br />
*<br />
Naar uw wensen op maat gemaakt<br />
In alle R AL kleuren leverbaar<br />
Verschillende kombinatiemogelijkheden<br />
Info nummer (030) 2626364<br />
Mississippidreef 20 - 3565 CG Utrecht<br />
postbus 11005 - 3505 BA Utrecht<br />
telefoon 0031(0)30 2626364 - fax 0031(0)30 2610587
,DIPLOMA-UITREIKING<br />
IN WOELIGE TIJDEN VOOR DE OPLEIDING<br />
Dit jaar kregen in totaal 69<br />
(ex)leerlingen een deelcertificaat of<br />
een diploma of beide, voor behaalde<br />
vakken in het oude of in het<br />
nieuwe opleidingssysteem.<br />
Er waren geslaagde adspiranten,<br />
leestenmakers, onderwerkmakers,<br />
assistenten, enzovoorts. Velen van<br />
hen togen, samen met familie en<br />
vrienden, op zaterdag 11 september<br />
naar het opleidingscentrum<br />
(OSC) om de waardevolle en<br />
bevochten papieren in ontvangst te<br />
nemen. Toen die eenmaal in bezit<br />
waren en er op het succes getoast<br />
kon worden, waren de gelukkigen<br />
de stroeve aanloop van de feestelijke<br />
gelegenheid al snel vergeten.<br />
Door: L. Braakman<br />
6<br />
H<br />
et was een snikhete dag,<br />
een stralende zon paste<br />
goed bij de feestvreugde<br />
die ongetwijfeld zou<br />
heersen tijdens de diplomering. De<br />
uitreiking van de certificaten vond<br />
plaats in het <strong>Ortho</strong>pedisch Schoentechnisch<br />
Centrum, één groep kwam<br />
‘s morgens en een groep ‘s middags.<br />
De groep examenkandidaten was<br />
namelijk erg groot: maar liefst 75<br />
diploma’s zouden worden overhandigd<br />
aan 69 leerlingen. In de ruime<br />
hal van het OSC dronk het voltallige<br />
gezelschap een kopje koffie, in<br />
afwachting van het officiële gedeelte.<br />
De stemming in de koffieruimte bleek<br />
niet helemaal te beantwoorden aan<br />
wat je verwacht van een feestelijke<br />
gelegenheid: de kandidaten praatten<br />
druk maar waren vooral verontwaardigd<br />
leek het. Ergens ging een deur<br />
open en één van de leden van de examencommissie,<br />
zichtbaar onder druk,<br />
verliet een zaaltje waar nog meer<br />
heren in pak zich gespannen over stapels<br />
papier hadden gebogen. Het<br />
bleek de docentenkamer te zijn, waar<br />
in allerijl de laatste hand werd gelegd<br />
aan de lijsten van wie wel en niet<br />
geslaagd waren en het programma<br />
van die dag. Maar het duurde niet<br />
lang voor zij er uit waren, en het<br />
startschot voor de feestelijkheden<br />
werd gegeven.<br />
VEEL WERK<br />
Bij navraag bleek dat de leerlingen -<br />
of ex-leerlingen - niet zomaar prijs<br />
gaven wat er aan de hand was. Eerst<br />
even checken wie de vragensteller is.<br />
"Oh, is het voor het vakblad. Nou,<br />
zeg maar dat er behoorlijk wat mis is<br />
gegaan. De helft van onze medestudenten<br />
is er niet vandaag. De meesten<br />
hebben pas gisteren per<br />
aangetekende post de uitnodiging<br />
gekregen. Die van mij ligt nog op het<br />
postkantoor denk ik. De postbode is<br />
met de aangetekende brief aan de<br />
dichte deur gekomen want ik werk<br />
overdag, zoals zovelen. Ik ben hier<br />
dus zonder dat ik zeker weet of er<br />
een diploma klaar ligt." Een ander<br />
kreeg voordat de examens begonnen<br />
de mededeling dat hij op examen<br />
moest voor leesten maken, een certificaat<br />
dat hij al anderhalf jaar op zak<br />
had. Meerderen van hen hadden wel<br />
iets meegemaakt dat niet erg soepel<br />
was gelopen.<br />
Leden van de examencommissie en<br />
Ron Schiedon van het bestuur van de<br />
<strong>NVOS</strong> bevestigden de verhalen, en<br />
legden uit waar de oorzaak van de<br />
problemen zat.<br />
De afgelopen tijd heeft het inderdaad<br />
gerommeld rondom de opleiding. Het<br />
OSC gonsde van de activiteit van de<br />
leerlingen, maar ook van de docenten<br />
en het bestuur, die met man en<br />
macht voor elkaar probeerden te krijgen<br />
wat de wet voorschreef: een verandering<br />
in het beleid én in de opzet<br />
van de beroepsopleiding tot orthopedisch<br />
schoentechnicus. Vroeger was<br />
het scholingssysteem voor dit<br />
ambacht beschreven in en gehouden<br />
aan de Wet op Cursorisch Beroepsonderwijs,<br />
en kende de opleiding drie<br />
periodes van 2 jaar. Tegenwoordig<br />
moet het OSC voldoen aan de nieuwe<br />
Wet Educatie Beroepsonderwijs,<br />
waarbij een modulair systeem hoort.<br />
De diplomering van 11 september<br />
was een afspiegeling van de vele<br />
gebeurtenissen. Zo werden er<br />
geslaagden gefeliciteerd met het behalen<br />
van een certificaat voor adspirant<br />
of assistent, volgens de vroegere<br />
opzet van de opleiding. Maar ook<br />
leerlingen die volgens de nieuwe<br />
opzet onderwijs hadden gevolgd, kregen<br />
die dag certificaten. Er was<br />
onderwijs volgens de nieuwe en de<br />
oude opzet, tegelijkertijd. Dan blijkt<br />
dat bij de opstart van nieuwe onbekende<br />
systemen de zo geheten ‘kinderziektes’<br />
er nog uit moeten.<br />
Onduidelijkheden en het maken van<br />
fouten is bijna onontkoombaar. Dus<br />
niet alleen de examenkandidaten hebben<br />
hard gewerkt, ook degenen die<br />
alle veranderingen moeten doorvoeren<br />
zetten er de schouders onder.
Geslaagden Nivo 1<br />
Vervaardiger orthopedische<br />
voorzieningen<br />
Geslaagden Nivo 2<br />
Beste student<br />
Mevr. Dorremand<br />
Nivo 1<br />
Onderwerkmaker<br />
Geslaagden Nivo 2<br />
Deze taak is nog niet volbracht, in<br />
tegenstelling tot die van de leerlingen<br />
die die dag kwamen om een lesperiode<br />
met succes af te sluiten.<br />
TOEKOMST<br />
Ron Schiedon startte het officiële<br />
gedeelte van de diplomering met een<br />
welkomstwoord aan allen. "Het is<br />
voor u allen een bijzondere dag. Juist<br />
daarom is het jammer dat er in de<br />
afgelopen tijd het één en ander mis is<br />
gegaan, waaronder de veel te laat<br />
verstuurde uitnodiging voor deze<br />
diploma-uitreiking. Dat had met een<br />
computerstoring te maken. Als ik dat<br />
hoor, kan ik zeggen dat ik blij ben dat<br />
ik hier vandaag sta om certificaten uit<br />
te reiken voor een beroep dat met<br />
recht een ambacht genoemd mag<br />
worden. Het belangrijkste daarbij is<br />
handwerk, maatwerk en vakwerk. Wij<br />
mogen met zijn allen trots zijn op de<br />
grote groep geslaagden die voor ons<br />
vak heeft gekozen; zij verdienen een<br />
hartelijk applaus.<br />
Dat niet alles soepel verliep de afgelopen<br />
tijd is geen geheim. Het OSC<br />
stapt over naar een nieuw onderwijssysteem.<br />
Verder neemt de opleiding<br />
een gedeelte van de taken, die vroeger<br />
in het bedrijfsleven thuishoorden,<br />
over. Want de begeleiding tijdens het<br />
werk in de praktijk bleek niet altijd<br />
toereikend. En de praktijk is cruciaal<br />
en het moeilijkst. Ook die moet geïntegreerd<br />
worden in het lessenpakket.<br />
We zijn er nog niet, maar we zullen<br />
zorgen dat leerlingen de kans krijgen<br />
een succes te worden."<br />
Karel van de Lest van de Stichting<br />
Vakopleiding Gezondheidstechnische<br />
Beroepen nam vervolgens het woord.<br />
Ook hij feliciteerde de geslaagden<br />
hartelijk met het behaalde diploma,<br />
dat hij een kroon op hun werk noemde.<br />
"Het had heel wat voeten in<br />
aarde voordat we zo ver waren dat<br />
we dit vandaag kunnen vieren. Een<br />
paar weken geleden vroeg een leerling<br />
aan mij tijdens een herexamen, of<br />
ik wel wist wat er allemaal fout ging.<br />
Ik wist het en was samen met de examencommissie,<br />
bestuur en docenten<br />
achter de schermen hard aan het<br />
werk. Leerlingen verwachten goed<br />
onderwijs en hebben daar recht op.<br />
Die eis mogen ze stellen. Wij moeten<br />
en zullen het ook voor elkaar krijgen<br />
hen dat te bieden. Dat is een belofte.<br />
De vakopleiding is de waarborg voor<br />
de kwaliteit van de vakman of -<br />
vrouw. Dat moeten we in ere houden.<br />
Minister Jorritsma wil het HOV-diploma<br />
afschaffen en dat levert het<br />
gevaar op dat straks iedereen zomaar<br />
een bordje op de deur kan hangen en<br />
een eigen bedrijf als orthopedisch<br />
schoentechnicus kan beginnen. Dat is<br />
wat somber stemt. De <strong>NVOS</strong> en het<br />
OSC moeten het ambacht en de consument<br />
beschermen tegen deze ontwikkeling.<br />
Ook daar ligt voor ons<br />
allen een belangrijke taak. Ik zie de<br />
toekomst positief in, maar we moeten<br />
de handen ineen slaan en die toekomst<br />
zeker stellen door de fundamenten<br />
ervoor gedegen te leggen.<br />
Als ik hier rondkijk naar de toestroom<br />
van jonge vaklieden, zal dat zeker luk-<br />
7
KOP/ART<br />
1/1<br />
Met mijn eigen zaak ....<br />
8
ken. Ik beloof u dat er volgend jaar<br />
veel verbeterd zal zijn, want de verandering<br />
van de opzet binnen het OSC<br />
moet uiteindelijk de opleiding naar<br />
een hoger plan brengen. En omdat de<br />
overheid onbetrouwbaar is, mogen<br />
we blij zijn met een sterke branchevereniging<br />
als de <strong>NVOS</strong>, die 1,5 miljoen<br />
gulden investeert in de<br />
opleiding."<br />
WERELDWIJD TOONAANGEVEND<br />
Eén voor één werden de geslaagden<br />
uitgenodigd bij de examencommissie<br />
hun handtekening op hun certificaten<br />
te zetten. Onder applaus van medeleerlingen<br />
en de overige gasten deden<br />
ze dat vol trots. Eenmaal in het bezit<br />
van hun diploma waren de meesten<br />
zichtbaar opgelucht en vielen spanning<br />
en ongenoegen van hen af. Bij<br />
de afsluitende borrel met hapjes of<br />
