De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

More documents

Recommendations

Info

GEZONDHEID EN ZORG Benzodiazepines zijn vrij veilige geneesmiddelen in vergelijking met de oudere tranquillizers (barbituraten, meprobamaat, methaqualone). Toch worden BZD in verband gebracht met verslaving, cognitieve stoornissen (geheugenstoornissen, paradoxale reacties zoals agressiviteit en hyperactiviteit), nachtelijk vallen, verkeersongevallen en werkongevallen. Wat start als een korte behandeling, ontwikkelt zich vaak tot chronisch gebruik (Van Hulten e.a., 2003). In de Gezondheidsenquête van 2008 (Van der Heyden e.a., 2010) geven vooral vrouwen en laaggeschoolden aan angstproblemen te hebben, waarbij in Vlaanderen globaal 3% klaagt over chronische angst. Meestal worden hiervoor professionele hulp ingeroepen (88%) en geneesmiddelen gegeven (74%) en/of psychotherapeutische hulp (38%) geboden, wat vergelijkbaar is met de situatie bij personen met een depressie. Opvallend is dat na de leeftijd van 75 jaar het verschil tussen mannen en vrouwen groter wordt: angstproblemen worden aangetroffen bij amper 2% van de mannen van deze leeftijd tegenover 12% van de vrouwen. Zoals eerder beschreven geeft 21% van de Belgische bevolking (in Vlaanderen 19%) aan slaapproblemen te hebben. Vrouwen nemen hiervoor massaal vanaf hun 45 jaar (mannen vanaf 65 jaar) een slaappil, zodat bij de oudste groep vrouwen 43% een psychotroop middel neemt (benzodiazepine of antidepressivum). Globaal blijkt dat 15% (en in Vlaanderen 13%) van de ondervraagde 15-plussers een benzodiazepine gebruikte op het moment van de bevraging, tweemaal meer vrouwen dan mannen. Deze cijfers blijven de laatste jaren stabiel. Het gebruik van psychotrope geneesmiddelen is hoger in het Waalse Gewest (19%) en in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (17%) dan in het Vlaamse Gewest (13%), zowel bij slaapmiddelen (Vlaams Gewest 8% tegen Brussels Hoofdstedelijk Gewest 10% en Waals Gewest 11%) als kalmeringsmiddelen (Vlaams Gewest 5%, Brussels Hoofdstedelijk Gewest 9% en Waals Gewest 12%), ook na correctie voor leeftijd en geslacht. De analyses in functie van de sociaaldemografische factoren laten toe om enkele risicogroepen te identificeren: vrouwen en laagopgeleide personen. Is er een rechtstreeks verband tussen het voorkomen van slaapproblemen en het gebruik van slaapmiddelen Deze op het eerste zicht triviale vraag is nochtans niet direct met ‘ja’ te beantwoorden. In Nederland komen zoals bij ons slaapstoornissen heel veel voor: tot een derde van de bevolking geeft slaapstoornissen aan (Nederlands Huisartsen Genootschap – NHG, 2005). Dit terwijl slechts 2,6% huisartspatiënten chronisch een benzodiazepine gebruikt (NHG). Een onderzoek in het Verenigd Koninkrijk vond 37% slaapstoornissen in de algemene populatie (Morphy e.a., 2007); 1,5% van de Britten neemt chronisch een slaapmiddel en 0,8% een angstwerend middel (Ohayon e.a., 1998). Het laatste rapport van de International Narcotics Control Board (INCB, 2009), een organisatie van de Verenigde Naties rond gebruik van legale en illegale drugs, leert ons dat België nog steeds de wereldkoploper is qua globaal tranquillizergebruik en qua BZD gebruik; in de periode 2006-2008 gebruikten we gemiddeld 15% meer slaap- en kalmeringsmiddelen dan de tweede in de rij (Frankrijk), ongeveer drie keer meer dan het Verenigd Koninkrijk, Nederland of Duitsland en vijf keer meer dan Noorwegen. Het groter gebruik in Vlaanderen/België dan elders in Europa is hooguit gedeeltelijk te wijten aan een grotere problematiek (zie 2.2.4.3). Daarnaast is er zeker ook een lagere drempel om benzodiazepines te gebruiken. De oorzaak hiervan ligt zowel bij de artsen (INCB, 2009) als bij de patiënten (Anthierens e.a., 2007b). De artsenfactor heeft te maken met een gebrek aan kennis over alternatieve strategieën (Anthierens e.a., 2007a) en wellicht ook aan de positie van de huisarts in de gezondheidszorg (geen ‘inschrijving’ waardoor de patiënt kan ‘shoppen’). Het grote publiek moet er zich ook bewust van worden dat BZD niet onschuldig zijn. 183
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 Het gebruik van psychofarmaca kan samen met de suïcidecijfers en de verslavingsgegevens een graadmeter zijn van het welbevinden van een bevolking. Voor het rijke Vlaanderen/België is het massaal BZDgebruik een belangrijke aanwijzing dat welvaart en welzijn niet noodzakelijk overlappen. 