Nota van Uitgangspunten De Bibliotheek - Gemeente Waalwijk

Nota van Uitgangspunten De Bibliotheek
Bestemmingsplan “Landgoed Driessen”
Gemeente Waalwijk

365.483.04
21 Februari 2008

Inhoudsopgave
1. Inleiding 1
1.1 Algemeen 1
1.2 Relatie met het bestemmingsplan 3
1.3 Inhoud van deze nota 5
2. Ruimtelijk en functioneel kader 7
2.1 Algemeen 9
2.2 Ruimtelijk kader 11
2.3 Functioneel kader 13
3. Nota van Uitgangspunten 17
3.1 Algemeen 19
3.2 Actuele woningbehoefte 29
3.3 Structuurversterkende onderdelen 33
3.4 Hoofdlijnen maatvoering van gebouwen 45
3.5 Architectuur-taakgebieden 49
3.6 Beeldkwaliteit bebouwing 51
3.7 Beeldkwaliteit openbare ruimten 65
3.8 Duurzaam bouwen 79
4. Relatie met aangrenzende gebieden 85
4.1 Algemeen 87
4.2 Het Lommerrijk 87
4.3 De Villa 89
4.4 Sprang 91
4.5 Het Groene Venster 93
5. Actuele stand van zaken 95

Ligging twee delen plangebied

1 Inleiding
1.1. Algemeen
Het vigerende bestemmingsplan Landgoed Driessen, goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
bij besluit van 16 mei 2000 nr. 644539, geeft bepalingen over de gewenste functionele en ruimtelijke inrichting van
het totale plangebied. Dit is globaal gelegen aan de westzijde van de kern Waalwijk en de provinciale weg N261 en
aan de noordzijde van de kern Sprang.
Het plangebied kent functioneel en ruimtelijk een tweedeling waarbij het gebied ten noorden van het voormalig
spoorbaantracé is aangewezen voor natuurontwikkeling en dat ten zuiden ervan voor een woongebied met
bijbehorende voorzieningen. Beide gebieden worden in samenhang met elkaar ontwikkeld.
In genoemd woongebied is onderscheid gemaakt tussen een zestal thematisch benoemde deelgebieden: De Villa,
De Bibliotheek, Het Koetshuis, De Orangerie, De Driesser Velden, De Gaard en Het Lommerrijk. Inmiddels is de
bouw van Landgoed Driessen al enige tijd van start en zijn de voorzieningen-zone, De Gaard en deel A van De
Villa reeds gerealiseerd. Het Koetshuis is in ontwikkeling en De Driesser Velden, Het Fort en De Eilanden zijn in
aanbouw. Aansluitend hieraan worden de voorbereidingen voor vervolgfase’s ter hand genomen. Deze Nota van
Uitgangspunten legt in dat kader, overeenkomstig de daartoe strekkende bepaling in het bestemmingsplan, de basis
voor de nadere uitwerking van deelgebied De Bibliotheek, Het Juweel (fragment van De Villa, deelgebied B) en De
Pergola (fragment van Het Lommerrijk). De naamgeving van de deelgebieden en fragementen daarvan zijn slechts
bedoeld als inspiratie en hoeven niet letterlijk tot uitdrukking te komen in nadere uitwerking van deze gebieden.
1

2
Thematische indeling Landgoed Driessen100

1 Inleiding
1.2 Relatie met het bestemmingsplan
Voor de woongebieden binnen Landgoed Driessen is een bestemmingsplanmethodiek gevolgd waarbij de
toekomstige inrichting in hoofdlijnen is vastgelegd in de vorm van een globale, door burgemeester en wethouders
uit te werken, bestemming UW(bv): uit te werken woondoeleinden met bijbehorende voorzieningen. In deze
bestemming is bepaald dat burgemeester en wethouders, voorafgaand aan het opstellen van uitwerkingsplannen,
een zogenaamde Nota van Uitgangspunten ten behoeve van de uitwerking opstellen. Deze dient onder meer
betrekking te hebben op:
de actuele woningbehoefte in kwantitatieve en kwalitatieve zin;
de te realiseren structuurversterkende onderdelen en of (steden)bouwkundige accenten;
maatvoering van gebouwen (aantal lagen, goothoogten, bouw- en kapvormen etc.) op hoofdlijnen;
de gewenste beeldkwaliteit van de bebouwing en openbare ruimten;
beleidsaspecten met betrekking tot duurzaam bouwen.
Deze Nota van Uitgangspunten voor de Bibliotheek geeft vorm en inhoud aan het bepaalde in het bestemmingsplan
Landgoed Driessen. Het geeft daarbij op hoofdlijnen een toetsingskader ten aanzien van de te realiseren / te
handhaven ruimtelijke kwaliteit voor het deelgebeid in het kader van het gemeentelijke welstandstoezicht. Het
bestemmingsplan kent ten aanzien van deze nota geen verdere procedure-voorschriften. Wel heeft de concept –
Nota van Uitgangspunten overeenkomstig de gemeentelijke inspraakverordening een inspraak-procedure doorlopen
alvorens de Nota door het College dd. 18 December 2007 is vastgesteld.
Mede gezien de nauwe relatie tussen de op te stellen Nota van Uitgangspunten en het beeldkwaliteitplan voor
deelgebieden wordt het samenvoegen van beide stukken in één procedure gewenst geacht. Ten aanzien van de
beeldkwaliteit wordt enerzijds gestreefd naar een variatie in bebouwing tussen de onderscheiden deelgebieden en
anderzijds naar een (steden)bouwkundige eenheid binnen de nader aan te geven architectuur-taakgebieden. De
beeldkwaliteit van dit plandeel is tot stand gekomen door de uitgangspunten te verwerken in een - ten opzichte van
het oorspronkelijke beeld enigszins gewijzigde - hoofdopzet voor het plandeel. Door begeleiding van de betrokken
architecten bij hun vertaling van die hoofdopzet in de schetsontwerpen voor de woningen zal de beeldkwaliteit
verder bepaald worden.
Per 1 juli 2004 is het landelijke welstandsbeleid aangepast. Iedere gemeente beschikt nu over een gemeentelijke
welstandsnota. Door het aangeven van de welstandscriteria maakt de gemeenteraad het aan de burgers duidelijk
wat dient te worden verstaan onder “redelijke eisen van welstand”. Nadat voor de Bibliotheek de voorlopige
ontwerpen zijn opgesteld door de architecten zal een aanvulling op de gemeentelijke welstandsnota vervaardigd
worden. Deze aanvulling c.q. invulling van dit deelgebied van Landgoed Driessen zal ter kennisname aan de Raad
worden voorgelegd en vervolgens door het College worden vastgesteld. Voor de situering van gebouwen en de
daarbij behorende maatvoeringen blijft het bestemmingsplan het directe toetsingskader.
3

1 Inleiding
1.3 Inhoud van deze nota
In vervolg op deel A van De Villa, De Gaard en Het Koetshuis wordt thans gewerkt aan de voorbereiding van een
aantal daarop in ruimtelijke en functionele fasering logisch aansluitende deelgebieden. De Bibliotheek, met een
capaciteit van circa 480 woningen, is te verdelen in een zevental taakgebieden. Naast de Bibliotheek zullen er in
het Juweel voorzieningen en eventueel woningen worden gerealiseerd en biedt De Pergola ruimte aan circa 18
woningen.
De feitelijke Nota van Uitgangspunten is opgenomen in hoofdstuk 3 waarbij een indeling is gehanteerd
overeenkomstig de bepalingen uit het bestemmingsplan. Met het oog op de inzichtelijkheid en “zelfstandige”
leesbaarheid van deze nota zijn voorafgaand daaraan in hoofdstuk 2 de belangrijkste daarvan vermeld. Deze
bepalingen dienen immers als het kader te worden beschouwd voor de verdere uitwerking; er is een onderscheid
gemaakt tussen ruimtelijke en functionele aspecten.
Met de beschrijving van te hanteren uitgangspunten voor deelgebied De Bibliotheek, zoals opgenomen in hoofdstuk
3, wordt formeel voldaan aan het gestelde in het bestemmingsplan. Aanvullend is in hoofdstuk 4 de relatie met
aangrenzende gebiedsdelen beschreven ter bevordering van het inzicht in de samenhang in groter verband.
Uitsluitend bedoeld als nadere informatie, gaat hoofdstuk 5 tenslotte in op de actuele stand van de planontwikkeling
en voorbereidend overleg met eventuele marktpartijen.
5

2 Ruimtelijk en functioneel kader

8
Bestemmingsplan Landgoed Driessen (1999)

2 Ruimtelijk en functioneel kader
2.1 Algemeen
De Nota van Uitgangspunten is geen op zichzelf staand geheel. Het is een afgeleide van het bepaalde in het
bestemmingsplan dat voor zowel de ruimtelijke als functionele uitwerking het kader stelt. Het bestemmingsplan
bestaat uit voorschriften en plankaarten en gaat vergezeld van een toelichting. Voorschriften en plankaarten zijn
juridisch bindend, de toelichting niet. De in het bestemmingsplan gehanteerde methodiek met een zogenaamde
beschrijving in hoofdlijnen betekent enerzijds dat een duidelijk beleidskader is geformuleerd, anderzijds laat deze
methodiek nog ruimte tot nadere verfijning en verdieping. Zo gesteld vormt deze beschrijving in hoofdlijnen niet
alleen een bindmiddel tussen het goedgekeurde bestemmingsplan en het nog op te stellen uitwerkingsplan maar
ook tussen de toelichting en de voorschriften.
In de navolgende paragrafen worden de belangrijkste bepalingen uit het bestemmingsplan, als basis voor de
Nota van Uitgangspunten, puntsgewijs vermeld. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen het ruimtelijk en het
functioneel kader.
Om te beginnen is een fragment van de plankaart opgenomen met een puntsgewijze opsomming van de zaken die
hierin zijn vastgelegd voor het deelgebied de Bibliotheek en directe omgeving.
Op de kaart zijn vastgelegd:
• de (hoofd)ontsluitingsstructuur voor auto’s;
• ontsluitingspunten van de woonstraten;
• de langzaam verkeersroute (vrijliggend fietspad) vanuit het Groene Venster tot Achter de Hoven;
• de groenstructuur van wadi’s in oost-west richting;
• dubbele groene verbinding tussen de centraal gelegen en de zuidelijke wadi;
• de hoofdgroenstructuur, het Groene Venster, eindigend in een groenvoorziening ter hoogte van de
Oudestraat;
• de grenzen van milieuzones van de bestaande agrarische (toeleverings)bedrijven.
9

