De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
Jongeren (18 tot 34 jaar) blijken in alle landen meer sociale contacten te hebben dan personen
uit de middengroep (35 tot 64 jaar). Ouderen hebben minder contacten dan personen uit de
middengroep. In acht van de onderzochte landen – Nederland, Duitsland, Zweden, Portugal, de
Baltische staten en Slovenië – is het aandeel ouderen (65 jaar en ouder) met minstens wekelijks
sociale contacten kleiner dan het aandeel bij de middengroep (35 tot 64 jaar). Het Verenigd
Koninkrijk is het enige land waar ouderen significant meer contacten hebben dan de middengroep.
In Vlaanderen is er geen significant verschil tussen de ouderen en de middengroep.
Naar opleidingsniveau is er maar in een beperkt aantal landen sprake van een significant verschil
tussen laag- en hoogopgeleiden. Opvallend daarbij is dat in alle Zuid-Europese ESSlanden
hoogopgeleiden hogere contactfrequenties rapporteren dan laagopgeleiden. In Litouwen
en Tsjechië blijkt net het omgekeerde het geval. Daar liggen de contactfrequenties bij laagopgeleiden
net hoger dan bij hoogopgeleiden.
Globaal genomen geeft tabel 1 aan dat leeftijd het kenmerk is waarvoor de grootste en meest
constante verschillen worden opgetekend.
Er zijn ook nog andere achtergrondkenmerken die een effect hebben op de sociale contactfrequentie
(niet opgenomen in tabel 1). Uit de ESS-data van 2008 blijkt dat mensen die samenwonen
met een partner beduidend minder vaak behoren tot de groep met minstens wekelijkse
contacten. Dit hangt samen met het leeftijdseffect. Jongeren die zich in alle landen onderscheiden
door een hogere contactfrequentie, wonen minder vaak samen met een partner. Mensen die
zeggen moeilijk rond te komen met hun inkomen, hebben ten slotte een grotere kans op minder
dan wekelijks contact met vrienden, familie of collega’s.
Deze bevindingen zijn een bevestiging van het internationaal vergelijkend onderzoek van
Lelkes (2010). Zij vindt weliswaar dat vrouwen meer dan mannen contact met familie hebben
en dat mannen meer dan vrouwen contact met vrienden hebben – hetgeen bevestigd wordt door
de resultaten van de SCV-survey – maar aangezien in tabel 1 deze verschillende aspecten werden
samengenomen, is het weinig verwonderlijk dat in verschillende landen de genderverschillen
wegvallen. Datzelfde onderzoek bevestigt ook dat ouderen minder sociale contacten
hebben dan de andere leeftijdsgroepen 8 , evenals de grotere kans op sociale isolatie bij personen
met een laag inkomen.
Bij het hebben van een vertrouwenspersoon zijn er meer significante verschillen dan bij de
frequentie van sociale contacten. De grootte van de kloven is kleiner, maar dat is mee een
gevolg van het hoge absolute niveau van de aandelen met een vertrouwenspersoon in de meeste
landen.
Als er significante verschillen zijn tussen mannen en vrouwen, zijn die in alle landen, met uitzondering
van Portugal, in het voordeel van de vrouwen. Zij hebben vaker een vertrouwenspersoon
dan mannen.
Ook de leeftijdsverschillen gaan telkens in dezelfde richting. De jongeren (18 tot 34 jaar)
hebben in alle landen net als in Vlaanderen meer kans om een vertrouwenspersoon te hebben
dan de middengroep (35 tot 64 jaar) die op hun beurt in bijna alle landen vaker een vertrouwenspersoon
hebben dan de ouderen (65 jaar en ouder) 9 .
Volgens opleidingsniveau zijn er in twee landen geen significante verschillen (Tsjechië en
Hongarije). In alle andere landen hebben hoogopgeleiden vaker iemand om intieme zaken mee
te bespreken dan laagopgeleiden.
266