2.3. Multimorbiditeit Van de mensen met een chronische aandoening lijdt 25-50% aan comorbiditeit (Van Weel & Schellevis, 2006). In de groep van 65-plussers heeft de helft drie of meer chronische aandoeningen en 20% heeft er meer dan vijf (Anderson & Horvath, 2002). Internationale vergelijkingen betreffende de prevalentie van multimorbiditeit lopen mank omwille van de uiteenlopende definities van multimorbiditeit. Binnen de nationale Gezondheidsenquête van 2004 definieert men zes ziekteclusters (tabel 4) waarbij men spreekt van multimorbiditeit indien er aandoeningen gerapporteerd worden binnen meer dan één cluster. We grijpen hier terug naar de gegevens uit de gezondheidsenquête van 2004, omdat deze clusterindeling niet gemaakt werd in de meest recente enquête (2008). Tabel 4. Clusters voor multimorbiditeit Cluster 1 (aandoening in het voorbije jaar) Cluster 2 (aandoening in het voorbije jaar) Cluster 3 (aandoening in het voorbije jaar) Cluster 4 (aandoening in het voorbije jaar) Astma/COPD Ernstige hartaandoening/AMI Diabetes Parkinson Epilepsie Duizeligheid met vallen CVA met restletsels Cluster 5 (aandoening in het voorbije jaar) Cluster 6 (aandoening in het voorbije jaar) Kanker Ernstige rugproblemen, artrose, artritis en andere reumatologische problemen Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2004. Figuur 8. 90 80 70 60 in % 50 40 30 20 10 0 Aandeel Vlamingen die gezond zijn, mono- of multimorbide zijn volgens de clustermorbiditeit, naar leeftijd, 2004 < 45 jaar 45-64 jaar 65-84 jaar 85 jaar totaal (alle leeftijden) gezond volgens clustermorbiditeit monomorbiditeit volgens clustermorbiditeit multimorbiditeit volgens clustermorbiditeit Bron: Nationale Gezondheidsenquête 2004. 184
Page 2 and 3:
Jo Noppe Lieve Vanderleyden Marc Ca
Page 4:
INHOUDSOPGAVE Inleiding: de Sociale
Page 7 and 8:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 l
Page 9 and 10:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 g
Page 11 and 12:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 d
Page 13 and 14:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 e
Page 15 and 16:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 u
Page 17 and 18:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 L
Page 19 and 20:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 E
Page 21 and 22:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 H
Page 23 and 24:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 N
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 3
Page 29 and 30:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 a
Page 31 and 32:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 B
Page 33 and 34:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 F
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 s
Page 41 and 42:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 p
Page 44 and 45:
Schitterend gemiddeld. Kwaliteit, k
Page 46 and 47:
ONDERWIJS EN VORMING Naast de verge
Page 48 and 49:
ONDERWIJS EN VORMING Tabel 2a. Wisk
Page 50 and 51:
ONDERWIJS EN VORMING Elke ronde van
Page 52 and 53:
ONDERWIJS EN VORMING Figuur 1 rangs
Page 54 and 55:
ONDERWIJS EN VORMING Vlaanderen doe
Page 56 and 57:
ONDERWIJS EN VORMING 1.3. Kenmerken
Page 58 and 59:
ONDERWIJS EN VORMING uit deze figuu
Page 60 and 61:
ONDERWIJS EN VORMING Algemeen genom
Page 62 and 63:
ONDERWIJS EN VORMING bereiken waars
Page 64 and 65:
ONDERWIJS EN VORMING Figuur 6a. 100
Page 66 and 67:
ONDERWIJS EN VORMING In de LLL2010
Page 68 and 69:
ONDERWIJS EN VORMING De globale tev
Page 70 and 71:
ONDERWIJS EN VORMING opgemaakt, kor
Page 72 and 73:
ONDERWIJS EN VORMING bijscholing kr
Page 74 and 75:
ONDERWIJS EN VORMING Figuur 13. De
Page 76 and 77:
ONDERWIJS EN VORMING Vlaanderen ook
Page 78 and 79:
ONDERWIJS EN VORMING De derde secti
Page 80:
ONDERWIJS EN VORMING Holford, J., R
Page 83 and 84:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 V
Page 85 and 86:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 i
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 h
Page 95 and 96:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 D
Page 97 and 98:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 I
Page 99 and 100:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 r
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 G
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 e
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 b
Page 115 and 116:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 w
Page 117 and 118:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 v
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 b
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 T
Page 127 and 128:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 o
Page 129 and 130:
Page 132 and 133:
Inkomen en armoede in Vlaanderen en
Page 134 and 135: INKOMEN EN ARMOEDE the whole popula
Page 136 and 137: INKOMEN EN ARMOEDE (Cantillon e.a.,
Page 138 and 139: INKOMEN EN ARMOEDE Wij meten de mat
Page 140 and 141: INKOMEN EN ARMOEDE Een volgende ind
Page 142 and 143: INKOMEN EN ARMOEDE 2.3.2. Omvang va
Page 144 and 145: INKOMEN EN ARMOEDE jongeren. Voor b
Page 146 and 147: INKOMEN EN ARMOEDE in het land waar
Page 148 and 149: INKOMEN EN ARMOEDE 2.4. Tussentijds
