Tekst - Vlaams Parlement

Stuk 2011 (2008-2009) – Nr. 6
6
‘zonevreemde constructies’, en door het Handhavingsdecreet
van 4 juni 2003, waarbij de gevallen van
strafrechtelijke verjaring van stedenbouwmisdrijven
werden uitgebreid. Daarnaast werd het decreet door
een lange rij decreten op technische punten aangepast
en bijgesteld.
Het DRO heeft op belangrijke thema’s geïnnoveerd.
De plannen van aanleg worden geleidelijk vervangen
door ruimtelijke uitvoeringsplannen op drie niveaus.
Ruimtelijke ordening transcendeert voortaan de
afweging van vraag naar en aanbod van ruimte. Er
moet meer aandacht zijn voor ‘structurerende elementen’
die een bepaalde ordening van een gebied
opdringen, en ook voor de ontwikkeling van een langetermijnvisie.
De vergunningenprocedure werd – ten minste voor
de zogenaamde ontvoogde gemeenten – fel gemoderniseerd,
ook wat de rechtsbescherming betreft, stelt
de minister. Als tegenhanger van de planschade werd
in het principe van de planbaten voorzien, zij het dat
deze regeling vooralsnog niet operationeel is.
De samenstelling van een indrukwekkend korps van
nieuwe, speciaal opgeleide ambtenaren waarborgde
volgens de minister de goede implementatie van het
decreet.
De geschetste evolutie heeft geleid tot een grondige
revisie van een aantal speerpunten van de ruimtelijkeordeningsstrategie
van de overheid. Op deze vlakken
is sinds de regionalisering van het beleidsveld ruimtelijke
ordening een eigen Vlaams ruimtelijkeordeningsrecht
tot stand gekomen. Maar de minister beseft
ook dat de innovatiebeweging op een aantal punten
onafgewerkt of niet afgerond is, wat in de praktijk
tot een aantal specifieke problemen aanleiding geeft.
Hij overloopt deze knelpunten en geeft tevens kort
aan op welke wijze hieraan wordt verholpen.
2. Grond- en pandenbeleid
Grond- en pandenbeleid kan volgens minister Van
Mechelen worden omschreven als een doelgerichte
aansturing van aspecten van de markt van onroerende
goederen. De bijzondere wet van 8 augustus
1980 tot hervorming der instellingen beschouwt
het grond- en pandenbeleid dan ook correct als een
eigenstandig bevoegdheidsdomein, naast ‘de stedenbouw
en de ruimtelijke ordening’.
Het voorbije decennium zijn zeer diverse decretale en
reglementaire initiatieven genomen op het vlak van
het grond- en pandenbeleid. Het DRO heeft zelf een
bescheiden rechtsbasis geleverd voor een grond- en
pandenbeleidsplan dat bakens uitzet met het oog op
een voldoende aanbod van gronden voor goedkope
woningen, vrije kavels, bedrijfsterreinen, groen en
andere publieke voorzieningen.
In uitvoering van het DRO werd in eerste instantie
een opdracht uitbesteed aan een extern bureau,
maar dat heeft niet geleid tot de verhoopte resultaten,
onder meer door het gebrek aan draagkracht
op decretaal vlak voor verschillende noodzakelijke
acties. Vandaar dat de minister de nood onderschrijft
aan een ruimer decretaal kader, met stimulerende en
dwingende maatregelen voor de realisatie van doelstellingen
op het vlak van het grond- en pandenbeleid.
Om die reden heeft de Vlaamse Regering een apart
ontwerp van decreet betreffende het grond- en pandenbeleid
ingediend. Dat ontwerp van decreet brengt
in eerste instantie valabele bestaande en, indien
nodig, verfijnde instrumenten bijeen. Ten tweede
omvat het ook een volledig nieuw instrumentarium.
Bijzondere aandacht gaat naar de in deze tijd wel erg
pregnante noden op het vlak van betaalbaar wonen.
Met het oog op een hogere visibiliteit van het gronden
pandenbeleid werd niet geopteerd voor een integratie
van deze ontwerpteksten in het ontwerp van
decreet houdende aanpassing van het DRO. Het ontwerp
van decreet betreffende het grond- en pandenbeleid
zal afzonderlijk worden toegelicht.
3. Planologie
Minister Van Mechelen meent dat het ontwerp van
decreet tot wijziging van het DRO op het vlak van
de planologie de nodige prudentie in acht neemt. Het
Vlaamse Gewest en de lokale besturen zijn immers
druk in de weer met afbakeningen en andere planningsprocessen.
Er moet worden vermeden dat deze
processen doorkruist worden door fundamenteel
afwijkende nieuwe regelingen. Om die reden beperkt
het ontwerp van decreet zich tot een aantal bijstellingen
van het DRO op grond van de sinds 2000
opgebouwde ervaring met structuurplanning en uitvoeringsplanning.
In essentie worden drie soorten problemen aangepakt.
De minister overloopt deze drie problemen.
Ten eerste: de procedure van het DRO om tot een
ruimtelijk structuurplan te komen, is terecht vrij