broodjes heerste een ontspannen<br />
sfeer en werden handen geschud en<br />
felicitaties uitgewisseld.<br />
Zoals Jan Toornend, voormalig<br />
bestuurslid van de <strong>NVOS</strong> en ouddirecteur<br />
van Toornend Ortopedic<br />
Services in zijn inspirerende toespraak<br />
zei: "<strong>Ortho</strong>pedisch schoenmaker<br />
wordt je niet zo maar. Je moet minimaal<br />
zes jaar hard studeren in combinatie<br />
met je werk en moet vervolgens<br />
nog een paar jaar ervaring opdoen. Je<br />
hebt gemiddeld 10 tot 12 jaar nodig<br />
om zelfstandig orthopedisch schoentechnicus<br />
te worden in Nederland.<br />
Maar dan behoor je ook tot een<br />
groep vakmensen die toonaangevend<br />
zijn, wereldwijd, nog voor ons buurland<br />
Duitsland. In ons land lopen we<br />
voorop. Dat betekent dat je op de<br />
hoogte moet blijven van de ontwikkelingen<br />
op jouw terrein. Met het diploma<br />
heb je iets heel moois in handen<br />
voor de toekomst. En dat is iets waar<br />
we trots op mogen zijn."<br />
kandidaten geslaagden<br />
niveau 1 27 22<br />
niveau 2: leesten 21 15<br />
onderwerken 26 20<br />
schachten 19 12<br />
Orth. Voorzieningen 28 6<br />
Clé Mobile<br />
1/2<br />
op film aangeleverd<br />
+ steunkleur pms 208<br />
9
Vrijhoeven<br />
1/2<br />
als februari 99<br />
Klerkx<br />
Machines<br />
1/2<br />
als mei 99<br />
10
,KARIN KOEMANS<br />
SCHEIDEND SECRETARIS VAN DE <strong>NVOS</strong><br />
Met veel plezier werkte ze 5 jaar<br />
voor de <strong>NVOS</strong>, als secretaris van<br />
het bestuur. En nu neemt zij<br />
afscheid om met een nieuwe stap<br />
in haar carrière te beginnen. Hoe<br />
kijkt zij terug op de afgelopen tijd<br />
en op de vereniging<br />
K<br />
arin Koemans, 31 jaar,<br />
studeerde geschiedenis in<br />
Leiden voordat ze begin<br />
’94 in dienst trad bij secretariaatenkantoor<br />
Lazet, als account<br />
manager. Direct werd ze ook vervangend<br />
secretaris van de <strong>NVOS</strong>. "Als ik<br />
daar nu op terug kijk realiseer ik me<br />
dat het er destijds nogal formeel aan<br />
toe ging. Van de toenmalige directeur<br />
van het secretariatenkantoor begreep<br />
ik dat het een veeleisende klant was,<br />
de branchevereniging voor orthopedisch<br />
schoentechnici, maar daarnaast<br />
vooral een heel actieve club waar veel<br />
kanten aan zaten. En dat bleek ook<br />
duidelijk. Want het is een vereniging<br />
worden gefinancieerd uit de algemene<br />
middelen: de gezondheidszorg. Er zijn<br />
drie opdrachtgevers: de zorgverzekeraar,<br />
de arts en de cliënt. Als bestuur,<br />
en dus ook als secretaris, moet je een<br />
evenwicht zien te vinden."<br />
Tijdens de algemene ledenvergadering<br />
(ALV) begin ’97 werd Karin benoemd<br />
tot secretaris van het bestuur. "Die<br />
functie paste goed bij me. Ik had geen<br />
stemrecht omdat ik geen onderdeel van<br />
het bestuur was, maar ik had wel mede<br />
de taak om het bestuur op alle aspecten<br />
van een beslissing te wijzen. Niets is<br />
erger dan een secretaris zonder eigen<br />
mening. Je levert een bijdrage zodat<br />
het bestuur het beleid kan maken."<br />
Door: Leontien Braakman<br />
van ondernemers, midden in het maatschappelijke<br />
veld, die zeer sociaal voelend<br />
zijn mede door hun beroep.<br />
Wat me vooral bij is gebleven was mijn<br />
eerste berekening dat mijn leeftijd overeen<br />
kwam met de tijd dat de toenmalige<br />
voorzitter Bredie in het bestuur zat.<br />
Een behoorlijk leeftijdsverschil dus. Ik<br />
leerde veel in het begin, zowel van mijn<br />
directeur Joop Lazet als van de voorzitter<br />
van de <strong>NVOS</strong>, Bredie. Juist die vele<br />
facetten waar je als orthopedisch<br />
schoenmaker mee te maken hebt, trokken<br />
me zo aan. Want de schoenen<br />
VERANDERINGEN<br />
"Als ik terug kijk zie ik dat er in de<br />
afgelopen jaren veel veranderd is. Zo<br />
werd in mijn beginperiode het systeem<br />
van de vaste prijzen losgelaten.<br />
Dat vergde een hele omslag voor de<br />
<strong>NVOS</strong>. Langzaam zette zich een cultuuromslag<br />
in, die noodzakelijk was<br />
maar niet zonder slag of stoot ging.<br />
Ook nu nog zijn er ondernemingen<br />
waarvan het beleid op de oude leest<br />
geschoeid is. De boodschap is, dat de<br />
tijd van de vaste prijzen achter ons<br />
ligt. We moeten vooruit kijken en ik<br />
11
Van Oosterum<br />
1/1<br />
als mei 99<br />
12
weet zeker dat er voor iedereen plaats<br />
is. De vraag is: Op welke manier geef<br />
je daar invulling aan<br />
Wat ook erg ingrijpend was voor de<br />
vereniging maar vooral voor het<br />
bestuur, was het overlijden van voorzitter<br />
Jo Hanssen. Het heeft op mij<br />
veel indruk gemaakt. Hij was al jaren<br />
actief in de vereniging en tussen ons<br />
klikte het goed. Hij was een wijze<br />
man waar ik graag en veel mee<br />
samenwerkte, als secretaris vormde ik<br />
met hem als voorzitter een soort<br />
span. Toen hij wegviel, was dat er niet<br />
meer. Het bestuur verloor een waardevolle<br />
persoon uit hun midden en de<br />
vraag was hoe daarmee om te gaan.<br />
Toen kwam het erop aan en uiteindelijk<br />
is door die moeilijke tijden de sfeer<br />
binnen het bestuur veranderd, wat<br />
informeler geworden, wat opener en<br />
hechter.<br />
In de houding van de leden zat ook<br />
beweging. Na een tijdelijke dip in het<br />
bezoek van de ALV’s werd de betrokkenheid<br />
van hen steeds groter. Het<br />
was zelfs zo dat binnen het secretariatenkantoor<br />
waarvoor ik werkte, mijn<br />
collega’s jaloers waren op de hoge<br />
opkomsten: 60-80% was geen uitzondering.<br />
Dat maakt de vereniging<br />
heel bijzonder. Zo kregen we altijd<br />
van verschillende leden reacties op<br />
het vakblad, op mailings, op alles wat<br />
het bestuur ondernam, we hadden<br />
direct feed-back. Het klinkt misschien<br />
raar, maar ik vergelijk het met het<br />
biertje in de Horeca, waar ik als student<br />
altijd heb gewerkt. Als je klanten<br />
bedient, je zet hun biertje neer, dan<br />
hoor je: ‘dank je wel.’ Zo is het bij de<br />
<strong>NVOS</strong> ook: je hebt eer van je werk. En<br />
bovendien ken ik bijna alle 120 leden<br />
persoonlijk en spreek ik de meesten<br />
van hen regelmatig."<br />
Waarom ze nu toch kiest voor een<br />
nieuwe functie bij een ander bedrijf<br />
"Ik ben over de toekomst na gaan<br />
denken. Dit werk zou ik best nog een<br />
jaar willen doen, maar niet meer vijf<br />
jaar, het is tijd voor een volgende<br />
stap. Ik heb veel geleerd en ben in<br />
mijn werk gegroeid. Op dit moment<br />
voel ik meer voor een functie waarbij<br />
ik een eigen stempel kan drukken, als<br />
het ware in de vuurlinie. Als secretaris<br />
vervul je veel van je taken achter de<br />
schermen en dat wordt voor mij lastiger,<br />
omdat ik mezelf sterker wil profileren.<br />
Per 1 <strong>november</strong> ben ik account<br />
manager bij Eiffel, een financieel juridisch<br />
economisch adviesbureau. Het<br />
houdt in dat ik samen met opdrachtgevers,<br />
met name banken en verzekeringsmaatschappijen,<br />
projecten ga<br />
opzetten en daarbij medewerkers<br />
inzet op basis van detachering.<br />
Wanneer je ook weggaat, afscheid<br />
komt altijd op een lastig moment.<br />
Gelukkig heb ik mijn taken in capabele<br />
handen bij Wissenraet & van Spaendonck<br />
kunnen achterlaten. Ik hoop<br />
dat mijn opvolger een even prettige<br />
tijd zal hebben als ik en met even veel<br />
plezier samenwerkt met het bestuur.<br />
De leden wens ik wijsheid in de ontwikkelingen<br />
die in de branche op stapel<br />
staan. Maar dat zit wel goed: Ik<br />
weet dat ze met de <strong>NVOS</strong> vertrouwen<br />
kunnen hebben in de toekomst."<br />
Veld<br />
<strong>Ortho</strong>pedische<br />
schoentechniek<br />
Door groei van ons bedrijf hebben wij plaats voor:<br />
&<br />
Assistent <strong>Ortho</strong>pedisch Schoentechnicus<br />
Adspirant <strong>Ortho</strong>pedisch Schoentechnicus<br />
Vakgenoten die in ons team willen werken bieden wij een prettige werksfeer en voldoende<br />
mogelijkheden om zich verder in de orthopedische schoentechniek te ontwikkelen.<br />
Uw sollicitatie kunt u richten aan:<br />
C. Veld, Huesmolen 162, 1625 HW Hoorn, telefoon 0229 - 23 63 57<br />
13
,PATHOFYSIOLOGIE<br />
VAN DE DIABETISCHE VOET<br />
Zoals in de vorige editie van het<br />
tijdschrift is vermeld heeft het<br />
kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg<br />
C.B.O. richtlijnen<br />
opgesteld voor de behandeling van<br />
patiënten met diabetes mellitus<br />
(DM). In dit boekje wordt in een<br />
katern de diabetische voet behandeld.<br />
In het hoofdstuk pathofysiologie<br />
wordt op een duidelijke wijze<br />
beschreven welke inzichten er zijn<br />
wat betreft het ontstaan van de<br />
diabetische voet. Ook het hoofdstuk<br />
preventie bevat zeer nuttige<br />
informatie voor de orthopedisch<br />
schoentechnicus en volgt in het eerste<br />
nummer van het jaar 2000.<br />
Het boekje is te bestellen bij het<br />
kwaliteitsinstuut voor de gezondheidszorg<br />
C.B.O. Postbus<br />
20064, 3002 LB, Utrecht. Tel<br />
nr. 030-2960647.<br />
Door: Peter ten Hengel<br />
Uit: Richtlijnen voor de behandeling van<br />
patiënten met Diabetes Mellitus - C.B.O.<br />
14<br />
Diabetes Mellitus kan leiden<br />
tot afwijkingen aan<br />
de zenuwen (neuropathie)<br />
en het arteriële en<br />
capillaire vaatbed (angiopathie)<br />
