Toolbox Deontologie.pdf - Algemene Directie Veiligheid en Preventie

3.4.2. Normen en regels
Het is belangrijk om in een integriteitsbeleid duidelijkheid te scheppen over de
grenzen van het toelaatbare en hierdoor onnodige risico’s te voorkomen. Men kan
dit verwezenlijken door gebruik te maken van volgende instrumenten.
• Eén van de meest genoemde instrumenten om de integriteit van organisaties
te waarborgen, is de deontologische code. Als een code goed geïntroduceerd
wordt en stevig ingebed wordt in een ruimer integriteitsbeleid, kan zij een
belangrijk effect hebben op het gedrag van de individuele ambtenaar. Men kan
er ook voor kiezen om de algemene deontologische code verder te operationaliseren
in een korps- of directiespecifieke deontologische leidraad, waarbij men
rekening kan houden met de specifieke kenmerken van het korps. Het is van
belang om in de ontwikkeling van zo een leidraad, de betrokkenheid van de medewerkers
centraal te stellen. Dit verhoogt niet alleen de kwaliteit van de inhoud
ervan (doordat men zeker is dat de echte dilemma’s uit de praktijk behandeld
worden in de code), maar verhoogt ook de kans op mede-eigenaarschap en dus
op een succesvolle implementatie.
• Structurele maatregelen (functieroulatie, functiescheiding, regeling over
kwetsbare functies, overzicht kwetsbare functies, regelingen inzake onverenigbaarheden,
etc.) kunnen ingevoerd of versterkt worden naar aanleiding van een
risicoanalyse om de bestaande integriteitsrisico’s te reduceren.
3.4.3. Leidinggevenden
De rol van leidinggevenden om integriteit te stimuleren en integriteitsschendingen
te voorkomen en te bestrijden is van cruciaal belang in een integriteitsbeleid.
Omgekeerd kan het gebrek aan leiderschap een enorme risicofactor zijn. Daarom
is het van belang om aan de rol van leidinggevenden in het integriteitsbeleid grote
aandacht te besteden.
• De aandacht voor integriteit vanwege het top- en middenmanagement is van
cruciaal belang. Door zelf het goede voorbeeld te geven, aandacht te besteden
aan integriteit in communicatie (speeches, mededelingen op intranet, etc.) en
medewerkers aan te spreken op niet-integer gedrag benadrukken zij het belang
dat aan integriteit gehecht wordt. Hetzelfde geldt voor de minister, federale
organen en lokale beleidsmakers.
• In opleidingen en trainingen voor leidinggevenden is het belangrijk aandacht
te besteden aan integriteit en de kans te geven aan leidinggevenden om te
reflecteren over ethische dilemma’s uit hun eigen praktijk.
16