De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
15 Bij lidmaatschap lopen de participatiekloven in de Vlaamse Gemeenschap op basis van de SCV-survey in dezelfde
richting als bij de EVS 2008-data: mannen/vrouwen: 1,12; middengroep/jongeren: ns; middengroep/ouderen: 1,20;
hoogopgeleiden/laagopgeleiden: 1,27. Bij vrijwilligerswerk blijken de participatiekloven op basis van de SCVsurvey
enkel significant naar opleiding: hoogopgeleiden/laagopgeleiden: 1,79.
16 Zie: http://www.ccss.jhu.edu/index.
17 Deze analyses worden hier niet gerapporteerd, maar zijn opvraagbaar bij de auteurs.
18 De indeling naar welvaartsstaat is gebaseerd op Van Oorschot e.a. (2005). De corruptie-index is de ‘Corruption
Perceptions Index’ van Transparency International. Zie: http://www.transparency.org/policy_research/surveys_
indices/cpi.
19 In Luxemburg geldt de opkomstplicht tot de leeftijd van 70 jaar. In Griekenland werden de sancties verbonden aan
de nog steeds bestaande opkomstplicht in 2000 afgeschaft. Ook in Italië bestaat officieel een opkomstplicht maar
daaraan zijn geen sancties verbonden.
20 Het absoluut aantal partijleden wordt hier afgezet tegenover de meerderjarige bevolking van het Vlaamse Gewest
en niet tegenover de meerderjarige bevolking van de Vlaamse Gemeenschap (= Vlaams Gewest + Nederlandstalige
inwoners van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest) omdat hierover geen betrouwbare cijfers bestaan.
21 In de ISSP van 2004 werd gevraagd of de respondent al dan niet actief lid of bestuurslid is van een politieke partij.
Bij de EVS wordt gevraagd of men vrijwilligerswerk verricht voor een partij.
22 Het gaat om personen die lid zijn van een politieke partij en/of in het afgelopen jaar een politieke vergadering of
bijeenkomst hebben bijgewoond, een ambtenaar of politicus hebben gecontacteerd, zich kandidaat hebben gesteld
bij verkiezingen of zetelen in een formeel advies- of inspraakorgaan.
23 Geen van de participatiekloven inzake lidmaatschap van partijen in de Vlaamse Gemeenschap blijkt op basis van
de EVS-data significant. Dat is vooral een gevolg van de beperkte steekproefomvang van EVS 2008 in Vlaanderen
(selectie van Nederlandstaligen uit de Belgische steekproef). In de SCV-survey van 2010 bleken volgende kloven
wel significant: mannen/vrouwen: 2,12; middengroep/jongeren: 2,06; hoogopgeleiden/laagopgeleiden: 1,65.
Bij de niet-institutionele participatie lopen de participatiekloven in de Vlaamse Gemeenschap op basis van de SCVsurvey
in dezelfde richting als bij de EVS 2008-data: middengroep/jongeren: 0,92; middengroep/ouderen: 1,87;
hoogopgeleiden/laagopgeleiden: 2,38. Enkel de genderkloof blijkt bij de SCV-survey niet significant.
24 Een interessante illustratie van het mobilisatiepotentieel van het internet op vlak van politieke participatie zijn de
verschillende via de nieuwe sociale media geïnitieerde manifestaties tegen de impasse in de federale Belgische
regeringsvorming in het voorjaar van 2011.
25 Deze analyses worden hier niet gerapporteerd, maar zijn opvraagbaar bij de auteurs.
26 De indeling naar welvaartsstaat is gebaseerd op Van Oorschot e.a. (2005). De corruptie-index is de ‘Corruption
Perceptions Index’ van Transparency International. Zie: http://www.transparency.org/policy_research/surveys_
indices/cpi.
Bibliografie
Almond, G. & Verba, S. (1963). The civic culture: political attitudes and democracy in five nations. Princeton:
Princeton University Press.
Arnstein, S. (1969). A ladder of citizen participation. In: Journal of the American Institute of Planners, 35 (4), 216-224.
Bekkers, R. (2005). Participation in voluntary associations: relations with resources, personality, and political values.
In: Political Psychology, 26 (3), 439–454.
Berger-Schmitt, R. (2000). Social cohesion as an aspect of the quality of societies: concept and measurement.
EU-Reporting Working Paper no. 14. Mannheim: ZUMA.
Berman, S. (1997). Civil society and the collapse of the Weimar Republic. In: World Politics, 59 (3), 539-567.
Billiet, J., Loosveldt, G. & Waterplas, L. (1988). Response-effecten bij surveyvragen in het Nederlands taalgebied.
Leuven: K.U.Leuven, Sociologisch Onderzoeksinstituut.
Blais, A. & Aarts, K. (2006). Electoral systems and turnout. In: Acta Politica, 41 (2), 180-196.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In: Richardson, J. (red.). Handbook of theory and research for the sociology
of education. New York: Greenwood, 241-258.
Buys, G. (2009). De herontdekking van de vrije associaties. In: Buys, G., Dekker, P. & Hooghe, M. (red.). Civil society.
Tussen oud en nieuw. Amsterdam: Aksant, 21-42.
Coleman, J. (1988). Social capital in the creation of human capital. In: American Journal of Sociology, 94 (supplement),
95-120.
Coffé, H. & Geys, B. (2007). Participation in bridging and bonding associations and civic attitudes: Evidence from
Flanders. In: Voluntas, 18 (4), 385–406.
304