OPMAAK Ortho februari 1998 - NVOS-Orthobanda

IN DIT NUMMER O.A.: 

OUD-VOORZITTER 

BENOEMD TOT ERE-LID VAN DE NVOS 

JO HANSSEN 

NIEUWE ROERGANGER NVOS 

3D CAD/CAM 

IN DE ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK 

ORTHOPEDISCHE 

JAARGANG 18 FEBRUARI 1998 NO 1

Groothandel in 

Orthopedische artikelen 

sinds 1893 

Portsmuiden 17, 1046 AH Amsterdam 

Postbus 80474, 1005 BL Amsterdam 

AGENTUREN - IMPORT - EXPORT 

b.v. 

Telefoon 020 - 611 84 55* 

Telefax 020 - 611 53 88 

Voorraadhoudend o.a.: 

Degussa: Degaplast schuim/gietharsen 

Noba Verbandmittel Danz: Elasta/Noba/Rurhstern Triumph 

gipszwachtels 

F.W. Kraemer: Steunzolen en toebehoren 

Caroli: Peroneusveren, pasdelen en orthesen 

Ipos: Kousmaterialen, ipocon hielkussens 

Centri: Handschoenen en vulhanden 

Vaupel: Metalen pasdelen 

Deutsche Sporflex: ”Sporlastic” medische bandages 

Bissell: Aluminium Loophulpen 

Dimalo: Houten loop- en hulpmiddelen 

Langer: PPT plaatmaterialen 

Freudenberg: ”Luna” plaatmaterialen 

Zotefoams: Plastazote en Evazote 

S.P.A.C.: Pulman schoeisel 

Molinari: S.O.S. Schoeisel 

Markell: Dennis Browne schoentjes 

Saba: Lijmen 

Diverse fabrikaten: Kurkplaten 

Diverse fabrikaten: Kunststofplaten 

Diverse fabrikaten: Thermoplastische plaatmaterialen 

Diverse fabrikaten: Stansmaterialen 

Diverse fabrikaten: RVS bandstaal en platen

O RTHOPEDISCHE 

COLOFON 

Februari 1998 

Officieel orgaan van de 

Nederlandse Vereniging van 

Orthopedisch Schoentechnici 

te Nieuwegein. 

Redactiecommissie: 

H.J.M. Diepstraten, Maarssen 

O.J.A. Toornend, Amsterdam 

R.N.M. Busscher, Zwolle 

P.J.A. ten Hengel, Baarn 

Correspondentie: 

Redactie Orthopedische 

Schoentechniek 

Postbus 25 

3430 AA Nieuwegein 

Tel.: 030 - 605.19.16 

Abonnementsprijs: 

f 75,– per jaar, excl. 6% BTW. 

Administratie: 

Orthopedische Schoentechniek, 

Postbus 25, 3430 AA Nieuwegein 

Tel.: 030 - 605.19.16 

Annulering van abonnementen 

dient schriftelijk drie maanden 

voor het eerstvolgende 

kalenderjaar te geschieden. 

Advertentie-verkoop: 

Secla B.V. 

Postbus 25, 3430 AA Nieuwegein 

Tel.: 030 - 605.19.16 

Telefax: 030 - 605.15.58 

Uitgave: 

Stichting Voorlichting 

Orthopedische Schoentechniek 

te Nieuwegein. 

Vormgeving en druk: 

Karstens drukkers/designers 

Hooigracht 35, 2312 KN Leiden 

Postbus 164, 2300 AD Leiden 

Tel.: 071 - 514.32.44 

Telefax: 071 - 514.35.49 

Niets uit dit blad mag op welke 

wijze dan ook worden overgenomen 

dan met schriftelijke 

toestemming van de uitgeefster. 

Hnoem ik dit gebeuren bijzonder Welnu, het is toch niet te geloven dat het 6 jaar heeft moeten duren 

vooraleer er een nieuwe overeenkomst tussen een zorgverzekeraar en een relatief kleine groep zorgverleners tot stand 

kon komen. Het is dan ook overbodig te melden dat met name in het Rotterdamse, waar onze collegae hoofdzakelijk 

voor Zilveren Kruis werken, in de financiële problemen begonnen te geraken. Na het steeds maar weer aan de bel trekken 

door de NVOS, lukte het uiteindelijk om partijen weer aan tafel te krijgen op 14 oktober 1996. Vanaf dat moment 

kwamen er gestructureerd concrete plannen op tafel. De delegatie van het Zilveren Kruis maakte kenbaar: 

• dat bij Zilveren Kruis de intentie bestond om het nieuwe contract te sluiten 

• dat Zilveren Kruis het contract compleet wenste uit te onderhandelen met de NVOS delegatie 

• dat de nieuwe UVO als basis zou dienen 

• dat aan een ieder die op dat moment leverde een contract zou worden aangeboden, mits men voldeed aan kwalitatieve 

objectief toetsbare eisen 

• dat de kwalitatieve eisen geënt zouden worden op eisen die de NVOS aan haar leden stelt 

• dat dit vastgelegd zou worden in een protocol tussen Zilveren Kruis en NVOS 

Op 11 november 1996 werd gestart met besprekingen ten aanzien van de nieuwe overeenkomst. Het werd al snel duidelijk 

dat de geplande einddatum niet haalbaar zou zijn, gezien de complexiteit van de materie. Op 21 april 1997 werd 

besloten om alvast de nieuwe NVOS systematiek te gaan gebruiken aangaande de tarieven lijst, waarmee in elk geval op 

dat vlak een grotere eenheid in het land ontstond. Er kwam een nieuwe lijst voor A-schoenen, B-schoenen als ook voor 

de O.V.A.K.. Dat was reeds een duidelijke verbetering ten opzichte van het verleden. Blijft staan, dat we in het land 

moeten werken met 9 verschillende uurtarieven. Uurtarieven die pas na eindeloos onderhandelen tot stand komen. Het 

is niet verkeerd om eens even stil te staan bij de kosten die daarmee gemoeid zijn bij zowel de leden van de NVOS als 

ook bij de diverse zorgverzekeraars. Ik praat dan niet alleen over de vacatiegelden en de reiskosten, maar ook over voorbereidende 

werkzaamheden en administratieve kosten verband houdend met zo'n overleg. Vervolgens praat ik dan over 

de extra noodzakelijke administratieve kosten in alle bedrijven in Nederland die noodgedwongen geconfronteerd worden 

met zoveel verschillende prijslijsten en afspraken met evenzoveel verschillende regionale zorgverzekeraars. Dit is naar 

mijn weten nog nooit berekend, maar dat zal misschien honderdduizend(en) guldens zijn, zo niet meer. Vindt u het dan 

vreemd dat ik hunker naar de tijd toen we met de V.N.Z. nog landelijke afspraken konden maken Over kostenbeheersing 

gesproken. Daarna gingen de delegaties driftig aan de slag met besprekingen rondom de nieuwe overeenkomst. Nog 

nooit was deze zo uitgebreid. Wij hebben geprobeerd zo compleet mogelijk te zijn door nagenoeg alles te omschrijven 

tot en met pasvorm- en kwaliteitsrichtlijnen, levertijden, enzovoort. Zelfs zal er in de toekomst, in het kader van de kostenbeheersing, 

nadrukkelijker gekeken worden of leveranciers voldoende de mogelijkheden benut hebben om een verantwoorde 

verschuiving te laten plaats vinden van O.S. naar S.O.S. of O.V.A.K. Het lijkt allemaal gecompliceerd, maar als 

men daar eenmaal mee vertrouwd is geraakt heeft het voor alle partijen voordelen en is dit o.a. een prima aanloop voor 

onze toekomstige erkenningsregeling. De officiële ondertekening van het protocol tussen beide partijen vond plaats tijdens 

een mini-symposium op 27 oktober 1997 door: de heer R.L. Kamermans, directeur Zorg, Zilveren Kruis en ondergetekende. 

Wij, als NVOS delegatie, hebben er een prettig gevoel aan over gehouden. 

,INHOUD 

Jo Hanssen, voorzitter NVOS 

Oud-voorzitter benoemd tot ere-lid 6 

Jo Hanssen nieuwe roerganger NVOS 8 

Tjerkje Kooistra-De Vries. Eerste vrouwelijke bestuurslid NVOS 12 

Ron Schiedon “De toekomst biedt tal van uitdagingen” 16 

Diploma-uitreiking 13 december 1997 18 

Foeke Kuiper “Zelfkennis speelt een sleutelrol in onderhandelingen” 21 

Een kromme poot, ons dagelijks brood 24 

3D CAD/DAM in de orthopedische schoentechniek 28 

,et afgelopen jaar is er veel gebeurd op het gebied van overeenkomsten met zorgverzekeraars. Het 

meest uniek was de overeenkomst met de Zilveren Kruis groep in oktober 1997. Uniek omdat het, 

voorzover ik weet, nog niet eerder gebeurde dat een nieuwe overeenkomst tussen de NVOS en een 

zorgverzekeraar c.q. groep van zorgverzekeraars, op zo'n officiële manier werd bezegeld. Waarom 

ZORGVERZEKERAARS 

ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK 

3

,OUD-VOORZITTER 

BENOEMD TOT ERE-LID 

De ledenvergadering van 

15 november 1997 zou geen 

gewone ledenvergadering worden. 

Het was de vergadering waarin de 

voorzitter, de heer J.F.T. Bredie, 

na 22 jaar afscheid zou nemen als 

voorzitter van de NVOS. 

Een extra oproep aan de 

leden had zijn uitwerking 

niet gemist; geen enkele 

stoel in de grote vergaderzaal 

van Hotel Heidepark te Bilthoven 

bleef onbezet. 

De vergadering kende zoals gebruikelijk 

vele belangrijke, boeiende en lastige 

onderwerpen. Gelukkig bleef er 

genoeg tijd over voor het meest 

indrukwekkende gedeelte: afscheid 

van de voorzitter. Vooraf had de voorzitter 

al aangegeven geen prijs te stellen 

op enige 'poespas'. 

De voorzitter vermoedde natuurlijk al 

wel wat, toen zijn vrouw en kinderen 

de zaal in kwamen lopen. Na de for- 

Door: K.G.J. Koemans 

6 

mele procedure van (her)verkiezing en 

de benoeming van de heer J.W. Hanssen 

tot nieuwe voorzitter van de 

NVOS, sprak de heer Bredie zijn slotrede 

uit. Mooie woorden van een 

échte verenigingsman. Vervolgens 

nam de nieuwe voorzitter het woord. 

In een indrukwekkende speech, er is 

immers veel te vertellen over 22 jaar 

voorzitterschap, werd gerefereerd aan 

de oprichting van de OFOM, het OSC, 

internationale contacten met de IVO, 

de fusie in 1970 en de naamsverandering 

van de NVOS in 1978. Vele activiteiten 

en initiatieven waar altijd de 

heer Bredie als voorzitter zeer nauw 

bij betrokken was. 

Tot slot werd de oud-voorzitter 

benoemd tot ere-lid van de vereniging. 

Er volgde een zéér langdurig 

applaus dat niet leek op te houden. 

En als laatste verrassing was er na 

afloop een receptie georganiseerd 

voor de scheidende voorzitter. 

Vrienden, familie, collega's, oudwerknemers, 

afgevaardigden van de 

opleiding, internationale organisaties, 

zorgverzekeraars, TNO, OFOM, 

beroepsorganisaties en dergelijke 

kwamen allemaal de oud-voorzitter 

de hand schudden. Tot ver na 18.00 

uur bleef het druk in Hotel Heidepark. 

Op bijgaande foto's ziet u hiervan een 

korte impressie.

,JO HANSSEN 

NIEUWE ROERGANGER NVOS IN STORMACHTIGE TIJDEN 

Na 25 jaar treedt bij de NVOS 

de derde voorzitter aan. 

Na drie jaar Reumkens en 

22 jaar Bredie is het nu de beurt 

aan Jo Hanssen. 

Hij neemt het roer over op een 

moment, dat de NVOS voor grote 

veranderingen staat. 

Door: R.N.M. Busscher 

V 

ijfentwintig jaar geleden 

bundelden de drie grootste 

Nederlandse branche-verenigingen 

hun krachten. 

Mooie tijden dienden zich aan. Vakbroeders 

sloegen de handen ineen en 

met een enorme bevlogenheid tilde 

men het beroep van orthopedisch 

schoentechnicus naar een hoog 

niveau. De inkomens werden verbeterd, 

het vak kreeg een toekomst. Nu 

de twintigste eeuw voor de deur staat, 

liggen de kaarten anders op tafel dan 

een kwart eeuw geleden. Het vak staat 

nu op een hoog niveau, is gebouwd 

op een solide fundament, maar de 

druk op de prijzen neemt toe. Aan Jo 

Hanssen de taak om de vereniging 

ongeschonden door roerige tijden vol 

veranderingen te koersen. 