(figuur 1). Bij het ontstaan van neuropathie<br />
kunnen zowel metabole als<br />
ischemische factoren een rol spelen.<br />
Zowel de sensibele, de motorische als<br />
de autonome zenuwvezels kunnen<br />
worden aangedaan. Sensibele neuropathie<br />
veroorzaakt een vermindering<br />
van de pijn-, temperatuur- en tastzin<br />
(waardoor traumata niet of onvoldoende<br />
worden waargenomen) en<br />
verlies van proprioceptie. Motorische<br />
neuropathie veroorzaakt standafwijkingen<br />
en coördinatiestoornissen.<br />
Door autonome neuropathie ontstaat<br />
enerzijds een verminderde zweetsecretie,<br />
met als gevolg een droge huid<br />
met fissuren, anderzijds een verandering<br />
in de bloedstroomregulatie, met<br />
als gevolg het open blijven van arterio-veneuze<br />
shunts en daardoor uitzetten<br />
van de venen en het ontstaan<br />
van een oedemateuze, warme voet.<br />
Los van de neuropathie kan er door<br />
glycosylering van spier-, pees- en kapseleiwitten<br />
bij DM een ‘limited joint<br />
mobility’ ontstaan. Als gevolg hiervan<br />
en/of van de standafwijkingen en<br />
coördinatiestoornissen kunnen er aan<br />
de voeten plaatsen met verhoogde<br />
druk- en schuifkrachten ontstaan. Ter<br />
plekke van de grootste, langdurigste<br />
of frequentste druk- en schuifkrachten<br />
kan vervolgens callusvorming optreden<br />
of een ulcus ontstaan vooral bij verminderde<br />
sensibiliteit. Een droge huid<br />
bevordert de vorming van callus.<br />
De afwijkende voetvorm, tezamen<br />
met de ‘limited joint mobility’, geeft<br />
een abnormale belasting van het<br />
voetskelet, het kapsel en de ligamenten.<br />
Door het ontbreken van een<br />
feedbackmechanisme via pijnzin en<br />
proprioceptie kan hierop niet adequaat<br />
worden gereageerd. Daarnaast<br />
bestaat er veelal een door de DM veroorzaakte<br />
verminderde kwaliteit van<br />
het botweefsel in het voetskelet.<br />
Door (overmatige) tractie op de kapsels<br />
en ligamenten kan aldus een<br />
avulsiefractuur optreden en kunnen<br />
op velerlei plaatsen in de voet (spontane)<br />
fracturen ontstaan. Bij een relatief<br />
klein aantal mensen treedt<br />
uiteindelijk beschadiging van het<br />
voet- en enkelskelet op: men spreekt<br />
dan over neuro-osteo-arthropathie<br />
aan de voet (Charcot voet).<br />
Angiopatie bij DM berust vooral op de<br />
anatomische (artherosclerotische)<br />
vaatafwijkingen in arteriën Deze zijn<br />
het gevolg van metabole stoornissen,<br />
zoals hyperlipidemie en dyslipidemie,<br />
naast de effecten van onder andere<br />
hoge bloeddruk en roken. Daarbij<br />
worden voor de distale tibiale en<br />
peroneale arteriën aangedaan en blijven<br />
de voetarteriën relatief gespaard.<br />
Het is twijfelachtig of de anatomische<br />
veranderingen in de capillairen een rol<br />
spelen bij het optreden van ischemie<br />
en/of ulceratie. Met betrekking tot<br />
het ontstaan van ischemie/gangreen<br />
aan de tenen dient men zich te realiseren<br />
dat de arteriële bloedvoorziening<br />
van een teen geschiedt via<br />
eindarteriën. Een gering oedeem, bijvoorbeeld<br />
ten gevolge van een trauma<br />
of ontsteking kan derhalve bij een<br />
reeds gecompromitteerde arteriële<br />
bloedvoorziening van de teen leiden<br />
tot gangreen. Dit berust dus niet op<br />
micro-angiopathische afwijkingen.<br />
Verlies van de pijnsensatie en proprioceptie,<br />
het ontstaan van locale druken<br />
schuifkrachten met of zonder callusvorming,<br />
de gevolgen van autonome<br />
neuropathie en de<br />
macro-angiopathische veranderingen<br />
kunnen leiden tot het ontstaan van<br />
voetulcera. Bij de aanwezigheid van<br />
een ulcus is er in > 80% van de gevallen<br />
sprake van neuropathie. Aanwezigheid<br />
van neuro- en/of angiopathie<br />
kunnen evenwel de ernst van het klinisch<br />
beeld van een ulcus doen<br />
onderschatten. Voetulcera vormen de<br />
hoofdoorzaak (80-90%) van amputaties.<br />
In de meerderheid van de gevallen<br />
is een secundaire, niet (meer) te<br />
bestrijden, infectie de uiteindelijke<br />
reden tot amputatie.
<strong>Ortho</strong>pedisch<br />
onderwerkmakerij<br />
vraagt werk.<br />
Flexibel gesloten<br />
kant of gelijmd.<br />
Figuur 1.Oorzaken van het ontstaan van een voetulcus bij een<br />
patiënt met DM<br />
Reactie na 18.00 uur,<br />
telefoon<br />
06 - 20 28 69 98<br />
Fa. Groenendaal,<br />
Kaatsheuvel<br />
HARRY’S TIP:<br />
UW HANDEN SCHOON EN FRIS:<br />
Op de Medica tegengekomen, ARCIM Hand Desinfectie<br />
Gel. Verschillende bedrijven in onze branche<br />
gebruiken het al. Voor mij was het product echter<br />
onbekend. Misschien een bruikbaar middel voor velen<br />
van ons.<br />
Het is een handige Gel die in korte tijd effectief is<br />
tegen verschillende bacteriën zonder gebruik te maken<br />
van water, zeep en handdoek. Als de "handen-wasbeweging"<br />
wordt gemaakt zullen er na het snelle<br />
indrogen korreltjes voelbaar zijn die zo van de handen<br />
gerold kunnen worden. Het bindt zich met het<br />
vocht en het vuil.<br />
Probeer het eens uit.<br />
Info: tel: 035 6945297<br />
Fax 035 6951351<br />
15
,DE INVLOED VAN MEDIALE EN LATERALE<br />
ORTHESE WIGGEN OP DE BELASTING VAN DE<br />
APONEUROSIS PLANTARIS:<br />
EEN IN-VITRO STUDIE<br />
16<br />
Winnend abstract van de XIII<br />
ISPO Wereld Congres Award<br />
Door: G.F. Kogler 1 , F.B. Veer 1 , S.E. Solomonidis 2<br />
en J.P. Paul 2<br />
1<br />
<strong>Ortho</strong>paedic Bioengineering Research Laboratory,<br />
Southern Illinois<br />
University School of Medicine, Springfield, IL,<br />
62794 USA<br />
2<br />
Bioengineering Unit, University of Strathclyde,<br />
Glasgow, Scotland, UK<br />
Vertaling: A. de Lange<br />
S<br />
AMENVATTING<br />
Traumata en herhaalde overbelasting<br />
van de aponeurosis<br />
plantaris worden geacht de oorzakelijke<br />
factoren te vormen van fasciitis plantaris.<br />
Daarom is het belangrijk te weten<br />
hoe een (voet)orthese de belasting op<br />
de plantaire aponeurosis beinvloedt.<br />
Het doel van deze studie was om het<br />
relatieve verlengingsgedrag (ook wel<br />
rekgedrag genoemd) van de aponeurosis<br />
plantaris te meten bij het toepassen<br />
van orthesen met verschillende wigcombinaties.<br />
Hiervoor werd gebruik<br />
gemaakt van cadaver materiaal.<br />
Om de belastingskarakteristieken van<br />
de aponeurosis plantaris te bepalen<br />
werd in deze in-vitro studie een opstelling<br />
toegepast waarmee de rechtopstaande<br />
‘statische’ stand van het<br />
onderbeen werd nagebootst.<br />
Negen testomstandigheden werden<br />
geëvalueerd met 8 verschillende wigcombinaties<br />
(elke wig had een apex<br />
van 6 graden). Daarbij fungeerde de<br />
situatie zonder wiggen, dus de horizontale<br />
stand, als referentie. Elk van de<br />
wigomstandigheden in de voorvoet<br />
leverde een, statistisch gezien verschillend<br />
resultaat op in vergelijking met de<br />
(horizontale) referentie, met een afname<br />
van de rek (relatieve verlenging, P<<br />
0.05) bij een laterale voorvoet wig en<br />
een toename van de rek (P>0.05) bij<br />
een mediale voorvoetwig.<br />
INLEIDING<br />
De voornaamste doelstelling van een<br />
orthese behandeling bij een fasciitis<br />
plantaris is het verlagen van de spanning<br />
in de aponeurosis plantaris. Om<br />
dit doel te bereiken wordt door verschillende<br />
onderzoekers een mediale<br />
wig als één van de therapieën aanbevolen.<br />
Terwijl door velen wordt verondersteld<br />
dat een mediale wig de<br />
spanning in de aponeurosis plantaris<br />
verlaagt zijn er, voor zo ver bekend bij<br />
de auteur van dit artikel, geen wetenschappelijke<br />
studies die deze aanname<br />
rechtvaardigen. Omdat de<br />
plantaire aponeurosis onder spanning<br />
staat als de voet belast is, moet het<br />
eventueel laten hellen van het steunvlak,<br />
een verandering teweeg brengen<br />
in de grondreactiekrachten. Deze<br />
veranderingen kunnen vertaald worden<br />
in een toename of afname van de<br />
(relatieve) lengte van aponeurosis<br />
plantaris. Het doel van deze studie<br />
was om, bij cadaver materiaal, de<br />
lengteverandering van de aponeurosis<br />
plantaris te meten bij gebruik van verschillende<br />
wiggen.<br />
METHODE<br />
Een bepaalde spanningstransducer<br />
(DVRT: Microstrain Inc., Burlington,<br />
VT, USA) werd chirurgisch geïmplanteerd<br />
in the aponeurosis plantaris van<br />
9 vers ingevroren en net ontdooide<br />
kadaver onderbenen. Elk preparaat<br />
werd in een electromechanische test<br />
opstelling (model CRE/500 van CGA<br />
Precision Scientific, Chicago, IL, USA)<br />
geplaatst waarmee een axiale belasting<br />
tot 900 Newton op de tibia kon<br />
worden opgelegd. Er werden 9<br />
testomstandigheden geëvalueerd met<br />
8 verschillende wigcombinaties (elke<br />
wig bezat een apexhoek van 6 graden)<br />
en het horizontale vlak (zonder<br />
wiggen) als referentie (Fig.1). In elke<br />
omstandigheid werden 5 meetcycli<br />
doorlopen. Alle preparaten werd<br />
onderworpen aan de 9 testcondities<br />
onder gebruikmaking van een "Latin<br />
square" test volgorde om het volgorde<br />
effect uit te sluiten. Gegevens van<br />
de relatieve verlenging (rek), de belasting<br />
en de tijd werden verzameld en<br />
geanalyseerd bij 4 geselecteerde belastingniveaus<br />
(225, 450, 675, 900 N).<br />
RESULTATEN<br />
Figuur 1 geeft de samenvattende<br />