Page 150 and 151: INKOMEN EN ARMOEDE Figuur 14. Armoe
Page 152 and 153: in % INKOMEN EN ARMOEDE Figuur 17.
Page 154 and 155: INKOMEN EN ARMOEDE is hierbij een b
Page 156 and 157: INKOMEN EN ARMOEDE Figuur 22. Armoe
Page 158 and 159: INKOMEN EN ARMOEDE Figuur 24. Samen
Page 160 and 161: INKOMEN EN ARMOEDE Gegeven dat stim
Page 162 and 163: INKOMEN EN ARMOEDE Vlaanderen heeft
Page 164: INKOMEN EN ARMOEDE Uunk, W., Kalmij
Page 167 and 168: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 V
Page 169 and 170: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 I
Page 171 and 172: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 L
Page 173 and 174: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 d
Page 175 and 176: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 t
Page 177 and 178: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 T
Page 179 and 180: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 F
Page 181 and 182: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 b
Page 183: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 d
Page 187 and 188: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 K
Page 189 and 190: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 v
Page 191 and 192: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 O
Page 193 and 194: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 D
Page 195 and 196: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 3
Page 197 and 198: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 T
Page 199 and 200: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 b
Page 201 and 202: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 O
Page 207 and 208: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 t
Page 211 and 212: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 B
Page 213 and 214: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 E
Page 215 and 216: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 M
Page 217 and 218: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 W
Page 219 and 220: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 c
Page 221 and 222: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 E
Page 225 and 226: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 D
Page 227 and 228: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 w
Page 231 and 232: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 V
Page 233 and 234: SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 F
Page 235 and 236:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 g
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 W
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 P
Page 263 and 264:
in % SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2
Page 265 and 266:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 H
Page 267 and 268:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 J
Page 269 and 270:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 n
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
in % SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 p
Page 297 and 298:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 c
Page 299 and 300:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 n
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 K
Page 309 and 310:
Page 312 and 313:
Mobiel Vlaanderen in een mobiel Eur
Page 314 and 315:
MOBILITEIT Tabel 1. Aantal personen
Page 316 and 317:
MOBILITEIT Tabel 2. Enkele algemene
Page 318 and 319:
MOBILITEIT Tabel 3 Verdeling van he
Page 320 and 321:
MOBILITEIT Ook in andere West-Europ
Page 322 and 323:
MOBILITEIT 1.2.2. Verkeersveilighei
Page 324 and 325:
MOBILITEIT Vlaamse Gewest minder st
Page 326 and 327:
MOBILITEIT Fijn stof verwijst naar
Page 328 and 329:
MOBILITEIT 2.1.1. Verschillen naar
Page 330 and 331:
MOBILITEIT dagelijks afgelegde afst
Page 332 and 333:
MOBILITEIT te zijn. Bij de overgang
Page 334 and 335:
MOBILITEIT Omdat inkomen een belang
Page 336 and 337:
MOBILITEIT kunnen personen een pers
Page 338 and 339:
MOBILITEIT bijna vier keer hoger is
Page 340 and 341:
MOBILITEIT structuren die gedominee
Page 342 and 343:
MOBILITEIT Tabel 17. Gemiddeld aant
Page 344 and 345:
MOBILITEIT In het Brusselse Gewest
Page 346 and 347:
MOBILITEIT beschikbaar zodat er gee
Page 348 and 349:
MOBILITEIT 2.4. Verschillende polit
Page 350 and 351:
MOBILITEIT landen vrij voor zowel n
Page 352 and 353:
MOBILITEIT capaciteit van zowel de
Page 354 and 355:
MOBILITEIT De verschuivingen in het
Page 356 and 357:
MOBILITEIT iedereen evident. Een mi
Page 358 and 359:
MOBILITEIT verplaatsen met het open
Page 360 and 361:
MOBILITEIT Bibliografie ADSEI (2001
Page 362 and 363:
MOBILITEIT MiNa-raad (2005). Oriën
Page 364:
MOBILITEIT Bijlage Naam, wijze van
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373:
show all

De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?