De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Schitterend gemiddeld. Kwaliteit, kansengelijkheid en<br />
rendement <strong>van</strong> het Vlaamse onderwijs in internationaal<br />
perspectief<br />
Ellen Boeren & Ides Nicaise*<br />
Inleiding<br />
<strong>De</strong>ze bijdrage <strong>be</strong>studeert de wegen die kinderen, jongeren en volwassenen met een verschillende<br />
sociale en economische achtergrond <strong>be</strong>wandelen doorheen het onderwijslandschap. We<br />
<strong>be</strong>perken onderwijs niet tot het initieel leerplichtonderwijs, maar hanteren een levenslange en<br />
levensbrede <strong>be</strong>nadering die doorloopt tot in de volwassenheid. Niet alleen kijken we naar<br />
prestatieniveaus en participatieverschillen tussen deze individuen in verschillende levensfasen,<br />
maar ook naar de effecten die het onderwijs heeft op diverse levensdomeinen op langere termijn.<br />
In de ganse bijdrage plaatsen we <strong>Vlaanderen</strong> in Europees perspectief, waar mogelijk<br />
leggen we de nadruk vooral op (selecties <strong>van</strong>) West-Europa. In de tekst zal duidelijk worden dat<br />
<strong>Vlaanderen</strong> een goed presterende West-Europese regio is.<br />
We <strong>be</strong>handelen drie grote topics: (1) effectiviteit en ongelijkheid binnen het initieel onderwijs;<br />
(2) participatie, kwaliteit en ongelijkheden binnen de volwasseneneducatie en (3) ongelijkheden<br />
in het onderwijs weerspiegeld in de samenleving.<br />
We ronden af met een discussie.<br />
In het eerste deel <strong>van</strong> deze bijdrage gaan we dieper in op de effectiviteit en ongelijkheid binnen<br />
het initieel onderwijs aan de hand <strong>van</strong> enkele gestandaardiseerde internationale surveys, zowel<br />
voor basis-, secundair als hoger onderwijs zoals TIMSS2003, PIRLS2006 en PISA2009. In het<br />
tweede deel verleggen we onze focus naar de volwasseneneducatie en <strong>be</strong>kijken we naast de participatiegraden<br />
ook de percepties <strong>van</strong> de cursisten zelf. We maken gebruik <strong>van</strong> de Eurostat Adult<br />
Education Survey en de databank LLL2010. In een laatste onderdeel <strong>be</strong>kijken we de effecten<br />
<strong>van</strong> leren op andere levensdomeinen zoals gezondheid, tewerkstelling en levensgeluk op basis<br />
<strong>van</strong> de European Lifelong Learning Indicators index en eigen HIVA-onderzoek naar het rendement<br />
<strong>van</strong> onderwijs.<br />
1. Effectiviteit en ongelijkheid binnen het initieel onderwijs<br />
In het eerste deel <strong>van</strong> deze bijdrage <strong>be</strong>kijken we effectiviteit en sociale ongelijkheid binnen het<br />
initieel onderwijs (inclusief hoger onderwijs) aan de hand <strong>van</strong> enkele internationaal gestandaardiseerde<br />
testen zoals TIMSS, PIRLS en PISA. We plaatsen de resultaten in internationaal<br />
perspectief en geven inzicht in de structuren <strong>van</strong> onderwijs die de resultaten mee <strong>be</strong>palen.<br />
Daarnaast <strong>be</strong>spreken we de toegang tot het hoger onderwijs en staan we stil bij de intergenerationele<br />
onderwijsmobiliteit.<br />
* Hoger Instituut voor de Ar<strong>be</strong>id (HIVA) <strong>van</strong> de Katholieke Universiteit Leuven.<br />
E-mail: ellen.boeren@hiva.kuleuven.<strong>be</strong>.<br />
43
Change language