resultaten weer van deze studie. Een<br />
"Latin square" variantie-analyse werd<br />
uitgevoerd op de verkregen data om<br />
de invloed van variaties in orthesebehandeling<br />
(wiggen), preparaten en<br />
volgorde op zowel de verlenging als
neurosis plantaris in relatie tot mediale<br />
en laterale wiggen onder de voet.<br />
De resultaten laten zien dat er significante<br />
veranderingen zijn in de spanning<br />
als functie van het gebruik van<br />
wiggen, zodanig dat de spanning<br />
afneemt met het toepassen van een<br />
laterale wig onder de voorvoet en dat<br />
de spanning toeneemt bij een mediale<br />
voorvoetwig; beiden vergeleken<br />
met de neutrale "statische" stand van<br />
de voet. Deze bevinding spreekt de<br />
theorieën van verschillende auteurs<br />
die suggereren dat een mediale wig<br />
de rek in de aponeurosis plantaris<br />
reduceert dus tegen (Clancy, 1983;<br />
Marchall, 1988; Marr & Rod, 1980).<br />
Wij denken dat de belastingoverdracht<br />
in de voet wordt gewijzigd als<br />
een hellend vlak wordt toegepast: de<br />
belasting op de voet wordt verplaatst<br />
van de ene regio naar de ander en er<br />
worden daardoor verschillende ondersteuningsmechanismen<br />
aangesproken.<br />
De mediale "support" structuur<br />
van de voet lijkt zich te gedragen als<br />
een katrolsysteem zoals dat door Lapidus<br />
(1943) is gesuggereerd. Een wig<br />
aan de mediale zijde van de voorvoet<br />
accentueert deze functie, terwijl een<br />
laterale voorvoetwig juist deze ondersteunende<br />
katrolfunctie minimaliseert.<br />
In deze laatstgenoemde situatie wordt<br />
het calcaneocuboid gewricht "op slot<br />
gezet" om een groter deel van de<br />
belasting te dragen. Om de voet te<br />
laten aanpassen aan een mediaal of<br />
een lateraal gericht hellend oppervlak,<br />
werken de twee genoemde strukturele<br />
mechanismen in synergie samen, ze<br />
wisselen onderling hun ondersteunende<br />
rol uit afhankelijk van wat de actuele<br />
situatie vraagt.<br />
Deze studie is de eerste waarin het<br />
effect van orthese wiggen op de<br />
belasting van de aponeurosis plantaris<br />
is bekeken. De gegevens wijzen uit<br />
dat in de behandeling van fasciitis<br />
plantaris het gebruik van een laterale<br />
voorvoet wig een effectieve methode<br />
is om de benodigde verlaging van de<br />
rek van de aponeurosis plantaris te<br />
bewerkstelligen.<br />
REFERENTIES<br />
Figuur 1: Typische kracht - rek curven voor de 9 test condities. De mediale voorvoet wiggen<br />
laten significant de rek toenemen in de aponeurosis plantaris. De laterale voorvoet<br />
wiggen verminderen daarentegen significant de rek vergeleken met de neutrale (horizontale)<br />
referentie (P
ORTHOPEDIE<br />
DE NIEUWE GENERATIE<br />
STEUNZOLEN<br />
PLAATMATERIALEN<br />
SEMI-ORTHOPEDISCH SCHOEISEL (TNO en <strong>NVOS</strong> keurmerk)<br />
MEER INFO<br />
Bel: +31(0)36-5490258 !<br />
FOOTWORK - Hopperzuigerstraat 35 - 1333 HM Almere - Holland<br />
tel. +31 (0)36 549 0258 / fax +31 (0)36 549 0260<br />
18
,WWW.<strong>NVOS</strong>.NL<br />
<strong>NVOS</strong> MEDIO NOVEMBER OP INTERNET<br />
Dit voorjaar heeft het bestuur van<br />
de <strong>NVOS</strong> besloten een eigen<br />
website op te richten. Diverse scenario's<br />
zijn tijdens de ontwikkeling<br />
van de plannen de revue<br />
gepasseerd, tot en met het oprichten<br />
van een online Hulpmiddelennet<br />
aan toe. Uiteindelijk is, in<br />
overleg met de afdeling MultiMedia<br />
van Wissenraet & Van Spaendonck,<br />
gekozen voor een website<br />
met de volgende uitgangspunten:<br />
Door: R. Vetter<br />
U<br />
ITGANGSPUNTEN<br />
<strong>NVOS</strong>-WEBSITE<br />
De website is primair ontworpen<br />
om eenvoudig en snel informatie<br />
te verschaffen aan de leden en<br />
voor de <strong>NVOS</strong> relevante doelgroepen.<br />
Daarnaast zal via Nvos.nl de service<br />
naar de leden worden vergroot,<br />
onder meer via een speciale ledenrubriek.<br />
Als laatste is de website welhaast<br />
een "verplichting" naar onze<br />
doelgroepen. Internet is vandaag de<br />
dag zo ingeburgerd dat er van landelijke<br />
organisaties als de <strong>NVOS</strong> nou<br />
eenmaal wordt verwacht dat deze op<br />
het internet zijn vertegenwoordigd.<br />
RUBRIEKEN<br />
De website is als volgt ingericht:<br />
1. Algemene informatie<br />
Informatie over:<br />
Vakopleiding/opleidingscentrum<br />
de CAO en algemene info over<br />
<strong>NVOS</strong> (Brochure)<br />
2. Ledenlijst<br />
Zie illustratie<br />
3. Algemeen Nieuws<br />
Laatste nieuws wet-en regelgeving<br />
4. Ledennieuws<br />
Nieuwsrubriek alleen voor leden<br />
(toegang via password)<br />
5. Nieuws voor Specialisten<br />
UITSTRALING &<br />
VORMGEVING<br />
De vormgeving<br />
zal eenvoudig,<br />
zeer gebruikersvriendelijk<br />
zijn en<br />
professioneel<br />
ogen. Veel aandacht<br />
gaat uit<br />
naar de presentaties<br />
van de<br />
Homepage, de<br />
Ledenlijst en de<br />
Nieuwsrubriek<br />
voor specialisten.<br />
ONDERHOUD<br />
De moderne technologie maakt het<br />
mogelijk dat een website onafhankelijk<br />
van tijd, plaats en technische kennis<br />
inhoudelijk onderhouden kan<br />
worden. In het geval van de <strong>NVOS</strong><br />
site zal dit voornamelijk worden<br />
gedaan door het <strong>NVOS</strong>-secretariaat<br />
maar kan eventueel ook worden uitbesteed<br />
aan een redacteur of <strong>NVOS</strong><br />
lid.<br />
Het concept van de website is door<br />
MultiMedia ontwikkeld. Medio<br />
<strong>november</strong> zal de website gereed zijn<br />
en kunt u gebruik maken van de<br />
online diensten en informatieverschaffing.<br />
Wij verzoeken u (als u dat<br />
nog niet heeft gedaan) uw bedrijfsfoto,<br />
e-mailadres en URL (websiteadres<br />
zoals www.nvos.nl)) voor publicatie in<br />
de internet-ledenlijst aan het secretariaat<br />
toe te sturen. Mocht u nog niet<br />
op internet aangesloten zijn en u wilt<br />
advies dan kunt u altijd contact<br />
opnemen met:<br />
Wissenraet & Van Spaendonck<br />
MultiMedia<br />
René Vetter<br />
tel. 020 - 658 02 00 of per e-mail<br />
r.vetter@wisra.nl.<br />
19
,<br />
THIJS SMEETS &<br />
EDITH KÖNIG<br />
BEDRIJFSOVERNAME<br />
Al vanaf zijn dertiende levensjaar<br />
ambieert Thijs Smeets de functie<br />
die hij per 1 april aanvaardde: hij<br />
volgde zijn vader op als directeur<br />
van het productiebedrijf Smeets &<br />
zonen <strong>Ortho</strong>pedische Schoentechniek<br />
in Geleen. Samen met<br />
zijn oom Frans Smeets, die de<br />
vestiging in Kerkrade leidt, zet hij<br />
de onderneming voort die zijn<br />
grootvader oprichtte. Ook de<br />
vrouw van Thijs, Edith König, is<br />
enthousiast en speelt een actieve<br />
rol in de organisatie. Over een<br />
aantal jaren treedt oom Frans<br />
eveneens terug en zal dit jonge<br />
ondernemerspaar de zaak leiden.<br />
Door: Leontien Braakman<br />
20<br />
De ontvangst bij Smeets &<br />
zonen <strong>Ortho</strong>pedische<br />
Schoentechniek BV is hartelijk.<br />
In het kantoor van<br />
Thijs en Edith, tevens vergaderruimte,<br />
staat een groot blad met koffie een<br />
cake klaar. Ons gesprek ademt de<br />
gemoedelijke sfeer waar Limburg<br />
bekend om staat. Die sfeer heerst ook<br />
binnen het bedrijf en kenmerkt zo te<br />
zien de samenwerking tussen het<br />
echtpaar. "Voordat Edith in ons bedrijf<br />
stapte, vroegen veel mensen zich<br />
af of dat geen problemen op zou<br />
leveren. Overdag samen werken en<br />
ook samen leven ziet niet iedereen<br />
zitten. Maar die bezwaren hebben wij<br />
niet en het gaat heel goed. Bovendien<br />
is de praktijk dat we tijdens het werk<br />
meer telefoneren dan dat we elkaar<br />
zien." Zegt Thijs.<br />
Ze hebben (nog) geen kinderen, Thijs<br />
(28) en Edith (29), "maar wel sinds<br />
twee weken een puppie. We hebben<br />
hem heel toepasselijk Bommel<br />
genoemd," zegt zij lachend. "Dat<br />
maakt ook dat we straks niet weggaan<br />
tijdens de vakantie: zo’n jong<br />
beestje opvoeden, daar moet je aandacht<br />
aan besteden. Trouwens, het is<br />
hier zulk stralend weer, waarom zou<br />
je gaan reizen"<br />
OPLEIDING<br />
Thijs Smeets begint te vertellen over<br />
de aanloop van zijn carrière. Dat hij al<br />
vroeg wist wat hij wilde, betekende<br />
dat hij op zijn zeventiende direct met<br />
Een heel bijzondere oplossing: één schoen<br />
in drie kleuren, dankzij klitteband te verwisselen<br />
Thijs Smeets en Edith König bij het logo<br />
van hun zaak<br />
de opleiding startte. Hij vertelt: "Dat<br />
was op 8-8-1988. Een makkelijk te<br />
onthouden datum. Destijds duurde de<br />
opleiding nog 6 jaar. Het was wel<br />
enorm intensief: bijna al mijn vrije tijd<br />
ging er in zitten. Ik vond het prettig<br />
dat ik in zes jaar klaar was, sneller dan<br />
de zeven jaren die de opleiding eerder<br />
duurde. Later hebben ze er een vijfjarige<br />
opleiding van gemaakt, maar<br />
toen kwam niet alles aan bod. Bovendien<br />
vind ik dat leerlingen meer tijd<br />
nodig hebben dan dat. De opleiding is<br />
ook een soort rijpingsperiode, waar<br />
voldoende ruimte voor moet zijn.<br />
Tegenwoordig duurt de opleiding<br />
weer zes jaar.<br />
Mijn werkplek was natuurlijk bij het<br />
bedrijf van mijn vader en oom en stages<br />
heb ik tijdens mijn opleiding niet<br />
gelopen. Dat vind ik nu eigenlijk wel<br />
jammer, want bij een ander bedrijf in<br />
