De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

GEZONDHEID EN ZORG
ring voor langdurende hulp bij de persoonsverzorging. Hulpvragers die alleen wonen geven de
voorkeur aan professionele hulp (Jacobs e.a., 2004).
In een Europese context, kunnen twee clusters van landen worden gevonden met een verschillend
patroon van formeel en informeel zorggebruik door ouderen. Zo wordt er in Zuid-Europa,
Oostenrijk en Duitsland intensief gebruik gemaakt van informele zorg en relatief weinig
formele zorg. In de Scandinavische landen, Nederland, België en Frankrijk wordt er minder
intensief gebruik gemaakt van informele zorg en is het aandeel gebruikers van formele zorg
(met uitzondering van Zweden) hoog (Geerts, 2009; Huber e.a., 2009). Wat België betreft, werd
opgemerkt dat er relatief veel ouderen formele en informele zorg combineren (Geerts, 2009).
In Nederland nemen mantelzorgers, ongeacht de leeftijd, vaak zowel huishoudelijke taken als
persoonlijke verzorging op. De mantelzorger werkt regelmatig samen met andere formele en
informele hulpverleners. Huishoudelijke taken worden vaak samen met thuiszorg opgenomen,
terwijl de verpleegkundige handelingen, waaronder de verzorging, meer opgenomen wordt door
de professionele hulpverleners (de Boer e.a., 2009).
4.2.2. Intensiteit van de mantelzorg
De intensiteit van de zorg die door ouderen wordt opgenomen is niet homogeen. De tijd die
gespendeerd wordt aan mantelzorg varieert tussen één uur op weekbasis tot continue zorg. Of
iemand al dan niet een intensieve mantelzorger is, wordt meestal aangegeven door middel van
het aantal uren zorgbesteding. In Vlaanderen is de norm om al dan niet een intensieve mantelzorger
te zijn twee uur zorgverlening per dag. Volgens deze norm is 62% van de Vlaamse mantelzorgers
een intensieve mantelzorger. De zorgenquête in Vlaanderen (Jacobs & Lodewijckx,
2004) geeft aan dat onder de intensieve mantelzorgers de oudere populatie, met name de 65-
79-jarigen het meest ‘allround’ mantelzorg opnemen, terwijl de intensieve taakgerichte zorg
door deze groep het minst opgenomen worden. De intensieve taakgerichte zorg wordt voornamelijk
door de jongere mantelzorgers opgenomen (Dedry, 2001). Het Nederlands Sociaal en
Cultureel Planbureau gaat uit van een gemiddelde van 16 tot 20u per maand. Volgens deze normering
verleent 93% van de Vlaamse mantelzorgers intensieve zorg (Timmermans, 2003). In
Nederland wordt door bijna de helft van de mantelzorgers intensief zorg verleend.
Hoe ziet de toekomst van de mantelzorg eruit Is deze zorg nog langer houdbaar wetende dat
het kinderaantal per gezin steeds kleiner wordt, dat families verder uit elkaar wonen, dat steeds
meer mensen alleen wonen en dat vrouwen meer en meer uit werken gaan (Huber e.a., 2009).
Het blijft een open vraag.
5. Toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van de
gezondheidszorg
Een van de doelstellingen van de Vlaamse Regering is het streven naar “een toegankelijk,
betaalbaar en kwaliteitsvol aanbod aan hulp- en zorgverlening dat toereikend is in het licht
van de zich wijzigende maatschappelijke behoeften en sociaaldemografische ontwikkelingen”
(SVR, 2009).
203