Publicaties algemeen - Growing up in Public
Publicaties algemeen - Growing up in Public
Publicaties algemeen - Growing up in Public
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
vrijdag 23 maart 2001 I )(euJ~>bW\ oo^Wx HJCYQC-<br />
VRUDAG<br />
Podium<br />
Theatermaker Don Duyns<br />
'Den Uyl en Van Agt,<br />
dat is Shakespeare'<br />
mompelende, kale man met bril en een man met wratten. Dat was het beeld dat<br />
jtermaker Don Duyns als jongetje had van de politieke tegenstrevers Joop den Uyl en<br />
van Agt. Hij was tien toen het kab<strong>in</strong>et Den Uyl viel. Nu, meer dan tw<strong>in</strong>tig jaar later<br />
ikt hij een voorstell<strong>in</strong>g over de voormalige premier, een 'oerhollandse doordouwer'.<br />
"Tl<br />
BH en sprookjesachtige <strong>in</strong>-<br />
I J druk maakte de PvdA-<br />
JB—.4 voorman destijds op de<br />
jonge Duyns. "Hij was als een<br />
oude kon<strong>in</strong>g." Toen Duyns (33)<br />
twee jaar geleden een documentaire<br />
zag over het kab<strong>in</strong>et<br />
Den Uyl (1973-1977) kwamen<br />
zijn her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>gen aan de<br />
'icoon' weer boven. Vanuit het<br />
k<strong>in</strong>derlijke perspectief van<br />
vroeger is hij vervolgens research<br />
gaan plegen.<br />
Hij dook <strong>in</strong> boeken en archieven<br />
en schreef en regisseerde<br />
uite<strong>in</strong>delijk bij de Utrechtse<br />
theaterfirma <strong>Grow<strong>in</strong>g</strong> <strong>up</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Public</strong> de muziektheaterproductie<br />
Den Uyl of de vaandeldragers.<br />
"Den Uyl was een uniek figuur,<br />
symbool voor een heel<br />
tijdperk", motiveert de Duyns<br />
zijn keuze om een voorstell<strong>in</strong>g<br />
te maken over een politicus uit<br />
vervlogen tijden. "Hij stond<br />
voor bevlogenheid, voor passie<br />
<strong>in</strong> de politiek." Zelf is de theatermaker<br />
absoluut geen politiek<br />
dier. "Ik krijg het al benauwd<br />
als<br />
een vergader<strong>in</strong>g<br />
langer<br />
dan een uur<br />
duurt. Maar<br />
<strong>in</strong> de voorstell<strong>in</strong>g belichten wij<br />
vooral de menselijke kant van<br />
de politicus. Het gaat meer<br />
over mensen dan over polide<br />
vaandeldragers is<br />
2 zien <strong>in</strong> het Kruithuis<br />
Gron<strong>in</strong>gen.<br />
Paul<strong>in</strong>e van der Kolk<br />
tieke processen."<br />
Tijdens zijn graafwerk <strong>in</strong> de<br />
geschiedenis werd Duyns' fasc<strong>in</strong>atie<br />
voor de voormalig m<strong>in</strong>ister-president<br />
(1919-1987) alleen<br />
maar groter. "Hij beschouwde<br />
politiek als een roep<strong>in</strong>g<br />
en verweet Van Agt dat hij<br />
het zag als een hobby. Die bots<strong>in</strong>g<br />
tussen die twee, dat is<br />
gewoon Shakespeare." De<br />
voorstell<strong>in</strong>g is volgens de theatermaker<br />
beslist geen 'nostalgische<br />
parodie'. Via het personage<br />
'de jonge man', een serieuzere<br />
afspiegel<strong>in</strong>g van hemzelf,<br />
legde Duyns een l<strong>in</strong>k met<br />
het nu. De jonge man gaat tekeer,<br />
vraagt zich af waarom politiek<br />
nu niet meer zo boeiend<br />
is. Want dat het leuk was vroeger,<br />
daar is Duyns van overtuigd.<br />
"Het was een opw<strong>in</strong>dende<br />
voetbalwedstrijd, een<br />
soort PSV-Ajax." In ieder geval<br />
was het een tijd van polarisatie,<br />
anders dan nu. "Ik stem nu<br />
wel op Wim Kok, maar niet<br />
met een vurig gevoel van 'yes,<br />
we gaan ervoor!'"<br />
Het zijn grote thema's die<br />
Duyns en zijn collega's bij <strong>Grow<strong>in</strong>g</strong><br />
<strong>up</strong> <strong>in</strong> <strong>Public</strong> <strong>in</strong> geëngageerde<br />
voorstell<strong>in</strong>gen aanpakken.<br />
Nu is het Den Uyl, straks is<br />
het de Islam <strong>in</strong> de voorstell<strong>in</strong>g<br />
Aladd<strong>in</strong> en de Ayatollah en<br />
daarna de Tien Geboden <strong>in</strong> Mozes,<br />
de musical. "We willen toneel<br />
graag weer maatschappelijk<br />
maken", aldus Duyns. "We<br />
willen ons niet opsluiten <strong>in</strong> het<br />
theater." Op hun website heet<br />
het dat de theaterfirma het 'elitaire'<br />
met het 'populaire' wil<br />
comb<strong>in</strong>eren. Duyns: "We willen<br />
niet door onze knieën zakken<br />
en alleen maar voorstell<strong>in</strong>gen<br />
over P<strong>in</strong>okkio maken,<br />
maar wel <strong>in</strong>gewikkelde<br />
d<strong>in</strong>gen aansnijden <strong>in</strong> een<br />
vorm die te behappen is."<br />
Al op de middelbare school<br />
ontdekte Duyns dat het toneel<br />
een goede manier was om verhalen<br />
te vertellen. "Ik had een<br />
theaterabonnement en als ik<br />
naar een mooie voorstell<strong>in</strong>g<br />
g<strong>in</strong>g, had ik het gevoel dat ik<br />
meer mezelf was dan buiten de<br />
zaal."<br />
De jongen die altijd al veel<br />
schreef en zich moest uiten,<br />
begon via het toneel te vertellen<br />
over liefde en vergankelijkheid.<br />
"Dat is een thema van<br />
mij, dat alles vergaat en kapot<br />
gaat. Daartegenover hoop ik<br />
een hoop energie en enthousiasme<br />
te zetten. Het toneel is<br />
misschien een onhandige<br />
vorm, want als het af is kunnen<br />
acteurs het nog iedere voorstell<strong>in</strong>g<br />
weer verklooien, maar<br />
als de wisselwerk<strong>in</strong>g tussen<br />
spelers en publiek slaagt, geeft<br />
dat een re<strong>in</strong>igende werk<strong>in</strong>g.<br />
Dan maak je iets unieks mee."<br />
Don Duyns. © OSCAR FLOS<br />
Tijdens de première van Den maar ze vonden het wel confronterend",<br />
aldus Duyns.<br />
Uyl of de vaandeldragers was de<br />
wisselwerk<strong>in</strong>g met het publiek "Over sommige scènes uit het<br />
extra beladen- In de zaal zaten privéleven die ik zelf had bedacht,<br />
vroegen ze aan mij: 'Hoe<br />
zes van de zeven k<strong>in</strong>deren van<br />
Den Uyl. "Ze waren er blij mee wist je dat' Dichterlijke <strong>in</strong>tuïtie<br />
denk ik." Volgens Di<br />
kan de politicus zaliger<br />
ook tevreden zijn met de v<br />
stell<strong>in</strong>g. "Hij mag blij zijn<br />
er nog over hem wordt<br />
praat."