de keuken kijken kan heel leerzaam<br />
zijn. Het had mij in mijn huidige functie<br />
goed van pas kunnen komen.<br />
Aan de andere kant weet ik nu ook<br />
dat je als stagiaire lang niet alles te
Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de zaak maakten de<br />
personeelsleden deze schoen van ruim 15 kg. .... met honderden<br />
spijkertjes!<br />
weten komt. Iedere onderneming<br />
kent zijn bedrijfsgeheimen en je bent<br />
ook wat voorzichtig omdat stagiaires<br />
zelf bij een eigen bedrijf werkzaam<br />
zijn. Wij hebben hier 4 stagiaires per<br />
jaar, die we vaktechnisch alle kansen<br />
geven, maar met de informatie die zij<br />
krijgen over de bedrijfsvoering zijn<br />
we, waar nodig, voorzichtiger."<br />
De achtergrond van Edith ziet er heel<br />
anders uit, zij is geen orthopedisch<br />
schoentechnicus. "Nee, ik heb een<br />
PR- en marketing-achtergrond. Na<br />
mijn opleiding ben ik in het personeelswerk<br />
gerold: ik kreeg een baan<br />
als office manager bij Manpower,<br />
waar ik een aantal jaren zat. Daarna<br />
ging ik de commercie in als account<br />
manager bij Minolta. De ervaring in<br />
die beide richtingen sluiten precies<br />
aan bij de functie die ik op dit moment<br />
vervul en die wij ‘management<br />
ondersteuning’ noemen. Daaronder<br />
vallen het secretariaat, de financiële<br />
administratie en P&O-zaken."<br />
SMEETS & ZONEN BV<br />
Zo’n 65 jaar geleden richtte de grootvader<br />
van Thijs zijn eigen onderneming<br />
op, die hij snel uitbreidde. Toen<br />
diens zoons, Jo en Frans de zaak overnamen<br />
in Kerkrade, splitsten ze de<br />
organisatie in twee delen, met een<br />
productiebedrijf in Kerkrade en in<br />
Geleen.<br />
Edith vertelt: "Momenteel zijn er dus<br />
die twee productiebedrijven. De oom<br />
van Thijs is directeur in Kerkrade en<br />
daar zit ook officieel het hoofdkantoor.<br />
Thijs is directeur van de vestiging<br />
hier in Geleen. Daarnaast zijn er nog<br />
twee vestigingen in Blerick en Maastricht.<br />
Het zijn praktijken met adaptatiewerkplaatsen.<br />
We zijn bezig om de<br />
organisaties te integreren, want over<br />
drie jaar zal ook<br />
Frans Smeets terugtreden<br />
uit zijn functie<br />
en zal Smeets &<br />
zonen weer één<br />
directeur hebben.<br />
De bedoeling is om<br />
geleidelijk aan<br />
steeds meer administratie<br />
naar<br />
Geleen te halen.<br />
Daarom is de integratie<br />
van de twee<br />
productiebedrijven<br />
in gang gezet.<br />
Ikzelf ben een<br />
groot gedeelte van<br />
de week in Kerkrade,<br />
het huidige<br />
hoofdkantoor en<br />
het hart van onder andere de financiële<br />
administratie. Zo zit het hoofd van<br />
de boekhouding, de heer Jongen<br />
–overigens ook een oom- op die vestiging<br />
en met hem werk ik veel samen.<br />
Hij gaat volgend jaar helaas met pensioen.<br />
We willen daarna pas de financiële<br />
administratie overbrengen naar<br />
ons bedrijf hier in Geleen. Zo verandert<br />
de organisatie stap voor stap een<br />
beetje.<br />
En dat dat echt geleidelijk gebeurt, is<br />
erg belangrijk. Veranderingsprocessen<br />
kosten nu eenmaal tijd. Bovendien<br />
willen we alle 45 medewerkers graag<br />
bij de vernieuwingen betrekken; dat is<br />
voor ons cruciaal. Sommigen van hen<br />
zijn als het ware met het bedrijf vergroeid.<br />
Ze hebben een schat aan ervaring<br />
opgebouwd in de loop der tijd en<br />
wat heel bijzonder is, is dat zelfs verschillenden<br />
van hen de grootvader van<br />
Thijs hebben meegemaakt. Zij zijn 20<br />
tot 30 jaar betrokken bij dit bedrijf.<br />
Het mooie is, dat de oude rotten in<br />
het vak en de jonge garde goed met<br />
elkaar overweg kunnen. De zes leerlingen<br />
die wij in huis hebben nu,<br />
nemen allerlei nieuwe technieken<br />
mee, kennis computerprogramma’s,<br />
noem maar op. En degenen die al<br />
lang meelopen kunnen hen weer de<br />
kneepjes van de praktijk bijbrengen."<br />
DE OVERNAME<br />
Hoe de directie van Smeets & zonen<br />
de overname vorm gaf, legt Thijs uit.<br />
"In 1995 zijn we om de tafel gaan zitten<br />
om een overnameplan op te stellen,<br />
waarbij we advies inwonnen bij<br />
het bureau Ernst & Young. Het plan<br />
bestond uit twee delen: de overname<br />
van de aandelen en het overnemen<br />
van de directeursfunctie."<br />
Er waren geen andere familieleden<br />
die interesse hadden om in te stappen<br />
in het bedrijf. De zoon en dochter van<br />
oom Frans kozen ervoor om een baan<br />
op hun eigen vakgebied te zoeken en<br />
de zus van Thijs deed hetzelfde. Van<br />
de aandelen is bepaald, dat alleen<br />
diegenen aandelen kunnen bezitten<br />
die actief zijn binnen de onderneming.<br />
Zo treedt dus geen versnippering<br />
van de belangen op.<br />
Momenteel is Thijs grootaandeelhouder<br />
met een gedeelte van de aandelen<br />
in een eigen holding. "Dit traject<br />
van de overname loopt nog door. Op<br />
het moment dat mijn oom uit het<br />
bedrijf stapt, en dat is over drie jaar,<br />
zullen alle aandelen in die ene holding<br />
zijn ondergebracht."<br />
"Ook voor de overname van de directeursfunctie<br />
hebben we in het overnameplan<br />
een langere termijn gesteld.<br />
Vanaf ’95 ben ik betrokken bij de<br />
directievergaderingen, waar ik in eerste<br />
instantie als het ware meeluisterde<br />
en nog geen stemrecht had. Dat was<br />
een belangrijke aanloopperiode,<br />
omdat ik zo als in mijn huidige functie<br />
ben gegroeid. Want in de afgelopen<br />
jaren heb ik meer en meer de taken<br />
van mijn vader overgenomen. Vooral<br />
als het ging om nieuwe ontwikkelingen<br />
zoals de automatisering in de<br />
bedrijfsvoering, de veranderde Arbowet<br />
van 1998 en de Cadcam-ontwikkelingen,<br />
zei hij steeds vaker tegen<br />
Edith of mij: ‘Doen jullie dat maar.’ Ik<br />
vind het zelf ook belangrijk om de<br />
overgang geleidelijk te laten verlopen<br />
en niet alleen maar voor mijzelf, maar<br />
ook voor de medewerkers. We hebben<br />
heel weinig verloop van personeel en<br />
dat willen we graag zo houden. De<br />
sfeer moet goed blijven en iedereen<br />
moet de tijd krijgen om aan nieuwe<br />
situaties te wennen." Vervolgt hij.<br />
NIEUWE STOEL<br />
Jo Smeets vond het zelf niet moeilijk<br />
om op 31 maart van dit jaar terug te<br />
treden uit zijn functie. Edith: "Hij<br />
heeft besloten echt te gaan genieten<br />
van zijn vrije tijd. Je ziet om je heen<br />
dat het sommige mensen niet gegund<br />
is om dat te kunnen doen na jarenlang<br />
hard te hebben gewerkt. En<br />
bovendien, binnen de directie heeft<br />
hij nog een commissaris-functie;<br />
zolang hij aandelen in de zaak heeft,<br />
beslist hij mee. Maar uit alles blijkt dat<br />
hij veel vertrouwen in ons heeft."<br />
Thijs vertelt dat zijn vader nog wel af<br />
en toe eens binnen wandelt. Meestal<br />
om een praatje te maken, te zien hoe<br />
het gaat, om een copietje te maken<br />
of een gaatje in zijn riem te slaan.<br />
21
Tijdens de rondleiding spreekt één van zijn medewerkers Thijs aan<br />
over een bijzondere klant<br />
"Ik ben begonnen met kleine zaken<br />
en hield ik mij in de loop van het eerste<br />
jaar mede bezig met het samenstellen<br />
van de jaarstukken. In het<br />
tweede jaar kwam daar de inkoop bij<br />
en zo bouwden we dat uit, tot ik dit<br />
jaar op 1 april de directeursfunctie<br />
overnam. Het enige dat wezenlijk veranderde<br />
op die officiële overdrachtsdatum<br />
was mijn stoel," lacht Thijs.<br />
ANDERS<br />
"Wat wel ingrijpend moest veranderen<br />
was de verdeling van de spreekuren.<br />
Ik werk al lang in dit bedrijf en had<br />
daarin mijn eigen cliënten. Met name<br />
de zo genoemde ‘groei-uren’ deed ik.<br />
Er gaat steeds meer tijd zitten in die<br />
spreekuren, omdat cliënten mondiger<br />
worden, de keuze is breder, er moet<br />
meer aandacht aan de mode, de kleur<br />
besteed worden en bij diabetespatiënten<br />
bijvoorbeeld is de controle<br />
steeds frequenter. Dit alles betekende<br />
dat mijn vaders werk op dat gebied<br />
aan anderen werd overgedragen.<br />
Verder hebben we met de directie een<br />
nieuw organisatie-schema gemaakt.<br />
Nog niet alle plekken daarin zijn ingevuld,<br />
maar het raamwerk is er al. Zo<br />
waren er vroeger geen vestigingsmanagers<br />
en ook de coördinerende taken<br />
die Edith heeft op het gebied van<br />
financiële administratie en personeel<br />
lagen niet bij één persoon. Door die<br />
structuur door te voeren binnen de<br />
onderneming komt er wat meer duidelijkheid.<br />
En ja, de onderneming blijft<br />
groeien. Met zo’n 45 werknemers<br />
moeten verantwoordelijkheden<br />
gewoon goed afgebakend zijn."<br />
TIPS<br />
Waar moet je zoal op letten als je met<br />
de overname<br />
van een bedrijf<br />
begint<br />
Edith:"Het allerbelangrijkste<br />
is<br />
dat je alle stappen<br />
geleidelijk<br />
doorloopt. Verandering<br />
kost<br />
tijd en die moet<br />
je het ook gunnen,<br />
want<br />
anders zaai je<br />
onrust binnen je<br />
onderneming<br />
en dat is niet<br />
gezond. En doe<br />
geen gekke dingen!<br />
Het is zaak<br />
nuchter te blijven.<br />
Zo zitten we hier in Geleen in<br />
een pand dat aan de buitenkant wel<br />
goed oogt, maar qua inrichting sterk<br />
verouderd is, niet onze smaak. Het is<br />
wel zo dat de uitstraling van het<br />
gebouw je visitekaartje is, maar binnen<br />
moet het gebeuren. Zoals de<br />