De nieuwe voorzitter is 55 jaar oud en 

kwam in 1958 op 16-jarige leeftijd bij 

zijn vader in de zaak. Aan ervaring zal 

het hem niet ontbreken. Sinds jaar en 

dag leidt hij zijn bedrijf Hanssen Orthopedische 

schoentechniek. Het bedrijf 

biedt werk aan 55 man en telt 

zes vestigingen. Tevens maakt het 

onderdeel uit van CSO in Moergestel. 

Jo Hanssen had vóór zijn aantreden 

als voorzitter de functie van vice-voorzitter. 

,,Drie jaar geleden gaf Jan Bredie 

mij te kennen dat hij zich niet 

verkiesbaar zou stellen. En omdat ik 

vice-voorzitter was, heeft hij mij 

gevraagd zijn taak over te nemen. Ik 

heb daar eerlijk gezegd wel even over 

moeten nadenken. Je gaat niet zomaar 

op de stoel zitten van iemand die 

al 22 jaar zo'n duidelijke stempel op 

de vereniging drukt. Bovendien, Jan 

Bredie heeft een aantal jaren geleden 

zijn zaak van de hand gedaan en had 

daardoor zijn handen vrij voor de 

NVOS. Zoveel tijd als hij in het voorzitterschap 

heeft gestoken zal ik nooit 

kunnen, want ik heb nog steeds een 

eigen zaak. Daar komt bij dat ik met 

mijn 55 jaar ook niet meer piepjong 

ben en zo waren er nog wel een aantal 

redenen om eerst goed bij mezelf 

te rade te gaan voor ik toestemde. 

Aan de andere kant vind ik het werk 

van de NVOS heel belangrijk en voel 

ik mij sterk verbonden met onze vereniging, 

helemaal in deze tijd van 

grote veranderingen. Daar komt bij 

dat ik wel de ambities heb om deze 

uitdaging aan te gaan en de nodige 

kennis heb opgedaan bij de ISPO 

waar ik vijftien jaar lang in het bestuur 

heb gezeten. Maar de voornaamste 

reden om de uitdaging van 

het voorzitterschap aan te gaan, is de 

volledige steun die ik van de leden 

heb gekregen. Wel heb ik als voorwaarden 

gesteld dat mijn benoeming 

voor één periode is en dat het bestuur 

moet worden uitgebreid. Ik vind uitbreiding 

absoluut noodzakelijk, wil 

het bestuur op een verantwoorde 

wijze invulling geven aan zijn taken.'' 

,,De belangrijkste taak die ik mijzelf 

gesteld heb, is te komen tot een nauwere 

samenwerking met Orthobanda. 

Ik denk dat dit belangrijk is voor onze 

branche. Ons toekomstperspectief is 

voor een groot deel hiermee verbonden. 

Als een federatieverband met Orthobanda 

tot stand komt, zal ik tevreden 

terugkijken op mijn voorzitterschap.'' 

SAMENWERKING MET ORTHOBANDA 

,,De federatievoorbereiding met 

Orthobanda vergt veel werk in het 

voortraject. Het is goed om de zaken 

tot in de kleinste details goed uit te 

werken. Zaken als; hoe ga je samenwerken 

- en als je samenwerkt - hoe 

liggen dan de stemverhoudingen, 

moeten vooraf goed op schrift worden 

vastgelegd. Maar ook simpele 

zaken, als het bepalen van de naam 

voor deze nieuwe belangenorganisatie, 

vergt veel tijd en overleg. Bovendien 

moet je niet vergeten dat zo'n 

eventueel ,huwelijk' ook emotioneel 

wat losmaakt. Als er een fusie tot 

stand zal komen en de NVOS gaat op 

in deze nieuwe structuur, dan zal de 

NVOS niet langer een zelfstandige 

club zijn. Althans naar buiten toe. Dat 

roept bij een aantal leden bepaalde 

emoties op. Die willen de NVOS niet 

8

zomaar kwijt, heel begrijpelijk. Tenslotte 

heeft de NVOS in het verleden 

altijd goed de belangen van haar 

leden zelfstandig kunnen behartigen. 

In een federatieverband ben je niet 

langer zelfstandig, je maakt dan deel 

uit van een grotere club. Kunnen we 

dan nog onze belangen zo goed 

behartigen Levert een voorgenomen 

samenwerking met Orthobanda ons 

voldoende op om het verlies aan zelfstandigheid 

te compenseren Dat zijn 

reële vragen waar eerst een helder 

antwoord op verkregen moet worden 

voor je verdere stappen tot samenwerking 

onderneemt. Toch ontkom je 

naar mijn mening niet aan een nauwere 

samenwerking, wil je de belangen 

van je leden goed blijven 

behartigen. Persoonlijk zie ik wel het 

voordeel van een nauwe samenwerking. 

Het maakt ons sterker in de 

onderhandelingen. Als we eenmaal 

tot één club behoren, zullen we 

elkaar snel genoeg leren kennen en 

elkanders problemen leren te begrijpen. 

Daar ben ik wel van overtuigd. 

We zullen beseffen, dat we allemaal 

met hetzelfde bezig zijn. We hebben 

allemaal dezelfde belangen, dezelfde 

opdrachtgevers en dezelfde financiers. 

Beide verenigingen hebben 

zoveel grote raakvlakken, daar kun je 

eenvoudigweg niet om heen. Samen 

maken we een groot deel uit van het 

pakket kunst- en hulpmiddelen.'' 

OVERKOEPELENDE FEDERATIE 

,,Zoals het er nu gaat uitzien, zal de 

nieuwe organisatie een structuur krijgen 

waarin alle vier de secties vertegenwoordigd 

zijn. Er komt een 

overkoepelende federatie voorbereidingscommissie 

die een adviserende 

taak krijgt. Overigens zijn deze adviezen 

niet bindend. Daaronder vallen de 

twee bestaande verenigingen Orthobanda 

en de NVOS waaronder weer 

vier secties met de verschillende clusters 

hangen, bijvoorbeeld de cluster 

opleidingen, cluster onderhandelingen, 

et cetera. In die clusters zal het 

concrete werk worden verricht.'' 

TAAK VAN DE NIEUWE FEDERATIE 

,,Nu de gezondheidszorg geconfronteerd 

wordt met forse bezuinigingen, 

is het heel belangrijk dat je als doelgroep 

waakt voor ondoordachte 

bezuinigingen. Het mag niet zo zijn 

dat wij orthopedisch schoentechnici 

de dupe worden van die groeperingen 

binnen de gezondheidssector die 

de afgelopen jaren hun budget fors 

Foto: Rob Nelisse, Hedel 

hebben overschreden. Het is daarom 

van belang inzicht te krijgen in welk 

uitgavebudget bij welke groep hoort. 

Nu wordt alles op een grote hoop 

gegooid en als de kosten voor medische 

kunst- en hulpmiddelen in zijn 

totaliteit stijgt, dan hebben we allemaal 

gezondigd in de ogen van de 

overheid. Deze visie vinden wij pertinent 

onjuist. De afgelopen jaren is het 

totaalbudget voor de kunst- en hulpmiddelen 

overschreden met de factor 

vijf, terwijl wij als orthopedisch 

schoentechnici kunnen aantonen dat 

wij met onze sector net op factor 

twee zaten. Want onze branche heeft 

de afgelopen jaren al heel wat maatregelen 

genomen om zuiniger en efficiënter 

te werken. Het is van groot 

belang om dat ook inzichtelijk te 

maken.'' 

,,Om die reden is het belangrijk dat wij 

als bestuur van de NVOS van al onze 

leden het juiste cijfermateriaal aangeleverd 

krijgen. Helaas stuiten wij op dit 

punt nog steeds op veel weerstand. 

Enerzijds wel begrijpelijk, niemand laat 

zich graag in de portemonnee kijken, 

maar zonder die cijfers kunnen wij als 

bestuur geen vuist maken. We kunnen 

dan niet aantonen dat onze branche 

heel verantwoord omspringt met 

het geld uit de zorgsector, dat we het 

goed doen.'' 

KLEINE BEDRIJVEN KRIJGEN HET 

MOEILIJK 

,,Wat het besturen van de NVOS 

moeilijk maakt, is dat de branche uit 

enkele grote en vele kleine bedrijven 

bestaat. Juist in deze tijd, waarin de 

druk om te bezuinigen groter is dan 

ooit, wordt duidelijk dat je op termijn 

forse investeringen moet plegen om 

over tien jaar goed en goedkoop te 

9

produceren. Denk maar aan CAD/- 

CAM. En denk als ondernemer nu 

niet: het zal mijn tijd wel duren. Die 

gedachte is volledig achterhaald. Over 

een paar jaar zal de zorgverzekeraar 

keihard stellen: zoveel betaal ik voor 

een paar orthopedische schoenen en 

geen cent meer. Tegelijkertijd komt 

de overheid met keiharde eisen op 

het gebied van de arbeidsomstandigheden, 

het milieu, de premiedifferentiatie 

van de WAO, de privatisering 

van de sociale verzekeringen, de 

nabestaandenwet, noem maar op. En 

vergeet ook niet de gevolgen voor 

ons beroep die de opheffing van de 

vestigingswet met zich meebrengt. 

Wie aan alle huidige bedrijfseisen wil 

voldoen wordt geconfronteerd met 

ingrijpende investeringen. Heb je dan 

als ondernemer nog geen maatregelen 

getroffen, dan wordt het lastig 

voor de toekomst. Gelukkig zie je dat 

meer en meer kleinere bedrijven 

daadwerkelijk de krachten bundelen. 

Of ze zijn hierover in gesprek met 

elkaar. Dat is een hele goede zaak. 

Maar ik zeg in alle eerlijkheid dat ik 

de toekomst somber in zie voor diegenen 

die niet met deze ontwikkelingen 

meegaan. Er komt dan een 

moment dat zij niet langer in staat 

zijn om de achteruitgang van hun 

marges op te vangen. Dan kun je nog 

maar twee dingen doen; ophouden 

met bestaan of je bedrijf verkopen.'' 

PROJECT KOSTENBEHEERSING 

,,Op dit moment loopt het project 

Kostenbeheersing van het ministerie 

van VWS op zijn eind en zal het rapport 

spoedig worden gepresenteerd. 

Hierin zijn alle kunst- en hulpmiddelenleveranciers 

'gescreend'. Vanuit 

het ministerie heeft men met alle sectoren 

apart om tafel gezeten. Men 

heeft gekeken wat men per sector 

zoal doet, hoe men invulling geeft 

aan de eigen taken en welke kosten 

hiermee gemoeid zijn. Vervolgens 

heeft men zich geconcentreerd op de 

kosten en gekeken naar mogelijkheden 

om deze te beheersen. Daarvan 

hebben de betrokken ambtenaren 

een verslag gemaakt, vervolgens een 

voorstel met kostenbesparende maatregelen 

geschreven en de adviezen 

doorgegeven aan minister Borst. Die 

zal op haar beurt in januari met een 

rapport naar de tweede kamer 

komen. Hierover ben ik heel voorzichtig 

positief. Want tijdens de gesprekken 

met de betrokken ambtenaren 

hebben wij als orthopedisch schoentechnici 

goed kunnen aantonen dat 

wij al jaren achtereen kostenbesparend 

werken; dat wij op dit gebied al 

heel wat werk verzet hebben zonder 

dat zij dit ons hadden gevraagd. De 

orthopedisch schoentechnici waren 

een van de weinigen binnen de groep 

kunst- en hulpmiddelen die een rapport 

konden overhandigen met daarin 

de gerealiseerde bezuinigingen van de 

afgelopen jaren én met voorstellen 

voor verdere bezuinigingen. Zie hier 

de kracht van de NVOS. De NVOS 

heeft altijd ver vooruit gekeken. Niet 

afwachten maar zelf initiatieven 

nemen. Op die manier blijf je de veranderingen 

die op je af komen een 

stap voor en heb je er veel meer grip 

op. En dat blijkt ook. De adviezen uit 

ons rapport zijn door de ambtenaren 

die de minister moeten adviseren nagenoeg 

geheel overgenomen. Dus dat 

aangaande ben ik voorzichtig positief. 

Met de nadruk op voorzichtig, want 

in de politiek weet je het maar nooit.'' 

VERDERE BEZUINIGINGEN 

,,Wat betreft de voorstellen voor verdere 

bezuinigingen, op dit punt hebben 

wij het volgende verteld: Wij 

maken liever minder producten tegen 

een goede prijs, dan dezelfde hoeveelheid 

producten tegen een lagere 

prijs. Wanneer je onze uurtarieven 

gaat aanpassen naar beneden, kom je 

als orthopedisch schoentechnicus 

onherroepelijk met je marges in de 

knoei. Dus aan dat uurtarief moet je 

niet sleutelen. Dus hebben we voorgesteld 

om de gebruiksduur van 

orthopedisch schoeisel te verlengen 

van twaalf naar vijftien maanden. In 

maanden gerekend is dat een bezuiniging 

van 25%, maar in de praktijk is 

dit veel minder. Want je komt niet 

aan de leeftijdsgroep van kinderen 

beneden de zestien jaar en niet aan 

de groep ouderen boven de 75 jaar. 

Dus de groep tussen de 16 en 75 jaar 

moet dan drie maanden langer met 

zijn schoenen lopen. Uitgezonderd 

diegenen met een medische indicatie. 

