De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
Vervolgens beschrijven we de impact van de levensstijl en de leefomgeving op de gezondheid.
Bij de levensstijl worden diverse aspecten geanalyseerd die bepalend zijn voor een (on)gezonde
levensstijl namelijk het voedings- en bewegingspatroon, de alcoholconsumptie en het tabaksen
drugsgebruik. Mensen worden ook geconfronteerd met factoren die een weerslag hebben op
de gezondheid, maar waarin ze zelf slechts in een mindere mate verandering kunnen brengen,
namelijk de leefomgeving: het betreft enerzijds de sociale omgeving en anderzijds het milieu.
Mensen kunnen zelf ook een belangrijke bijdrage leveren aan de relatie tussen zorg en gezondheid
onder meer door voor anderen in de samenleving te zorgen. De focus ligt vooral op de zorg
voor kinderen en voor ouderen.
Het gezondheidsbeleid ondersteunt de zorg voor de gezondheid van de Vlaming en dus is de
kwaliteit van de zorg belangrijk. Uitdagingen voor een Vlaams gezondheidsbeleid zijn het
systematisch aanpakken van de sociale determinanten van ziekte en gezondheid en een heroriëntatie
in de aansturing van het gezondheidsbeleid.
Deze bijdrage brengt de gezondheid en het welzijn van de Vlaming in kaart, naast die van de
inwoners van de andere gewesten en van naburige landen. Onverwachte verschillen duiken op,
wat leidt tot nieuwe aandachtspunten voor het Vlaams gezondheidsbeleid. Er wordt in deze bijdrage
zoveel mogelijk geprobeerd om hetzelfde vergelijkende Europese kader te hanteren over
alle topics heen. Dit is echter niet altijd mogelijk. Afhankelijk van de bron wordt een andere
invulling gegeven aan ‘Europa’. We hebben er voor gekozen om het Europese kader telkens te
definiëren in de context van de behandelde topic, zodat het voor u, als lezer, telkens duidelijk
is om welke Europese landen het precies gaat.
1. Geboorte en sterfte
Deze topic start met het aantal geboorten in Vlaanderen en zoomt dan in op de voortdurend
stijgende leeftijd van de moeder bij de geboorte van haar eerste kind. Hoeveel jaren deze baby’s
gemiddeld te leven hebben en hoeveel daarvan in goede gezondheid vormt het tweede deel van
deze topic.
1.1. Aantal geboorten en leeftijd moeder bij geboorte kind
Het aantal geboorten in Vlaanderen neemt toe: 2009 was met 68.774 geboorten het op één na
vruchtbaarste jaar sinds de start van de SPE-registratie (Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie)
in 1991. In de tweede helft van 2009 trad een daling op, mogelijk als gevolg van de
start van de economische crisis in oktober 2008 (SPE, 2010).
Zorgwekkend is dat de leeftijd van de moeder bij de bevalling toeneemt: de gemiddelde leeftijd
van de Vlaamse moeder bedroeg in 2009 28,2 jaar op het moment van de eerste bevalling
(SPE, 2010). Dit cijfer was nooit hoger. Voor meerbarende vrouwen is de gemiddelde leeftijd 1
31,1 jaar (Studiedienst van de Vlaamse Regering [SVR], 2010).
166