10
Hoofdstructuur De Bibliotheek uit het Ontwikkelingsplan (1997)

2 Ruimtelijk en functioneel kader
2.2 Ruimtelijk kader
Het ruimtelijke kader is vooral vastgelegd in de toelichting en de beschrijving in hoofdlijnen. Voor de Bibliotheek is
opgenomen:
• oriëntatie van de bebouwing door middel van toepassing van een heldere noord-zuid structuur;
• naar het zuiden toe wordt de bebouwingsstructuur steeds opener, fijnmaziger en gefragmenteerder;
• aansluitend op Achter de Hoven verdwijnt het stramien geheel, dit is een eigen wereld, amorf, informeel en
erfachtig;
• een drietal brede wadi’s, die de noord-zuid structuur als lange lijnen van oost naar west doorsnijden;
• een langgerekte bebouwingvorm als begeleiding van de centraal gelegen (oost-west georiënteerde) wadi;
• de woningen presenteren zich als kaften van boeken in een kast. Ze zijn afwisselend breed en smal, groot en
klein met een verticale gevelopbouw;
• de blokverkaveling is ruim van opzet waardoor combinaties van parkeren en groene woonstraten mogelijk zijn.
• het ritme van de Bibliotheek wordt doorbroken door een zomers paviljoen: het Theehuis(thans Boekenbal);
• een fietsroute verbindt het Theehuis(thans Boekenbal) met het Groene Venster en het lint van Sprang.
In deze Nota van Uitgangspunten is een tweetal deelgebieden opgenomen die in het Ontwikkelingsplan geen
onderdeel van de Bibliotheek vormden:
• het Juweel (fragment van De Villa, deelgebied B)
• de Pergola (fragment van Het Lommerrijk)
11

Bebouwingsstructuur Landgoed Driessen uit het
Ontwikkelingsplan (december 1997)
Hoofdstructuur De Pergola (boven) en Het Juweel
(onder) uit het Ontwikkelingsplan (december 1997)
12

2 Ruimtelijk en functioneel kader
2.3 Functioneel kader
Het vigerend bestemmingsplan (30 september 1999) vormt de uitwerking van het ontwikkelingsplan Landgoed
Driessen (december 1997). Het functioneel kader is vooral vastgelegd in artikel III.1 van de voorschriften van
dit bestemmingsplan, uit te werken woondoeleinden met bijbehorende voorzieningen. In relatie tot de Nota van
Uitgangspunten is, in het verlengde van het bepaalde op de plankaart, van belang:
• de woningdichtheid bedraagt 25-30 woningen per hectare;
• de bebouwingshoogte voor woningen bedraagt maximaal 4 bouwlagen;
• burgemeester en wethouders kunnen een vrijstelling verlenen voor maximaal 2 lagen hogere bebouwing voor
meerlaagse woningen;
• het is een gedifferentieerde woonwijk waarin huisvesting gerealiseerd wordt voor verschillende doelgroepen;
• ca. 70% van de woningen is eengezinswoning;
• ca. 70% van de woningen zal gerealiseerd worden in de vrije sector en ca. 30% in de sociale sector;
• de Noorder Allee en Tilburgseweg worden aangemerkt als hoofdstructuur (50km/uur), overige wegen hebben
een directe ontsluitingsfunctie;
• de parkeernorm bedraagt 1,5 parkeerplaats per woning.
13

14
Autoverkeer (boven) en fietsverkeer (onder) Landgoed
Driessen uit het Ontwikkelingsplan (december 1997)

2 Ruimtelijk en functioneel kader
Parkeren (boven) en groenstructuur (onder) Landgoed
Driessen uit het Ontwikkelingsplan (december 1997)
15

3 Nota van Uitgangspunten

Wijzigingen ten opzichte van het Ontwikkelingsplan
1. Doortrekken van het Groene Venster
1. Doortrekken van het Groene Venster
2. 2. Theehuis Theehuis(thans komt aan Boekenbal) het Groene Venster komt aan te liggen het Groene Venster te liggen
3.
Geen achterstraten met met parkeren, parkeren, maar voor maar de voor auto toegankelijke
de auto toegankelijke
woonstraten en parkeerkoffers
4.
Verplaatsen knip knip en koppelen en koppelen van oostelijke van oostelijke en westelijk en westelijke verkeersstructuur
5. Doorbreken verkeersstructuur liniaire structuur, eengezinswoningen in plaats van appartementen
5. Doorbreken lineaire structuur, eengezinswoningen in plaats van
appartementen
P P P
P
3
P
5
1
P
P
2
P
P
4
18

3 Nota van Uitgangspunten
3.1 Algemeen
Als voorbereiding op de nadere uitwerking door ingeschakelde marktpartijen is het ontwikkelingsplan uitgewerkt
en verfijnd in een basis-verkavelingsplan. Daarbij dient opgemerkt te worden dat het ontwikkelingsplan, daterend
uit 1997, slechts hoofdlijnen weergeeft en beschouwd moet worden als een richtinggevende inspiratiebron.
De ruimtelijke structuur van de verkaveling sluit uiteraard ook aan op het bepaalde in het bestemmingsplan.
De capaciteit van het deelgebied bedraagt circa 480 woningen. Om duidelijk te stellen welke keuzes er in het
Ontwikkelingsplan zijn gemaakt en welke in het basis-verkavelingsplan zal hier eerst worden ingegaan op de vraag
welke wijzigingen ten opzichte van het Ontwikkelingsplan zijn doorgevoerd.
Wijzigingen ten opzichte van het Ontwikkelingsplan
In de nadere uitwerking van het basis-verkavelingsplan is een aantal belangrijke wijzigingen ten opzichte van
het oorspronkelijke Ontwikkelingsplan doorgevoerd. Een eerste, zeer in het oog springende, verandering is het
doortrekken van het Groene Venster in de Bibliotheek. Dit Groene Venster, dat in de oorspronkelijke plannen ten
noorden van de Bibliotheek eindigde, steekt nu geheel door tot aan de zuidelijke wadi. Als gevolg hiervan doet zich
de mogelijkheid voor om het object (in het ontwikkelingsplan aangeduid als het Theehuis) aan dit Groene Venster te
leggen. Op deze manier vormt dit een element in een reeks van bijzondere objecten aan deze groene lob.
Een andere belangrijke wijziging vormt de manier waarop er binnen de Bibliotheek geparkeerd wordt. In het
Ontwikkelingsplan werd voorgesteld om dit in aparte parkeerhoven aan de achterzijde van de woonkavels te
laten plaatsvinden. Zorgen over de ruimtelijke kwaliteit van deze hoven, de gevolgen voor de levendigheid van
de woonstraten en de extra verharding en ruimtegebruik die de parkeerstraten met zich mee zouden brengen,
hebben doen besluiten van dergelijke straten af te zien. Als alternatief hiervoor worden de woonstraten voor de
auto toegankelijk en wordt er overwegend in parkeerkoffers geparkeerd. Op deze manier wordt toch voldaan aan
het streven om parkeren zoveel mogelijk uit het straatbeeld te houden. De parkeernorm voor de Bibliotheek is ten
opzicht van het Ontwikkelingsplan verhoogd van 1,5 naar 1,8. Bij de nadere uitwerking dient aandacht te worden
besteed aan de veiligheid van de parkeerkoffers. Een goede verlichting en voldoende sociale controle door zicht
vanuit de woningen op de parkeerkoffers kunnen hieraan een belangrijke bijdrage leveren.
Ook in de opzet van de verkeersstructuur treed een verandering op. In het Ontwikkelingsplan is niet alleen een knip
gelegen tussen de oostelijke en de westelijke deel van de Bibliotheek, maar ook ten noorden van de meest zuidelijk
gelegen wadi. In deze nota wordt voorgesteld om de woningen aan deze wadi verkeerstechnisch bij de Bibliotheek
te betrekken. De knip is aan Achter de Hoven gelegen. Dit maakt het mogelijk om hier het oostelijk en het westelijk
deel van de Bibliotheek op een informele wijze met elkaar te verbinden. Voor vluchtroutes bij eventuele calamiteiten
is dit van essentieel belang. Aan deze zuidelijke wadi treed nog een verandering op. Deze in het Ontwikkelingsplan
rechte oost-west georiënteerde wadi maakt zich aan de zuidzijde los van de strenge orthogonale structuur van de
Bibliotheek en vormt een ontspannen overgang naar het lint van Sprang.
19