In de praktijk kom je dan nooit aan 

die 25%, ik denk dat dit percentage 

hooguit vijftien procent zal bedragen. 

Overigens doen wij dit al bij de zorgverzekeraars 

in het zuiden van het 

land, de VGZ en CZ. En dat blijkt in de 

praktijk goed te werken. 

THEMATISCH SCHOEISEL 

Een ander idee om binnen onze branche 

te bezuinigen, maar hierover 

wordt nog gesproken, is om onder de 

semi-orthopedische schoen nog een 

andere schoen te hangen, de zogeheten 

thematische schoen. Feitelijk is dit 

schoeisel al op de markt. Dit zijn 

schoenen die verbonden zijn aan een 

bepaald thema, een bepaalde diagnosegroep. 

Denk hierbij aan schoeisel 

voor reuma-patiënten en diabetici. 

Deze schoenen zitten niet in het ziekenfondspakket 

omdat het geen officiële 

semi-orthopedische schoen is. 

Het enige wat aan de schoen ontbreekt 

is het benodigde stempel 

waardoor deze wordt aangemerkt als 

semi-orthopedische schoen. Dat is 

ook de reden waarom er zo weinig 

semi-orthopedisch schoeisel is. Wil 

een schoen in aanmerking komen 

voor het predikaat semi-orthopedisch 

schoeisel, dan moet het worden 

gekeurd door het TNO, wat al snel 

zo'n tienduizend gulden kost. Als je 

die dure keuring nu achterwege laat 

en een commissie van deskundigen 

samenstelt waarin zowel orthopedisch 

schoentechnici als technisch adviseurs 

van de zorgverzekeraars zitten, die 

een lijst van schoenen maakt die in 

aanmerking komen als thematische 

schoen, dan kun je met veel minder 

kosten je cliënten bedienen. Veel 

afwijkingen die nu orthopedisch 

schoeisel krijgen, krijg ik ook in een 

thematische schoen. Op dit moment 

loopt er in het noorden van ons land 

een proef met thematisch schoeisel 

en de resultaten daarvan lijken zeer 

bevredigend. Op zo'n wijze kun je 

een enorme besparing bewerkstelligen 

terwijl het werk voor onze branche 

gewaarborgd blijft. Zo zullen we 

in de toekomst steeds mee moeten 

groeien met de veranderende wereld 

om ons heen. Zolang we wakker en 

alert blijven en we blijven de veranderingen 

steeds een stap voor, dan 

heeft ons beroep óók in de volgende 

eeuw nog een prima toekomst.'' 

11

,TJERKJE KOOISTRA-DE VRIES 

EERSTE VROUWELIJKE BESTUURSLID NVOS 

In het ruim vijfentwintig-jarig 

bestaan van de NVOS, treedt 

voor het eerst een vrouw aan als 

bestuurslid. Waarmee maar weer 

eens is bewezen dat de orthopedisch 

schoentechnische branche een 

mannenwereld bij uitstek blijkt te 

zijn. Desondanks kon ze bij haar 

verkiezing in het bestuur rekenen 

op een brede steun vanuit de 

leden. En dat heeft niet alleen te 

maken met het feit dat zij een 

vrouw is. 


12 

Hoewel ze nooit de opleiding 

van orthopedisch 

schoentechnicus heeft 

doorlopen, kent het vak 

voor haar geen geheimen. Met haar 

komst in het bestuur erkent de NVOS 

dat het vak van orthopedisch schoentechnicus 

meer inhoudt dan alleen 

maar schoenen maken. Bedrijfsvoering 

is daar vandaag de dag een onlosmakelijk 

deel van geworden. 

Tjerkje Kooistra - de naam verraadt 

het al - komt uit Friesland. Samen met 

haar man geeft ze leiding aan het Orthopedisch 

Schoentechnisch Centrum 

J.Y. Kooistra BV. Het bedrijf is opgericht 

in 1914 en is daarmee een van 

de oudste orthopedisch schoentechnische 

bedrijven die ons land rijk is. De 

oorsprong van het bedrijf ligt in Bolsward, 

maar is in de zeventiger jaren 

verhuisd naar Leeuwarden. Tegenwoordig 

is het Orthopedisch Schoentechnisch 

Centrum gehuisvest in een 

modern pand op een steenworp afstand 

van het Medisch Centrum 

Leeuwarden. In het bedrijf werken vijftien 

mensen en samen met haar man 

vormt zij de directie. Haar werk is haar 

passie. Ze kent alle specifieke in- en 

outs van een orthopedisch schoentechnisch 

bedrijf en kan dit aangaande 

veel bijdragen in het bestuur. 

,,Een orthopedisch schoentechnisch 

bedrijf is tegenwoordig veel meer dan 

alleen een werkplaats waar schoenen 

in elkaar worden gezet. 

Rondom deze kernactiviteit heb je 

tegenwoordig zoveel andere bedrijfszaken, 

dat kan een schoentechnicus 

alleen niet meer bolwerken. In heel 

veel bedrijven binnen ons vakgebied 

zie je dan ook dat de man zich uitsluitend 

en alleen bezighoudt met de 

technische zaken; hij meet de schoenen 

aan en maakt ze. De rest van de 

werkzaamheden worden vaak door 

zijn vrouw gedaan. Hoog tijd om hier 

eens meer aandacht aan te besteden, 

want deze ,nevenactiviteiten' zijn de 

laatste jaren uitgegroeid tot een waar 

beroep.'' 

ADMINISTRATIE - MEER DAN EEN 

REKENING VERSTUREN 

,,Vroeger bestond de administratie 

voornamelijk uit het schrijven en versturen 

van de rekeningen. Dat is 

tegenwoordig wel anders. Neem ons 

eigen bedrijf: daar zorg ik naast de 

facturering ook voor de inkoop van 

schoenen en materialen. Ik leid het 

personeel, coördineer hun werk en 

vrije dagen, verzorg de uitgave van 

een informatiebulletin voor onze 

cliënten én een uitgave voor artsen en 

voorschrijvers, ik coördineer de reclame, 

houd het klantenbestand bij, 

neem de telefoon aan, ik geef voorlichting 

aan onze cliënten over allerlei 

zaken, verkoop semi-orthopedisch 

schoeisel, vang cliënten op wanneer 

afspraken uitlopen, beheer het computersysteem, 

zorg voor regelmatig 

onderhoud aan het pand, regel de 

afspraken voor de aanmeters, zorg 

voor de aankleding van de zaak en 

ben aanspreekpunt voor iedereen. Als 

mijn man dit alles er bij zou moeten 

doen, kwam er geen schoen meer 

klaar. En ik denk, dat in heel veel 

bedrijven binnen onze branche de 

zaken op deze wijze worden geregeld. 

De mannen maken de schoenen, de 

vrouwen regelen de rest. Maar daar 

hoor of lees je nooit iets over.'' 

MEER AANDACHT VOOR 

ONDERNEMERSZAKEN 

Als het aan mevrouw Kooistra ligt, 

komt hier verandering in. ,,Kijk maar 

eens naar de opleidingen die de 

NVOS biedt. Meer dan 90% van alle 

modules betreft louter technische 

zaken. Ik vind dat te beperkt. In deze 

tijd van bezuinigingen is het voor een 

orthopedisch schoentechnicus van 

essentieel belang dat hij naast een 

goed vakman ook een goed ondernemer 

is. Al ben je de beste schoentechnicus 

van Nederland, als je je 

ondernemerszaken niet goed geregeld 

hebt, heeft je bedrijf geen toekomst. 

Daarom vind ik dat je naast al

die technische opleidingsmodules best 

meer aandacht mag besteden aan 

ondernemerszaken en administratieve 

aangelegenheden. Neem een willekeurig 

orthopedisch schoentechnisch 

bedrijf. Daar is behalve een orthopedisch 

schoentechnicus, altijd een administratieve 

kracht werkzaam. Deze 

taak is dus kennelijk net zo belangrijk 

als die van de schoentechnicus. De 

een kan niet zonder de ander. Toch 

wordt aan administratie geen aandacht 

besteed in de opleiding.'' 

ADMINISTRATIEVE OPLEIDINGS- 

MODULE 

Het gebrek aan opleidingsmodules 

specifiek voor ondernemerszaken 

zorgt ervoor dat mevrouw Kooistra 

haar administratieve personeel zelf 

moet opleiden. Een taak die niet 

alleen veel inzet vereist, maar ook 

zeer tijdrovend is. ,,Hele voor de hand 

liggende zaken als: hoe ga je met je 

cliënten om, hoe neem je een telefoon 

op, hoe presenteer je jezelf, hoe 

is jouw relatie met de jongens in de 

werkplaats, het zijn allemaal zaken 

die het administratieve personeel 

moet leren zodra het hier gaat werken. 

En dat kost elke keer weer tijd. 

Natuurlijk heb je algemene administratieve 

opleidingen, maar de administratie 

voor de orthopedische 

schoentechnische branche vereist 

toch haar eigen specifieke vaardigheden. 

Het is allemaal wat gecompliceerder 

dan bij een ander bedrijf, heb 

ik het idee. Ik heb in ieder geval het 

gevoel dat ik elke nieuwe administratieve 

kracht, ook al heeft ze een 

administratieve opleiding, toch zelf 

moet bijscholen. Daarom ben ik blij 

dat het personeelsverloop bij ons heel 

klein is. Wie hier eenmaal is gewend, 

blijft vaak jaren werken. Voor mij is 

dat een teken dat men het hier kennelijk 

naar zijn zin heeft. Dat is erg 

belangrijk. Maar dit gaat niet vanzelf. 

Óók het administratieve personeel in 

een orthopedisch schoentechnisch 

bedrijf heeft op zijn tijd een schouderklopje 

nodig. Je moet de mensen een 

stukje verantwoording geven en hen 

belonen als ze het werk goed doen.'' 

UITWISSELEN VAN ERVARING 

,,Toch zou ik graag eens willen praten 

met andere collega's. Zoiets doe je 

veel te weinig. In feite moet je zelf 

steeds het wiel uitvinden, terwijl de 

oplossing voor een bepaald probleem 

bij een ander bedrijf wellicht zo voor 

het oprapen ligt. Uitwisseling van 

ervaringen kan heel zinvol 

zijn. Werken jullie nog met 

een planbord Hebben jullie 

nog een kaartenbak Of 

zit alles in de computer 

Met welke software werken 

jullie dan. Welke gegevens 

archiveer je, wat gooi 

je weg Het zijn voor het 

bedrijf heel belangrijke 

zaken. Maar ik moet de 

orthopedisch schoentechnicus 

die over dit soort zaken 

nadenkt nog tegenkomen. 

Die ziet alleen maar de 

schoen en de techniek.'' 

VROUWEN IN DE WERK- 

PLAATS 

,,Een punt waar de NVOS 

ook helemaal aan voorbij 

gaat is de vraag hoe je met 

vrouwen omgaat in de 

werkplaats. De werkplaats 

is nog altijd een mannenwereld. 

En het is voor een 

vrouw lang niet altijd prettig 

om daarin te werken. 

Mannen maken soms grapjes 

die een vrouw niet 

begrijpt. Dat leidt tot onzekerheid en 

kan af en toe heel kwetsend zijn. 

Tegenwoordig zie je in veel bedrijven 

vrouwen werkzaam in de werkplaats. 

Het wordt hoog tijd dat daar eens 

meer tijd aan wordt besteed. Mannen 

dienen te beseffen dat bepaalde uitspraken 

of bepaald gedrag in een 

gemengd gezelschap kwetsend kan 

zijn. Omgang met collega's van het 

andere geslacht is iets wat kennelijk 

meer aandacht behoeft. Het is goed 

dat ik als vrouw nu in het bestuur zit. 

Als vrouwen werkzaam in onze branche 

met bepaalde problemen zitten, 

hebben ze nu een bestuurslid waar ze 

met hun specifieke problemen terecht 

kunnen. Dat is een goede zaak.'' 

VELE KLEINE BEDRIJVEN GEVEN DE 

BRANCHE EEN KLEUR 

Als bestuurslid wil mevrouw Kooistra 

zich vooral inzetten voor de kleinere 

bedrijven binnen de branche. ,,De 

laatste jaren zie je dat de grote bedrijven 

steeds groter worden. Hun marktaandeel 

groeit maar door. Het is een 

ontwikkeling die niet tegen te houden 

is, maar je moet hierbij de belangen 

van de kleine bedrijven niet uit het 

oog verliezen. De bezuinigingen die 

onze branche van boven af worden 

opgelegd raken de kleine bedrijven in 

verhouding veel harder dan de grote. 