vader van Thijs zou zeggen: ‘Het kan<br />
wel heel mooi zijn, maar je maakt er<br />
geen paar schoenen méér door.’ Wij<br />
leggen de nadruk op het goed opzetten<br />
van de nieuwe organisatie en het<br />
begeleiden van onze medewerkers<br />
daarin. De inrichting en het gebouw<br />
zijn van later zorg."<br />
"Iets waar je voor moet oppassen is<br />
grote investeringen doen. Wacht<br />
daarmee tot het moment dat je zelf<br />
op je plek zit, dan kun je alles beter<br />
overzien. Ik heb me er zelf ook schuldig<br />
aan gemaakt en te snel willen<br />
investeren. Achteraf zie ik dat het verstandiger<br />
was geweest om wat<br />
geduld te hebben.<br />
Waar je ook rekening mee moet houden,<br />
is met degenen die uit dienst treden,<br />
in dit geval mijn vader en in de<br />
toekomst mijn oom. Zij hebben het<br />
bedrijf gemaakt tot wat het nu is en<br />
vinden het niet altijd makkelijk om<br />
bepaalde zaken uit handen te geven.<br />
Het kan zelfs zijn dat degene van wie<br />
je het bedrijf over neemt het idee<br />
heeft dat je in een gespreid bedje<br />
komt. Terwijl er natuurlijk voor jezelf<br />
volop werk aan de winkel is. Het is<br />
heel tegenstrijdig, dat de één fanatiek<br />
wil gaan opbouwen terwijl de ander<br />
bezig is af te bouwen. Wrijving kun<br />
je, dat vertelden ze bij Ernst & Young<br />
ook, nooit helemaal voorkomen.<br />
Maar begrip voor elkaar opbrengen<br />
doet al heel veel," meent Thijs.<br />
"Dat ‘gespreide bedje’ klopt natuurlijk<br />
maar ten dele. Want je voorganger<br />
heeft een onderneming uitgebouwd<br />
van bijvoorbeeld 10 naar 50 medewerkers<br />
en dat laatste was diens doel.<br />
Wij beginnen met 45 werknemers en<br />
hebben ook weer een doel voor ogen<br />
om naar toe te werken. Wat voor de<br />
één het doel is, is voor de ander het<br />
startpunt," legt Edith uit. "En er is<br />
nog iets dat meespeelt. In de orthopedische<br />
schoentechniek, en vooral bij<br />
eigen ondernemingen treedt een verschuiving<br />
op van de eisen die gesteld<br />
worden aan de manager. Vroeger<br />
was een orthopedisch schoentechnicus<br />
in de eerste plaats een ambachtsman.<br />
Groei van een bedrijf en de<br />
huidige situatie in de branche maken<br />
het nodig van veel meer markten<br />
thuis te zijn."<br />
Een visionair manager is nodig om<br />
een hedendaags (productie)bedrijf in<br />
de orthopedische schoentechniek te<br />
leiden. Uit het enthousiasme en de<br />
‘drive’ die van beiden uit gaat is te<br />
concluderen dat het ondernemerspaar<br />
dat wel in huis heeft.<br />
Ze vervolgt: "Maar laten we vooral<br />
niet vergeten dat je, om een bedrijf<br />
over te nemen, bereid moet zijn erg<br />
hard te werken. Avonden en weekeinden,<br />
altijd stand-by. Om alle facetten<br />
van je ondernemerschap te leren<br />
kennen, investeer je veel tijd. Daar<br />
moet dus ook je interesse liggen: je<br />
moet je overal evenzeer bij betrokken<br />
voelen."<br />
BESTUURSFUNCTIE<br />
"Oh ja, ik ambieer zeker een bestuursfunctie,"<br />
laat Thijs weten, "maar<br />
daarvoor voel ik me wat te jong.<br />
Bovendien is de bedrijfsovername te<br />
vers en vragen de veranderingen hier<br />
intern op dit moment al mijn aandacht.<br />
Het kost ook veel energie, met<br />
name de begeleiding van het personeel<br />
in de veranderingsprocessen, hen<br />
motiveren. Want ze zien er allemaal<br />
het nut wel van in, maar aan nieuwe<br />
werkwijzen moet je wennen, het<br />
moet routine worden. Daarin concentreer<br />
ik me eerst puur op ons bedrijf.<br />
Trouwens, als ik over 10 jaar in het<br />
bestuur zou stappen, kan ik ook nog<br />
de 25 jaar volmaken!"<br />
Vijfentwintig jaar is een lange tijd,<br />
maar niet zo lang als zijn vader die<br />
vanaf de oprichting van de <strong>NVOS</strong> in<br />
het bestuur zat en de vereniging 29<br />
jaar trouwe dienst bewees. Hij had<br />
zijn dertig-jarig jubileum kunnen vieren.<br />
Maar Jo Smeets koos ervoor zijn<br />
leven drastisch te veranderen, zodat<br />
hij niet allen het directeurschap van<br />
Smeets & zonen in Geleen doorgaf,<br />
maar ook zijn functie in het bestuur<br />
22
,NAGELS EN<br />
NAGELAFWIJKINGEN<br />
De orthopedisch schoentechnicus<br />
ziet regelmatig afwijkingen aan<br />
nagels van hun klanten.<br />
Een aantal frequent voorkomende<br />
afwijkingen wordt in dit artikel<br />
beschreven zodat de schoentechnicus<br />
deze kan herkennen en<br />
de klant zo nodig kan verwijzen<br />
naar de huisarts, of de verwijzend<br />
specialist kan attenderen op de<br />
afwijkingen.<br />
Door: Peter ten Hengel<br />
I<br />
NLEIDING<br />
In <strong>Ortho</strong>pedische Schoentechniek<br />
jaargang 17 no. 2 schreef<br />
Dr. Giessler uitgebreid over huidafwijkingen<br />
die zich bij de voet kunnen<br />
voordoen. Een structuur die in feite bij<br />
de huid hoort en een aantal afwijkingen<br />
kan vertonen is de nagel. Ook de<br />
orthopedisch schoentechnicus ziet<br />
regelmatig nagels met een afwijkende<br />
vorm en/of structuur die bijvoorbeeld<br />
onderdeel van een ziekte kan zijn.<br />
Naast de nagel heeft de huid nog een<br />
aantal andere structuren waarin ook<br />
afwijkingen kunnen voorkomen, zoals<br />
haren, zweetkliertjes en talgkliertjes.<br />
ONTSTAAN EN VORM<br />
In de 10e week van de zwangerschap<br />
is er bij het embryo een begin van de<br />
vorming van een nagel te zien. Vanaf<br />
de 14e week is de structuur te herkennen<br />
als een nagel.<br />
Als de nagel volgroeid is bestaat deze<br />
uit een matrix: dit is het gedeelte waar<br />
de nagel groeit. Vaak is de matrix te<br />
zien. Het betreft het wat lichter gekleurde<br />
maanvormig gedeelte aan de basis<br />
van de nagel; soms ook wel lunula genoemd<br />
(vaak is deze alleen goed te zien<br />
bij de duim). Het nagelbed ligt distaal<br />
van de matrix. Vroeger dacht men dat<br />
de nagel hier alleen passief overheen<br />
schuift. Thans bestaat de mening dat<br />
het nagelbed bijdraagt aan de vorming<br />
van de nagel. Mediaal en lateraal van<br />
het nagelbed bevindt zich de nagelwal.<br />
Teennagels groeien langzaam. Het<br />
duurt normaliter een tot anderhalf jaar<br />
voordat ze vervangen zijn. Dit verschilt<br />
evenwel sterk per persoon en is ook<br />
afhankelijk van leeftijd en de eventuele<br />
aanwezigheid van ziekten. Vingernagels<br />
groeien in het algemeen sneller.<br />
NAGELAFWIJKINGEN<br />
1. Trauma<br />
Als een teen bij een trauma betrokken<br />
is (bij een mechanische verwonding<br />
maar ook bijvoorbeeld indien er niet<br />
goed passende confectieschoenen<br />
worden aangetrokken) kan er een<br />
hematoom onder de nagel ontstaan.<br />
Dit is vaak erg pijnlijk omdat het hematoom<br />
onder druk staat en de druk<br />
door de nagel niet weg kan. De pijn<br />
kan gemakkelijk verlicht worden door<br />
een hete naald op de nagel te plaatsen<br />
(of een heet gemaakt uiteinde<br />
van een uitgerolde paperclip). Daardoor<br />
smelt de nagel op een klein punt<br />
en kan het hematoom zich ontlasten.<br />
Bij een mechanische beschadiging van<br />
de nagel, met name van de matrix,<br />
wordt de nagel vaak afgestoten en<br />
groeit er een nieuwe nagel.<br />
Indien de matrix ernstig beschadigd<br />
wordt (bijvoorbeeld mechanisch of chemisch)<br />
kunnen er groeistoornissen ontstaan<br />
en kan de vorm van de nagel<br />
anders worden. Voortdurend lichte traumata<br />
(bijvoorbeeld te nauwe schoenen)<br />
kan de vorm van de nagel veranderen.<br />
2. Tumoren<br />
Een van de meest voorkomende goedaardige<br />
“tumoren” betreft wratten.<br />
Waarschijnlijk worden deze veroorzaakt<br />
door een virus. Bij de nagel zitten ze<br />
meestal op de nagelwal, maar ze kunnen<br />
ook onder de nagel zitten.<br />
De nagel zelf is van hoorn gemaakt. Dit<br />
betreft in feite dood materiaal (daarom<br />
zijn ze ook zonder pijn te knippen) Het<br />
nagelbed echter betreft de huid: hier<br />
kunnen de tumoren van de huid voorkomen.<br />
Een van de tumoren is het<br />
melanoom; het niet op tijd herkennen<br />
hiervan kan leiden tot een fatale afloop.<br />
Een melanoom begint met een donkere<br />
verkleuring van het nagelbed. Als er een<br />
niet verklaard donker vlekje ontstaat of<br />
indien er een al jaren bestaand vlekje is<br />
maar dit verandert van kleur of vorm<br />
dient het onderzocht te worden door<br />
een specialist.<br />
3. Ontsteking / Infectie<br />
a. Bacterieel. Een ontsteking van de<br />
nagelriem: het “omloopje” (of paronychium)<br />
komt veel voor. Het betreft<br />
een ontsteking van (meestal) stafylococcen<br />
of streptococcen en meestal<br />
23
zijn de vingernagels aangedaan. Deze<br />
aandoening dient door de huisarts of<br />
de chirurg behandeld te worden.<br />
b. Schimmels. Een schimmelinfectie van<br />
de nagels (onychomycose) is waarschijnlijk<br />
de meest frequente oorzaak van<br />
afwijkingen aan de nagels, zeker van de<br />
teennagels. De infectie komt het meest<br />
voor bij “geciviliseerde”, meestal schoenendragende<br />
volken. De voeten zijn<br />
vaker aangedaan (4 maal) dan de handen.<br />
Vaak komt het aan de grote teen<br />
voor. Een gezonde nagel is nagenoeg<br />
immuun voor schimmels. Bij vele ziektebeelden<br />
zoals doorbloedingsstoornissen,<br />
traumata, maar zeker niet in de laatste<br />
plaats bij diabetes mellitus komt het<br />
zeer frequent voor. Het betreft vrijwel<br />
altijd een infectie met een trichofyton.<br />
