Advies aangaande het restrictief gebruik van antibiotica en ... - SWAB
Advies aangaande het restrictief gebruik van antibiotica en ... - SWAB
Advies aangaande het restrictief gebruik van antibiotica en ... - SWAB
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sam<strong>en</strong>werking bij<br />
Antibiotic stewardship<br />
21 juni 2013<br />
Dr. Merel F. M. Langelaar<br />
Coördiner<strong>en</strong>d specialistisch<br />
s<strong>en</strong>ior inspecteur<br />
IGZ
Antibiotica resist<strong>en</strong>tie: e<strong>en</strong> wereldwijd probleem
Drie kerntak<strong>en</strong><br />
De bestrijding <strong>van</strong> <strong>het</strong> risico <strong>van</strong><br />
ziek<strong>en</strong>huisinfecties k<strong>en</strong>t in feite drie kerntak<strong>en</strong>.<br />
‘Zonder<br />
b<strong>en</strong><br />
je blind, dat is één’, zegt Friedrich. ‘Je hebt dus<br />
medische <strong>en</strong> moleculaire microbiolog<strong>en</strong> nodig.’<br />
In de tweede plaats moet word<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong><br />
dat e<strong>en</strong> bacterie vrij spel krijgt. ‘<br />
, die geldt voor iedere<strong>en</strong><br />
die contact heeft met de patiënt.’ En dan is er<br />
nog stap drie, omdat desondanks er altijd e<strong>en</strong><br />
kans op besmetting blijft: ‘Geef<br />
is.<br />
Juist <strong>het</strong> toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>van</strong> niet-noodzakelijke<br />
<strong>antibiotica</strong> biedt e<strong>en</strong> kans aan resist<strong>en</strong>te<br />
bacteriën om zich te verspreid<strong>en</strong> over <strong>het</strong><br />
lichaam <strong>van</strong> de patiënt.’
Dier:<br />
Veehouderij > conv<strong>en</strong>ant<strong>en</strong> sector<strong>en</strong>, maatregel<strong>en</strong> door overheid<br />
opgelegd <strong>en</strong> Gezondheidsraadadvies > verdergaande<br />
maatregel<strong>en</strong>; wetswijziging. Ook voor gezelschapsdier<strong>en</strong><br />
Besluit <strong>van</strong> 13 december 2012 tot wijziging <strong>van</strong> <strong>het</strong> Besluit dierg<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong><br />
(gevoeligheidsbepaling Bij ministeriële regeling kunn<strong>en</strong> dierg<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong> aangewez<strong>en</strong> word<strong>en</strong> die niet<br />
zonder voorafgaande kiemisolatie <strong>en</strong> gevoeligheidsbepaling mog<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegepast.<br />
Toezicht <strong>en</strong> handhaving: NVWA
Bron: De Boerderij
‘S<strong>en</strong>se of urg<strong>en</strong>cy’, verantwoordelijkheid
M<strong>en</strong>s:<br />
Ziek<strong>en</strong>huis (30% <strong>van</strong> patiënt<strong>en</strong> ab). Gevoelige populatie.<br />
Profylactisch <strong>gebruik</strong> (pre-operatief, IC).<br />
Eerste lijn (80-90% <strong>van</strong> de voorgeschrev<strong>en</strong> ab in NL)<br />
Infectieprev<strong>en</strong>tie & antibioticumbeleid volg<strong>en</strong>s richtlijn<strong>en</strong>,<br />
opgesteld door beroepsgroep<strong>en</strong> (WIP, <strong>SWAB</strong>, NvMM)<br />
<strong>Advies</strong> gevraagd aan Gezondheidsraad over SDD<br />
Toezicht <strong>en</strong> handhaving: IGZ
Oplossing<strong>en</strong><br />
In geval <strong>van</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de resist<strong>en</strong>tie:<br />
•Verbeter infectieprev<strong>en</strong>tie<br />
•Voer actief antibioticumbeleid<br />
•Surveillance / snelle detectie
April 2013, in e<strong>en</strong> Nederlands ziek<strong>en</strong>huis:<br />
“Antibioticabeleid Ja hoor, dat is in dit ziek<strong>en</strong>huis heel<br />
goed geregeld. Wij gev<strong>en</strong> alle patiënt<strong>en</strong> breed-spectrum<br />
<strong>antibiotica</strong>”
Wat is goed antibioticumbeleid/antibiotic stewardship<br />
Verantwoord <strong>antibiotica</strong><strong>gebruik</strong>, op zodanige wijze dat deze <strong>antibiotica</strong> in<br />
de toekomst nog steeds bruikbaar zijn.<br />
Keuze gebaseerd op werking/toepassing/effectiviteit (direct patiëntbelang)<br />
EN<br />
op minimale resist<strong>en</strong>tieontwikkeling (toekomstig patiëntbelang)<br />
Hoe <br />
1. Lijst (zeer) <strong>restrictief</strong> te <strong>gebruik</strong><strong>en</strong> <strong>antibiotica</strong><br />