Die hebben nu eenmaal meer financiële 

reserve. In deze ontwikkeling 

schuilt het gevaar dat de kleine bedrijven 

straks nauwelijks meer het hoofd 

boven water kunnen houden. Met als 

gevolg dat ze verdwijnen. Dat is slecht 

voor onze cliënten. Die moeten kunnen 

kiezen of ze bij een groot of een 

klein bedrijf hun schoenen laten 

maken. Als al die kleine bedrijven verdwijnen, 

wordt de branche een stuk 

kleurlozer. Het gevaar bestaat dat het 

met de kleine ondernemers net zo 

afloopt als met de kruidenier van 

vroeger. Die bestaat ook niet meer. Je 

bent als consument aangewezen op 

die grote massale winkels waar geen 

enkel persoonlijk contact meer is. Je 

bent al blij als de caissière je een goedemorgen 

wenst. In onze branche is 

het niet anders.'' 

,,Ik denk dat de kleine bedrijven een 

stukje meerwaarde hebben in de vorm 

van persoonlijke aandacht voor de 

cliënt. Je kent je klanten bij naam en 

toenaam en zij kennen jou. Juist voor 

onze cliënten is dat zo belangrijk. Want 

het zijn toch vaak de wat oudere mensen 

die wij helpen. Die leven niet meer 

zo snel, die hebben meer behoefte aan 

een praatje en een kopje koffie. Noem 

het maar ouderwetse gezelligheid. 

Daar hebben kleine bedrijven veel meer 

oog voor. En ik blijf ervan overtuigd 

13

ISPO 98 

Meet in Amsterdam 

IXth World Congress of 

THE INTERNATIONAL SOCIETY 

FOR PROSTHETICS AND 

ORTHOTICS 

June 28 – July 3, 1998 

Amsterdam, The Netherlands 

1 theme 

4 topics 

5 social events 

6 days 

8 ’state of the art’ lectures 

34 symposia 

ISPO 98 

40 instructional courses 

500 free papers & posters 

3000 m 2 exhibition 

free Amsterdam City transport 

world wide participation 

Important dates: 

Deadline for submission of presentations February 1, 1998 

Notification of acceptance of presentations April 1, 1998 

Deadline hotel reservation April 15, 1998 

Deadline for early fee registration May 1, 1998 

Opening ceremony ISPO’98 June 28, 1998 

Information: CONGREX HOLLAND BV 

PO Box 302, 1001 AH Amsterdam 

The Netherlands 

Phone: + 31 20 5040201 

Fax: + 31 20 504 0225 

E-mail: ispo@congrex.nl 

http://www.congrex.com/ispo98/ 

14

dat juist dit persoonlijke contact de 

kwaliteit van de schoenen ten goede 

komt. Want door jezelf meer tijd te 

gunnen voor een praatje met je klant, 

krijg je die extra informatie die in een 

zakelijk gesprek vaak achterwege blijft. 

Bij grote bedrijven werkt dat niet zo. 

Daar is snelle afhandeling en efficiency 

juist heel belangrijk.'' 

KLEINE BEDRIJVEN IN DE TOEKOMST 

,,Binnen onze branche hoor je steeds 

maar weer dat kleine bedrijven geen 

toekomst hebben. Is dat wel zo Ook 

voor de kleine ondernemer is er wel 

een plaats, mits hem die gegund 

wordt en hij op een verstandige wijze 

zijn bedrijfje runt. Ik ken orthopedisch 

schoentechnici die zeggen: Ik wil 

alleen orthopedisch schoeisel maken. 

Einde discussie. Tja, dan overleef je 

waarschijnlijk niet. Maar als je bijvoorbeeld 

ook een stukje inkomen probeert 

te halen uit een stukje verkoop 

van semi-orthopedisch schoeisel of 

comfort-schoenen, of andere zaken 

als therapeutische kousen, wie zegt 

dan dat je geen boterham kunt verdienen 

Je zult dan nooit miljonair 

worden, oké, maar dat 

hoeft toch ook niet iedereen 

Om weer even terug 

te komen op die kruidenier. 

Die is helemaal verdwenen. 

Maar naast de 

grote supermarkten zie je 

nu weer de kleine speciaalzaakjes 

terug komen in het 

straatbeeld. Een dergelijke 

ontwikkeling is ook heel 

goed mogelijk in onze 

branche. Bovendien kun je 

als klein bedrijf bepaalde 

zaken gezamenlijk regelen 

met collega's. Bijvoorbeeld 

de inkoop of de reclame, 

hiervan zijn voorbeelden 

genoeg. Maar wat dat aangaat 

hebben orthopedisch 

schoentechnici blijkbaar een 

beetje koudwatervrees. 

Want ik zie het nog veel te 

weinig gebeuren. Dat vind 

ik wel jammer. Het kan je 

als kleine ondernemer 

zoveel voordeel opleveren. 

En vergeet niet dat de grote 

jongens ook op deze manier 

groot zijn geworden.'' 

15

,RON SCHIEDON 

”DE TOEKOMST BIEDT TAL VAN UITDAGINGEN” 

De geboren optimist Ron Schiedon 

(41) completeert het nieuwe 

NVOS bestuur. Elke ondernemer 

die zich grote zorgen maakt over 

de toekomst van zijn orthopedisch 

schoentechnisch bedrijf, doet er 

goed aan om eens een half uurtje 

met Schiedon te praten. Want 

waar anderen somber praten over 

de dreigende bezuinigingen, jubelt 

Ron Schiedon over de kansen die 

er voor ons vak in het verschiet 

liggen. Met zijn grote passie voor 

techniek lijkt zijn toekomstvisie op 

ons vak af en toe op een Jules Verne 

- verhaal. Maar deze bevlogen 

orthopedisch schoentechnicus weet 

heel goed waar hij over praat. 


16 

k zit mijn hele leven al tussen 

de schoenen. Je kunt wel zeggen 

dat ik bijna letterlijk geboren 

ben op de machine. Mijn 

vader heeft dit bedrijf opgezet en als 

vijfjarig hummeltje hielp ik hem al in 

de zaak. Prachtig vond ik dat toen. En 

dit gevoel is tot op de dag van vandaag 

gebleven. Ik houd van dit vak. 

Het heeft alles in zich. Het ene moment 

ben je bezig met ambachtelijk 

handwerk, het andere moment met 

high tech. Je werkt met je handen, je 

werkt met je geest. Ons vak is veelzijdig 

een heeft alles in zich. Kan het 

nog mooier'' 

I” 

DE KRACHT VAN DE EENHEID 

De toekomst voor Ron Schiedon 

stond al bij zijn geboorte vast. Op zestienjarige 

leeftijd ging hij naar de vakschool 

en in 1984 behaalde hij zijn 

diploma. In zijn bedrijf in Amstelveen 

werken zeven personen. Hard werken 

is voor hem geen probleem, zolang hij 

maar tijd over heeft voor zijn hobby's 

hardlopen en de triatlon en zijn gezin. 

Als NVOS-bestuurder wil hij zich vooral 

inzetten voor verdere samenwerking. 

,,De NVOS is altijd een hechte 

club geweest. Dat moet zo blijven. 

Het gevaar bestaat dat we door de 

bezuinigingen in de zorgsector meer 

concurrenten dan collega's van elkaar 

worden. Daar moeten voor waken. 

De successen die de NVOS de afgelopen 

decennia heeft geboekt, komen 

voor een belangrijk deel voort uit het 

feit dat we naar buiten toe altijd als 

een hechte eenheid zijn opgetreden. 

Dat zal voor de toekomst ook bepalend 

zijn. Iedere ondernemer in onze 

branche, of deze nu groot of klein is, 

is gebaat bij een hechte vereniging. 

Dit betekent ook dat we naar elkaar 

toe open moeten zijn, dat we elkaar 

ook moeten kunnen bekritiseren. Zo 

vind ik bijvoorbeeld dat - met name 

ook de jonge ondernemers in ons vak - 

zich meer open moeten stellen voor onvermijdelijke 

ontwikkelingen. Ik denk 

dan bijvoorbeeld aan het CAD/CAM-gebeuren, 

ik denk aan gezamenlijk inkopen, 

samen investeren. Veel collega's 

deinzen bijvoorbeeld terug voor de 

hoge investeringskosten die met CAD/- 

CAM gemoeid zijn. Fout. Het is van 

evident belang dat je met de ontwikkelingen 

meegroeit. Dus deel die kosten 

samen met enkele collega's. Wees niet 

op voorhand argwanend, ga nu 

samenwerken, ga dat risico nu gewoon 

aan. Zonder risico's kom je nergens.'' 

TEGENOVER BEZUINIGINGEN 

STAAT MEER WERK 

,,Als je nu kijkt naar onze markt zie je 

een paar duidelijke ontwikkelingen. 

De meest in het oog lopende ontwikkeling 

is de golf van bezuinigingen die 

over ons wordt afgeroepen. Dat is 

vervelend, maar het mag je als ondernemer 

niet afschrikken. Want daar 

tegenover staat, dat de groep hulpbehoevenden 

groeit. Die hele generatie 

naoorlogse babyboomers staat over 

een paar jaar bij ons op de stoep. Het 

ligt toch voor de hand dat de overheid 

ons tot bezuinigen maant De 

generatie die nu de welvaartskosten 

moet opbrengen is relatief klein, de 

groep hulpbehoevenden relatief 

groot. Dus wat moeten we We moeten 

mét de kennis die wij in onze 

gouden jaren hebben opgedaan, zoeken 

naar middelen om voor minder 

geld een kwalitatief gelijkwaardige 

zorg te bieden. Nou, dat zie ik niet als 

een probleem. Dat kunnen we met 

zijn allen. We zullen alleen anders te 

werk moeten gaan. Nu is het voor de 

meesten onder ons nog zo, dat de 

hoofdmoot van onze inkomsten wordt 

gehaald uit orthopedisch schoeisel. Dit 

zal veranderen. Want orthopedisch 

schoeisel is nu eenmaal duur. Zorgverzekeraars 

dringen aan op goedkopere 

alternatieven. Dus worden de voorwaarden 

voor orthopedisch schoeisel 

aangescherpt. En zullen wij als orthopedisch 

schoentechnici eerst moeten kijken 

of wij onze cliënten kunnen helpen 

met semi-orthopedisch schoeisel of C- 

schoeisel.''

MINDER PRODUKTEN MAKEN, 

MEER PRODUKTEN AANPASSEN 

,,Tegelijkertijd is het aan ons om de 

produktiekosten waar mogelijk verder 

omlaag te schroeven. Want als de behoefte 

aan ons werk toeneemt, maar 

de geldelijke middelen hiervoor niet 

langer in ruime mate aanwezig zijn, is 

dit naar mijn mening de enige oplossing. 

En ik zie niet in waarom dit bezwaarlijk 

is. Zolang men niet aan ons 

uurtarief komt, kunnen we óók voor 

de toekomst, als hoogwaardige technici 

onze boterham goed verdienen. 

We zullen dan alleen zelf minder 

schoenen maken en meer schoenen 

aanpassen. Is dat nu zo erg'' 

PRIJSCONCURREREND WERKEN 

,,Wat betekent die veranderende 

markt nu concreet voor ons Op de 

eerste plaats zullen wij ons - meer dan 

in het verleden - moeten ontpoppen 

als ondernemer. Dat hebben wij veel 

te weinig gedaan. Maar waarom zouden 

we ook De NVOS bedong jaarlijks 

een goede vergoeding bij de 

zorgverzekeraars en het werk kwam - 

even zwart-wit gezien - zomaar aanwaaien. 

Het is niet zo dat wij het als 

beroepsgroep straks slecht krijgen, 

nee, wij hebben het als beroepsgroep 

altijd heel goed gehad. De situatie 

waar we nu naar toe groeien, waarin 

we prijsconcurrerend moeten werken, 

waarin we zelf afspraken moeten 

maken met de zorgverzekeraars en 

telkens weer moeten zoeken naar een 

zo goedkoop mogelijke oplossing 

voor elk voetprobleem, dat is in het 

gewone bedrijfsleven heel normaal.'' 

VOLVO-NIVEAU 

,,Persoonlijk zie ik veel heil in de techniek. 

Dat kan ons werk op lange termijn 

eenvoudiger én goedkoper 

maken. Veel werk wat nu nog handmatig 

gebeurt, kan straks worden 

overgenomen door een machine. 

Natuurlijk, er is een grens. Een bepaald 

deel van ons werk blijft handwerk. 

En dat is maar goed ook. Maar 

wat ik graag wil, is dat we het vak 

naar het ,Volvo-niveau' tillen. Volvo 

was in het verleden een fabriek waar 

veel handelingen handmatig werden 

verricht. Tot men tien jaar geleden 

besloot om het roer radicaal om te 

gooien. Men heeft daar enorm geïnvesteerd 

in automatiseringsprocessen 

en nu plukt men daar de vruchten 

van. Volvo is in veel opzichten een 

van de modernste fabrieken ter wereld 

en kan daardoor goed overleven 

in de automarkt waar de concurrentie 

moordend is. Zo'n ontwikkeling is in 

onze branche ook heel goed denkbaar. 

We moeten maximaal gebruik 

maken van de moderne technieken 

die ons ter beschikking staan.'' 

ONZE KRACHT ZIT NIET IN HET 

MAKEN VAN SCHOENEN 

,,Op termijn zal dit betekenen dat wij 

als orthopedisch schoentechnici straks 

zelf geen schoen meer maken. Wij 

meten een voet op - of laten dit zelfs 

doen door een driedimensionale scanner 

- en laten met behulp van die 

gegevens schoenen machinaal vervaardigen. 