20
Principe De Bibliotheek

3 Nota van Uitgangspunten
De laatste wijziging ten opzichte van het Ontwikkelingsplan betreft de lineaire structuur ten noorden van de
middelste wadi (in het Ontwikkelingsplan aangeduid als het Aquaduct). In verband met de aansluiting op de vraag
van de woningmarkt zullen er in dit element in plaats van appartementen eengezinswoningen worden gerealiseerd.
Ter plaatse van de woonstraten en het Groene Venster zal het element worden doorbroken. Hierdoor is het niet
langer een fysieke eenheid. Dit neemt echter niet weg dat het in de beleving en de vormgeving wel degelijk een
eenheid zal moeten blijven en dat deze structuur een zeer duidelijke begeleiding van de wadi vormt.
Principe van de Bibliotheek
Na de wijziging ten opzichte van het Ontwikkelingsplan besproken te hebben, zijn we toegekomen aan de
hoofdopzet, ofwel het principe, van de Bibliotheek. Twee uitgangspunten staan aan de basis van dit principe:
• de metafoor van een bibliotheek met kasten en boeken;
• het zichtbaar maken van afvoer en infiltratie van regenwater.
Het eerste uitgangspunt leidt tot een sterke orthogonale structuur van de Bibliotheek. De hoofdopzet wordt
bepaald door strenge noord-zuid en oost-west georiënteerde ruimten en bebouwing. Een dergelijke structuur
past bovendien goed in het eveneens sterk orthogonale karakter van de structuur van Waalwijk. De metafoor van
een bibliotheek komt in de architectuur van de bebouwing tot uitdrukking door de vaak verticale oriëntatie van de
individuele woningen waarin de verbeelding van boeken een leidende rol speelt. Hierop zal in de beschrijving van de
deelgebieden en beeldkwaliteit nader worden ingegaan.
Het uitgangspunt van het zichtbaar maken van afvoer en infiltratie van regenwater leidt in eerste instantie tot
een zeer prominente plaats voor wadi’s. Niet alleen de grote wadi’s in de hoofdstructuur, maar ook de kleinere
in de woonstraten, maken bewoners en bezoekers ervan bewust dat hier verantwoord wordt omgegaan met het
hemelwater. In de architectuur wordt nadrukkelijk gestreefd naar een beeld waaruit een verantwoorde manier
van het verwerken van (hemel)water blijkt. Hierover zal meer worden gezegd in de komende paragrafen en
hoofdstukken.
Naast de orthogonale structuur en de zeer prominente aanwezigheid van wadi’s spelen het Groene Venster en de
hieraan gelegen bijzondere elementen letterlijk en figuurlijk een centrale rol in de Bibliotheek. Mede hierdoor is de
Bibliotheek op een vanzelfsprekende manier verbonden met de andere gebieden in Landgoed Driessen en met het
ten noorden ervan gelegen landschap. Het Groene Venster vormt bovendien een verbinding tussen de oost-west
georiënteerde wadi’s. Tevens ligt hier de belangrijkste fietsroute van de Bibliotheek. Deze verbindt de fietsroute van
de Oudestraat met het lint van Sprang.
In de verkeersstructuur is gebruik gemaakt van een knip tussen het oost en het west gelegen deel van de
Bibliotheek. Dit voorkomt onnodige doorgaande verkeersbewegingen. Bovendien zal de centrale fietsroute hierdoor
zo min mogelijk door auto’s worden gekruist.
Het laatste essentiële punt binnen het principe van de Bibliotheek is de gelijkmatige overgang van de
bebouwingsstructuur in zuidelijke richting. Naar het zuiden wordt de bebouwing steeds opener, fijnmaziger en
gefragmenteerder.
21

3 Nota van Uitgangspunten
Deelgebieden
De verkaveling is vooral het resultaat van het streven naar een heldere ruimtelijke en functionele structuur (naar
bebouwing, groen, verkeer en inrichting van de openbare ruimte) met een duidelijke indeling in deelgebieden.
Allereerst worden een tweetal deelgebieden benoemd die geen onderdelen zijn van de Bibliotheek:
• het Juweel;
• de Pergola.
Het Juweel (fragment van De Villa, deelgebied B) is een vrijliggend element, dat onderdeel vormt van een reeks
objecten aan het Groene Venster. Het gebouw krijgt een overwegend publieke functie en dient van alle zijden
interessant te zijn. De Pergola (fragment van Het Lommerrijk) wordt gevormd door een reeks met vrijstaande
woningen die onderling met elkaar verbonden zijn.
Binnen de Bibliotheek wordt onderscheid gemaakt tussen:
• de Bovenkast;
• de Onderkast;
• de Warande;
• de Nieuwe Hoven.
De Bovenkast en de Onderkast van de Bibliotheek kenmerken zich door een heldere orthogonale (kasten)structuur.
Hier presenteren zich rijwoningen aan groene woonstraten. De Onderkast onderscheidt zich van de Bovenkast
door een opener en fijnmaziger bebouwingsstructuur. Binnen de Bovenkast en de Onderkast zijn enkele bijzondere
elementen te onderscheiden. Hierop zal in de nadere beschrijving van de deelgebieden in paragraaf 3.3 worden
ingegaan.
In de overgang naar Sprang onttrekt de bebouwing zich aan de kastenstructuur. Aan de oostkant van de Bibliotheek
wordt de overgang naar Sprang gevormd door de Warande. Dit deelgebied bestaat uit dubbelzijdig ontsloten
geschakelde woningen. In de overgang naar het zuidelijk gelegen lint van Sprang liggen de vrije kavels van de
Nieuwe Hoven. Deze kavels variëren sterk in omvang, maar zijn in ieder geval ruim genoeg voor grote vrijstaande
woningen.
De indeling in deelgebieden is zodanig gekozen dat daarmee stedenbouw en architectuur in elkaars verlengde
komen te liggen waardoor sprake is van structuurversterking. Voor een korte beschrijving daarvan wordt verwezen
naar paragraaf 3.3.
23

24
Gedeeltelijk verdiept

3 Nota van Uitgangspunten
Groenstructuur
De groenstructuur in de Bibliotheek wordt bepaald door:
• het Groene Venster dat vanuit het bestaande landschap in het noorden het deelgebied in steekt;
• een drietal wadi’s die in oost-west richting structuur geven. Hiervan zijn er twee onderdeel van wadi’s die
doorlopen tot in andere deelgebieden;
• wadi’s langs ontsluitingswegen;
• wadi’s in woonstraten.
Verkeersstructuur
Autoverkeer
De Bibliotheek heeft twee ontsluitingswegen die aantakken op de hoofdontsluitingsroute van Landgoed Driessen (de
Noorder Allee en de Oprijlaan). Beide wegen bieden toegang tot slechts één helft van de Bibliotheek doordat een
centraal gelegen knip doorgaand verkeer tussen het oostelijk en het westelijk deel van het plangebied nagenoeg
voorkomt. Een viertal verkeerslussen maakt rondrijden mogelijk. Deze lussen bieden verder toegang tot de
verschillende woonstraten waar de parkeerkoffers zijn gelegen. In verband met vluchtmogelijkheden bij calamiteiten
is aan de zuidkant van het plangebied (ten zuiden van de meest zuidelijk gelegen wadi) een weg tussen het oostelijk
en westelijk deel doorgetrokken. Voor de auto zijn er geen directe verbindingen tussen de Bibliotheek en Sprang
Capelle.
Parkeren
Als parkeernorm wordt uitgegaan van 1,8 parkeerplaats per woning. Hiervan dient in principe 1,0 parkeerplaats
op eigen terrein te zijn en wordt er voor bezoekers voorzien in minimaal 0,3 parkeerplaats in het openbaar gebied
(in de woonstraten wordt hiervan afgeweken en krijgt een groot deel van de auto’s zijn plaats in één van de
openbare parkeerkoffers). De overige 0,5 parkeerplaats kan zowel op eigen terrein, in een parkeerkoffer als in
het openbaar gebied zijn. De auto is, mede ook omdat de koffers van de straat worden gescheiden door hagen,
begroeide hekwerken of poorten, niet dominant in het straatbeeld. Parkeren in het openbaar gebied betreft
overwegend langsparkeren. Alleen bij elke bijzondere elementen in de Bovenkast en de Onderkast is er ruimte voor
dwarsparkeren.
25

3 Nota van Uitgangspunten
Langzaam verkeer
De fiets speelt een belangrijke rol in Landgoed Driessen. Het beleid is erop gericht het autogebruik te ontmoedigen,
zeker waar het verplaatsingen binnen de wijk zelf betreft. Een fijnmazige interne fietsstructuur met goede
aansluitingen op het lokale fietspadennet moet dit als positieve maatregel mede bevorderen. Een vrijliggend oostwest
georiënteerd fietspad verbindt de Bibliotheek met het Lommerrijk en de Orangerie. Verreweg de belangrijkste
fietsontsluiting van de Bibliotheek is echter het vrijliggende noord-zuid georiënteerde fietspad. Deze verticale
as verbindt de Oprijlaan en de Oudestraat (deze zal deels worden omgevormd tot een autovrij fietspad) met het
historische lint van Sprang. Dit vrijliggende tweerichtingsfietspad mondt uit in het deelgebied de Nieuwe Hoven waar
vanaf het bestaande lint via twee aansluitpunten bereikbaar zal zijn. De Oprijlaan en de Oudestraat bieden toegang
tot de andere deelgebieden van Landgoed Driessen. Vanaf deze belangrijke routes zijn er voor de fietser bovendien
een tweetal verbindingen met Waalwijk. Vanaf de Oudestraat kan men vanuit de noord-oost hoek van Landgoed
Driessen Waalwijk bereiken. Hiernaast biedt de Oprijlaan de fietser via de Noorder Allee en het in de toekomst aan
te passen knooppunt Noorder Allee/N261 toegang tot de rest van de stad.
Openbaar vervoer
De buslijn loopt vanaf de N261 in westelijke richting over de Noorder Allee en de Oprijlaan in deelgebied de Villa.
Aan het einde van de Oprijlaan loopt de buslijn samen met een langzaam verkeersroute onder het poortgebouw
door over een toekomstig autovrije route door de rest van Landgoed Driessen in westelijke richting. De loopafstand
van het hart van de Bibliotheek naar de halte in De Villa bedraagt ongeveer 500 meter. In de toekomst zal er een
halte op een kortere loopafstand (ongeveer 300 meter) worden geplaatst.
27

