De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN <strong>2011</strong><br />
doende is. Om het financiële armoederisico terug te dringen moet er ook – en ten volle – ingezet<br />
worden op een adequate inkomens<strong>be</strong>scherming, en dan al zeker <strong>van</strong> de achterblijvers die niet<br />
naar de ar<strong>be</strong>idsmarkt worden toegeleid. Figuur 25 toont de evolutie <strong>van</strong> armoederisico voor<br />
werklozen op actieve leeftijd tijdens de Lissabon periode. Een gelijkaardig <strong>be</strong>eld vonden we al<br />
terug bij jobarme gezinnen in figuur 22. <strong>De</strong> inkomens<strong>be</strong>scherming voor jobarme gezinnen in<br />
het algemeen en werklozen in het bijzonder is in België bij de meest doelmatige <strong>van</strong> Europa.<br />
Het armoederisico bij lage werkintensiteit <strong>be</strong>draagt in <strong>Vlaanderen</strong> 29% tegenover 37% in<br />
Zweden, 41% in Finland en zelfs 50% in Duitsland. <strong>De</strong> armoedegraad bij werklozen in <strong>Vlaanderen</strong><br />
<strong>be</strong>draagt 20%. Dit is <strong>be</strong>duidend lager dan in Zweden (31%), Finland (33%) en Duitsland<br />
(56%). Hoewel de minimumuitkeringen nog aanzienlijk verwijderd blijven <strong>van</strong> de armoederisicodrempels<br />
heb<strong>be</strong>n de opeenvolgende welvaartsaanpassingen in de jaren 2000 meer gezorgd<br />
voor een veeleer positieve trend in het verloop <strong>van</strong> het armoederisico voor werkarme gezinnen.<br />
Dit <strong>be</strong>eld steekt schril af bij de significante toename <strong>van</strong> armoede bij werklozen in Duitsland<br />
(<strong>van</strong> 36% in 2004 naar 56% in 2007) en – in mindere mate – in <strong>De</strong>nemarken (<strong>van</strong> 20 naar 33%),<br />
Oostenrijk (<strong>van</strong> 34 naar 38%), Zweden (<strong>van</strong> 21% naar 31%) en Luxemburg (<strong>van</strong> 41 naar 46%).<br />
Uitleiding<br />
<strong>Vlaanderen</strong> <strong>be</strong>hoort tot de top in Europa. Wanneer we de positie <strong>van</strong> <strong>Vlaanderen</strong> analyseren met<br />
een Belgische armoederisicodrempel, dan scoort onze regio op het vlak <strong>van</strong> armoede en inkomensongelijkheid<br />
goed in vergelijking met de kopgroeplanden <strong>van</strong> de Europese Unie. Wanneer<br />
we echter een Vlaams perspectief hanteren, en de armoederisicodrempel opnieuw <strong>be</strong>rekenen<br />
voor <strong>Vlaanderen</strong> alleen, dan vallen we terug tot een eerder gemiddelde positie. Het lijkt echter<br />
aangewezen om consequent de Vlaamse vooruitgang af te meten aan de hand <strong>van</strong> de Belgische<br />
armoederisicodrempel en niet zoals in sommige <strong>be</strong>leidsdocumenten wordt gesuggereerd met<br />
een Vlaamse 60% norm. <strong>De</strong> voor <strong>Vlaanderen</strong> <strong>be</strong>rekende referentiebudgetten suggereren immers<br />
dat de Belgische armoedersisicodrempel een <strong>be</strong>tere weerspiegeling is <strong>van</strong> de Vlaamse realiteit<br />
dan de Vlaamse 60% norm. <strong>De</strong> hefbomen <strong>van</strong> het herverdelende <strong>be</strong>leid dat een rechtstreekse<br />
impact heeft op de armoede zijn grotendeels op het federale vlak gelegen (fiscaliteit, sociale<br />
zekerheid, loonzetting). <strong>De</strong> vooruitgang in het kader <strong>van</strong> de EU 2020 strategie wordt ook<br />
afgemeten met de nationale armoederisicodrempels.<br />
Hoewel het armoederisico voor een aantal specifieke kwetsbare groepen (eenoudergezinnen,<br />
laaggeschoolden en migranten) ook in <strong>Vlaanderen</strong> hoog is, doet onze regio het <strong>be</strong>ter dan vele<br />
andere goed presterende landen. Alleen voor ouderen doen we het niet goed: 65-plussers<br />
heb<strong>be</strong>n een consistent hoger armoederisico in <strong>Vlaanderen</strong> vergeleken met de Europese kopgroep.<br />
Dit laatste dient weliswaar genuanceerd te worden: uit eerder onderzoek is immers<br />
gebleken dat het materiële welvaartspeil (het <strong>be</strong>zit <strong>van</strong> goederen en diensten) bij ouderen in<br />
<strong>Vlaanderen</strong> <strong>be</strong>ter is dan in de meeste kopgroeplanden (Cantillon e.a., 2009).<br />
Een ander typisch probleem voor onze regio is de relatief lage werkzaamheidsgraad. Toch is het<br />
aantal gezinnen met een lage werkintensiteit <strong>be</strong>perkt (alleen Zweden en Luxemburg scoren<br />
<strong>be</strong>ter). Hoewel het armoederisico voor deze groep hoog is (29%), kunnen we ons ook hier<br />
meten met de Europese top. Binnen deze groep zijn vooral laaggeschoolden en oudere actieven<br />
kwetsbaar.<br />
160