Meestal begint de infectie aan de zijkanten<br />
van de nagel (nagelwal). Van<br />
daaruit verspreidt de schimmel zich naar<br />
het midden van de nagel. In eerste instantie<br />
is er een gelige soms wat bruinachtige<br />
verkleuring van de nagel te zien,<br />
soms zijn er wat gelige /witte vlekken.<br />
De infectie is te herkennen aan de verkleuring<br />
van de nagel, waarbij bovendien<br />
soms met een loep een netwerk<br />
van schimmels is te zien. Vaak treedt<br />
er een verhoorning van het nagelbed<br />
op met een toenemende loslating van<br />
de nagel (onycholyse). Bij nauwkeurige<br />
beschouwing zijn er spleten en tunneltjes<br />
in de nagel te zien, en worden de<br />
nagels (daardoor) brokkelig.<br />
De aandoening kan behandeld worden<br />
met een speciale crème met stoffen die<br />
de schimmelgroei tegengaan. Daarbij is<br />
het ook van belang dat er in de sokken<br />
een schimmelwerende poeder gestrooid<br />
wordt, een en ander in verband<br />
met de sporen die de schimmel loslaat.<br />
Gezien de langzame groei (zeker van de<br />
teennagel) is vaak een langdurige<br />
behandeling nodig, soms ondersteund<br />
door oraal toegediende medicijnen.<br />
c. Candida<br />
Soms is de nagel door een gistachtige<br />
schimmel candida albicans geïnfecteerd.<br />
Dit gaat vaak gepaard met meer zwelling<br />
en roodheid van de weefsels om de<br />
nagel heen dan bij de andere schimmels.<br />
24<br />
4. Nagelveranderingen bij<br />
huidziekten<br />
Psoriasis is een huidziekte die tamelijk<br />
veel voorkomt en die kan leiden tot<br />
afwijkingen aan de nagels. Meestal worden<br />
kleine putjes in de nagels gezien die<br />
vaak in een lijn of een aantal lijnen liggen.<br />
Soms liggen de putjes niet in een<br />
lijnpatroon maar verspreid over de<br />
nagel. Vaak zijn de nagels wat verkleurd<br />
en troebel, soms is er sprake van vlekjes.<br />
Bij psoriasis is er sprake van een versnelde<br />
groei van huidcellen, en bij de nagel<br />
een verdikking van het nagelbed. Normaal<br />
komen de basale cellen in 3 tot 4<br />
weken aan de oppervlakte. Bij psoriasis<br />
gebeurt dit soms in 3 of 4 dagen. Daardoor<br />
komen er vaak nog onrijpe cellen<br />
aan de oppervlakte. Een en ander leidt<br />
tot een verdikking van het nagelbed.<br />
Vaak is er onder de nagel sprake van<br />
hyperkeratose hetgeen kan leiden tot<br />
het loslaten van (een deel van) de nagel.<br />
De putjes zijn het gevolg van kleine foci<br />
(plekjes) van psoriasis in de nagelmatrix.<br />
Op deze plekken wordt (te snel) hoorn<br />
gevormd die niet goed blijft vastzitten,<br />
loslaat, en dan een putje achterlaat.<br />
Dermatitis is een ontsteking van de<br />
huid bijvoorbeeld door een allergische<br />
reactie (soms komt dit voor bij<br />
gebruik van stoffen die de nagel harder<br />
maken). Na een dergelijke ontsteking<br />
worden de bovenste lagen van<br />
de huid afgestoten, evenals de nagels.<br />
5. Specifieke nagelveranderingen<br />
Hier zal ik een aantal veranderingen<br />
aan de nagels de revue laten passeren.<br />
De genoemde afwijkingen komen<br />
frequent voor; maar dit is zeker<br />
niet een complete opsomming.<br />
Nagelveranderingen vaak voorkomend<br />
bij mensen op leeftijd.<br />
De meest voorkomende afwijking is<br />
streepvorming op de nagels in de lengterichting.<br />
Dit wordt veroorzaakt door<br />
degeneratie van de matrix. Bij een toename<br />
van de degeneratie kan de nagel<br />
kleine bobbeltjes (parelsnoeren) gaan<br />
vormen. Soms wordt de nagel wat<br />
troebel, verliest zijn glans, en wordt<br />
geleidelijk dunner. Vaak worden nagels<br />
met stijgende leeftijd wat brokkeliger.<br />
Ungues incarnatus: (ingegroeide<br />
nagel) dit komt vaak voor bij teennagels<br />
met name van digitum 1. Dikwijls<br />
is de nagel gekromd ingroeit in de<br />
nagelwal. Waar de nagel ingroeit is<br />
het weefsel ontstoken, gezwollen en<br />
pijnlijk. De huisarts of de chirurg dient<br />
deze aandoening te behandelen.<br />
Onychogrypose: Als de nagel abnormaal<br />
krom is dwars op de groeirichting.<br />
Vaak groeit een dergelijke nagel ook<br />
niet recht vooruit maar in een zijdelingse<br />
verkromming, vaak ook met een<br />
rotatiecomponent. Soms gaat de onychogrypose<br />
zo ver dat er een feite sprake<br />
is van een buis (unguis in turricolo).<br />
Onychorrhexis: deze naam wordt<br />
gegeven aan de nagel die in de lengterichting<br />
is gespleten. Dit is een<br />
gevolg van een beschadiging van de<br />
matrix bijvoorbeeld na een trauma of<br />
soms door jicht of een huidziekte.<br />
Onychauxis : ofwel dikke nagel zonder<br />
abnormale verkromming.<br />
Psoriasis van de nagels<br />
6. Nagelafwijkingen passend bij<br />
interne ziekten<br />
Een aantal afwijkingen aan nagels<br />
kunnen duiden op, of passen bij interne<br />
aandoeningen. Vaak betreft dit<br />
nagels van de vingers, maar de afwijkingen<br />
kunnen ook bij teennagels<br />
voorkomen. Voor de orthopedisch<br />
schoentechnicus is het van belang ze<br />
te herkennen om de patiënt het<br />
advies te kunnen geven contact met<br />
de huisarts op te nemen.<br />
Teleangieectasien (lokaal uitgezette<br />
vaten): deze komen vooral voor in de<br />
nagelwal en passen bij SLE (systemische<br />
lupus erythematodes) en dermatomyositis.<br />
Koilonychia: dunner en zachter wordende<br />
nagels (nagels als een lepel)<br />
komt voor bij anemie en de ziekte van<br />
Raynaud.<br />
Beau’s lines: een of meerdere groefjes<br />
dwars op de nagels. Dit duidt op een<br />
periode met koorts of treedt soms op na<br />
het gebruik van bepaalde medicijnen.<br />
Onycholysis: het loslaten van de nagel.<br />
Dit komt voor bij schildklierproblemen.<br />
Rode lunules: dit past bij decompensatio<br />
cordis.<br />
Horlogeglasnagels: dit komt bij een aantal<br />
ziekten voor, met name ziekten van<br />
hart en longen, maar komt ook voor bij<br />
biliaire cirrose en colitis ulcerosa.<br />
Witte nagels: dit kan duiden op levercirrose.<br />
Splinterbloedingen: dit komt voor bij<br />
bijvoorbeeld bacteriële endocarditis<br />
Witte bandjes op de nagels: dit kan<br />
wijzen op o.a. nierfunctie stoornissen.<br />
Literatuur:<br />
- G. Fleischner: Erkrankungen und Veranderungen<br />
der Nagel: Med. Orth. Tech.<br />
116 (1996) 7-13<br />
- W.M.D. Stewart, J.L. Danto, S. Maddin:<br />
Dermatology.
,ERKENNINGSREGELING<br />
ORTHOPEDISCH SCHOENTECHNISCHE BEDRIJVEN<br />
De Nederlandse Vereniging van<br />
<strong>Ortho</strong>pedisch Schoentechnici<br />
(<strong>NVOS</strong>) heeft onlangs de<br />
opdracht gegeven aan het adviesbureau<br />
SBMC BV te Houten tot<br />
het opzetten, ontwikkelen en<br />
invoeren van een erkenningsregeling<br />
orthopedisch schoentechnische<br />
bedrijven.<br />
Dennet Dionet, senior consultant<br />
bij SBMC BV en projectleider bij<br />
de opzet en ontwikkeling van de<br />
regeling, tracht in dit artikel<br />
antwoord te geven op vragen als:<br />
Wat is nu eigenlijk precies een<br />
erkenningsregeling Waarom zijn<br />
erkenningsregelingen op dit<br />
moment zo actueel Hoe zetten<br />
we een succesvolle regeling op <br />
En wat verklaart het succes van<br />
reeds eerder ingevoerde regelingen<br />
Door: D.J. Dionet<br />
I<br />
NLEIDING<br />
Klanten (patiënten, maar ook<br />
verwijzers en verzekeraars) stellen<br />
steeds hogere eisen aan schoentechnische<br />
bedrijven en hun<br />
dienstverlening. Het aspect kwaliteit<br />
wordt daarbij steeds belangrijker.<br />
Het bestuur van de <strong>NVOS</strong> heeft altijd<br />
oog gehad voor kwaliteit en heeft ingezien<br />
dat de borging van die kwaliteit<br />
zeer belangrijk is. Daartoe heeft het<br />
besloten tot het opstellen, ontwikkelen<br />
en invoeren van een regeling die de<br />
kwaliteit van de dienstverlening van de<br />
orthopedisch schoentechnische bedrijven<br />
waarborgt. Een erkenningsregeling<br />
biedt het voordeel dat er gewerkt kan<br />
worden met branche eigen normen.<br />
Door middel van erkenning is het<br />
mogelijk om je als ondernemer te<br />
onderscheiden en nog beter in te spelen<br />
op wensen van belangengroepen.<br />
WAT IS EEN ERKENNINGS-<br />
REGELING<br />
Het Ministerie van Economische<br />
Zaken geeft de volgende definitie van<br />
een erkenningsregeling:<br />
Een erkenningsregeling is een door of<br />
op initiatief van een branche-organisatie<br />
(al of niet met anderen) vastgelegde<br />
regeling op grond waarvan een<br />
onafhankelijke erkennende instantie<br />
verklaart dat een ondernemer, al of<br />
niet lid van de organisatie, aan<br />
bepaalde eisen voldoet waarmee de<br />
ondernemer zich kan profileren.<br />
Een van de belangrijkste kenmerken<br />
van een erkenningsregeling is het herkenbaar<br />
maken van kwaliteit. Door te<br />
voldoen aan de eisen in de erkenningsregeling<br />
kan de ondernemer zich<br />
profileren tegenover niet-erkende<br />
bedrijven. Dit laatste zal alleen slagen<br />
wanneer de eisen voor de afnemers<br />
(klanten, verwijzers en zorgverzekeraars)<br />
voldoende meerwaarde hebben.<br />
Het is bovendien belangrijk dat<br />
de meerwaarde in de praktijk ook<br />
echt wordt waargemaakt; belofte<br />
maakt immers schuld.<br />
Bij elke erkenningsregeling staan de<br />
begrippen 'toegevoegde waarde' en<br />
'geloofwaardigheid' centraal.<br />
De toegevoegde waarde bestaat uit<br />
de combinatie van toelatingsvoorwaarden<br />
en verplichtingen. Aan de<br />
