Bijencahier 2010
Bijencahier 2010
Bijencahier 2010
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
De geschiedenis in de genen van de honingbij<br />
Bij het onderzoek naar de taxonomie en fylogenie<br />
van het honingbijengeslacht Apis zijn zowel morfologische<br />
als genetische kenmerken vergeleken.<br />
Het geslacht Apis is ongeveer 30 tot 40 miljoen<br />
jaar geleden ontstaan en bestaat uit tien beschreven<br />
soorten. Negen van deze soorten honingbijen<br />
komen alleen in Azië voor. De tiende soort (A.<br />
mellifera) komt van nature voor van Afrika tot het<br />
Midden-Oosten en Noord-Europa. Europese kolonisten<br />
hebben de soort geïntroduceerd in grote<br />
delen van de rest van de wereld.<br />
Binnen de soort A. mellifera bestaan nog eens<br />
dertig ondersoorten. Elke ondersoort krijgt nog<br />
een derde aanduiding na “Apis” en “mellifera”,<br />
bijvoorbeeld Apis mellifera iberiensis, de Iberische<br />
honingbij. In een onderzoek uit 2006 is de evolutionaire<br />
afstamming van tien van deze ondersoorten<br />
uitgebreid onderzocht. De ondersoorten<br />
onderscheiden zich duidelijk in morfologische<br />
kenmerken en ook in genetische kenmerken in<br />
het DNA. In de figuur staat een evolutionaire<br />
stamboom van de tien ondersoorten weergegeven.<br />
De genetische verschillen tussen de ondersoorten<br />
wordt weergegeven door de lengte van<br />
de lijnen. De lijnen tussen A. m. mellifera en A. m.<br />
iberiensis zijn bijvoorbeeld erg kort. Er zijn dus<br />
weinig verschillen in het DNA. Dit betekent dat<br />
de ondersoorten sterk aan elkaar verwant zijn; ze<br />
zijn recent uit een gemeenschappelijke voorouder<br />
geëvolueerd. De lijnen tussen A. m. mellifera en A.<br />
m. intermissa zijn een stuk langer, wat duidt op<br />
meer genetische verschillen. Ze zijn minder verwant<br />
aan elkaar en ze deelden langer geleden een<br />
gemeenschappelijke voorouder.<br />
Het valt op dat de soorten clusteren in vier<br />
Evolutionaire stamboom van de honingbijsoort Apis mellifera<br />
OOST-EUROPA<br />
NOORD- EN WEST-EUROPA<br />
A. m. ligustica<br />
A. m. mellifera<br />
A. m. carnica<br />
A. m. iberiensis<br />
WEST-AZIË<br />
AFRIKA<br />
A. m. intermissa<br />
A. m. scutellata<br />
A. m. syriaca<br />
A. m. caucasica<br />
A. m. anatoliaca<br />
A. m. lamarckii<br />
56<br />
kwartaal 4 december <strong>2010</strong> bijen
Change language