3 Nota van Uitgangspunten
3.2 Actuele woningbehoefte
Ten behoeve van de Regio Waalboss (de streekplanaanduiding voor het stedelijke gebied Waalwijk – ’s-
Hertogenbosch – Oss) en de aangrenzende landelijke regio heeft Bureau Onderzoek & Statistiek van de gemeente
’s-Hertogenbosch de Woningmarktmonitor 2004 – 2006 opgesteld. Dit rapport bevat de meest actuele gegevens
omtrent de woningmarkt in de regio Waalboss, inclusief Waalwijk. Binnen die regio vormen Waalwijk, Heusden
(m.n. kern Drunen) en Loon op Zand (m.n. kern Kaatsheuvel) een subregionale woningmarkt met Waalwijk als
centrumgemeente.
Geconstateerd wordt dat in de hele regio in de afgelopen vier jaren iets meer dan de helft van de
woningbouwtaakstelling gerealiseerd is. Er moeten daarom meer woningen worden gebouwd om niet verder
achterop te raken.
Onder de woningvragers vormen starters en senioren specifieke aandachtgroepen omdat hun aantal toeneemt en
voor hen onvoldoende - , respectievelijk onvoldoende geschikt woningaanbod aanwezig is.
Nog steeds zijn er te weinig huurwoningen, ook voor starters beschikbaar. Naast het bouwen van nieuwe
huurwoningen ontstaat meer huuraanbod door bevordering van de doorstroming van huur – naar koopsector.
Hoewel het aanbod starterswoningen de afgelopen jaren wel wat is toegenomen, bestaat er nog een grote behoefte
aan starterswoningen. Daarbij wordt gesignaleerd dat ook met name starters uit Heusden en Loon op Zand naar
Waalwijk verhuizen.
Bevolkingsprognoses wijzen uit dat het aantal potentiële starters nog zal toenemen, maar in Waalwijk houdt die
ontwikkeling gelijke tred met de bevolkingsontwikkeling. Toename van het aantal starters ligt wel in de lijn van de
verwachting, omdat een groot deel van hen de woningmarkt als alleenstaande zal betreden.
Starters profiteren van verruiming van het aanbod huurwoningen. Daardoor komen direct en indirect (doorstroming)
huurwoningen voor hen beschikbaar. Op de koopwoningenmarkt zijn starters het meest gebaat met betaalbare
koopwoningen in de prijsklasse tot € 215.000.
Het aandeel senioren – de vergrijzing- zal komende jaren verder toenemen. Hiermee moet in het
woningbouwprogramma dan ook rekening worden gehouden.
Van senioren is echter bekend dat zij liefst zolang mogelijk in hun eigen huis willen blijven wonen. Als ze verhuizen
vertrekken ze meestal naar een huurwoning. De meeste senioren gaan dan kleiner wonen en kiezen daarbij steeds
vaker voor een appartement met meer woonoppervlak. Door de verdergaande vergrijzing zullen steeds meer
senioren verhuizen. Deze doorstroming leidt tot een bovengemiddeld aanbod van grotere en duurdere woningen.
Met het aanbod van duurdere koopappartementen wordt onder meer in Waalwijk ruimschoots voldaan aan de lokale
vraag naar duurdere koopappartementen. Daarom dient de aandacht nu meer gericht te worden op de bouw van
grondgebonden woningen.
29

3 Nota van Uitgangspunten
Het woningbouwprogramma voor Landgoed Driessen maakt deel uit van het totale woningbouwprogramma voor
de gemeente Waalwijk. Onderdeel daarvan vormen de prestatie afspraken die met de woningbouwcorporaties zijn
gemaakt. Voorts heeft het college van Waalwijk de ambitie uitgesproken om 1/3 van de woningbouw in de sociale
sector te realiseren. Daarnaast dient -- overeenkomstig de aanbeveling in de woningmarktmonitor 2004-2006 -- het
bouwtempo zo mogelijk te worden versneld.
De plancapaciteit in ‘de Bibliotheek’ bedraagt ongeveer 480 woningen.
Rekeninghoudend met voornoemde aanbevelingen, afspraken en ambitie leidt dit tot het navolgende
woningbouwprogramma:
Sociale sector:
woningen met een huurprijs van max. € 475 1 voor een- en tweepersoonshuishoudens en max. € 605 overig en
koopprijzen tot € 170.000 1 v.o.n.:
33 1/3 % woningbouw in de sociale sector leidt tot ca. 160 woningen in deze categorie. Conform prestatie afspraken
met woningbouwcorporaties en afspraken t.b.v. Collectief Particulier Opdrachtgeverschap met de vereniging
Jongerenhuisvesting Waalwijk (JHW) en Casade Woondiensten als volgt te verdelen:
- 61 woningen voor starters ) volgens prestatie afspraken
- 49 woningen voor senioren ) volgens prestatie afspraken
- 50 overige sociale woningen2
---------------
160 sociale woningen
Marktsector:
66 2/3 % woningbouw in de marktsector leidt tot ca. 320 woningen in deze categorie waarvan:
-160 betaalbare woningen ( ca. € 215.000, maximaal € 250.000)
-160 woningen in de duurdere prijsklassen ( > € 250.000)
----------------
320 marktwoningen
Het aandeel seniorenwoningen hierin wordt voorshands niet verder gekwantificeerd. Enerzijds omdat in het plandeel
het Koetshuis specifiek voor ouderen ca. 180 woningen/appartementen in de huursector gerealiseerd worden,
waarvan 2/3 in de sociale sector en 1/3 in de marktsector, en anderzijds omdat binnen het totaal aantal te bouwen
woningen in ‘de Bibliotheek’ woningen gerealiseerd zullen worden die qua toegankelijkheid en indeling mede
geschikt zijn voor huisvesting voor senioren.
1 alle genoemde huur- en koopprijzen betreffen prijspeil 2006
2 Deze woningen kunnen ook in de marktsector gerealiseerd worden bij v.o.n. koopprijs tot € 170.000,---
31

32
Verkavelingsplan

3 Nota van Uitgangspunten
3.3 Structuurversterkende onderdelen
In paragraaf 3.1 zijn de indelingen van deelgebieden aangegeven. Hiermee heeft tevens de benoeming van de
structuurversterkende onderdelen plaatsgevonden. Eerst zal echter de hoofdstructuur van de gehele Bibliotheek
worden besproken.
Algemeen
De Bibliotheek kent zowel in noord-zuid als in oost-west richting een strenge hoofdstructuur. In noord-zuid richting
wordt deze structuur in belangrijke mate bepaald door de richting van de bebouwing, in oost-west richting zijn een
drietal wadi’s de structurerende elementen.
Een belangrijk aspect van de Bibliotheek is het zichtbaar maken van afvoer en infiltratie van regenwater. Ruimtelijk
en architectonisch is de Bibliotheek daardoor een manifest; het geweten van het Ontwikkelingsplan. Brede wadi’s,
die de noord-zuid structuur als lange lijnen van oost naar west doorsnijden, zijn dynamische groene oases van de
loop van het water. Deze groene stroken zijn ruimtelijk verbindend en soms gelegen op een zichtlijn: bijvoorbeeld de
kerktoren van Sprang. Langs een aantal van deze wadi’s zijn vrijliggende fietspaden gelegd. Ook in de woonstraten
en langs ontsluitingswegen zijn wadi’s gelegen. Op deze manier wordt het groene en waterverantwoorde karakter
van de wijk tot bij de woning voelbaar.
Enigszins los van de hoofdstructuur steekt de brede groene strook, het Groene Venster genaamd, vanuit het
noorden centraal het deelgebied in. Langs dit oriënterende element, dat een essentieel onderdeel vormt van de
hoofdstructuur van Landgoed Driessen, ligt een vrijliggend fietspad dat het lint van Sprang met de nieuwe wijk
verbindt.
De woningen in de Bibliotheek presenteren zich als kaften van boeken in een kast. Soms als delen van een
encyclopedie, streng en chique, soms als een reeks kinderboeken met een vrolijke veelkleurige stofomslag. De
woningen zijn afwisselend breed, smal, groot, klein, maar hebben allen een verticale gevelopbouw. Sommige rijen
woningen springen iets naar voren of zijn juist iets terug gelegen. Binnen het strakke stramien van de Bibliotheek
geeft dit een afwisselend en speels straatbeeld waarin ook voor de openbare ruimte voldoende aanleidingen zijn
om naar variatie te zoeken. Omdat het parkeren in deze straten overwegend in parkeerkoffers plaatsvindt, speelt
de auto geen dominante rol in het straatbeeld. Hierdoor is er voldoende ruimte om te spelen en zijn de straten
aangename verblijfsgebieden.
Naar het zuiden toe wordt de noord-zuid structuur van de Bibliotheek steeds opener en fijnmaziger totdat aan Achter
de Hoven het stramien volledig verdwenen is. De dorpse sfeer, maat en schaal van vrijstaande bebouwing op diepe
kavels aansluitend op het lint wordt hier voortgezet. Achter de Hoven is een eigen wereld, informeel en erfachtig.
33

