De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
zich dagelijks nog frequenter verplaatsen dan de Zwitserse vrouwen en het verschil tussen mannen
en vrouwen wel degelijk blijft bestaan. Dit verklaart waarom het aandeel werk- en schoolgebonden
verplaatsingen het hoogst is in Zwitserland (zie tabel 4).
Tabel 13 maakt daarnaast duidelijk dat vrouwen zich over kortere afstanden verplaatsen dan
mannen. De actieruimte van vrouwen is blijkbaar kleiner dan van mannen, en dit geldt in alle
bestudeerde regio’s en landen. Eerder onderzoek toonde aan dat net de nog steeds bestaande traditionele
taakverdeling in gezinnen ervoor zorgt dat vrouwen dichter bij huis werken (Hanson,
1985; Kwan, 1999, 2000). Vanuit dit opzicht is het dan ook niet verwonderlijk dat vrouwen
vaker gebruik maken van het openbaar vervoer en vooral het langzaam verkeer. Het verschil in
autogebruik tussen mannen en vrouwen lijkt klein, maar vrouwen rijden wel vaker mee als passagier
in plaats van bestuurder.
Tabel 14. Werkzaamheidsgraad naar geslacht, Belgische gewesten, 9 Europese landen en EU15, 2009
werkzaamheidsgraad
man
vrouw
Vlaams Gewest 70,9 60,5
Brussels Gewest 61,0 49,3
Waals Gewest 62,3 50,2
België 67,2 56,0
Denemarken 78,3 73,1
Duitsland 75,6 66,2
Frankrijk 68,4 60,0
Luxemburg 73,2 57,0
Nederland 82,4 71,5
Verenigd Koninkrijk 74,8 65,0
EU15 71,9 59,9
Noorwegen 78,3 74,4
Zwitserland 84,4 73,6
Bron: ADSEI en Eurostat.
2.1.2. Verschillen naar leeftijd
Leeftijd is een tweede kenmerk dat opmerkelijke verschillen in het verplaatsingsgedrag kan verklaren.
Tussen jongeren en ouderen onderling bestaan namelijk enkele interessante mobiliteitsverschillen.
De verschillende nationale mobiliteitsonderzoeken hanteren telkens ietwat andere
leeftijdscategorieën waardoor het onmogelijk is om een correcte vergelijking te maken tussen
de bestudeerde landen. Daarom geeft figuur 2 enkel de cijfers weer voor het Vlaamse Gewest,
maar in de andere regio’s en landen vinden we een gelijkaardig patroon terug met weliswaar
ietwat verschillende leeftijdsgrenzen.
Vooreerst is het zo dat leeftijd een effect heeft op het aantal verplaatsingen en de afstand die
men dagelijks aflegt. Met uitzondering van de jongste leeftijdsgroep stijgt het gemiddeld aantal
verplaatsingen per persoon per dag in het Vlaamse Gewest tot de leeftijdscategorie van 45
tot 54 jaar. Nadien daalt het aantal verplaatsingen weer. Voor de 6- tot 12-jarigen ligt dit aantal
verplaatsingen hoger. Dit is vooral te verklaren door het feit dat zij weinig vervoersautonomie
hebben (Petermans & Zwerts, 2006): kinderen kunnen niet zelf kiezen welke verplaatsingen zij
maken en rijden bijgevolg mee tijdens de verplaatsingen van de ouders. De verdeling van de
gemiddeld afgelegde afstand per persoon per dag kent grotendeels een gelijkaardig patroon. De
328