Ik zie niet in waarom dit 

over tien of twintig jaar niet kan. De 

techniek kan al heel veel op dit gebied. 

Ja, hoor ik velen dan roepen, zo 

prijs je jezelf uit de markt. Dat denk ik 

niet. Want wij orthopedisch schoentechnici 

zijn technisch hoogwaardige 

vaklieden. Iedereen kan een schoen 

maken, daar hoef je geen hoogwaardig 

technicus voor te zijn. Wat ons 

onderscheidt van de rest, is dat wij 

een schoen individueel kunnen aanpassen. 

Wij kunnen iemand beter 

laten lopen. Dát, en dát alleen, is onze 

kracht. Dát maakt ons zo uniek. 

Dát is het stukje kennis wat alleen wij 

hebben en niemand anders. Dat verdwijnt 

ook niet, het aanpassen blijft 

handwerk. Individuele aanpassing, 

van een schoen, dat is de kern van 

ons vak. Waarom geef je een bepaalde 

correctie, wat is de gedachte daarachter. 

Dit soort denkwerk kan 

onmogelijk door een machine worden 

gedaan. Wie dan vervolgens de 

schoen aan de hand van onze gegevens 

in elkaar zet, is dan eigenlijk niet 

meer van belang.'' 

ZORG VOOR DE KOMENDE GENE- 

RATIE ORTHOPEDISCH SCHOEN- 

TECHNICI 

Met het oog op de techniek denkt 

Ron Schiedon dat op termijn de opleiding 

er een paar modules bij moet 

krijgen. ,,Het onderwijssysteem is 

sinds kort helemaal modulair. Daardoor 

is het ook heel goed mogelijk 

om de laatste vaktechnische ontwikkelingen 

aan het onderwijs toe te 

voegen. Een goede zaak. Het maakt 

de opleiding flexibel. De student kan 

heel gericht te werk gaan en doordat 

de hoeveelheid kennis in kleine pakketjes, 

de modules, wordt aangeleverd, 

heeft deze ook steeds zicht op 

afronding. Ik denk dat het heel zinvol 

is om een module te maken, waarin 

alvast wordt gekeken naar toekomstige 

technieken. Computertechnieken, 

industrie-gerichte orthopedie. Want 

hoe eerder je vertrouwd bent met dit 

soort zaken, des te beter ben je op je 

toekomst voorbereid. Daar ligt naar 

mijn mening een belangrijke taak 

voor de NVOS. Wij, de huidige generatie 

orthopedische schoentechnici, 

moeten onze opvolgers zo goed mogelijk 

voorbereiden op de toekomst. 

Zodat niet alleen wij, maar ook zij 

kunnen genieten van de schoonheid 

en de kracht van ons vak.'' 

17

,DIPLOMA-UITREIKING 

13 DECEMBER 1997 

Zaterdag 13 december 1997 vond 

in het Orthopedisch Schoentechnisch 

Centrum (OSC) de feestelijke 

diploma-uitreiking plaats aan 

de geslaagden van de opleiding tot 

Orthopedisch Schoentechnicus. 

Ondanks het feit dat er maar vier 

geslaagden waren stroomde vanaf 

14.00 uur het OSC helemaal vol 

met geslaagden, familie, vrienden, 

werkgevers, consulenten, docenten, 

bestuur en secretariaat van de 

NVOS. De koffie en het gebak 

stonden al klaar. 

De heer J.F.T. Bredie, directeur 

van het OSC, verwelkomde 

de aanwezigen. 

Een video van en over de 

NVOS toonde de diverse activiteiten 

van de vereniging en wat de vereniging 

voor haar leden kan betekenen. 

Daarnaast benadrukte de video dat 

het leveren van een bijdrage aan de 

(re)integratie van de minder valide 

mens in de maatschappij is wat het 

beroep van de orthopedisch schoentechnicus 

zo boeiend maakt. 

De opleiding tot Orthopedisch 

Schoentechnicus is een zeer kostbare 

en langdurige aangelegenheid. De 

studie duurt minimaal zes jaar. Dit 

keer zijn er elf mensen opgegaan voor 

het examen en zijn er maar vier 

geslaagd. Dit geeft wel aan hoe moeilijk 

het ambacht en de opleiding hiervoor 

is. De NVOS werkt onder andere 

samen met het Koning Willem I College 

in Den Bosch. Daar vindt de theoriedag 

en demonstratieve praktijk 

plaats. De leerlingen hebben tegenwoordig 

de mogelijkheid om drie 

maal stage bij een ander bedrijf te 

lopen. Zij maken op deze wijze kennis 

met andere bedrijven en werkmethoden. 

Deze groep geslaagden is de 

eerste groep die van de stage gebruik 

heeft gemaakt. 

De komende jaren worden er veel 

schoentechnici bij verwacht, er bevinden 

zich op dit moment namelijk 40 

leerlingen in de eindfase. Het is daardoor 

mogelijk dat niet iedereen op de 

door hem of haar begeerde plaats 

terecht komt. Er vindt namelijk een 

concentratie van bedrijven plaats, die 

nodig is om je als bedrijf staande te 

houden; onder andere in verband met 

de technische ontwikkelingen. Ook de 

wetgeving wordt steeds complexer en 

ingewikkelder. De NVOS volgt de ontwikkelingen 

op de voet en behartigt 

daarbij de belangen van haar leden. 

De zorgverzekeraars zijn niet meer 

verplicht met elk orthopedisch 

schoentechnisch bedrijf een contract 

af te sluiten. De NVOS ondersteunt de 

onderhandelingen met zorgverzekeraars. 

Al deze ontwikkelingen zijn van 

invloed op het vak van orthopedisch 

schoentechnicus en als gevolg hiervan 

zal er over tien jaar een heel ander 

orthopedisch schoentechnisch bedrijf 

zijn. Het is daarom goed dat de 

geslaagden een gedegen opleiding 

hebben genoten en sterk in hun 

schoenen staan. 

Door: Mr M.A.J. van Oostrum 

18

Na de videofilm "toekomstig 

ondernemen" gaf de 

heer Bredie het woord aan 

de heer Van de Lest, directeur 

opleidingen van de 

SVGB. Hij vertelde over een 

bijeenkomst bij het HBA, 

waar onder andere oud 

staatssecretaris mevrouw 

Ginjaar-Maas aanwezig 

was. Zij heeft gezegd dat 

vanuit het ministerie meer 

geld voor dit onderwijs zou 

moeten komen. Het wordt 

namelijk als zeer positief 

ervaren dat vanuit diverse 

branches het initiatief tot 

een opleidingscentrum is 

genomen. Zulke initiatieven 

moet de regering 

ondersteunen. Er is nog 

geen definitieve toezegging 

gedaan, maar volgens 

de heer Van de Lest komt 

er een zak geld aan! Na 

deze hoopvolle woorden 

volgde de officiële diploma-uitreiking 

door de 

voorzitter van NVOS de 

heer J.W. Hanssen. 

De heer Bredie sloot daarna deze bijeenkomst 

af door iedereen te bedanken 

en alvast goede feestdagen te 

wensen. Tevens nodigde hij iedereen 

uit voor een hapje en een drankje. 

De geslaagde Orthopedisch Schoentechnici: 

◆ 

◆ 

◆ 

◆ 

de heer J.M. Heetkamp 

de heer W. Hoevers 

de heer G. In de Maur 

de heer C. Santulli 

19

Ter versterking van ons team zijn wij op zoek 

naar een 

Adspirant of Assistent 

Orthopedisch Schoentechnicus 

Wij zoeken iemand met: 

een grote mate van zelfstandigheid, 

motivatie en flexibiliteit. 

Ervaring heeft de voorkeur. 

Wij bieden gevarieerd, individueel werk in een 

bedrijf wat zich sterk heeft toegelegd op 

modieuze orthopedische schoenen. 

U kunt uw sollicitatie en CV richten aan 

dhr. G. Knuvers, De Bunders 148, 5467 JX 

Veghel, telefoon 0413-365555 

problemen met uw onderwerken........ 

Start maakt het vliegensvlug 

voor meer inlichtingen bel of schrijf naar; 

START onderwerkmakerij 

boskampsbrugweg 1b 

7971 CL Havelte 

Tel.: 0521-341459 

0521-343111 

Fax 0521-343235 

20

,FOEKE KUIPER 

”ZELFKENNIS SPEELT EEN SLEUTELROL IN ONDERHANDELINGEN” 

Zelf heeft hij nog nooit een paar 

schoenen in elkaar gezet. Voor 

Foeke Kuiper (56), de eerste 

NVOS-bestuurder zonder schoentechnische 

achtergrond, vormt dit 

geen enkele belemmering om leiding 

te geven aan de OIM-groep. 


V 

an origine is hij 

landbouwkundig ingenieur, 

raakte echter verzeild 

in de levensmiddelenindustrie 

en ontwikkelde zich daar tot 

manager pur sang. In 1987 werd hij 

aangesteld als algemeen directeur bij 

OIM in het noorden van het land, 

toen nog uitsluitend een orthopedisch 

instrumentmakerij. Twee jaar later 

besloot hij met zijn bedrijf ook de 

markt van orthopedisch schoeisel op 

te gaan. ,,Het beroep van orthopedisch 

schoentechnicus en orthopedisch 

instrumentmaker hebben veel 

raakvlakken'', constateerde hij nuchter 

en laat zien dat beide ambachten 

goed kunnen samenwerken binnen 

één organisatie. Zijn afwijkende achtergrond 

zorgt voor een frisse kijk op 

onze branche. 

,,Persoonlijk interesseert het mij om te 

zien hoe orthopedisch schoentechnici 

en instrumentmakers met hun cliënten 

om gaan. Want ze hebben een 

technische opleiding gevolgd en gaan 

er op voorhand vanuit dat hun produkt 

goed is. Als technici bekijken ze 

hun cliënten puur zakelijk. Echter, wat 

de ene maatnemer van de ander 

onderscheidt, is het communicatieve 

vermogen. Een deel van je cliënten 

komt met tegenzin bij je in de zaak, 

dat is nu eenmaal een feit. Voor hen 

is het vreselijk dat ze zijn aangewezen 

op orthopedische hulpmiddelen. Voor 

een technicus is het niet altijd eenvoudig 

om hiermee om te gaan. Neem 

bijvoorbeeld een jonge vrouw van 25 

jaar oud die bij een ongeval haar voet 

heeft verminkt. Ze komt bij de orthopedisch 

schoentechnicus voor een 

paar schoenen. Die schoenen moeten 

haar niet alleen van haar lichamelijke 

probleem verlossen. Ze moeten in 

haar optiek vooral modieus ogen, o 

wee als men ziet dat het orthopedische 

schoenen zijn. Ga daar als technicus 

maar aan staan. Deze heeft 

meestal in één oogopslag al gezien 

wat zo'n jonge vrouw nodig heeft. Nu 

moet hij haar vertellen dat haar 

schoenen er anders zullen uitzien dan 

zij hoopt. Zoiets vergt sterke communicatieve 

vaardigheden. Het omgaan 

met emoties, met huilende patiënten, 

met stiltes, het vinden van de juiste 

woorden op de juiste momenten, dat 

vereist nogal wat van een technicus. 

Zoiets moet van nature in je zitten. 

Soms is het ook het geval dat een 

cliënt een orthopedisch schoentechnicus 

gedurende een periode vaker ziet 

dan de behandelend arts. Dan wordt 

de orthopedisch schoentechnicus voor 

zijn cliënt al snel een vertrouwenspersoon 

en krijgt hij vragen voorgelegd 

die eigenlijk aan de arts moeten worden 

gesteld. Als de orthopedisch 

schoentechnicus een hulpbiedende 

instelling heeft, bestaat het gevaar 

dat deze soms meer vragen beantwoordt 

dan hij eigenlijk zou moeten 

doen. Een orthopedisch schoentechnicus 

moet niet op de stoel van de arts 

gaat zitten, al was het alleen maar om 

te voorkomen dat hij valse hoop 

schept. Binnen ons bedrijf zagen 

enkele van onze medewerkers het als 

een tekortkoming wanneer ze bepaalde 

medische vragen niet konden 

beantwoorden. Ik op mijn beurt zeg 

dan nee, dat is geen tekortkoming, 

maar een fout van de vraagsteller. 

Deze stelt jouw vragen die eigenlijk 

aan de medicus gesteld moeten worden. 

Het is zowel voor de cliënt als 

voor de orthopedisch schoentechnicus 

prettig om binnen dat hele medische 

traject dat de cliënt doorloopt, de 

plaats van de orthopedisch schoentechnicus 

duidelijk af te bakenen. Dit 

zijn mijn taken, dit kan ik voor u betekenen. 

Hier liggen mijn grenzen.'' 

WARM VOORSTANDER VAN FUSIE 

MET ORTHOBANDA 

Het is voor het eerst dat in het bestuur 

van de NVOS iemand zitting 

neemt die maar weinig af weet van 

schoentechnische zaken. Voor Foeke 

Kuiper is dat geen enkel probleem. 