De Leeswand
Twee-onder-een-kapwoningen
aan het Groene Venster
34

3 Nota van Uitgangspunten
De Bovenkast
Het deelgebied de Bovenkast ligt in het noordelijk deel van de Bibliotheek. In aansluiting op de stedelijke Villa is de
vormgeving van de Bovenkast tamelijk hard. De heldere orthogonale structuur van de Bibliotheek komt hierdoor hier
het sterkste naar voren. De woningen in de Bovenkast presenteren zich aan de eveneens noord-zuid georiënteerde
groene woonstraten of wadi’s. De woningen aan deze openbare ruimten vormen tezamen een aaneengesloten wand
die af en toe verspringt. De verticale geleding van de gevels zorgt ervoor dat iedere woning duidelijk individueel
herkenbaar is.
Aan westzijde van het Groene Venster wordt gebruik gemaakt van een bijzonder woningtype. Twee-onder-eenkapwoningen,
vrij gelegen in het groen, begeleiden het Groene Venster en bieden vanaf de erachter gelegen weg
zicht op het groen. Een bijzondere lineaire structuur, de Leeswand, vormt de begeleiding van de centrale oost-west
georiënteerde wadi. Deze langgerekte bebouwingstrook is, afwijkend van de noord-zuid georiënteerde bebouwing,
een uitzonderlijk structurerend element. Ook de woningen in deze Leeswand van zijn een uitzonderlijk type.
Parkeren op eigen erf en een achtertuin aan de openbare wadi zijn het gevolg van hun bijzondere ligging. Omdat de
achtertuinen aan de wadi gelegen zijn, vormt het beheersbaar maken van het beeld vanuit de wadi en het bieden
van privacy aan de bewoners een uitdaging. Hierop is beantwoord door de tuinen verhoogd te leggen ten opzichte
van de wadi. Als gevolg hiervan is de zichtrelatie overwegend eenzijdig geworden. Vanuit de tuinen is er zicht op
de wadi, maar andersom is deze relatie in mindere mate aanwezig. Op deze manier kan optimaal geprofiteerd
worden van de beleving die de wadi biedt zonder nadeel te ondervinden van beperking van privacy van wonen
aan een openbaar gebied. Ook wordt zodoende de invloed van bewoners op het beeld aan de wadi beperkt. Het
parkeren van de Leeswand vindt halfverdiept binnen de woningen plaats. Op deze manier zijn geparkeerde auto’s
niet dominant in het straatbeeld. De langgerekte Leeswand wordt onderbroken door het Groene Venster en de
verschillende woonstraten. Om de Leeswand een zekere dynamiek te geven (zoals het oorspronkelijke idee van de
Aquaduct in de Ontwikkelingsvisie) zal het hemelwater bloksgewijs worden
verzameld en door middel van spuwers en/of watervallen op een zichtbare
wijze naar de wadi afwateren. Door in de vormgeving van het gebouw
gebruik te maken van teksten wordt een relatie gelegd met de metafoor
van de Bibliotheek.
1
2
De Bovenkast met twee-onder-eenkapwoningen
(1) en de Leeswand (2)
35

Patio-woningen
Het Boekenbal
36

3 Nota van Uitgangspunten
De Onderkast
De Onderkast maakt evenals de Bovenkast onderdeel uit van de heldere orthogonale structuur van de Bibliotheek.
De woningen presenteren zich als afwisselende kaften van boeken aan de groene woonstraten en wadi’s. De
verticale geleding zorgt ervoor dat iedere woning duidelijk individueel herkenbaar is. In de Onderkast wordt de
bebouwingsstructuur ten opzichte van de Bovenkast opener en fijnmaziger. Hierdoor zijn de woningrijen korter en
komen er meer informele ruimten en zijtuinen voor dan in de Bovenkast.
Het Boekenbal is het centraal gelegen feestelijk middelpunt van de Bibliotheek. In de literaire wereld is het
boekenbal het jaarlijks terugkerend evenement waarop schrijvers zich even aan de discipline van alledag onttrekken.
In het Boekenbal mag het dan ook allemaal wat losser, vrolijker en speelser dan in de rest van de Bibliotheek. Het
is de laatste in een reeks van unieke objecten aan het Groene Venster en onttrekt zich door zijn geknikte vorm aan
het strenge stramien van de kasten. Als object dient het Boekenbal eenheid uit te stralen. Hierbinnen is ruimte voor
het geven van uitdrukking aan de individuele woningen. Parkeerkoffers of parkeren rondom het element is vanuit
het nagestreefde beeld niet wenselijk. Parkeren vindt daarom binnen het blok plaats in een parkachtige omgeving.
De afzonderlijke achtertuinen van de woningen zijn aan deze ruimte gelegen. De voorkant van de woningen ligt aan
het groen en wordt gevormd door een rondlopend voetpad. Het Boekenbal leent zich goed voor Collectief Particulier
Opdrachtgeverschap (CPO). Dit is een vorm van sociale projectontwikkeling waarbij toekomstige bewoners
gezamenlijk opdrachtgever zijn voor hun eigen nieuwbouwproject. Zij kunnen in een vroeg stadium meebepalen wat
en hoe er gebouwd gaat worden. Het is van belang dat dit collectieve element in het beeld van de architectuur tot
uitdrukking wordt gebracht. Aan de zuidkant van de Onderkast zijn patiowoningen gelegen. Langs de wadi zijn deze
woningen op de wadi gericht. De noordelijk gelegen patiowoningen hebben een meer introvert karakter. De wadi’s
in de woonstraten van de Onderkast lopen tussen de patiowoningen door en wateren af op de zuidelijke oost-west
georiënteerde wadi.
1
2
De Onderkast met het Boekenbal (1) en
de patio-woningen (2)
37

Appartementencomplex
Vrije kavels
De Pergola
De Warande
38

3 Nota van Uitgangspunten
De Pergola
De westelijke ontsluitingsweg van de Bibliotheek wordt aan de westzijde begeleid door een lange rij van
geschakelde woningen die onderling met elkaar verbonden zijn. In beeld roept deze bebouwingsstrook hierdoor het
idee op van een pergola. Hoewel de verticaliteit van de bebouwing aansluit bij de Bibliotheek vormt de Pergola een
duidelijke zelfstandige eenheid. Terwijl de bebouwing in de Bovenkast verschilt van die van de Onderkast blijft de
begeleiding van de Pergola constant hetzelfde.
De Warande
In de Warande, in de richting van het oostelijke gelegen deel van Sprang, wordt een bijzondere variant op de tweeonder-een-kapwoning
toegepast, welke zijn geschakeld om de garages. Deze typologie biedt aan beide kanten van
de bebouwingsstrook voorkanten naar het openbaar gebied. De woningen hebben een ruime achtertuin. Naast deze
bebouwingsstrook kent de Warande, in aansluiting op het reeds bestaande buurtje van Sprang, een aantal vrije
kavels. Met deze kavels wordt de bestaande structuur van Sprang afgemaakt. Het beeld van de bebouwing dient
zich hier dan ook naar te voegen en de kavels zullen met individuele architectuur worden ingevuld. Aan de oostelijke
beëindiging van centrale wadi komt een kleinschalig appartementencomplex, bestaande uit twee identieke schijven
aan weerszijden van de centrale wadi. Dit homogene gebouw vormt tevens een schakel in de overgang naar de
bebouwing van Sprang.
1
2
De Pergola
De Warande met de twee-ondereen-kapwoningen
(1) en het
appartementencomplex (2)
39

Bouwenveloppe
Alzijdigheid
40

3 Nota van Uitgangspunten
Het Juweel
Het Juweel vormt, evenals het Boekenbal, een zelfstandig element in een reeks van objecten aan het Groene
Venster. Het Juweel heeft echter, in tegenstelling tot het Boekenbal, een publieke functie. Hierin zullen onderwijs
en een multifunctionele kind-gerichte accomodatie een centrale rol spelen. Deze functie en ruimtelijke ligging
maakt het wenselijk dat het gebouw een open karakter naar zijn omgeving heeft. Het Juweel moet vrij in de ruimte
gelegen zijn. Om hiervoor te zorgen is het niet toegestaan om tot de randen van het kavel te bouwen, maar moet de
bebouwing binnen een bouwenveloppe blijven. Deze enveloppe wordt gevormd door aan de westzijde ca. 50 meter
te reserveren ten behoeve van het Groene Venster en aan de noord-, oost- en zuidzijde respectievelijk 20, 20 en 15
meter ‘open’ ruimte te respecteren. Aan de west- en noordzijde zal de ruimte buiten de enveloppe een overwegend
groen karakter krijgen. Aan de oost- en (in mindere mate) aan de zuidzijde worden grote delen van deze ruimte
voor parkeren gereserveerd. Zijn vrije ligging in de ruimte nodigt uit tot een gebouw van alle zijden interessant is.
Achterkanten zijn niet gewenst. De korrelgrootte van het Juweel moet aansluiten bij de bebouwing in de omgeving.
Bovendien moeten de verschillende programmatische onderdelen van het Juweel tot uitdrukking komen in de
vormgeving van het gebouw zonder dat dit de eenheid van het gebouw aantast. Het Juweel is uitstekend met de
fiets bereikbaar. Drie vrijliggende fietsroutes komen er bij elkaar. Het parkeren voor de fiets zal aan de zuidzijde
van het Juweel plaatsvinden, geïntegreerd in het gebouw of in de inrichting van de buitenruimte. Naast zijn publieke
functie zal er in het Juweel tevens een bescheiden woonprogramma worden gerealiseerd. Dit zou als een duidelijk
herkenbaar element aan het Groene Venster kunnen worden vormgegeven. Verder wordt er in het Juweel naar
gestreefd zoveel mogelijk gebruik te maken van dubbel grondgebruik. Onderdeel hiervan vormt de wens om op het
Juweel vegetatiedaken toe te passen. Verantwoord omgaan met water heeft hier niet alleen een ecologische, maar
ook een sterke educatieve functie. In relatie met de metafoor van de Biblitoheek kunnen ook teksten op en rond het
gebouw bijdragen aan het educatieve karakter van het Juweel.
Het Juweel
41

3 Nota van Uitgangspunten
De Nieuwe Hoven
De overgang naar het zuidelijk gelegen deel van Sprang wordt gevormd door de Nieuwe Hoven. In dit gebied, dat
bestaat uit een mix van vrijstaande en twee-onder-een-kapwoningen, is ruimte voor veel variatie in vorm en beeld.
In de bebouwing aan Achter de Hoven kan wellicht een deel welstandsvrij worden gebouwd. Bij de bebouwing
aan de meest zuidelijke wadi, naar de Bibliotheek toe, is de vrijheid iets beperkter en zoekt de bebouwing door het
kleurgebruik op een ontspannen manier aansluiting bij de Onderkast aan de overzijde van de wadi.
De Nieuwe Hoven
43

