Bijencahier 2010

Nectar
Planten maken nectar in hun bloemen om
insecten te lokken, die dan weer voor de bestuiving
kunnen zorgen. Nectar is over het algemeen
vrij waterig, met een klein beetje zoetstof.
Pas wanneer het wordt ingedikt, kunnen bijen
er honing van maken.
Pollen
Plantenkenners en ook bijenhouders spreken
over ‘pollen’ als ze het over stuifmeel hebben.
(Ze hebben het dan over ‘het pollen’). In de
bijenhouderij wordt met pollen vaak stuifmeel
bedoeld dat al door bijen is verrijkt en geconserveerd.
Het wordt letterlijk aangestampt en met
nectar gesloten, zodat het gaat fermenteren.
Solitaire bij
De meeste van de 20.000 bijensoorten op aarde
zijn, in tegenstelling tot honingbijen, solitaire
soorten. Het vrouwtje zorgt in haar eentje voor
één of enkele eitjes, dus zonder de hulp van een
sociaal volk van werksters.
Superorganisme
Eén plant, of één dier is een organisme. Vanwege
de enorm sociale manier van leven, en
vanwege de hoge mate van specialisatie, wordt
een volk van vele duizenden individuele bijen
ook wel als één organisme aangeduid: een
superorganisme.
Taxonomie
Letterlijk is taxonomie de wetenschap van het
‘indelen’ (‘taxon’ is Grieks voor ‘groep’). In de
biologie houdt de taxonomie zich bezig met het
vinden, beschrijven, indelen en benoemen van
organismen.
Verdwijnziekte
Iedere winter sterft een deel van de bijenvolken.
De laatste jaren lijkt die sterfte groter dan normaal.
Omdat stervende bijen vaak het volk verlaten
wordt wel gesproken van verdwijnziekte.
Andere termen zijn Colony Collapse Disorder,
CCD, of het meer neutrale ‘wintersterfte’.
Was
Was was lange tijd een van de belangrijkste
producten die uit een bijenvolk kon worden
gehaald. Het wordt geproduceerd in de wasklieren
van de honingbij. Zij gebruikt het om raten
mee te bouwen, als tijdelijke behuizing voor het
nageslacht en als opslag voor stuifmeel en wintervoedsel
(honing). Mensen gebruik(t)en het
om kaarsen van te maken of om keukengerei of
boten waterdicht te maken.
Werkster
De meeste bijen in een volk zijn werksters: de
bevruchte nakomelingen van de koningin.
Werksters hebben in hun leven verschillende
taken, van verzorging van de koningin of het
broed, de verdediging van het volk, tot het zoeken
of halen van voedsel.
Zwermen
Wanneer een deel van een bijenvolk met een
koningin de oude plek verlaat, spreekt een imker
van ‘zwermen’. Het is de eigenlijke voorplanting
van een heel bijenvolk. Een imker zal altijd proberen
een vrije zwerm weer in een nieuwe kast
te krijgen, al was het maar voor het geld. In deze
tijden van verdwijnende bijen is een bijenvolk
vele tientallen, zo niet honderden euro’s waard.
kwartaal 4 december 2010 bijen 81