Het ongeval te Langerak op 18 september 1 - NBDC

Bijlage 7 Bevindingen op gebied
van beveiliging tegen
ongevallen bij
de brandweer door
explosie van houtstof
1 Inleiding
Deze bijlage bevat de bevindingen van het
onderzoek naar het ongeval bij Labee Vezelpers
BV op gebied van brandbeveiliging en van de in
dat kader verrichte literatuurstudie.
Over de fysisch-chemische grondslagen van
stofexplosies is voldoende literatuur aanwezig.
In deze bijlage ligt het accent dan ook bij de te
treffen concrete maatregelen.
De invalshoek daarbij is uitsluitend het beheersen
van gevaar van stofexplosie voor het
brandweerpersoneel bij brand.
Er wordt hier dan ook géén volledige
behandeling van de beveiliging tegen gevaar
van houtstofexplosies gegeven.
Voor achtergrondinformatie over het ongeval bij
Labee Vezelpers BV wordt verwezen naar:
• hoofdstuk 2 van dit rapport, 'Analyse van het
ongeval',
• bijlage 3, 'Reconstructie van de
brandbestrijding tot en met het ongeval' en
• bijlage 4, 'Reconstructie van het brandverloop'.
Een goed algemeen beeld van het gevaar van
stofexplosies en de beveiliging hiertegen geeft de
uitgave 'Stofontploffingen'; V 27, 1992. ministerie
van SZW; Arbeidsinspectie.
Voor het overige wordt verwezen naar de
literatuurlijst in bijlage 1.
Deze bijlage is voorgelegd aan dr. ir. P.G.J. van der
Wel, deskundige op gebied van stofexplosies van
TNO, Prins Maurits Laboratorium.
Zijn bemerkingen zijn verwerkt.
2 Risico-evaluatie, gericht op
ongevallen onder brandweerpersoneel
Houtstof kan, wanneer dit tot een stofwolk is
opgewerveld, exploderen. Brand moet worden
beschouwd als een ontstekingsbron met voldoende
energie en van voldoend hoge temperatuur om een
stofexplosie in te leiden.
Er moet dan ook met een stofexplosie rekening
worden gehouden wanneer opgewerveld stof in
kontakt kan komen met brand.
Behalve met brand als ontstekingsbron moet ook
rekening worden gehouden met installaties in het
bedrijf en met werkzaamheden van de brandweer
die vonken kunnen veroorzaken.
Wanneer de plaats van de brand en die van
opgewerveld stof bekend is kan het risico van een
stofexplosie goed worden beoordeeld.
Bij het ongeval bij Labee Vezelpers BV was dit niet
het geval.
Er waren geen stofwolken aanwezig en er was niet
zichtbaar tot hoever de brand zich had uitgebreid.
Het is dan ook van belang dat het risico van
stofexplosie door de brandweer ook dan zal
worden onderkend als stofwolken, brand of beide
nog niet aanwezig danwei onzichtbaar zijn.
Uit de analyse van de leerstof voor de brandweer
(bijlage 8) blijkt dat hierin het gevaar van
stofexplosie met name in verband wordt gebracht
met zichtbare stofwolken (het gearceerde gebied
in het schema).
^pnstekingsbron aanwezig/ aanwezig nog niet aanwezig
(brand e.d.) zichtbaar onzichtbaar maar mogelijk
explosieve
stofwolk
aanwezig/
zichtbaar
aanwezig/
onzichtbaar
nog niet
aanwezig
maar mogelijk
Bij Labee Vezelpers BV is gebleken dat een grote
hal met een plafond van heraklietplaten plotseling
met vuur kan worden gevuld, waarbij de brandweer
als enige zichtbare indicatie vóóraf een lichte,
lokale rookontwikkeling aan het plafond heeft.
51