3 Nota van Uitgangspunten
3.4 Hoofdlijnen maatvoering van gebouwen
Algemeen
In de Bibliotheek mag bebouwing tot vier lagen plaatsvinden. Er zal echter overwegend gebouwd worden in
twee of drie bouwlagen, in sommige gevallen met een kap. Afbeeldingen of impressies zijn indicatief, dienen als
inspiratiebron en geven het ambitieniveau aan.
De Bovenkast
De meeste woningen die samen de Bovenkast vormen hebben een hoogte van twee of drie bouwlagen. De
beukmaten kunnen varieëren van ca. 5,40 tot ca. 7,20 meter. Op de hoeken van de woningrijen komen bijzondere
woningtypen voor en zijn accenten denkbaar in een grotere hoogte. Ook aan westzijde van het Groene Venster
wordt gebruik gemaakt van een bijzonder woningtype. Twee-onder-een-kapwoningen, vrij gelegen in het groen,
begeleiden het Groene Venster en bieden vanaf de erachter gelegen weg zicht op het groen. De Leeswand
vormt, met een hoogte van vier bouwlagen, een robuuste wand die de wadi een sterke begeleiding geeft. De
bebouwingshoogte in de Bibliotheek mag nergens hoger zijn dan de vier bouwlagen van de Leeswand. Dit vormt
dus ook de maximumhoogte van de hoogteaccenten in de Bovenkast en de twee-onder-een-kapwoningen aan het
Groene Venster. Het kleurgebruik in de Bovenkast wordt beperkt tot de kleuren binnen het spectrum crème, geel,
grijs, bruin, paars en zwart. Het gebruik van deze kleuren moet uitdrukking geven aan het ingetogen karakter van
dit deelgebied. De Leeswand krijgt een lichte kleur (oker geel) in relatie tot de groene wadi en de Onderkast. De
kapvormen in de Bovenkast zijn beperkt tot platte daken en lessenaarsdaken.
De Onderkast
Ook in de Onderkast hebben de meeste woningen een hoogte van twee of drie bouwlagen en kunnen beukmaten
variëren van ca. 5,40 tot ca. 7,20 meter. In de Onderkast is echter sprake van een meer uitbundig kleurgebruik. Er
wordt gebruik gemaakt van kleuren binnen het spectrum wit, crème, geel, roze, oranje en rood. De kapvormen zijn
voor dit deelgebied zijn lessenaars-, zadel- en tentdaken. Zoals eerder opgemerkt is de bebouwing in de Onderkast
opener en fijnmaziger dan in het deelgebied ten noorden ervan. Samen met het gebruik van kleuren en dakvormen
krijgt de Onderkast daardoor een meer informeel karakter. Het Boekenbal ontrekt zich, als uitzonderlijk vrijliggend
element, aan het strenge stramien van de kasten. Qua hoogte zoekt het er echter wel degelijk aansluiting bij. De
woningen in het Boekenbal hebben een hoogte van twee bouwlagen. Zowel platte daken als zadeldaken zijn hier
mogelijk. De kleur van het Boekenbal varieert van crème wit tot licht grijs. Aan de zuidkant van de Onderkast
bevinden zich de patio-woningen. Deze woningen vormen de laatste overgang in de richting van de vrije kavels van
de Nieuwe Hoven. Zij hebben één basislaag met een mogelijk gedeeltelijke toevoeging van een kap of een extra
laag met kap.
45

3 Nota van Uitgangspunten
De Pergola
De geschakelde woningen van de Pergola hebben een beukmaat van ca. 7,20 meter en een hoogte van drie
bouwlagen zonder kap. De woningen van de Pergola vormen, mede door hun onderlinge verbinding, langs de
gehele lengte van de westelijke buurtontsluitingsweg een duidelijke eenheid. De Pergola wordt uitgevoerd in een
donkere aarde bruine tint.
Het Juweel
Voor een goede inpassing is het van belang dat het Juweel qua korrelgrootte aansluit bij de bebouwing in de
omgeving. Ook is het gewenst om de verschillende onderdelen van het Juweel een eigen identiteit te geven.
De afzonderlijke identiteiten dienen echter nadrukkelijk een eenheid te vormen. De bebouwingshoogte van de
voorzieningen van het Juweel is twee bouwlagen, met incidenteel een derde laag. Wonen in het Juweel kan een
hoogte van maximaal vijf bouwlagen krijgen. In het Juweel moet sprake zijn van een bijzonder materiaal- en
kleurgebruik. Wat dit zal moeten zijn, wordt niet vastgelegd.
De Warande
De bijzondere twee-onder-een-kapwoningen aan de oostelijke buurtontsluitingsweg hebben een beukmaat van
ca. 7,20 meter en een hoogte van twee bouwlagen met een puntdak of lessenaarsdak. De kleur is licht bruin.
Het kleinschalige appartementencomplex aan het einde van de centrale wadi is drie bouwlagen hoog en heeft
een plat dak. Het gebouw kent een zekere geslotenheid aan de buiten-zijde en openheid aan de wadi-zijde,
waarbij gebruik van natuurlijke materialen (hout) en kleur gewenst is. De vrijstaande woningen op vrije kavels
dienen de bebouwingsstructuur van het wijkje in Sprang af te maken en dienen dan ook aan de daar heersende
welstandsvoorschriften te voldoen. De meeste van deze woningen zullen een beukmaat van ca. 7,20 meter hebben.
De bebouwingshoogte is hier maximaal twee lagen. Zowel het kleurgebruik als de kapvorm zijn hier vrij.
De Nieuwe Hoven
De Nieuwe Hoven vormen de overgang naar het bebouwingslint van Sprang. Dit bebouwingslint kent een bebouwing
van overwegend één of twee bouwlagen met een kap. De bebouwing van de Nieuwe Hoven zal zich hieraan
conformeren. In de Nieuwe Hoven worden geen eisen gesteld aan de kapvorm. Voor het kleurgebruik worden alleen
eisen gesteld aan de bebouwing grenzend aan de zuidelijke wadi. Deze zal in een rode tint worden uitgevoerd.
47

3 Nota van Uitgangspunten
3.5 Architectuur-taakgebieden
De indeling in deelgebieden komt gedeeltelijk overeen met de indeling in architectuur-taakgebieden. De Pergola en
het Juweel zijn naast deelgebieden ook architectuur-taakgebieden. Ook de grenzen van de deelgebieden de Nieuwe
Hoven en de Warande komen grotendeels overeen met de grens van het architectuurtaakgebied. Slechts de strook
vrijstaande woningen aan de oostzijde van het plangebied vallen onder het deelgebied de Warande, maar vormen
architectuur-taakgebied samen met het deelgebied de Nieuwe Hoven.
Bij de Onderkast en de Bovenkast wordt voor de indeling in architectuur-taakgebieden sterk afgeweken van de
deelgebieden. De architectuur-taakgebieden zijn hier verfijnder. Zo vormen de Leeswand (onderdeel van de
Bovenkast) en het Boekenbal en de patiowoningen (onderdelen van de Onderkast) aparte taakgebieden om deze als
structurerende elementen te benadrukken. De twee overige architectuur-taakgebieden staan haaks op de indeling
in deelgebieden en beslaan zodoende het oppervlakte van twee deelgebieden. Hiervoor is zeer bewust gekozen
omdat de eenheid tussen de Boven- en de Onderkast op deze manier gewaarborgd is. De architect heeft zo invloed
op het verschil in beeld van de architectuur tussen de deelgebieden. Wanneer grote delen van beide deelgebieden
door eenzelfde architect zouden worden ontworpen, zou de interpretatie van de architect bovendien een te grote
stempel op de verhouding tussen de Boven- en de Onderkast kunnen drukken.
De voorgestelde indeling in architectuur-taakgebieden is bedoeld als hoofdopzet en zal verder uitgewerkt moeten
worden tot een exacter en evenwichtiger model.
49

3 Nota van Uitgangspunten
3.6 Beeldkwaliteit bebouwing
Belangrijke inspiraties voor de beeldkwaliteit stammen onder meer uit het ontwikkelingsplan. In paragraaf 3.3
zijn, als nadere uitwerking daarvan, sfeer en karakteristiek van de verschillende hoofdelementen binnen de
verkaveling geschetst. Voor deze fase wordt volstaan met hoofdlijnen die in overleg met de betrokken architecten
worden uitgewerkt en de basis leggen voor het uiteindelijke beeldkwaliteitplan dat deel gaat uitmaken van de
(gebiedsgerichte) gemeentelijke welstandsnota. De bijgevoegde referentiebeelden geven vooral de lijn van denken
aan.
De Bovenkast
• plaatsing in een verspringende rooilijn parallel aan het stramien van de Bibliotheek;
• aaneengesloten gevels;
• individueel karakter van de woningen door verticale geleding van de gevels;
• bebouwingshoogte van twee of drie bouwlagen, met uitzondering van vier bouwlagen voor de Leeswand;
• kapvorm is beperkt tot platte daken en lessenaarsdaken;
• gebruik van kleuren binnen het spectrum crème, geel, grijs, bruin, paars en zwart;
• parkeerkoffers tussen de woningen vallen niet op in het straatbeeld;
• bijzondere woningtypen aan de koppen van woningrijen;
• inzichtelijke hemelwaterafvoer.
51

3 Nota van Uitgangspunten
De Onderkast
• plaatsing in een verspringende rooilijn parallel aan het stramien van de Bibliotheek;
• bebouwing is open en fijnmazig;
• individueel karakter van de woningen door verticale geleding van de gevels;
• bebouwingshoogte van twee of drie bouwlagen;
• gebruik van lessenaars-, zadel- en tentdaken, bij het Boekenbal komen ook platte daken voor;
• gebruik van kleuren binnen het spectrum wit, crème, geel, roze, oranje en rood;
• parkeerkoffers tussen de woningen vallen niet op het straatbeeld;
• bijzondere woningtypen aan de koppen van woningrijen;
• inzichtelijke hemelwaterafvoer.
53

3 Nota van Uitgangspunten
De Pergola
• verticale geleding van de gevels;
• bebouwingshoogte van drie bouwlagen zonder kap;
• langs de gehele lengte eenzelfde beukmaat;
• onderlinge verbinding tussen de woningen;
• kleur is donker bruin (aarde tint).
55