,,Om die reden ben ik ook niet voor 

deze functie benaderd. Technische 

21

zaken laat ik wijselijk aan anderen 

over.'' De kwaliteiten van Foeke Kuiper 

liggen dan ook op een ander terrein; 

besturen, beleid bepalen, belangen 

behartigen en overleg voeren. Vóór 

zijn verkiezing in het bestuur deelde hij 

de ledenvergadering onomwonden 

mee dat hij groot voorstander is van 

een fusie tussen de NVOS en Orthobanda. 

Met name op dit punt wil hij 

zich inzetten. ,,Een fusie ligt voor de 

hand. Orthopedisch schoentechnici en 

orthopedisch instrumentmakers hebben 

veel overeenkomsten en raakvlakken. 

Beiden helpen mensen met een 

handicap, vallen onder het budget 

van de zorgverzekeraars en werken in 

het verlengde van verwijzers. Zowel 

Orthobanda als de NVOS zijn te klein 

om een grote vuist te maken naar 

buiten toe. Wat let je dan om samen 

je belangen te verdedigen.'' 

HUIDIGE KWALITEIT ALS NORM 

VOOR DE TOEKOMST 

22 

Als bestuurder heeft Kuiper de nodige 

ervaringen. Momenteel heeft hij zitting 

in een bestuur van een ziekenhuis, een 

bestuur van een revalidatiecentrum en 

een bestuur van een organisatie op 

het gebied van de geestelijke gezondheidszorg. 

Druk genoeg om te bedanken 

voor een bestuursfunctie binnen 

de NVOS. Toch ziet hij de bestuursfunctie 

voor de NVOS als een uitdaging. 

,,Wat mij in deze vereniging 

bijzonder aanspreekt, is de betrokkenheid 

van de leden en de enorm hoge 

organisatiegraad van 96%. De NVOS 

heeft de afgelopen decennia mede 

hierdoor heel wat bereikt. Maar: als je 

niet oppast, kan het succes ook tegen 

je keren. En dat dreigt in deze tijd van 

bezuinigingen te gebeuren. Nederland 

is wereldwijd toonaangevend op 

het gebied van de orthopedische 

schoentechniek. Dat is een verdienste, 

maar deze medaille kent ook een 

keerzijde. We zijn duur. In de ons 

omringende landen is het orthopedisch 

schoeisel goedkoper en je moet 

van goede huize komen om die hoge 

vergoeding die orthopedisch schoentechnici 

hier in Nederland krijgen, 

goed te onderbouwen. Daarom moeten 

we met zijn allen steeds blijven 

kijken naar mogelijkheden om te 

bezuinigingen, zonder daarbij onze 

winstmarges aan te tasten. Binnen 

OIM zien wij het als volgt: wij zijn als 

orthopedisch schoentechnici veroordeeld 

tot de zorgverzekeraar, maar 

evengoed kan de zorgverzekeraar ook 

niet zonder ons. Dus moet je zoeken 

naar een win-win situatie. Wat kunnen 

we veranderen, waar kunnen we 

nog bezuinigen, hoe kunnen we met 

zijn allen nóg efficiënter werken om 

te komen tot een situatie waarin we 

met minder financiële middelen toch 

een produkt kunnen leveren volgens 

onze huidige, hoge kwaliteitsnorm. 

Want ik denk dat we er in ieder geval 

voor moeten zorgen dat de kwaliteit 

van ons werk gehandhaafd blijft. Dat 

is in het belang van alle betrokkenen; 

die van de cliënt, die van de zorgverzekeraars 

en natuurlijk ook de onze.'' 

ONDERHANDELINGEN MET DE 

ZORGVERZEKERAARS 

,,Sommigen denken dat een zorgverzekeraar 

de druk op onze beroepsgroep 

maximaal opvoert teneinde het 

orthopedisch schoeisel zo goedkoop 

mogelijk in te verkrijgen. Ik vind dat 

wat zwart-wit gezien. Uiteindelijk is 

de zorgverzekeraar ook gebaat bij een 

goed draaiende orthopedisch schoenentechnische 

branche. Tenslotte verlenen 

wij een stuk zorg voor zijn 

verzekerden. Indien hij voor die 

schoenen een té lage prijs bedingt, 

dan loopt een zorgverzekeraar het 

gevaar dat hij op een bepaald 

moment voor zijn verzekerden geen 

orthopedisch schoeisel meer kan inkopen. 

Met andere woorden: geen zorg 

kan verlenen. Dat is wel het laatste 

wat een zorgverzekeraar wil. Daarom 

zijn we tot elkaar veroordeeld. 

Natuurlijk verlangt de zorgverzekeraar 

een zo efficiënt mogelijke produktie 

en een transparante prijs, maar dan 

wel binnen de grenzen van het redelijke. 

Ik ga wat dat betreft de onderhandelingen 

met de zorgverzekeraars 

- ook in de toekomst - met vertrouwen 

tegemoet. Bovendien zijn wij er 

als bestuur om er voor te zorgen dát 

die onderhandelingen goed verlopen. 

Daar kun je als NVOS een heel eind in 

sturen, mits je over de juiste informatie 

beschikt én een heldere visie voor 

de toekomst hebt bepaald. Tot op 

heden heeft de NVOS aangetoond ver 

vooruit te kunnen zien. Wil je echter 

deze beleidslijn voort blijven zetten, 

dan vergt de huidige tijd méér inspanning 

van haar leden. En dan doel ik 

met name op het gebied van informatie-overdracht 

van de bedrijven naar 

de vereniging.'' 

GEBREK AAN ZELFKENNIS IS 

GEVAARLIJK. 

,,Wat mij binnen de NVOS opvalt, is 

dat we zo weinig van ons zelf weten. 

En daar bedoel ik de volgende zaken: 

hoeveel paren orthopedisch schoeisel 

gaan er door onze handen heen, hoeveel 

paren semi-orthopedisch schoeisel. 

Wat is de omzet aan paren A en 

paren B per verzekeraar Ik vind het 

zo jammer dat we dit niet weten, 

want dit gemis aan kennis kán leiden 

tot grote problemen. Want straks zitten 

we met de zorgverzekeraars om 

tafel die gebudgetteerd zijn en niet 

langer de huidige vergoeding willen 

betalen. Zonder het juiste cijfermateriaal 

zit je dan in een zeer zwakke 

positie. Want als de zorgverzekeraar 

zegt: het budget van de orthopedische 

schoenen is het afgelopen jaar 

met 15% gestegen, en wij hebben 

ondertussen niet onze eigen omzet 

anoniem berekend, dan hebben wij 

geen weerwoord. Een kwaadwillende 

zorgverzekeraar drukt de prijs dan 

naar beneden zonder dat je daar iets 

aan kunt doen.''

,,Daarom ben ik er een groot voorstander 

van om zoveel mogelijk gegevens 

voor ons zelf vast te leggen. Dit 

kan van doorslaggevend belang zijn 

bij de onderhandelingen. Wij moeten 

per verzekeraar weten wat er in de 

branche omgaat. Wij moeten anoniem 

turven dat firma A bij zorgverzekeraar 

B in 1997 X paren A-schoenen 

voor die prijs en Y paren B-schoenen 

voor die prijs heeft geleverd. Al die 

leveranciers van die ene zorgverzekeraar 

worden vervolgens bij elkaar 

opgeteld. Dan weten we tijdens de 

onderhandelingen mét die zorgverzekeraar 

precies wat wij met zijn allen 

hebben geleverd en tegen welke prijs. 

Wij moeten dan de zorgverzekeraar 

vertellen wat wij het afgelopen jaar 

voor hem aan werk hebben verricht, 

niet andersom. Alleen dan zit je als 

gelijkwaardige partners aan tafel. 

Er zullen altijd ondernemers blijven die 

huiverig zijn om dit soort gegevens aan 

de vereniging door te spelen. Maar die 

angst is ongegrond. Bedrijfsinformatie 

valt heel goed anoniem te peilen, 

daarvoor heb je tenslotte accountantsbureaus. 

We moeten niet alleen 

kwaliteit leveren in schoenen, ook in 

onderhandelingen.'' 

KOSTENBEHEERSING CONTRA 

KOSTENBEZUINIGING 

,,Goede informatie is niet alleen van 

belang voor de onderhandelingen 

met de zorgverzekeraars. Ook bij de 

onderhandelingen met de overheid is 

dit van essentieel belang. Ik zal proberen 

een beeld te geven van hoe men 

in Den Haag denkt: In totaal wordt 

jaarlijks zo'n 60 miljard gulden aan de 

gezondheidszorg besteed, waarvan 

ongeveer één miljard aan hulpmiddelen. 

Het aandeel van orthopedisch 

schoeisel hierin bedraagt naar schatting 

zo'n 100 miljoen gulden. Dat is 

veel geld, aan de andere kant wordt 

nog wel eens geredeneerd van '' Ach, 

wat is nou 100 miljoen op een totaal 

van zestig miljard '' Dat is niet veel, 

maar zo denkt men niet in Den Haag. 

Daar kijkt men naar de jaarlijkse stijgingspercentages 

per onderdeel. En het 

vakgebied van de orthopedische 

schoentechniek kent stijgingspercentages 

van dubbele cijfers, meer dan tien 

procent. De beleidsmakers op het ministerie 

denken dan: waarom is dat stijgingspercentage 

bij de orthopedisch 

schoentechnici zo hoog Een hele redelijke 

vraag en het is aan ons om daar 

een bevredigend antwoord op te geven. 

Om dit te kunnen is het essentieel dat je 

als branche de kosten helder inzichtelijk 

kunt maken. En dat kan alleen wanneer 

de leden van de vereniging deze informatie 

doorgeven aan de NVOS. Alleen 

dan kun je als bestuur tegengas geven 

aan de bezuinigingsdrift van het ministerie. 

Kostenbeheersing Oké, kostenbezuiniging 

Neen. Daarmee wordt het 

belang van de branche niet gediend en 

tasten we uiteindelijk ook de kwaliteit 

van de voorziening aan. En dat is toch 

uiteindelijk iets waar geen enkele partij 

Heine 

orthopedische schoentechnieken 

sinds1899 

Specialist in leder 

en rubber voor de 

orthopedie en 

schoenherstellers 

Hopperzuigerstraat 35 • Industriegebied Poldervlak 

1333 HM • Almere-Buiten 

Tel.: +31 (0)36 - 549 02 58 • Fax: +31 (0)36 - 549 02 60 

Wij zijn op zoek naar een 

Assistent-Orthopedisch 

Schoentechnicus 

ter versterking van ons enthousiaste team. 

Voor verdere informatie kunt u contact 

opnemen met dhr. W. Heine, 

tel. 075-6281257. 

Uw sollicitatie, voorzien van c.v. kunt u richten 

aan: 

Heine Orthopedische Schoentechnieken 

Weiver 11-13 

1561 XA Krommenie 

Uitgebreide overleer-collectie o.a.: 

✔ 

✔ 

✔ 

✔ 

✔ 

Molan Nubuck/Carbas gevet Nubuck 

Narai Soft Calfs 1.1-1.3 mm 

Ghibli Soft Calfs 0.8-1.0 mm 

Fuga Calfssuede 

Freudenberg Boxcalfs/Impala/Dervo/Orthosoft 

Voering o.a.: 

✔ 

✔ 

✔ 

Allergievrije Calfsvoering 

Buffel Calfsvoering 

Freudenberg Calfsvoering (geperforeerd/ 

ongeperforeerd) 

Plaatmaterialen o.a.: 

✔ 

✔ 

✔ 

✔ 

Vibram slijtvaste lichtgewicht rubber platen 

Vibram opbouwmaterialen 

Freudenberg plaatmaterialen 

Continental plaatmaterialen 

Maak geheel vrijblijvend een afspraak met Tom 

Willebrandts. Hij is gaarne bereid u volledig te informeren 

over de mogelijkheden van Footwork voor uw 

bedrijf. 

23

,EEN KROMME POOT, 

ONS DAGELIJKS BROOD 

Ter gelegenheid van het lustrum 

van de Nederlandse I.S.P.O. 

afdeling is in november vorig jaar 

een feestelijke bijeenkomst gehouden. 

Op deze bijeenkomst was de 

heer Toornend uitgenodigd om, 

met een knipoog, een historische 

verhandeling over de orthopedische 

schoentechniek te brengen. 

Hier volgt de inhoud van zijn 

presentatie. 

Door: J.L.A. Toornend, Rede ter gelegenheid 

van het I.S.P.O. Lustrumcongres 1997 

24 

S 

ex-symbool, martelwerktuig, 

mode-artikel of gewoon een 

hulpmiddel om je zonder 

pijnlijke voeten te krijgen gemakkelijk 

te kunnen verplaatsen. 

Niets heeft, zo lijkt het wel, door de 

jaren heen ons leven zo weten te beheersen 

als de schoen. Miljarden zijn 

er gemaakt. Van eenvoudige exemplaren 

van wat touw en stevig gras 

tot ware kunstwerken, rijkelijk bezet 

met gouddraad en edelstenen. 

