De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MOBILITEIT<br />
kunnen personen een persoonlijke leefstijl ontwikkelen (Ferge, 1972; Bootsma e.a., 1993). <strong>De</strong><br />
huidige nationale mobiliteitsonderzoeken <strong>be</strong>vatten jammer genoeg geen informatie over leefstijlen.<br />
Maar het voorbije decennium werden verscheidene initiatieven ondernomen in diverse<br />
Europese landen om hieraan tegemoet te komen (in het Vlaamse Gewest: Van Acker e.a.,<br />
<strong>2011</strong>b, c; in Nederland: Bohte e.a., 2007, Bohte, 2010; in Duitsland: Lanzendorf, 2002; in<br />
Zwitserland: Ohnmacht e.a., 2009). In het Vlaamse Gewest werd in 2007 een internetenquête<br />
georganiseerd over leefstijlen <strong>van</strong> voornamelijk hoogopgeleiden (Van Acker e.a., <strong>2011</strong>b). In<br />
overeenstemming met de <strong>be</strong>tekenis <strong>van</strong> leefstijlen <strong>be</strong>vatte de enquête vragen over de balans<br />
tussen werk en gezin, alsook vragen over de vrijetijdsoriëntatie. Volgens dit onderzoek <strong>be</strong>staan<br />
vijf verschillende leefstijlen binnen deze homogene doelgroep <strong>van</strong> hoogopgeleiden. Een eerste<br />
leefstijl is de cultuurliefheb<strong>be</strong>r die geïnteresseerd is in cultuurreizen en het lezen <strong>van</strong> culturele<br />
boeken en magazines (21% <strong>van</strong> alle respondenten). Een cultuurliefheb<strong>be</strong>r is vaak lid <strong>van</strong> een<br />
vereniging waarbij men actief zijn/haar cultuurhobby <strong>be</strong>oefent (theater spelen in een theatergezelschap,<br />
muziek <strong>be</strong>oefenen in een band of orkest,...). Daarnaast <strong>be</strong>staan twee familiegerichte<br />
leefstijlen. <strong>De</strong> ene familiegerichte leefstijl combineert het <strong>be</strong>lang <strong>van</strong> de familie met actieve<br />
activiteiten buitenshuis (20% <strong>van</strong> alle respondenten), terwijl de andere eerder gericht is op traditionele<br />
familieactiviteiten zoals doe-het-zelf klussen, tuinieren en het <strong>be</strong>zoeken/ont<strong>van</strong>gen <strong>van</strong><br />
familie (18% <strong>van</strong> alle respondenten). Een actieve leefstijl kan ook gecombineerd worden met<br />
een low budget leefstijl (23% <strong>van</strong> alle respondenten) waarbij men de voorkeur geeft aan<br />
bijvoor<strong>be</strong>eld lowbudget reizen die toch actief en avontuurlijk zijn. Ten slotte is de vijfde leefstijl<br />
eerder gericht op het sociale netwerk <strong>van</strong> vrienden dan op de eigen familie (18% <strong>van</strong> alle<br />
respondenten). Het afspreken met vrienden is hierbij <strong>be</strong>langrijker dan de traditionele familieactiviteiten.<br />
<strong>De</strong>ze verschillende leefstijlen blijken samen te hangen met verschillende mobiliteitskeuzes (zie<br />
ta<strong>be</strong>l 15). <strong>De</strong> auto blijkt vooral gebruikt te worden door personen met een (actieve) familiegerichte<br />
leefstijl. <strong>De</strong> auto biedt immers de nodige flexibiliteit om de dagelijkse huishoudelijke<br />
taken te kunnen combineren met de verschillende vrijetijdsactiviteiten buitenshuis. Anderzijds<br />
blijkt het autogebruik laag te liggen bij personen met een actieve low budget leefstijl alsook bij<br />
cultuurliefheb<strong>be</strong>rs. Het gebruik <strong>van</strong> het openbaar vervoer en wandelen/fietsen is daarentegen<br />
hoger voor deze leefstijlgroepen. Ta<strong>be</strong>l 15 suggereert een duidelijk verband tussen leefstijlen en<br />
vervoerswijzekeuze, maar bijkomend onderzoek verduidelijkt dat de interactie tussen leefstijlen<br />
en mobiliteit heel wat complexer is (Van Acker e.a., <strong>2011</strong>a, <strong>2011</strong>c). Leefstijlen <strong>be</strong>ïnvloeden<br />
namelijk in de eerste plaats de attitudes tegenover mobiliteit alsook de woonvoorkeuren.<br />
Wanneer het causale effect <strong>van</strong> leefstijlen op de vervoerswijzekeuze wordt geanalyseerd, dan<br />
blijkt dat leefstijlen eigenlijk geen directe invloed heb<strong>be</strong>n op de vervoerswijzekeuze. Leefstijlen<br />
<strong>be</strong>ïnvloeden in de eerste plaats de attitudes tegenover mobiliteit en vervoersmiddelen. <strong>De</strong>ze<br />
attitudes <strong>be</strong>palen dan weer het auto<strong>be</strong>zit. En auto<strong>be</strong>zit op zich <strong>be</strong>ïnvloedt de vervoerswijzekeuze.<br />
Leefstijlen <strong>be</strong>ïnvloeden ook de woonplaatsvoorkeuren en het zijn de ruimtelijke kenmerken<br />
<strong>van</strong> de woonplaats die een direct effect heb<strong>be</strong>n op de vervoerswijzekeuze. Dus alhoewel<br />
de correlaties in ta<strong>be</strong>l 15 een duidelijk verband tussen leefstijlen en vervoerswijzekeuze suggereren,<br />
<strong>be</strong>staat dit verband eigenlijk enkel via de interactie met auto<strong>be</strong>zit en woonplaatskeuze.<br />
Of met andere woorden: leefstijlen <strong>be</strong>ïnvloeden de vervoerswijzekeuze vooral op een indirecte<br />
manier.<br />
335
Change language