3 Nota van Uitgangspunten
De Warande
• verticale geleding van de gevels;
• bebouwingshoogte van twee bouwlagen met platdak of lessenaarsdak;
• langs de gehele lengte eenzelfde beukmaat;
• uniforme afscherming van de achtertuinen aan het openbaar gebied;
• kleur is licht bruin;
• de vrije kavels hebben een individuele architectuur, zijn maximaal twee lagen en hebben een vrije kapvorm en
een vrij kleurgebruik;
• aan de oostkant van de centrale wadi komt een byzonder gebouw van drie bouwlagen met een plat dak. Het
gebouw zal een gesloten karakter aan de buitenzijden en transparantie aan de binnenzijden hebben waardoor
een zekere homogeniteit wordt uitgestraald.
• Materiaal en kleurtoepassing op natuurlijke basis.
57

3 Nota van Uitgangspunten
Het Juweel
• alzijdige oriëntatie;
• korrelgrootte passend in omgeving;
• gebruik van natuurlijke materialen;
• individueel uitdrukking geven aan verschillende onderdelen;
• bebouwingshoogte publieke deel van twee bouwlagen, met incidenteel een derde laag;
• bebouwingshoogte wonen maximaal vijf bouwlagen;
• bijzonder kleur- en materiaalgebruik.
59

3 Nota van Uitgangspunten
De Nieuwe Hoven
• bebouwingshoogte van één of twee bouwlagen met een vrije kapvorm;
• gebruik van een eenzelfde tint voor de woningen aan de wadi, de resterende woningen zijn vrij in kleurgebruik;
• overwogen kan worden om een deel, in aansluiting op “Achter de Hoven”, als welstandsvrij bouwen in te passen.
61

3 Nota van Uitgangspunten
63

64
Hoofdgroenstructuur

3 Nota van Uitgangspunten
3.7 Beeldkwaliteit openbare ruimten
Algemeen
Ook voor de inrichting van de openbare ruimte geldt het ontwikkelingsplan als vertrekpunt en inspiratiebron.
Maximaal terugdringen van de dominantie van de (stilstaande) auto, een duurzame inrichting op functioneel- en
materiaalniveau, een het “watersysteem” zijn van groot belang. Het vormgeven van de concrete inrichting zal
tegelijkertijd en in samenhang met het ontwerpen van de bebouwing plaatsvinden. Nu wordt daarom volstaan met de
belangrijkste uitgangspunten.
Groenstructuur
• De groenstructuur in de Bibliotheek wordt bepaald door:
• het Groene Venster dat vanuit het bestaande landschap in het noorden het deelgebied in steekt;
• een drietal wadi’s die in oost-west richting structuur geven. Hiervan zijn er twee onderdeel van wadi’s die
doorlopen tot in andere deelgebieden;
• wadi’s langs ontsluitingswegen;
• wadi’s in woonstraten.
Het Groene Venster verbindt het plangebied met het omringende landschap. Om dit te benadrukken wordt de
prominent aanwezige structuur van elzensingels vanuit het landschap doorgezet in deze groene wig. Daarmee vormt
ze de ruggengraat of boekensteun van de openbare ruimte in de Bibliotheek. Om het plangebied niet in twee delen
uiteen te laten vallen, wordt de gesloten elzenstructuur in de Bibliotheek verdeeld in meerdere singels. In het Groene
Venster loopt een verhoogd fietspad dat de Oudestraat met het oude dorpslint verbindt.
Verhoogd fietspad Elzensingels in de wijk Elzensingels in het landschap
65

3 Nota van Uitgangspunten
Zoals in de voorgaande paragrafen al is gezegd, gaat binnen de Bibliotheek veel aandacht naar de duurzame
behandeling van water. Om het proces van afvoer en inzijging van regenwater inzichtelijk te maken is in het
plangebied veel ruimte gemaakt voor wadi’s. Daarnaast gebeurt de waterafvoer van verharde oppervlakten naar de
wadi’s altijd in het zicht. Om het regenwater te zuiveren en om capaciteitsproblemen te voorkomen wordt er onder de
bodem van de wadi’s een filterende grindlaag aangelegd met een drainagesysteem naar het oppervlaktewater.
Gevelafwatering aan het oppervlak
Zichtbaar kruisen van wegen
Zichtbare goten in verharding
67

3 Nota van Uitgangspunten
De drie wadi’s die van oost naar west lopen vormen, samen met het Groene Venster, de belangrijkste
infiltratiegebieden van het plangebied. Deze zones krijgen een zo natuurlijk mogelijke uitstraling. De hellingen
variëren, afhankelijk van de ruimte die er voor de wadi gereserveerd is, in steilte. De kleinere wadi’s langs de
ontsluitingsweg en in de woonstraten hebben een a-symmetrisch profiel. De oost-west lopende wadi’s en de wadi’s
langs de ontsluitingsweg zijn ingeplant met natuurlijk groen en een bloemenmengsel. In de woonstraten hebben de
wadi’s half natuurlijke uitstraling met alleen ruig gras. Al het water van wegen en woningen wordt afgekoppeld op de
wadi’s. Zo ontstaat er een duurzaam systeem van afvoer en infiltratie binnen de Bibliotheek.
Cultuurlijk groen langs wegen
Halfnatuurlijk groen in woonstraten
Natuurlijk groen met bloemenmengsel
69

3 Nota van Uitgangspunten
Erfafscheiding
Binnen het plangebied komen 3 typen erfafscheidingen voor, die verschillen in hun uitstraling. Het meest cultuurlijke
type afscheiding, een gesloten gebouwde muur boven ooghoogte, komt aan de oostkant van het plangebied. Hier
wisselen open voorkanten en gesloten achterkanten elkaar af, wat een afwisselend beeld geeft.
In de Bovenkasten worden de zijkanten van tuinen afgeschermd met halftransparanten hekken die begroeid zijn met
groen. In de meer natuurlijke Onderkasten staan aan de zijkanten en voortuinen zonodig lage hagen. De voortuinen
langs de wadi’s hebben bij voorkeur geen zichtbare erfscheidingen, zodat de tuinen visueel in de wadi’s doorlopen.
De hierbij getoonde afbeeldingen zijn indicatief en uitsluitend als streefbeeld opgenomen.
Gesloten afscheiding
Transparante hekken met groen
Hagen voor laag, hoog achter
Hekken met groen
Hagen zijkanten
71

3 Nota van Uitgangspunten
Speelplekken
Kinderen zijn creatief en hebben vooral speelaanleidingen nodig. De inrichting van het openbaar gebied en vooral
de groengebieden vormen door middel van een paar simpele ingrepen vaak al goede speelaanleidingen. Naast
deze aanleidingen zijn er in het gehele plangebied diverse speelplekken gepland. Met de situering van de plekken
is rekening gehouden met de verschillende leeftijden. De speelplekken voor de jongste kinderen worden niet
gecombineerd met dichte, onoverzichtelijke heesterbeplanting. Per speelplek dienen minimaal 3 speelaanleidingen
te worden gecombineerd. Er zal in de nabijheid van de school in de groenzone, het verlengde Groene Venster,
een trapveld worden gerealiseerd. De plaats van de speeltoestellen wordt in het inrichtingsplan in overleg met de
gemeente Waalwijk bepaald.
Hondenuitlaatroute
In het gehele plangebied van de Bibliotheek is een honden-uitlaatroute opgenomen. Deze route is veelal gesitueerd
langs de groenzone’s en sluit aan op de bestaande woonwijken in Sprang en de toekomstige ontwikkelingen.
73

3 Nota van Uitgangspunten
Profielen
Uitgangspunt bij het ontwerpen van de profielen is het duurzame en groene karakter van de wijk. Daarom is in de
meeste profielen veel ruimte gereserveerd voor het maken van groene wadis en wordt de afwatering zichtbaar
geregeld. In de ontsluitingswegen betekend dit dat de wegen tonrond worden gelegd en dat het water vanuit
molgoten op de wadi wordt geloosd, waarbij de weg zo nodig zichtbaar wordt gekruisd. De woonstraten wateren
direct af op de wadi en liggen daarom op één oor. Alle wegen worden bestraat met klinkers. De uiteindelijke keuze
van de kleur en het type van de klinker zal gemaakt worden in samenhang met de identiteit van het deelgebied
de Bibliotheek in relatie tot het totale plangebied Landgoed Driessen. Voor de parkeervakken en parkeerkoffers
wordt in een afwijkend verband dezelfde klinker gebruikt als voor de wegen. Ook hier wordt zo veel mogelijk groen
toegepast. De verlichting sluit aan bij de verlichtingtypen die in Landgoed Driessen gebruikt worden.
Verlichting straten Verlichting parkeerkoffer Verlichting fietspad
Klinker
Groene parkeerkoffer
Parkeren in grasstrook
75

