Tekst - Vlaams Parlement

-1099- Vlaams Parlement – Vragen en Antwoorden – Nr. 8 – 16 februari 2001
Een gedetailleerde tabel van het percentage
respondenten ten opzichte van het gebruik van
een pilletje tegen de verschillende ongemakken
is opgenomen in de Gezondheidsindicatoren
1997, een publicatie van het Ministerie van de
Vlaamse Gemeenschap.
In een andere publicatie van de Vlaamse Gemeenschap,
Vrind 99, worden deze gegevens
eveneens opgenomen, evenals de internationale
vergelijking van jongeren tussen 11 en 15 jaar
(Vrind : Vlaamse Regionale Indicatoren – red.).
Hieruit blijkt dat de Vlaamse jongeren van 11,
13 en 15 jaar respectievelijk op de 19de, 16de en
24ste plaats komen in een classificatielijst van
28 landen voor het gebruik van medicatie tegen
hoofdpijn en tegen maagdarmproblemen, waarbij
de jongeren die het minst gebruiken op de
eerste plaats staan. De Vlaamse jongeren
maken echter na Noorwegen het minst gebruik
van slaapmedicatie.
Uit een meer recente enquête van de HBSCsurvey
afgenomen in 1998 valt het relatief hoog
gebruik van medicatie tegen verkoudheid en
hoest op (respectievelijk op de tweede en derde
plaats na hoofdpijn). Uit de enquête van 2000
zien we echter een daling van zowat 10 % voor
het gebruik van geneesmiddelen tegen hoest en
verkoudheid. Mogelijk liggen een iets latere bevraging
(mei 2000 versus april 1998) of betere
weersomstandigheden aan de basis van deze
verschuiving. Wat het nieuwe item pilletje of geneesmiddel
om te vermageren betreft, blijkt ook
dit vooral door meisjes te worden genomen,
vooral door BSO-meisjes, en meer door de oudere
leeftijdsgroepen dan door de jongere
(BSO : beroepssecundair onderwijs – red.).
Door de Vereniging voor Alcohol- en andere
Drugproblemen (VAD) wordt sedert januari
1999 jaarlijks in 164 scholen aan jongens en
meisjes uit de zes of zeven leerjaren van het secundair
onderwijs een bevraging gehouden in
het kader van het drugbeleid op school. Een
eerste syntheserapport over het schooljaar
1999-2000 bevestigt de trend die uit de bovenvermelde
enquête te voorschijn komt. 7 % van
de ondervraagde jongeren zegt geregeld (1
x/week) medicatie te gebruiken. Er is een stijging
met de leeftijd waar te nemen, gaande van
5,4 % in de eerste graad tot 8 % in de derde
graad. De meisjes scoren hoger dan de jongens.
Bij de jongens neemt gemiddeld 5,5 % geregeld
medicatie, tegenover de meisjes 8,5 %. Vooral
worden zoals hierboven vermeld pijnstillers gebruikt.
Opvallend is ook het geregeld gebruik
van vermageringsmiddelen bij de jongeren die
zeggen dagelijks medicatie te nemen.
Uit de Gezondheidsenquête die in 1997 door
het Centrum voor Operationeel Onderzoek in
Volksgezondheid werd verricht bij 4.664 huishoudens
in België blijkt dat voor de leeftijdscategorie
van 0 tot 14 jaar 27,9 % niet-voorgeschreven
en 25,5 % voorgeschreven geneesmiddelen
gebruikt had in de afgelopen twee weken.
Voor de leeftijdscategorie van 15 tot 24 jaar
steeg dit percentage tot respectievelijk 34,4 %
en 26,9 %. Het betreft vooral pijnstillers. Pijnstillers
worden meer door vrouwen dan door
mannen genomen.
Het gebruik is het kleinst in de leeftijdscategorie
0-14 jaar, toch gebruikte 12 % van deze jongeren
de afgelopen twee weken een pijnstiller.
2. Door de oprichting van de centra voor leerlingenbegeleiding
(CLB) wordt de mogelijkheid
gecreëerd gezondheids-, psycho-pedagogische
en sociale problemen bij leerlingen in een multidisciplinair
verband te detecteren en naar oplossingen
ervoor te zoeken.
In een aantal scholen wordt een "drugbeleid op
school" toegepast. Dit is een globaal concept
waarin alle genotsmiddelen aan bod komen,
gaande van tabak, alcohol tot geneesmiddelen
en illegale drugs. In dit concept worden drie pijlers
van een beleid uitgestippeld, met (1) een
plan met een reglement, waarin ook regels en
afspraken over een medicatiebeleid kunnen
worden opgenomen, (2) een educatief luik,
waarin preventielessen en een schoolklimaat
worden gepland en uitgewerkt, en (3) een preventieluik,
waarin problemen snel worden gedetecteerd
en opgevangen. Vanzelfsprekend heeft
het CLB hierin een rol als deskundige partner.
Er bestaan ook een beperkt aantal specifieke
pakketten rond medicatie, onder andere van de
ziekenfondsen (Gewikt en gewogen, CM-dienst
GVO, 1997). Het project Farmaka heeft didactisch
lesmateriaal voor het secundair onderwijs
("Hoe een pilletje rollen kan"), een gezelschapsspel
voor jongeren van 14-17 jaar ("Straf
spul") en informatie ("Far-well") voor jongeren
over geneesmiddelen en klachten. Verder worden
in een aantal regio's specifieke acties ondernomen
naar jongeren en geneesmiddelengebruik,
voornamelijk tijdens de blokperiodes. Zo
wordt in Brugge jaarlijks een campagne "Pep is
nep" georganiseerd, met affiches en materialen
van Farmaka.