Bijencahier 2010

ied voor bijen beperken. Sommige parasieten
zijn vanwege hun levenscyclus erg gevoelig voor
temperatuur en kunnen zich bijvoorbeeld met
zachtere winters heel anders gaan gedragen. Ook
kunnen nieuwe parasieten gaan oprukken. De
honingbijen zelf zullen een temperatuurverandering
niet zo snel lastig vinden: ze komen voor van
de evenaar tot de poolcirkels en zijn na de ijstijden
ook heel snel achter het smeltende landijs aan
weer naar het noorden opgetrokken.
9. Genetische basis
Vanouds waren honingbijen wilde dieren, waarvan
sommige werden gehouden in bijenkorven
van imkers. Gaandeweg kwamen de gehouden
bijen in de meerderheid, althans in Europa, en zat
een minderheid nog in het wild in holle bomen.
Toch bepaalde vooral de natuur de genetische
samenstelling van de bijenvolken. Nu door varroa
alle wilde Europese volken zijn weggevaagd, ligt
het hele erfgoed van de honingbij in handen van
de imker. Als imkers met z’n allen zouden gaan
selecteren om varroaresistentie te krijgen, zouden
ze onherroepelijk andere genetische eigenschappen
verliezen; eigenschappen waarvan de imkers
de potentiële waarde niet eens kennen.
Imkers zoeken altijd naar eigenschappen die
goed zijn voor het bedrijf: hij wil niet worden
gestoken, hij wil veel honing, en wat al niet meer.
De natuur selecteert veel breder: op overleving
van de soort. Het is daarom belangrijk geworden
dat de honingbij wordt beschermd tegen de grillen
van de bijenhouderij. Op verschillende plekken in
Europa moeten de oorspronkelijke ondersoorten
en hun genen behouden blijven. Waarschijnlijk
zullen de bijen of de imkers ze ooit allemaal nog
hard nodig hebben.
door varroa, zijn er in de VS en in Frankrijk weer
bijenvolken in het wild gevonden die heel lang
in leven blijven, ondanks de mijt. Natuurlijke
selectie blijkt weer de beste kansen te bieden. En
dat komt goed uit, want we zullen de honingbijen
de komende decennia nog harder nodig hebben
dan nu. Mensen gebruiken steeds meer gewassen
die bestuiving behoeven, en met de toename van
de schaalgrootte zal juist de honingbij de meest
geschikte bestuiver zijn. Daardoor zal bijenhouderij
belangrijker worden, en daardoor ook weer een
veel levensvatbaarder en wellicht ‘sexier’ beroep.
Wat zal de klimaatverandering
doen met
honingbijen
Natuurlijke selectie biedt hoop
Ondanks het aanvankelijke uitsterven van de
wilde bijenvolken in Noord-Amerika en Europa
kwartaal 4 december 2010 bijen 75