De meeste vonden na verleende diensten 

hun einde tussen het vuilnis, voor 

veel archeologen veelal nog steeds één 

van de belangrijkste schatkamers voor 

hun werk. Wat eens achteloos werd 

weggegooid, wordt nu na een opgraving 

zorgvuldig geconserveerd en waar 

mogelijk gerestaureerd. Op die manier 

zijn we heel wat te weten gekomen 

over de geschiedenis van de schoen. 

SCHOENEN ALS SYMBOOL VAN 

MACHT 

De eerste exemplaren waren puur en 

alleen ter bescherming van de drager 

of draagster. Een stuk huid of wat 

gevlochten gras moesten de voeten 

behoeden voor verwonding door 

scherpe rotsen of gloeiend hete woestijngrond. 

Al gauw begon men echter 

andere waarden aan het schoeisel 

te geven. Schoenen werden als onderdeel 

van de voeten gezien. En met 

die voeten had de mens contact met 

de aarde. Dus met de grond die hem 

voedde, die hem welstand kon geven. 

Die redenering leidde er toe dat voeten 

- en dus ook het schoeisel - een 

symbool van vruchtbaarheid, bezit en 

macht werden. 

Rangen en standen kon men al snel 

aflezen van het schoeisel. Hoe fraaier 

de schoen, hoe hoger in rang de drager 

of draagster. Hoe meer edelstenen 

op de voet, des te belangrijker de 

eigenaar. De pronkzucht van de drager 

uitte zich echter niet alleen in het 

aantal edelstenen. Begin 15e eeuw 

kon zich een zichzelf respecterende 

man eigenlijk niet vertonen zonder 

zijn poulaines aan de voeten: zogenaamde 

snavelschoenen die soms wel 

50 centimeter lange punten hadden. 

Hoe langer ze waren, hoe mooier en 

hoe meer indruk kon worden gemaakt 

op de omstanders. 

Dat was de kerkelijke bestuurders 

echter te gortig. De punten werden 

als een fallus-symbool gezien en daarom 

verboden. De heren moesten dus 

voortaan hun mannelijkheid maar op 

een andere wijze tonen! 

EROTISCHE SCHOENEN 

Maar ook voor de vrouwen werd de 

ontwikkeling van de schoen steeds 

meer een erotisch avontuur, zij het 

dat dit door haar doorgaans veel minder 

aan de buitenwereld kon worden 

getoond dan bij de man. 

Een uitzondering hierop vormden de 

voeten van de Chinese vrouw. Door 

haar voeten af te binden en daardoor 

kunstmatig te vervormen, of beter 

gezegd te verminken, tot slechts de 

helft van de normale omvang, liep of 

strompelden miljoenen Chinese vrouwen 

door huis en over straat. En dat 

alleen maar om de man te behagen. 

Voor hem was het ultieme genot zo'n

lote lotusvoet te mogen aanraken. 

Hoewel tegenwoordig officieel verboden, 

worden er nog steeds Chinese 

vrouwenvoeten op die manier verminkt. 

Kon iedereen dus zo zien of een Chinese 

vrouw de fel begeerde lotusvoeten 

had, in het westen moest men 

veelal gissen naar de vorm van de 

vrouwenvoet. Die zat onder lange 

rokken verborgen en door de jaren 

heen was dit deel van het vrouwelijk 

lichaam taboe voor een buitenstaander. 

Op schilderijen uit die tijd zie je 

dan ook vrijwel geen vrouwenvoet 

afgebeeld. Dat gaf geen pas. Niet zo 

verwonderlijk dan ook dat veel mannen 

in extase raakten als ze, al dan 

niet per ongeluk, toch een vrouwenvoet 

zagen. Niets is nu eenmaal, dat 

weten we nog wel van uit onze 

jeugd, zo heerlijk om te doen, als het 

eigenlijk niet mag. 

Dat verboden terrein voor de heren 

der schepping werd al gauw een 

obsessie. Schoenen van de draagster 

werden door hem besnuffeld en aanbeden, 

hele lofzangen werden gewijd 

aan één enkel damesschoentje of - 

pantoffeltje. 

VERZAMELWOEDE 

De dames vonden dat prima, getuige 

de mode-ontwikkelingen van met 

name de laatste twee eeuwen. 

Damesschoenen waren een gewild 

mode-artikel, maar tot begin deze 

eeuw bleven er 

onder de lange 

rokken van de 

dames toch nog 

meer schoenen 

verborgen dan er 

getoond weren. 

Toen de dames 

echter hun voeten 

aan de buitenwereld 

mochten gaan 

tonen was het 

meteen goed raak. 

Van sommige 

meer welgestelde 

dames maakte 

zich een ware verzamelwoede 

meester. Bij elke 

jurk, jas of rok 

moesten bijpassende 

schoenen 

komen. Bekende 

excessen bij die 

verzamelwoede 

voor schoenen 

waren Marlene 

Dietrich, Jane 

Mansfield en Joan 

Crawford. Die waren ieder goed voor 

een paar honderd paar schoenen in 

hun klerenkast. Maar degene die 

iedereen versloeg was wel Imelda 

Marcos, echtgenote van de Filippijnse 

president. Na de overhaaste vlucht uit 

hun land bleek Imelda vele honderden 

paren schoenen te hebben achtergelaten 

in hun paleis. 

SCHOENMAKER ALS PRESIDENT 

De meeste dames doen het heel wat 

kalmer aan bij hun bezoek aan de 

schoenenwinkel, maar toch is de 

schoen veelal een noodzakelijk accessoire 

bij hun kleding. Dat kan nu ook, 

want door de opkomst eind 19e 

eeuw van machines in de schoenmakerswereld 

konden schoenen relatief 

goedkoop worden aangeboden. 

Daarvóór was iedere schoen maatwerk. 

Maatwerk, dat veel vakkennis 

vereiste. Al in de 12e en 13e eeuw 

verenigden de schoenmakers zich in 

ons land in gilden, hechte beroepsgroepen 

die hoge eisen stelden aan 

het vakmanschap van hun leden. 

Schoenmaker was een vak waar 

tegenop werd gekeken. 

Ook in het buitenland was het een 

vak met aanzien. Schoenmakers uit 

die tijd waren dan ook zeer kundige 

mensen. Niet alleen in hun eigen vakgebied 

overigens, maar soms ook 

daarbuiten. Twee schopten het zelfs 

tot paus, één tot president van de 

Verenigde Staten en ander tot president 

van Frankrijk. 

In Nederland bleven de schoenmakers 

doorgaans wat meer bij hun leest. De 

rechte leest dan wel te verstaan. 

Want heel lang zat er geen verschil 

tussen de linker- of rechterschoen. De 

leest waarop een schoen werd 

gemaakt was recht en bleef dat tot 

eind vorige eeuw. Je kon de welgestelden 

uit die goeie ouwe tijd dan 

ook geen ongelijk geven dat zij hun 

schoenen het liefst door hun personeel 

lieten inlopen. Dat scheelde heel 

wat pijn en blaren! 

Wat pijn en blaren aan de voeten betreft 

konden misdadigers overigens 

soms ook meepraten. Balthasar Gerards 

kreeg na zijn arrestatie een paar gloeiend 

hete metalen schoenen aan zijn 

voeten toen hij ondervraagd werd over 

zijn motieven voor de moord in 1584 

op Willem van Oranje. Schoenen bleken 

dus ook nog zeer goed als martelwerktuig 

gebruikt te kunnen worden. 

DE EERSTE ORTHOPEDISCH 

SCHOENMAKER 

Zoals gezegd, begon men pas eind 

vorige, begin deze eeuw van de 

kromme leest gebruik te maken. Eerst 

voor de heren, daarna voor de dames. 

Kinderen waren de laatsten waarvoor 

een afzonderlijke linker- en rechterschoen 

werd ontwikkeld. Een groep, 

waarvoor goed passend schoeisel juist 

een eerste vereiste is! 

Die late ontwikkeling van scheve leesten 

voor jeugdigen staat in opvallend 

contrast met de ontwikkeling van 

orthopedisch schoeisel voor jongeren. 

Die groep, zo blijkt uit de geschiedenis, 

werd juist als een der eerste 

bediend door vakmensen. Mensen 

met een handicap werden aanvankelijk 

wel terwille gestaan door schoenmakers 

uit hun tijd, maar specifiek 

orthopedisch maatwerk werd pas 

eind 18e eeuw door de Engelse John 

Pounds afgeleverd. Geboren in 1766 

in Portsmouth leek hij aanvankelijk 

voorbestemd om zijn leven als dokwerker 

te slijten in deze havenplaats. 

Na een ernstige val werd hij echter 

invalide, een beroep in de haven kon 

hij verder wel vergeten. Hij besloot 

zijn heil te zoeken in het schoenmakersvak. 

Toen hij geconfronteerd 

werd met een kreupel neefje besloot 

hij voor hem passend schoeisel te 

maken. Na dit neefje klopten nog 

meer mensen met een handicap bij 

hem aan. Ook die werden geholpen 

en daarmee was de eerste specialist in 

orthopedisch schoeisel geboren. 

25

Ortho Comfort 

Om een blijvende kwaliteit en service te kunnen garanderen 

zijn wij op zoek naar een enthousiaste en gekwalificeerd: 

Orthopedisch 

schoentechnicus 

Specialist in modern 

orthopedisch 

schoeisel maakt momenteel 

een stormachtige 

groei door. Begrippen 

als kwaliteit en service 

staan hoog in ons vaandel. 

Onze trouwe klanten 

weten dat te waarderen 

en steeds meer mensen 

met voetklachten weten 

de weg naar Ortho Comfort 

te vinden. 

die voornamelijk belast zal gaan worden met de voorkomende 

paskamer werkzaamheden, het houden van 

spreekuren met de specialisten alsmede het uitbouwen 

van de activiteiten van de onderneming. 

Wij vragen : 

■ ervaring op het gebied van orthopedisch schoeisel 

■ goede contactuele eigenschappen 

■ initiatief, flexibiliteit en zelfstandigheid 

Wij bieden: 

✔ een uitstekend salaris met prima secundaire arbeidsvoorwaarden 

✔ alle mogelijkheden om door te groeien 

✔ een leuke werksfeer in een hecht team 

Ortho Comfort is 

gevestigd op loopafstand 

van het 

centraal station en het 

gezellige centrum. Heeft u interesse 

gezond en lekker lopen 

Schrijf vandaag nog uw sollicitatiebrief 

met c.v. naar: Ortho Comfort, T.a.v. Mw. 

G.H. Riepen, Gonnetstraat 7, 2011 KA 

Haarlem. Bellen voor meer informatie mag 

ook: ☎ 023 531 92 75. 

26

DOORBRAAK VOOR ORTHOPEDI- 

SCHE SCHOENTECHNIEK 

Dit specialisme leidde in de jaren 

daarop een sluimerend bestaan. 

Eigenlijk pas na de Tweede Wereldoorlog 

vond de belangrijke doorbraak 

plaats. Voor de honderdduizenden 

ongelukkigen die verminkt uit de oorlog 

kwamen, was speciaal schoeisel 

vereist om in hun verdere leven nog 

zo mobiel mogelijk te kunnen zijn. 

Samen met de vraag van degenen 

met (tussen aanhalingstekens) "normale" 

afwijkingen en later van een 

toenemende stroom verkeersslachtoffers 

leidde dit tot een enorme ontwikkeling 

in orthopedisch schoeisel. 

In ons land wordt thans - naar voorzichtige 

schattingen - zo'n 50.000 

paar orthopedische schoenen per jaar 

gemaakt met een gemiddelde prijs 

van 1800 gulden per paar. 

Daarmee zijn zo'n 140 bedrijven, die 

werk geven aan zeven à achthonderd 

man, dagelijks bezig. 

De gemiddelde prijs van een paar 

orthopedische schoenen lijkt hoog, 

maar eigenlijk valt die nog mee als je 

bedenkt dat er zo'n 18 uur werk zit 

voor zo'n paar, gemeten vanaf het 

spreekuur van de orthopedisch 

schoenmaker tot de aflevering. 

Het overgrote deel, dat wil zeggen 

meer dan 80 procent, van het orthopedisch 

schoeisel wordt - mede dank 

zij een nauwe samenwerking tussen 

de behandelende artsen en de 

schoenmakers - via revalidatiecentra 

en ziekenhuizen afgeleverd. Ons land 

is, direct gevolgd door Duitsland, dan 

ook toonaangevend in de wereld als 

het gaat om orthopedisch schoeisel. 

Niet in de laatste plaats is dat te danken 

aan de ruime vergoedingen die 

zorgverzekeraars aan hun klanten 

geven, alhoewel ook hier de laatste 

tijd de bezuinigingen voelbaar 

worden. 