3 Nota van Uitgangspunten
A
77

B
78

3 Nota van Uitgangspunten
C
79

3 Nota van Uitgangspunten
3.8 Duurzaam bouwen
Duurzaamheid in Landgoed Driessen speelt op twee verschillende niveaus, het stedenbouwkundige en het
bouwkundige. Duurzaamheid op stedenbouwkundig niveau is voor het totale plangebied reeds verwerkt in het
ontwikkelingsplan en het bestemmingsplan met de daaraan ten grondslag liggende facetnota’s voor water, energie,
verkeer en natuurontwikkeling en het MER Landgoed Driessen. De toelichting behorende bij het bestemmingsplan
bevat een checklist, i.c. een tabel van aanbevelingen, die bij de gefaseerde planuitwerking van toepassing is.
Kortheidshalve wordt hier naar blz. 80 en 81 van de bestemmingsplantoelichting verwezen. Overigens moet worden
aangetekend dat daarbij conform de aanbevelingen van de Commissie MER steeds rekening zal worden gehouden
met gewijzigde omstandigheden, voortschrijdend inzicht en technische ontwikkelingen.
Binnen het Ontwikkelingsplan Landgoed Driessen is een belangrijk aspect van de Bibliotheek het zichtbaar maken
van afvoer en infiltratie van regenwater. Ruimtelijk en architectonisch is de Bibliotheek een manifest; het geweten
van het Ontwikkelingsplan.
Stedenbouwkundig schaalniveau
Schoon regenwater wordt niet via het riool afgevoerd, maar infiltreert in de ondergrond door middel van een
systeem van wadi’s. Een dergelijk gescheiden watersysteem moet ervoor zorgen dat overstort van de riolering
op het oppervlaktewater wordt tegengegaan. Om de betrokkenheid bij de woonomgeving te bevorderen, wordt
het gescheiden watersysteem zoveel mogelijk zichtbaar gemaakt voor de bewoners. Verantwoord omgaan met
het hemelwater begint met een buffervoorziening op de kavels zelf. Waar mogelijk kan op vegetatiedaken of
in regentonnen een deel van de piekafvoer van hevige regenbuien worden opgevangen. Via open gootjes kan
water doorstromen naar wadi’s nabij de woningen, vanwaar het wordt doorgeleid naar de grotere wadi’s. Om de
infiltratiecapaciteit te vergroten moet het verhardingsoppervlak van de Bibliotheek worden beperkt.
Op nog nader te bepalen locaties wordt ruimte gereserveerd voor het realiseren van autowasplaatsen. In verband
met het afkoppelen van regenwater is het immers ongewenst dat auto’s op willekeurige plaatsen worden gewassen.
Ook dit zou het water in de wadi’s vervuilen.
De duurzaamheid van de Bibliotheek wordt bevorderd door zoveel mogelijk rekening te houden met het bestaande
landschap. De groenstructuur wordt versterkt door inpassing van de wadi’s. Bij het inrichten hiervan wordt rekening
gehouden met inheemse plantensoorten. Dit alles kan goede condities creëren voor flora en fauna.
81

3 Nota van Uitgangspunten
Bouwkundig schaalniveau
In samenwerking met WE-adviseurs is ten aanzien van duurzaam bouwen een pakket samengesteld, dat verder
reikt dan de nationale richtlijn. Aan de hand van de GPR3 (gemeentelijke praktijkrichtlijnen duurzaam bouwen, derde
versie) die het karakter draagt van een checklist wordt in overleg tussen gemeente, marktpartijen en hun architecten
een milieuprofiel voor de te ontwerpen woningen opgesteld dat past bij de ambities en uitgangspunten die hierover
in het MER en het Ontwikkelingsplan Landgoed Driessen zijn geformuleerd. Dit pakket van maatregelen heeft naast
het nationaal pakket duurzaam bouwen betrekking op onderwerpen als energie (beperken uitstoot CO2), toe te
passen materialen, afval, water, binnenmilieu van woningen, integrale woonkwaliteit en maatlat groene financiering.
Voor de verschillende onderdelen kunnen marktpartijen en hun architecten zelf bepalen waar zij bijzondere
resultaten willen bereiken en waar met een gemiddelde score wordt volstaan, mits het geheel van maatregelen past
bij het in overleg vastgestelde milieuprofiel.
Er zou ook gebruik gemaakt kunnen worden van de energie van de zon. Op een actieve manier kan dit gebeuren
door gebruik van zonneboilers of zonnecellen op daken. Door een zonoriëntatie van raampartijen te combineren
met een zonwerende functie van begroeiing en overstekken kan op een gerichte manier van de zon gebruik
gemaakt worden. Ook kunnen (donkere) gevelvlakken op de zon energie opslaan en van positieve invloed zijn
op het binnenklimaat. Passief bouwen biedt vele mogelijkheden. Goede thermische isolatie, luchtdichtheid van
de constructie en gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning kunnen grote bijdragen leveren aan een
aangenaam binnenklimaat. Tevens zou er onderzoek gedaan kunnen worden naar ondergrondse warmte- en
koudeopslag in bijvoorbeeld heipalen of aquifers.
83

3 Nota van Uitgangspunten
Naast de directe positieve effecten van duurzame (steden)bouw heeft duurzame (steden)bouw, en in dit
geval dan vooral verantwoorde afvoer en infiltratie van regenwater, ook indirect positieve effecten. Zo kan de
beleving van afwatering bijdragen aan inzicht in de problematiek rondom watermanagement en uiteindelijk een
mentaliteitsverandering van de bewoners met zich meebrengen. Naast de directe en mogelijk indirecte positieve
invloed op het watermanagement biedt dit uitgangspunt de Bibliotheek tevens een sterke identiteit. Dit kan een
positieve invloed hebben op de identificatie van de bewoners met hun buurt en met elkaar.
Het is voor de duurzaamheid tevens van essentieel belang dat de woningen een lange levensduur hebben. Het op
korte termijn slopen van de bebouwing brengt een grote milieubelasting met zich mee. Daarom moet er worden
gestreefd naar flexibele woningplattegronden met herindelingsmogelijkheden (wenswonen). Collectief particulier
opdrachtgeverschap kan helpen bij het afstemmen van woningen op de wensen van de bewoners. Dit kan een
positieve invloed hebben op de tevredenheid van de bewoners en zo op de levensduur van de woningen.
85

4 Relatie met aangrenzende gebieden

4 Relatie met aangrenzende gebieden
4.1 Algemeen
In dit hoofdstuk wordt kort de directe omgeving van de Bibliotheek besproken, zodat enig inzicht kan worden
verkregen in de setting van het plangebied.
4.2 Het Lommerrijk
De westzijde van de Bibliotheek wordt begrensd door agrarisch gebied. In het vigerend bestemmingsplan Landgoed
Driessen (september 1999) is dit gebied niet als ontwikkelingsgebied meegenomen aangezien voor dit gebied geldt
dat de realisatie buiten de planperiode van 10 jaar valt. Om de samenhang te tonen en omdat een deel van het
gebied onder de ontwikkeling van de Bibliotheek valt (namelijk de Pergola) wordt het Lommerrijk hier echter toch kort
beschreven.
De Ontwikkelingsvisie beschrijft het Lommerrijk als een open zone met objecten en een centraal gelegen,
slingerende, ontsluiting. De Sprangse Sloot maakt eveneens deel uit van het Lommerrijk. Ritmiek ontstaat door
dwarrelende grote objecten op grote kavels aan de westzijde, een kleine objecten aan de oostzijde. Door het
groene karakter van hagen en veel bomen op de grote kavels wordt deze zone schaduwrijk. De oostzijde van het
Lommerrijk wordt gevormd door de Pergola. Deze begeleid de westelijke ontsluitingsweg van de Bibliotheek in
noord-zuid richting.
89

4 Relatie met aangrenzende gebieden
4.3 De Villa
Ten noorden van de Bibliotheek ligt de Villa. De bebouwing van dit deelgebied is evenals de bebouwing van
de Bovenkast van de Bibliotheek betrekkelijk formeel en orthagonaal georiënteerd. De Oudestraat, die de Villa
diagonaal doorsnijdt, breekt de verder zo introverte, door muurwoningen(bastionwoningen) omkaderde Villa, open.
Via deze opening wordt de Villa verbonden met het Juweel (dat onderdeel uitmaakt van de Villa, maar in deze
Nota van uitgangspunten wordt besproken). Het Juweel kan ruimtelijk gezien worden als de koppeling tussen de
Bibliotheek en de Villa. Ook qua korrelgrootte en materiaalgebruik dient het Juweel hiermee rekening te houden.
91

4 Relatie met aangrenzende gebieden
4.4 Sprang
De Bibliotheek grenst zowel aan de oostzijde als aan de zuidzijde aan Sprang. Aan de oostzijde ligt een wijkje dat
een van de latere uitbreidingen van de kern Sprang vormt. Rijwoningen en vrijstaande woningen wisselen elkaar
in dit gebied af. Vrijwel alle woningen zijn hier van een traditioneel type en ze zijn overwegend één laag met kap.
Centraal op de grens tussen de Bibliotheek en dit wijkje ligt een speeltuin.
Aan de zuidzijde van de Bibliotheek ligt het lint van Sprang met daarachter het informele weggetje Achter de Hoven.
Dit vormt een eigen wereld, informeel en erfachtig. Afwissellende bebouwing en erfscheidingen bepalen het karakter
van dit gebied.
93

4 Relatie met aangrenzende gebieden
4.5 Het Groene Venster
Voor de zone aan de noordzijde van de Bibliotheek is in het bestemmingsplan de bestemming
‘Natuurontwikkelingzone en doorstroomgebied’ opgenomen. Zoals eerder beschreven wordt deze zone
doorgetrokken in het plangebied van de Bibliotheek. De voorschriften voor deze zone bevatten de basisregels
voor de inrichting van dit gebied. Deze natuurontwikkeling, ook wel als het Groene Venster aangeduid, is direct/
rechtstreeks bestemd en maakt dus geen deel uit van een uitwerkingsplan. Er is een belangrijk onderscheid tussen
de eisen die worden gesteld aan de natuurontwikkeling ten noorden van het Halve Zolenpad (agrarisch) en de
Groene Vensters (doorstroomgebied).
Het Groene Venster bestaat uit drie stroken. Twee van circa 25 meter breed, waarin ruimte is voor speelgelegenheid
(speelvoorzieningen, trapveldje e.d.). De middenstrook van ongeveer 50 meter breed (dit is de strook die wordt
doorgetrokken in de Bibliotheek) is meer gericht op groenontwikkeling; is in die zin niet identiek aan het Groene
Venster, maar volgend en niet verplichtend. Aangezien de woongebieden opgehoogd worden en het Groene Venster
niet, zal er een hoogteverschil zijn.
95

5 Actuele stand van zaken
Inmiddels zijn de eerste verkennende gesprekken gevoerd met partijen die betrokken zullen worden bij de
uitwerking. Die uitwerking zal in samenspraak met betrokken partijen en hun architecten na vaststelling van
deze Nota van Uitganspunten gestalte krijgen. Overeenkomstig de bedoeling is de indeling gebaseerd op de
onderverdeling naar architectuur-taakgebieden zoals eerder omschreven. In paragraaf 3.5 ‘Beeldkwaliteit
bebouwing’ en 3.6 ‘Beeldkwaliteit openbare ruimen’ zijn referentiebeelden opgenomen. Deze beelden geven vooral
de lijn van denken aan.
97