2. Structuur die o.a. zorgt voor:<br />
• k<strong>en</strong>nis <strong>van</strong> resist<strong>en</strong>tie op lokaal niveau,<br />
• controle <strong>en</strong> evaluatie voorbehoud<strong>en</strong> middel<strong>en</strong>,<br />
• cultuuromslag: algeme<strong>en</strong> belang <strong>van</strong> behoud <strong>van</strong> <strong>antibiotica</strong> voor<br />
toekomst,<br />
• ‘laatste woord’
De rol <strong>van</strong> de inspectie<br />
Toezicht <strong>en</strong> handhaving<br />
Binn<strong>en</strong> <strong>het</strong> kader <strong>van</strong> de wet (zoals Kwaliteitswet zorginstelling<strong>en</strong>,<br />
wet BIG)<br />
<strong>en</strong> de professionele standaard (op <strong>het</strong> gebied <strong>van</strong> microbiologie:<br />
richtlijn<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>SWAB</strong>, WIP, NvMM)<br />
IGZ toetst of richtlijn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> nageleefd. Als dat niet zo is: legt<br />
maatregel<strong>en</strong> op
Thematisch onderzoek:<br />
•Infectieprev<strong>en</strong>tie in verpleeghuiz<strong>en</strong><br />
•Infectieprev<strong>en</strong>tie in ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>(MRSA, desinfectiebeleid,<br />
<strong>antibiotica</strong> beleid, flexibele <strong>en</strong>doscop<strong>en</strong>, isolatiebeleid, TOP)<br />
•Infectieprev<strong>en</strong>tie in ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>: BRMO<br />
Hoofdvraag:<br />
Wat is <strong>het</strong> oordeel <strong>van</strong> de IGZ over de mate waarin de ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> de<br />
richtlijn<strong>en</strong> <strong>van</strong> de WIP, de NVMM <strong>en</strong> de <strong>SWAB</strong> nalev<strong>en</strong>, in de context <strong>van</strong> de<br />
to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de resist<strong>en</strong>tieproblematiek<br />
•Toekomstig, in ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>: antibiotic stewardship
Voorlopige resultat<strong>en</strong>:<br />
Digitale vrag<strong>en</strong>lijst alle ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong>,<br />
bezoek<strong>en</strong> 21/25<br />
•Infectieprev<strong>en</strong>tie leeft<br />
•Compliance met handhygiëne/kledingvoorschrift<strong>en</strong> kán<br />
•Risicoinv<strong>en</strong>tarisatie veelal ontoereik<strong>en</strong>d, ook MRSA<br />
•Kwaliteitscyclus niet PDCA<br />
•Schoonmaak veelal onvoldo<strong>en</strong>de
Rec<strong>en</strong>te ontwikkeling<strong>en</strong><br />
Mondiale to<strong>en</strong>ame resist<strong>en</strong>tie, m.n. Gram -<br />
IGZ vraagt <strong>SWAB</strong> visiestuk<br />
2012: “<strong>Advies</strong> <strong>aangaande</strong> <strong>het</strong> <strong>restrictief</strong> <strong>gebruik</strong> <strong>van</strong> <strong>antibiotica</strong> <strong>en</strong> <strong>het</strong> invoer<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
Antibioticateams in de Nederlandse ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de Eerste lijn. “:<br />
Richtlijn<strong>en</strong> voor string<strong>en</strong>t <strong>gebruik</strong> <strong>van</strong> <strong>antibiotica</strong> <strong>en</strong> bewaking <strong>van</strong><br />
<strong>antibiotica</strong>beleid als geheel<br />
Gezondheidsraad stemt in met visie<br />
2013 Implem<strong>en</strong>tatie
Toetsing antibiotic stewardship<br />
Vanaf 2014, wanneer antibiotic stewardshipprogramma’s<br />
professionele standaard zijn, toetsing door IGZ:<br />
•Antibioticumbeleid in orde<br />
(lokaal ab-boekje geïmplem<strong>en</strong>teerd, voorbehoud<strong>en</strong> lijst <strong>gebruik</strong>t,<br />
diagnostiek uitgevoerd etc.).<br />
•Er is e<strong>en</strong> functionele structuur in <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis verantwoordelijk<br />
voor de kwaliteit <strong>van</strong> <strong>het</strong> uitgevoerde <strong>antibiotica</strong>beleid.<br />
•Die structuur is gemandateerd <strong>en</strong> wordt gefaciliteerd door de<br />
verschill<strong>en</strong>de afdeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de RvB <strong>van</strong> <strong>het</strong> ziek<strong>en</strong>huis.
Vrag<strong>en</strong>
Change language