Nieuwsbrief 8 - Politieacademie

in deze schouwburg dat hij zijn verzetswerk begon. Op allerlei slinkse wijzen werden mensen onder het oog van de
Duitsers het gebouw uitgesmokkeld. Dat betekende echter geen echte vrijheid, maar een uitstel en een
mogelijkheid het er misschien levend af te kunnen brengen. Een kat- en muisspel ontstond tussen Süskind en de
Duitse bewakers. Vaak werden zij omgekocht met drank of sigaren. Het huzarenstukje was echter het laten
verdwijnen van joodse kinderen die met hun ouders in de schouwburg waren terechtgekomen. Zij werden naar de
overkant van de straat gesmokkeld en in een crèche verborgen. Van daar werden zij door het verzet naar elders
overgebracht. De kinderen kwamen terecht bij pleeggezinnen waar velen tot aan het einde van de oorlog zullen
blijven.
Uit dat laatste blijkt dat Süskind deze daden niet zonder hulp van vrienden en sympathisanten heeft kunnen
verrichten. Voor een deel kwamen die uit de joodse gemeenschap zelf, deels uit het studentenverzet en ook vanuit
de Amsterdamse politie. Mark Schellekens noemt vier politiemannen: de al wat oudere Piet Elias en Arend Japin
en de jongere Karel Weelink en Bart Post. Elias zou in november 1944 voor een Duits vuurpeloton sterven.
Ondanks al zijn behendigheid zou ook Walter Süskind de oorlog niet overleven. Hij moest nog wel aanzien hoe
zijn gezin gedeporteerd werd voordat hijzelf aan de beurt was. Uiteindelijk zou hij vlak voor het einde van de oorlog
overlijden. Een van de verschrikkelijke voetmarsen van kamp naar kamp werd hem fataal. Walter Süskind zal in de
herinnering blijven als de man die honderden joden en dan vooral kinderen het leven heeft gered. Een ontroerend
stuk geschiedenis van Mark Schellekens.
Jos Smeets
Aanwinsten politiegeschiedenis
Nico de Both, Het Groninger politiekorps in de Tweede Wereldoorlog, Assen 2013.
De politie en de marechaussee zijn na de oorlog zwaar onder vuur komen te liggen vanwege hun medewerking
aan de uitvoerende maatregelen van de Duitse bezetter. Met name de hulp bij de Jodenvervolging, de opsporing
van stakers en van degenen die zich onttrokken aan de tewerkstelling in Duitsland, is hen zeer kwalijk genomen.
Hoofdcommissaris Philippus Blank en een aantal van zijn medewerkers hebben in Groningen een cruciale rol
gespeeld bij het onder druk zetten van hun ondergeschikten, waardoor de sfeer binnen het korps vergiftigd werd.
Vanwege dreigende represailles vanuit het korps zelf konden slechts weinigen de moed opbrengen om actief
verzet te plegen. Voorliggende publicatie beschrijft wat zich binnen het politiekorps heeft afgespeeld en hoe dit kon
gebeuren.
Guus Meershoek en Bob Hoogenboom, De draagbare Van Reenen: Piet van Reenen over politie en
geweldsbeheersing, Den Haag 2013.
Rob Evans en Paul Lewis, Undercover: the true story of Britain's secret police. London 2013.
The gripping stories of a group of police spies and the uncovering of forty years of state espionage. The job of the
clandestine unit was to monitor British 'subversives' - environmental activists, anti-racist groups, animal rights
campaigners. Police stole the identities of dead people to create fake passports, driving licences and bank
accounts. They then went deep undercover for years, inventing whole new lives so that they could live incognito
among the people they were spying on. They used sex, intimate relationships and drugs to build their credibility.
They betrayed friends, deceived lovers, even fathered children. And their operations continue today. Can such
tactics ever be justified
Karl-Heinz Fittkau, Die Kriminalpolizei in der SBZ/DDR von 1945 bis 1952. Berlin 2013.
Erstmals werden die zahlreichen und komplexen Veränderungen der Organisation und der Aufgaben der
Kriminalpolizei im Zeitraum von 1945 bis 1952 umfassend beschrieben. Beginnend mit der Aufstellungsphase in
der sowjetischen Besatzungszone (SBZ) führen die Darstellungen bis zur Auflösung der Länder im Jahr 1952 und
den damit verbundenen einschneidenden Veränderungen in der Verwaltungsstruktur. Die Entwicklung der
Kriminalpolizei in diesem Zeitraum ist durch folgende Prozesse gekennzeichnet: selektive Kontinuität,
Personalaustausch, Re-Professionalisierung und Akademisierung, Zentralisierung, Ideologisierung. Mit hoher
Faktendichte werden die Veränderungsprozesse sowohl in den einzelnen Hierarchieebenen als auch in den
inhaltlichen Aufgabengebieten beschrieben. Die Auswirkungen auf die Ermittlungspraxis bleiben dabei nicht
unerwähnt, wird doch ausführlich über die Entwicklungen im kriminalpolizeilichen Meldedienst, im
Erkennungsdienst und in der gesamten Kriminaltechnik sowie in der Fahndung berichtet. Breiten Raum nimmt das
Bildungs- und Schulungssystem ein, das mit detaillierten Lehrplänen, Schulungs- und Zeugnisdokumenten
plastisch dargestellt wird. Die Arbeits- und Lebensbedingungen in dieser Frühphase der Kriminalpolizei werden bis