Orthopedisch schoenmaker wordt je 

niet zomaar. Dat vereist tenminste 6 

jaar hard studeren en alle praktische 

vaardigheden aanleren. En dan nog 

kun je je eigenlijk nog geen vakman 

noemen. Dat duurt nog eens een paar 

jaar, zo leert de praktijk. Gemiddeld 

ben je al tien tot twaalf jaar aan het 

leren voor je zelfstandig op je patiënten 

kunt worden losgelaten. En ook 

dan nog moet je je vakkennis blijven 

bijspijkeren. Nieuwe materialen, nieuwe 

technieken of andere inzichten in 

de medische wetenschap blijven je 

werk bepalen. 

Maar het is en blijft een mooi vak, ik 

zou er zo weer voor kiezen! 

27

,3D CAD/CAM 

IN DE ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK 

In de zomer van 1996 hebben wij 

bij Centrale Schachten- en 

Onderwerkmakerij het Shoemaster 

3D CAD/CAM-systeem van 

Clarks aangekocht. 

Door de ervaringen die we hebben 

opgedaan gedurende het 

SELECT 1 en 2 project, wisten 

we vrij goed waar het systeem wel 

en niet toe in staat was. 

Dit stelde ons in de gelegenheid 

een redelijke inschatting te maken 

van de risico's die we zouden 

lopen bij de aanschaf van een pas 

ontwikkeld programma. 

Alhoewel de basis afkomstig is 

van het beproefde industriële 

Shoemaster CAD/CAM, zijn er 

talloze veranderingen doorgevoerd 

om het kwalitatief bruikbaar te 

maken voor de orthopedische 

schachtenmakerij. 

Door: F. van der Linden, CSO Moergestel 

28 

Dat een splinternieuw programma 

kinderziektes met 

zich meebrengt laat zich 

niet moeilijk raden. 

Maar daar staat tegenover dat een 

3D-systeem wel de fundering is voor 

een verdere automatisering binnen de 

schoentechniek. Dan denk ik met 

name aan gescand maatnemen, leestselectie, 

leestmodificatie, het frezen 

van leesten en supplement-produktie. 

Deze toekomstige mogelijkheden 

waren voor ons doorslaggevend en 

daarom werd een 2D systeem verder 

niet op haalbaarheid onderzocht. 

DE HAALBAARHEID 

Voordat de handtekening definitief 

onder aan het contract wordt gezet 

moeten er vele zaken grondig worden 

onderzocht en voorbereid. Zo is het 

belangrijk te weten welk type grondpatroon 

in hoog / laag en eenvoudig 

of complex gemaakt kan worden. En 

hoeveel tijd is daarvoor nodig 

Bij welke hoeveelheid schachten ligt 

het 'break even point' en hoelang 

beloopt de totale terugverdientijd, 

zodat de investering economisch te 

verantwoorden is Met hoeveel verlies 

aan manuren moet je rekening houden 

voordat het systeem echt goed 

functioneert Voldoet het bedrijf aan 

de personele- en organisatorische 

eisen om de implementatiefase succesvol 

te doorlopen en daarna het 

systeem operationeel te houden 

Komen we op ons pad nog onvoorziene 

technische problemen tegen 

Met dit soort vragen kan ik nog wel 

even doorgaan. 

Maar de meest belangrijke vraag (die in 

de regel nogal eens over het hoofd 

wordt gezien) is of alle medewerkers 

binnen het bedrijf er klaar voor zijn. 

Hebben zij vertrouwen in de visie van 

het management en ervaren zij de 

automatisering niet als een bedreiging 

Stop maar gerust als dit niet goed 

geregeld is, want het wordt dan een 

fiasco. Velen zijn U al voorgegaan en 

de kasten staan vol met apparatuur! 

DE VOORBEREIDINGEN 

Naast de vragen die bij het haalbaarheidsonderzoek 

beantwoord dienen 

te worden is er nog een aantal andere 

zaken die aandacht vragen. Hierbij 

denk ik aan de voorbereidende training 

van de toekomstige bedieners 

van de CAD- en CAM-apparatuur. 

Deze moeten de Engelse taal beheersen, 

ervaring hebben met computers 

en bekendheid met Cad-programma's 

is erg wenselijk. 

Er moet rekening gehouden worden 

met behoorlijke produktie uitval tijdens 

de Shoemaster-opleiding, deze 

bedraagt zo'n 3 - 4 weken voor de 

modelleurs. De weken liggen wel wat 

verspreid, maar de benodigde tijd 

voor het intern oefenen mag niet 

worden vergeten! De bediener van de 

snijtafel heeft een minder intensieve 

training nodig en redt het met een 

paar dagen. 

In de ruimtes waar de apparatuur 

moet komen te staan is een voorbereiding 

voor elektriciteit, communicatie 

(ISDN), verlichting, ventilatie en kabels 

noodzakelijk. De ruimte mag niet in 

een lawaaierig gebied liggen en een 

doorloop van allerlei medewerkers is 

ook niet bevorderlijk voor de concentratie. 

Let gelijk even op de ARBO 

richtlijnen anders blijft het slopen. 

Het is raadzaam om van tevoren 

goede afspraken te maken met de 

leveranciers Jos America, Clarks en 

Torielli over service en onderhoud. 

Vooral in de beginperiode is snelle 

hulp belangrijk om de continuïteit van 

het leerproces te garanderen (anders 

slaat de demotivatie toe) en later is 

deze hulp nog zeker zo belangrijk 

anders ligt het systeem plat. Last but 

not least is het ook even handig om 

naar de liquide middelen te kijken of 

om even met de bank te babbelen. 

HET MOMENT SUPRÈME 

De eerste opleidingsweken zijn achter 

de rug en het HP-werkstation, de digiteertafel 

en allerlei randapparatuur

staat op zijn plaats. Zo ook de Zund 

snijtafel met PC en het daaraan 

gekoppelde Torielli projectiesysteem. 

Alle benodigde software (en dat is 

wat) is geïnstalleerd en wij zijn dus 

klaar voor het moment suprème. Als 

eerste in de wereld wordt het 3D 

Shoemaster-systeem bij C.S.O. operationeel 

ingezet. En u gelooft me 

waarschijnlijk wel als ik vertel dat het 

niet gelijk optimaal werkte. 

EEN JAAR ERVARINGEN 

Na de eerste week trainen en experimenteren 

volgden de resterende 

opleidingsweken. Deze werden deels 

in Nederland en deels in Engeland 

gegeven, waar het ondertussen ook al 

winter was geworden. 

Langzaam maar zeker kreeg de modelleur 

grip op de oneindig vele mogelijkheden 

van het programma. 

Omdat de leestdigitiser (leestscanner 

voor een 3D-input) nog niet in de 

experimentele fase zat en wij al wel 

ervaring op wilde doen, zijn we de 

werking van het systeem gaan verkennen 

met een 2D-input. Dit was overigens 

ook vanaf het begin de planning. 

Hiervoor werden in het bestand enkele 

3D moedermodellen aangemaakt. 

De moedermodellen moeten met een 

grote zorgvuldigheid worden 

gemaakt. Dit geldt voor alle lijnen die 

in het (moeder) grondpatroon zitten 

en voor alle instellingen die je in moet 

geven voor bijvoorbeeld omboek, 

spannaden, inzwik, open onderleg 

enz. Vanuit dit moedermodel vindt de 

style-transfer plaats naar de ingevoerde 

leestkopie. Als er ook maar een 

klein foutje zit in de programmatuur 

of de instellingen staat er een berg 

krulspelden op het scherm in plaats 

van een grondpatroon. Het invoeren 

van de leestkopie gebeurde met 

behulp van een digiteertafel. 

In de daaropvolgende maanden zijn 

er vele uren besteed aan het opsporen 

en oplossen van allerlei fouten en 

het daarna aanbrengen van verbeteringen 

door de programmeurs van 

Clarks. Een moeizaam proces dat niet 

zonder slag of stoot verliep, mede 

omdat men er vanuit ging dat er nog 

veel bedieningsfouten werden 

gemaakt. 

In de tussentijd werd er hard gesleuteld 

aan de snijtafel. Deze weigerde 

het leer uit te snijden waar de operator 

de detailpatronen had geprojecteerd 

en vastgelegd. Daarnaast is er 

een vaste verbinding gemaakt tussen 

de snijtafel en het werkstation, want 

het leek ons niet zinnig om met een 

schijfje op en neer te rennen. De 

installatie van de door ons gekochte 

puncher-plotter, perforator heet dat 

in het Nederlands, vertraagde doordat 

de software nog niet klaar was. Los 

van deze kleine snijtafel-perikelen 

werkt dit nu allemaal naar wens, zo'n 

tafel snijdt als een trein. 

LENTE 

Uiteindelijk werd het lente en het 

lukte redelijk om een style-transfer uit 

te voeren en een grondpatroon op 

het beeldscherm te krijgen. Deze 

moest dan nog wel op meerdere 

plaatsen worden aangepast omdat er 

nog vervormingen in zaten en lijnen 

niet volledig waren doorgetrokken. 

Met regelmaat waren mensen van 

Clarks samen met ons bezig om deze 

vervormingen te voorkomen c.q. op 

te lossen, maar het uitvoeren van 

deze correcties aan de grondpatronen 

kostte erg veel tijd. Daarna gaf het 

grondpatroon soms geen goede 

detailpatronen weer op het scherm, 

waardoor het spel deels opnieuw kon 

beginnen. 

In de programmatuur bleven er hoofdzakelijk 

twee problemen spelen, namelijk 

de style-transfer werkte niet 

naar behoren en het met 2D werken 

in een 3D-programma bleek te storingsgevoelig. 

Dit kwam mede naar 

voren toen de programmeurs zelf mee 

kwamen kijken waar het systeem 

bleef haperen. 

Daarnaast dient het programma gebruikersvriendelijker 

te worden, zodat 

er sneller mee gewerkt kan worden. 

In een ronde tafel bespreking met 

Clarks en America werd het roer stevig 

omgegooid. Er werd definitief 

omgeschakeld op 3D-input (met 

behulp van een handdigitiser) en er 

kwam een vaste programmeur een 

aantal dagen per maand meewerken. 

De programmeurs van Clarks timmerden 

de afgelopen tijd weer volop aan 

de weg om al deze wensen in vervulling 

te laten gaan. 

Op de IVO-vakbeurs in Brussel was de 

nieuwe versie aanwezig met onder 

andere de verbeterde style-transfer. 

Hier heb ik samen met de programmeur 

een uur mee zitten werken en de 

eerste globale indruk die ik had was 

positief en gaf mij een tevreden gevoel. 

Ook kreeg ik de verzekering dat de 2Dinput 

nu een goede koppeling had met 

de 3D-software, zodat wij met de 

leestkopie en digiteertafel weer aan de 

slag konden gaan. Daarnaast wordt er 

met man en macht gewerkt aan het 

optimaliseren van de leestdigitiser. 

Dit waren de indrukken daar ter plekke, 

dus het moet in de praktijk nog 

worden getest en dat gaan wij de 

komende weken graag doen. Vooralsnog 

blijven we elke week een aantal 

paren met het systeem produceren, 

ondanks de te lange werktijd die op 

dit moment nodig is. Deze paren volgen 

daarna een experimentele geautomatiseerde 

routing. Zij worden 

allereerst door de snijtafel gesneden 

en daarna gestikt. Daarna wordt de 

schacht voorbereid voor het zwikken 

en machinaal lijmgezwikt. 

CONCLUSIE 

Het vallen en opstaan duurt langer 

dan wij hadden verwacht en het afgelopen 

jaar is het dan ook best tegengevallen. 

Het programma is tot nu toe 

op een aantal punten niet optimaal 

waardoor het niet in de organisatie 

valt te implementeren en het alleen 

bij testen blijft. Dat de leestdigitiser zo 

lang op zich laat wachten is niet 

bevorderlijk voor de efficiëntie van het 

systeem, gewoon omdat er geen snelle 

en zuivere input mogelijk is. Er verschijnen 

langzaam maar zeker meer 

lichtpuntjes aan de horizon, maar het 

zal nog wel even stoeien blijven voordat 

alles werkt. 

Zoals ik al zei, is iedereen hard aan 

het werk om oplossingen aan te dragen 

en het systeem te perfectioneren. 

Wij blijven van mening dat ondanks 

alle tegenslagen al deze inspanningen 

de moeite waard zijn, want het 3Dsysteem 

is de basis voor een verdere 

automatisering van onze produktieprocessen. 

En wij sterken ons aan het motto: Wie 

niet bereidt is in zijn toekomst te investeren 

zal ook geen toekomst hebben. 

29

LEDER 

INDUSTRIEWEG 40 5145 PV WAALWIJK 

POSTBUS 59 5140 AB WAALWIJK 

TELEFOON 0416 - 335031 

FAX 0416 - 331658 

LEVERANCIER VAN: 

OVERLEDER 

VOERINGLEDER 

ZOOLLEDER 

BLANKLEDER 

SCHOENRANDEN 

CASËINELIJM 

KUNSTSTOF PLATEN 

KURKPLATEN 

THERMOPLASTISCHE 

MATERIALEN 

GELENGVEREN 

HOUTEN HAKKEN 

STEUNZOLEN 

LEESTEN 

G. A. MAAS LEDER BV 

SINDS 1926

OPMAAK Ortho februari 1998 - NVOS-Orthobanda

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?