Hier brandt de lamp! - Stroom-Opwaarts voor leerlingen

Deel 2: Word elektrisch inspecteur!
De leerlingen krijgen vier pakketjes met opdrachten aangeboden. Telkens
ze een opdracht tot een goed einde brengen, kunt u hen belonen door
op het scoreblad achteraan de opdrachtfiches een ‘+’-teken te plaatsen.
Als de leerlingen voor voldoende opdrachten een ‘+’-teken behalen, ontvangen
ze het diploma van ‘elektrisch inspecteur’.
De opdrachten behandelen de verschillende facetten van elektriciteit:
Opdrachtenpakket 1: twee opdrachten tonen de leerlingen hoe elektriciteit
opgewekt wordt, en maken het basisprincipe en het belang van beweging hierbij
duidelijk. Of het nu gaat om water, wind, klassieke brandstoffen of kernenergie,
deze energiebronnen worden allemaal aangewend om een mechanische beweging
op gang te brengen. Die beweging wordt via een generator in elektriciteit
omgezet. Die relatie tussen beweging en elektriciteit wordt in de twee opdrachten
aangetoond. Het gaat om:
• een observatie- en herkenningsopdracht;
• een experiment (statische elektriciteit)
• hierbij hebt u per groepje leerlingen de volgende materialen nodig: plastic
meetlat of buis, een ballon, een wollen of katoenen doek en een blad papier
of een vel aluminiumfolie
Opdrachtenpakket 2: een opdracht en een zoekkaart laten de leerlingen met
symbolen en pictogrammen die in de elektriciteitssector gebruikt worden, kennismaken.
Het gaat daarbij zowel om een waarschuwingsteken als om de basissymbolen
uit elektrische schema’s. De opdracht is vooral gericht op het herkennen
en onthouden van de symbolen. Aan de hand van de symbolenkaart kunt
u desgewenst de opdracht uitbreiden door meer symbolen in de oefening op te
nemen. De symbolenkaart laat eveneens toe om bij de basisbegrippen van
stroombron, geleider, weerstand en stroomkring stil te staan.
Opdrachtenpakket 3: dit is het meest tijdrovende opdrachtenpakket. Het
behandelt achtereenvolgens het feit dat stroom in een gesloten kring loopt
(vandaar: stroomkring), dat een schakelaar de stroom kan onderbreken en dat een
batterij ook elektriciteit kan leveren. Alle opdrachten bevatten experimentele onderdelen.
Ook het tekenen van een stroomkring maakt deel uit van de opdracht.
• de opdracht over de stroomkring: hierbij hebt u per groepje leerlingen de
volgende materialen nodig: twee elektriciteitsdraadjes (indien mogelijk zijn de
uiteinden verbonden met klemmen), lampje (1,5 V), lamphoudertje, batterij (4,5
V), schroevendraaier.
• de opdracht met de schakelaar: hierbij hebt u per groepje leerlingen de volgende
materialen nodig: een elektriciteitsdraad (1 m), lampje (1,5 V), lamphoudertje,
een houten wasknijper, twee duimspijkers zonder beschermhoesje, kniptang,
draadstriptang, batterij (4,5 V), schroevendraaier.
• de opdracht voor het maken van een batterij: hierbij hebt u per groepje leerlingen
de volgende materialen nodig: citroensap of keukenazijn, koperen munten
(minstens 10) van dezelfde grootte (bijv. 5 eurocent), aluminiumfolie, stevig
papier of buigbaar karton, schaar, plakband, keukenpapier, twee elektriciteitsdraadjes,
lampje (1,5 V) met eventueel lamphoudertje. Mocht u deze laatste
proef te complex vinden, kunt u ook de proef met de citroenbatterij gebruiken.
Deze proef staat in de meeste schoolhandboeken beschreven.
Opdrachtenpakket 4: leerlingen maken bij deze opdracht kennis met beroepen uit
de elektriciteitssector. De filmpjes op www.stroomopwaarts.be/jongeren (klik op
‘Waar kan ik aan de slag’) zijn in de opdracht geïntegreerd en helpen de leerlingen
te ontdekken, dat er verschillende beroepen in de elektriciteitssector bestaan,
alsook veel gereedschappen die bij deze vaklui horen.
Op de website www.stroomopwaarts.be/scholen komt u te weten hoe u
gemakkelijk aan het nodige elektrisch materiaal voor de opdrachten kan
geraken.
Als alle opdrachten zijn uitgevoerd, kunt u overgaan tot het uitreiken van
de diploma’s ‘elektrisch inspecteur’. U vindt bij de opdrachtfiches een model
dat u voor elke leerling kunt invullen. U kunt ook een badge uitreiken
aan elke leerling die alle opdrachten heeft afgewerkt.
Wie het diploma behaalt, mag het derde en laatste deel van de opdracht uitvoeren.
10
Educatief pakket elektriciteit - 3 e graad basisonderwijs 11