De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
de meerderheid (EU27: 35%) door enkel de verkoop van minder vervuilende voertuigen toe te
laten. Vooral landen zoals België, Frankrijk en Nederland staan positief tegenover deze minder
vervuilende voertuigtechnologieën. Opvallend is dat deze positieve attitude niet noodzakelijk
overeenstemt met het werkelijke gedrag. Wanneer de vraag wordt gesteld hoe men het voorbije
jaar geprobeerd heeft het brandstofverbruik te verminderen, dan hebben Belgen, Fransen en
Nederlanders minder frequent dan het Europese gemiddelde effectief hun auto ingeruild voor
een minder vervuilend exemplaar. De positieve attitude duidt niettemin op het bestaan van een
markt voor bijvoorbeeld elektrische voertuigen in België. Het aankopen van een energiezuinige
auto is echter in alle landen niet de meest favoriete activiteiten om brandstof te besparen. Het
aanpassen van de rijstijl (EU27: 57%) en meer te voet of met de fiets gaan (EU27: 57%) zijn
de vaakst toegepaste activiteiten. Het aanpassen van de rijstijl is vooral populair in Duitsland en
Frankrijk, terwijl het vaker wandelen of fietsen hoofdzakelijk in landen gebeurt waar al in
zekere mate wordt gewandeld of gefietst (België, Denemarken, Nederland). Daarenboven blijkt
16% van alle EU-burgers helemaal niets te ondernemen om het brandstofverbruik te verminderen.
2. Op zoek naar verklaringen voor mobiliteitsverschillen tussen
regio’s en landen
Uit het voorgaande onthouden we dat de gemiddelde Vlaming zich 3,1 keer verplaatst per dag.
Dit komt overeen met de inwoners van de meeste door ons bestudeerde landen, maar het is
opmerkelijk lager dan de Duitsers, de Noren en de Zwitsers. Vlamingen verplaatsen zich dan
misschien wel even (of minder) vaak, maar ze overbruggen daarbij de grootste afstand van de
door ons bestudeerde landen. Zowel de gemiddelde afstand per verplaatsing als de dagelijks
totaal afgelegde afstand zijn langer.
Naar vervoerswijze zijn er geen uitschieters op te merken voor het Vlaamse Gewest, in tegenstelling
tot andere landen. Zo is het gebruik van het langzaam verkeer (en dan vooral de fiets)
het hoogst in Nederland, het gebruik van de auto het hoogst in het Waalse Gewest en
Noorwegen en het gebruik van het openbaar vervoer het hoogst in het Brusselse Gewest en
Zwitserland (en dan vooral de trein).
Ook naar verplaatsingsmotief springt het Vlaamse Gewest er niet uit. Winkelverplaatsingen
kennen een hoog aandeel in het Verenigd Koninkrijk, en zowel werk- en schoolgebonden als
vrijetijdsverplaatsingen kennen een hoog aandeel in Zwitserland.
In het Vlaamse Gewest heeft het verplaatsingsgedrag belangrijke gevolgen voor de leefsituatie.
Vooral op vlak van congestie en verkeersveiligheid scoort het Vlaamse Gewest slechter dan het
Europese gemiddelde. In dit deel gaan we na wat deze gelijkenissen en verschillen kan verklaren.
2.1. Verschillen in socio-economische en demografische factoren
Verschillen in mobiliteit worden vaak verklaard aan de hand van diverse socio-economische en
demografische kenmerken. In dit onderdeel focussen we daarom op de invloed van geslacht,
leeftijd en inkomen, alsook op het verschil tussen mannen en vrouwen, tussen jongeren en
ouderen, en tussen inkomensgroepen. Daarbij beschrijven we telkens eerst de verdeling van
enkele algemene mobiliteitskenmerken volgens deze doelgroepen, om vervolgens op zoek te
gaan naar verklaringen voor deze verschillen.
326