De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

MOBILITEIT
bijna vier keer hoger is dan het Europese gemiddelde. Deze goed uitgeruste weginfrastructuur
kan een rol spelen in het hogere autogebruik, maar dit geldt zeker niet voor alle regio’s en landen.
Bijvoorbeeld, door haar beperkte oppervlakte heeft het Brusselse Gewest een dicht netwerk
aan autosnelwegen. Maar zoals eerder bleek uit tabel 1 en 3 is het aandeel autoverplaatsingen
opmerkelijk lager in deze regio.
Tabel 16.
Kenmerken van de autosnelwegen- en spoorwegeninfrastructuur, Belgische gewesten, 9 Europese
landen en EU15, 2005
autosnelwegen
spoorwegen
aandeel (%) km/1.000 km² geëlektrificeerd (%) km/1.000 km²
Vlaams Gewest 1,3* 65* 132**
Brussels Gewest 0,6* 70* 1.109**
Waals Gewest 1,1* 52* 98**
België 1,1* 57* 84 116**
Denemarken 1,4* 24* 24 61**
Duitsland 5,3* 35* 52 107**
Frankrijk 1,1* 20* 50 54**
Luxemburg 5,1* 57* 95 106**
Nederland 1,7* 56* 73 68**
Verenigd Koninkrijk 0,9* 15* 25 82**
EU15 1,7* 18* 49 51**
Noorwegen 0,3* 1* 62 13**
Zwitserland 1,9* 33* 100 82**
* Cijfers voor 2006 in plaats van 2005.
** Cijfers voor 2009 in plaats van 2005.
Bron: Europese Unie, 2009a; SVR en eigen bewerking.
Meer auto-infrastructuur leidt bijgevolg niet altijd tot meer automobiliteit. De combinatie met
andere ruimtelijke aspecten wordt hierbij belangrijk. Daarbij wordt in de eerste plaats gedacht
aan het aanbod aan infrastructuur voor andere vervoerswijzen dan de auto. Daarom geeft
tabel 16 tevens een overzicht van de lengte en dichtheid van het spoorwegnetwerk. De lage
dichtheid in Noorwegen (13 km spoorwegen per 1.000 km²) is typisch voor een land met een
grote oppervlakte en een relatief kleine bevolking. Dit kan het lagere aandeel treinverkeer verklaren
(zie tabel 1). Omgekeerd valt de hoge dichtheid van het spoorwegnetwerk (met tevens
een hoge elektrificatiegraad) in België op, en dan vooral in het Brusselse Gewest dat een knooppunt
is voor al het treinverkeer in België. Dit kan één van de mogelijke verklaringen zijn voor
het hogere treingebruik in het Brusselse Gewest in tabel 1. Anderzijds blijkt ook hier dat een
goed uitgeruste spoorweginfrastructuur niet noodzakelijk leidt tot meer treinverkeer. Bijvoorbeeld,
het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland hebben beiden een spoorwegnetwerk met een
vergelijkbare dichtheid. Echter, volgens tabel 1 is het aandeel treinverkeer opmerkelijk hoger in
Zwitserland dan in het Verenigd Koninkrijk. Een vergelijkbare infrastructuur leidt dus niet altijd
tot een gelijkaardig resultaat. Ook hieruit blijkt dat andere ruimtelijke aspecten zoals
bevolkingsdichtheid en afstanden tussen functies een rol spelen.
2.2.2. Verschillen in dichtheid, diversiteit en stedelijke structuur
Het is niet verwonderlijk dat de verkeersinfrastructuur samenhangt met bevolkingsdichtheid.
Figuur 7 verduidelijkt belangrijke verschillen met betrekking tot bevolkingsdichtheid tussen de
landen. Louter op basis van bevolkingsdichtheid zijn de verschillen tussen de gewesten enorm:
337