toelatingsvoorwaarden moet worden<br />
voldaan om voor een erkenning in<br />
aanmerking te komen, de verplichtingen<br />
moeten worden nageleefd om<br />
vervolgens erkend te blijven.<br />
De toegevoegde waarde moet echter<br />
ook worden waargemaakt. Elke<br />
erkenningsregeling bevat controles op<br />
toelatingsvoorwaarden en verplichtingen.<br />
Bij deze controles horen ook procedures<br />
voor bezwaar en beroep,<br />
eventuele sancties ('straffen'), en de<br />
garantie dat er door een onafhankelijke<br />
instantie wordt geoordeeld.<br />
HOE ZETTEN WE DE (SUCCES-<br />
VOLLE) REGELING OP<br />
Het opzetten van een succesvolle regeling<br />
is zeer zeker mogelijk. Het vergt<br />
een gedegen aanpak en een investering<br />
in tijd. De projectplanning bestaat<br />
uit 3 fasen die gezamenlijk minder dan<br />
een jaar in beslag gaan nemen.<br />
Fase 1: het opzetten van een<br />
organisatie voor invoering van de<br />
regeling<br />
De organisatie die wordt belast met<br />
name het opstellen van het eisenpakket<br />
bestaat uit een projectleider van<br />
het adviesbureau en een projectmanager<br />
van de branche organisatie. De<br />
beide projectmanagers hebben zitting<br />
in de stuurgroep en geven sturing aan<br />
de opzet, ontwikkeling en de introductie<br />
van de regeling.<br />
Daarnaast wordt er gewerkt met een<br />
zestal werkgroepen. De werkgroepen<br />
bestaan uit representanten van zorgverzekeraars,<br />
opleiders, schacht- en<br />
onderwerkmakers, schoenmakerijen,<br />
gebruikersverenigingen en verwijzers.<br />
25
De voorzitters van de werkgroepen<br />
hebben tevens zitting in de stuurgroep.<br />
Fase 2: De ontwikkelingsfase<br />
In deze fase worden door de werkgroepen<br />
en de stuurgroep de eisenpakketten<br />
opgesteld. De afzonderlijke<br />
werkgroepen stellen eisen op aan<br />
erkende leveranciers vanuit hun expertise<br />
en blikveld. Zo zal in de werkgroep<br />
opleiders gepraat worden over (minimum)<br />
opleidingsniveau per functie,<br />
ervaring, nascholingseisen e.d.. De<br />
werkgroep gebruikersverenigingen<br />
gaat o.a. in op verplichte voorlichting,<br />
levertijden, bejegening en nazorg.<br />
De stuurgroep stelt de door de werkgroepen<br />
geformuleerde kwaliteitseisen<br />
bij en is verantwoordelijk voor de<br />
inhoud van de erkenningsregeling. De<br />
eisenpakketten zullen door het<br />
adviesbureau worden getoetst aan de<br />
Wet Economische Mededinging.<br />
Uiteindelijk wordt een erkenningshandboek<br />
samengesteld met daarin<br />
de meetbare, objectieve eisen waarop<br />
men, wil men in aanmerking komen<br />
voor erkenning, getoetst zal worden.<br />
erkende ondernemer.<br />
3. De kosten die gemoeid zijn met de<br />
ontwikkeling van de regeling en de<br />
kosten voor het erkende bedrijf<br />
moeten door de branche-organisatie<br />
en de individuele ondernemers<br />
kunnen worden opgebracht.<br />
Een succesvolle erkenningsregeling zal<br />
leiden tot een upgrading van de branche<br />
waarin de regeling werkzaam is<br />
met positieve effecten voor leveranciers<br />
die onder de regeling vallen<br />
maar zeer zeker ook voor betrokkenen<br />
bij de branche. Immers niet alleen<br />
de bedrijven maar zeer zeker ook de<br />
klanten, verwijzers en zorgverzekeraars<br />
zijn gebaat bij een dergelijke<br />
regeling en een consequente naleving<br />
van de regeling.<br />
Indien u vragen heeft over de erkenningsregeling<br />
orthopedisch schoentechnische<br />
bedrijven kunt u contact<br />
opnemen met de projectleider van<br />
SBMC BV, de heer D.J. Dionet, danwel<br />
met het secretariaat van de<br />
<strong>NVOS</strong>.<br />
SBMC BV<br />
De Molen 30<br />
3994 DB Houten<br />
Tel: 030-6340480<br />
Fax: 030-6341480<br />
Fase 3: Invoering van de erkenningsregeling<br />
In deze fase wordt een communicatieplan<br />
opgesteld en uitgevoerd. Doel<br />
hiervan is het waarborgen van het op<br />
een effectieve en gestructureerde<br />
wijze invoeren van de erkenningsregeling<br />
en het effectief op de hoogte<br />
brengen van potentiële deelnemers<br />
aan de regeling. Naar alle waarschijnlijkheid<br />
worden hiertoe voorlichtingsavonden<br />
en workshops gehouden.<br />
In deze fase worden tevens een aantal<br />
proeftoetsingen gehouden en wordt<br />
de regeling getoetst op praktische<br />
haalbaarheid, zwaarte van het eisenpakket<br />
en onvolkomenheden.<br />
Naar aanleiding van de resultaten van<br />
de proeftoetsingen wordt de regeling<br />
eventueel bijgesteld door de stuurgroep.<br />
In opdracht van één van onze cliënten<br />
ter overname aangeboden in de Randstad<br />
<strong>Ortho</strong>pedisch<br />
Schoentechnisch<br />
Bedrijf<br />
WANNEER HEEFT EEN ERKEN-<br />
NINGSREGELING SUCCES<br />
Voor het opzetten van een succesvolle<br />
regeling dient aan drie voorwaarden<br />
voldaan te zijn:<br />
1. De regeling moet voldoende toegevoegde<br />
waarde bevatten voor de<br />
afnemer van de producten of<br />
diensten.<br />
2. De regeling moet voldoende toegevoegde<br />
waarde bieden voor de<br />
26<br />
Reacties naar:<br />
Dhr. P.J.W. de Greef<br />
Hoge zand 42<br />
2512 EM Den Haag<br />
Fax: 071 - 302 26 81
Antjo de Vos<br />
1/1<br />
als februari 99<br />
pagina 3 omslag<br />
27
Maas Leder<br />
1/1<br />
pagina 4 omslag
,<br />
Sinds mensenheugenis staan we<br />
IJ<br />
dagelijks bloot aan weersinvloeden.<br />
Ons land kent in het vooren<br />
najaar dagelijks een variëteit<br />
aan weergesteldheden; het ene<br />
moment is het zomer, het andere<br />
moment lijkt de moesson losgebarsten,<br />
om over de winter nog maar<br />
te zwijgen. Schoenen hebben in<br />
deze natte perioden veel te lijden,<br />
ook maatschoeisel wordt niet<br />
gespaard. In de dagelijkse orthopedisch<br />
schoentechnische praktijk<br />
zijn er oplossingen bedacht om de<br />
schoen vochtvrij te houden. Fabrikanten<br />
impregneren het leer of er<br />
wordt een waterafstotende voering<br />
gebruikt, teneinde bij iedereen<br />
zolang als mogelijk de onderdanen<br />
droog te houden.<br />
SBEREN MET UITSTER-<br />
VEN BEDREIGD<br />
Naast droge voeten, behoren<br />
warme voeten zeker tot<br />
de primaire schoeneisen in<br />
de wintermaanden. Ook zijn er veel<br />
mensen binnen onze doelgroep, die<br />
door bijvoorbeeld een spierziekte continu<br />
aan koude voeten lijden. In de<br />
loop der jaren is er tal van materiaal<br />
en materieel gebruikt om tijdens<br />
perioden van koude het draagcomfort<br />
verhogen. Naast binnenzoolverwarming<br />
op accuvoeding zijn vachtvoering,<br />
foam en vilt de meest gebruikte<br />
materialen. De toepassing hiervan<br />
kent zijn voor- en nadelen. Een van de<br />
minpunten is de materiaaldikte in verhouding<br />
met de isolatiewaarde; meerdere<br />
lagen moeten worden verwerkt<br />
om een bepaald effect te bereiken en<br />
te behouden. Vachtvoering kent zijn<br />
verwerkingsproblemen tijdens het<br />
schoenproductieproces, naast het feit<br />
dat het mettertijd gaat pletten en dan<br />
weinig temperatuurverhogend meer<br />
werkt; om nog maar te zwijgen van<br />
het jachtverbod op de ijsbeer. De<br />
meeste viltmaterialen maken de<br />
schoen niet alleen stugger, maar<br />
staan ook de warmte weer snel af.<br />
Met deze kennis en ervaring zijn<br />
wetenschappers aan de slag gegaan<br />
om een warmte-isolerend materiaal te<br />
ontwikkelen.<br />
DUN, WARM EN LICHT<br />
stof is slechts 210 gram per vierkante<br />
meter. Andere eigenschappen waardoor<br />
type B ideaal is voor schoeisel<br />
zijn de duurzame bestendigheid tegen<br />
samendrukken en het vermogen om<br />
warmte vast te houden onder gematigde<br />
druk. Voorwaarde is wel dat de<br />
gehele schoen met dit materiaal<br />
gevoerd wordt.<br />
WARMTE EN VOCHT HAND IN<br />
HAND<br />
Een extra voordeel boven isolatie op<br />
basis van schuim en vilt, is het vermogen<br />
van Thinsulate type B om warmte<br />
vast te houden terwijl het vochtig is.<br />
Het in hoge mate ademende materiaal<br />
laat vocht ontsnappen en verhoogt<br />
daardoor het comfort van de<br />
drager. Het materiaal droogt snel en<br />
gemakkelijk, wat een pré is voor onze<br />
schoen gebudgetteerde gebruikers.<br />
Thinsulate is een materiaal wat eenvoudig<br />
in ons schoeisel is toe te passen<br />
door het in ruitpatroon door te<br />
stikken of te lamineren. Momenteel<br />
zijn er landelijk enkele paren schoenen<br />
met dit warmte-isolerend materiaal<br />
uitgevoerd en de resultaten zijn<br />
bevredigend. Door de toepassing van<br />
Thinsulate in het schoeisel van onze,<br />
door koude voeten gekwelde, clientèle<br />
kunnen zij de winter met warme<br />
voeten tegemoet treden; en blijven zij<br />
hopelijk verstoken van een hoge ecotaks<br />
op hun gasrekening.<br />
KOUDE VOETEN VERBANNEN<br />
NAAR WARMER OORDEN<br />
Door: Jaap de Boer<br />
Na een lange periode van ‘trial and<br />
error’ is 3M uit Zoetermeer er in<br />
geslaagd een microvezel te ontwikkelen<br />
en te fabriceren, die de gestelde<br />
eisen van dikte, isolerend vermogen<br />
en gewicht voldoet; kortom dun,<br />
warm en licht. Het materiaal, voluit<br />
Thinsulate Thermische Isolatie ‘type<br />
B’ genaamd, geeft bijna twee keer de<br />
warmte van schuim of vilt, zonder het<br />
gewicht van dikke lagen. Andere uitvoeringen<br />
van dit materiaal worden<br />
toegepast in bijvoorbeeld handschoenen<br />
en skikleding. Het gewicht van de<br />
30