De Sociale Staat van Vlaanderen 2011 - Vlaanderen.be

SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
Tabel 11.
Aandeel Vlaamse loontrekkenden en zelfstandigen dat vaak of altijd blootgesteld is aan hinderlijke
fysieke arbeidsomstandigheden (in %), 2004, 2007 en 2010
2004 2007 2010
Loon- Loon- Zelf- Loon- Zelf-
Arbeidsomstandigheid trekkenden trekkenden standigen trekkenden standigen
Trillingen 16,3 17,4 17,1 15,9 19,5
Lawaaihinder 24,4 26,3 22,2 24,6 22,4
Extreme temperaturen 12,8 12,9 10,6 12,1 8,9
Gevaarlijke stoffen 9,3 9,7 6,2 9,3 6,6
Gevaarlijke situaties 11,5 12,2 11,0 11,1 9,3
Lichamelijk zware taken 18,4 19,8 26,3 18,8 26,9
Inspannende werk- 19,0 20,9 29,2 19,8 27,6
houdingen
Repetitieve hand/arm- 35,2 38,0 42,2 37,0 41,3
bewegingen
Bron: STV Innovatie & Arbeid, Werkbaarheidsmonitor.
Naar risicogroepen inzake fysieke arbeidsomstandigheden betreft het in eerste instantie mannen
en arbeiders in de sectoren bouw en metaal. Opvallend is ook dat minder ouderen minder
problematische arbeidsomstandigheden rapporteren. Wellicht is dit te wijten aan het ‘healthy
worker effect’ waarbij ouderen die fysieke problemen kennen de arbeidsmarkt al vroegtijdig
verlaten hebben en deze met betere arbeidsomstandigheden nog actief blijven.
7.3. Conclusie
De gepresenteerde gegevens maken duidelijk dat ondanks de afname van de industriële tewerkstelling
er nog heel wat werknemers met belastende arbeidsomstandigheden geconfronteerd
worden. Fysiek belastend werk is niet enkel te herleiden tot de industriële beroepen, maar ook
in dienstenberoepen kunnen vermoeiende houdingen of repetitieve bewegingen leiden tot
lichamelijke klachten. Het aantal arbeidsongevallen op de arbeidsplaats mag dan aanzienlijk
gedaald zijn, dan geldt dit niet voor het aantal ernstige arbeidsongevallen. Bij de hogere leeftijdscategorieën
zijn er steeds meer arbeidsongevallen met blijvende arbeidsongeschiktheid.
Met de vergrijzing van de werkende bevolking zullen fysische arbeidsomstandigheden ook in
de toekomst een belangrijk aandachtspunt moeten blijven.
Uitleiding: De NV/VZW Vlaanderen, een betere kwaliteit van werk
zorgt voor minder outsiders
De Vlaamse c.q. Belgische sociaal-economische realiteit(en) werden hierboven selectief in
stelling gebracht. Middels een aantal stellingen, geplukt uit diverse beleidsprojecties werd de
maat genomen van de (betaalde) arbeid in het eerste decennium van de 21 ste eeuw. De confrontatie
van de realisaties op het terrein met de beleidsambities leert dat er nog werk aan de
winkel is. Veel werk zelfs ...
Dat kan twee dingen betekenen. Ofwel mangelt het beleid en werken de instrumenten niet of
zijn ze onvoldoende doelmatig. Ofwel gaat het al fout bij het stellen van de doelen. Uit de
organisatie- en teamliteratuur weten we dat doelen stellen maar werkt wanneer de doelen
tegelijkertijd ambitieus en haalbaar zijn, wanneer ze concreet en beïnvloedbaar zijn. Bij het for-
124