Bekijk een hoofdstuk

Introductie
Hoofdstuk1
Introductie
In dit hoofdstuk beschrijven we uitgebreid de benodigde basismaterialen
om haren te knippen. Het grootste deel van de benodigde materialen vindt u
in de materialenset die bij de cursus wordt aangeboden. Daarnaast noemen
we nog een paar andere handige voorwerpen.
Hulpmiddelen
Het oefenhoofd
Afb. 1. Het oefenhoofd.
1 Het is niet verstandig om als onervaren haarstylist meteen op een echte cliënt
te gaan oefenen. Daarom oefent u op een oefenhoofd met lang haar de eerste
knipoefeningen. Knip steeds per oefenopdracht korte stukjes van het haar af,
zodat u optimaal gebruik kunt maken van het oefenhoofd. Zuinig omgaan met
400W1.FM
1.1

Introductie
het oefenhoofd biedt bovendien de mogelijkheid een oefenopgave die naar uw
gevoel nog niet helemaal lekker ging, nog een keer op het oefenhoofd uit te
voeren.
Afb. 2. Ook het haar van het oefenhoofd moet schoon en goed geborsteld zijn
voordat u gaat knippen.
Behandel het haar van het oefenhoofd met beleid. U borstelt en kamt het haar
altijd scheidingsgewijs van de punten naar de hoofdhuid, vanuit de nek
langzaam naar boven toe. Het haar van het oefenhoofd kunt u schoonhouden
door het met een beetje shampoo en water te wassen en daarna de shampoo
goed uit te spoelen. Gebruik daarna bij voorkeur een conditioner (crèmespoeling)
om het haar mooi soepel en prettig werkbaar (minder kans op klitten) te
maken. Spoel de conditioner ook weer goed uit. Dit hoeft uiteraard niet
voorafgaand aan elke oefening, maar doe het in ieder geval wel voordat u de
eerste keer met het oefenhoofd aan de slag gaat.
Er zijn verschillende soorten oefenhoofden te koop: met 100% echt haar of met
een mix van echt haar en synthetisch haar. Het haar van het oefenhoofd uit de
materialenset is zo’n mix van echt (dierlijk) haar en synthetisch haar.
1.2

Introductie
Het tafelstatief
Afb. 3. Het tafelstatief.
2 Het oefenhoofd zet u vast met een statief. U schroeft dit stevig vast op een tafel.
Zet het oefenhoofd altijd op het statief als u gaat kammen, borstelen, afdelen of
knippen. Er bestaan ook statieven met een verlengstuk. Dat is bedoeld om het
hoofd in hoogte te kunnen verstellen en aan te passen aan de voor u meest
plezierige werkhoogte.
Kapmantel
Afb. 4. Model met kapmantel.
Een kapmantel zorgt ervoor dat het model niet helemaal onder de haren komt
te zitten. Voordat u met het knippen begint, doet u de kapmantel, met de lange
kant voor en de korte kant achter, bij uw model om. Een kapmantel zit goed als
deze rond de hals aansluit en niet te veel wijkt maar ook niet te strak zit. Heeft
het model vooraf de haren gewassen, verwijder dan altijd de natte handdoek
van de schouders van een model. Tijdens het knippen kan de kleding van uw
model nat worden en dat is heel onplezierig.
400W1.FM
1.3

Introductie
Nekkwast
Afb. 5. Nekkwast.
Met een nekkwast kunt u na het knippen alle losse haartjes uit de nek en van
het gezicht vegen. Veeg niet te hard en duw de kapmantel altijd nog een klein
stukje extra naar beneden om daar de haartjes weg te vegen. Vergeet zeker het
gezicht niet als daar nog kleine haartjes zichtbaar zijn. Begin bij het voorhoofd
en veeg voorzichtig de losse haartjes weg, maar pas op voor de ogen.
1.4

Introductie
Een plantenspuit
Afb. 6. Een plantenspuit.
3 Haar knipt u altijd als het vochtig tot nat is. Het haar is dan makkelijker
handelbaar dan wanneer het droog is, behalve bij opknippen. Bovendien is het
beter te zien waar de kniplijn loopt. Het is dus altijd zaak een eenvoudige
planten- of waterspuit binnen handbereik te hebben wanneer u gaat knippen.
Ook vallen de haartjes minder hinderlijk bij het model in het gezicht en
kriebelen de haartjes minder in de nek.
Als het kapsel helemaal klaar is, is het aan te raden het haar eerst droog te
föhnen om vervolgens even na te kijken en te controleren of het helemaal naar
wens valt. Dit is beter zichtbaar – en dus beter te controleren – wanneer het
haar droog is.
Scharen
De knipschaar
Afb. 7. De knipschaar.
400W1.FM
1.5

Introductie
Met een knipschaar ofwel kappersschaar knipt u alleen haar. Als u er andere
dingen mee knipt zoals papier of touw, dan wordt de schaar bot en is niet meer
geschikt om haar mee te knippen. Met een botte schaar is het moeilijk om haar
te knippen, omdat de haren dan van het snijblad wegschieten, waardoor het
haar scheef wordt geknipt. Een botte schaar is te vergelijken met een ”huistuin-en-keukenschaar”.
Daarbij glijdt het haar ook weg als u dit ermee wilt
knippen. We gaan in een later hoofdstuk nog uitgebreid in op de bijzonderheden
van deze schaar.
Bedenk dat een kappersschaar zeer kwetsbaar is. Laat uw knipschaar niet
vallen, want dan kan het blad bramen krijgen of bot worden. De scharen zijn
overigens altijd weer te slijpen. Dat is bovendien aanzienlijk goedkoper dan de
aanschaf van een nieuwe schaar. Het slijpen van een kappersschaar kan alleen
bij een kappersgroothandel of gespecialiseerd bedrijf. Een gewone scharensliep
zal uw kappersschaar onbruikbaar maken. Alle groefjes die ervoor zorgen dat
de haren niet wegglijden, zullen door een gewone scharensliep weggeslepen
worden en dan krijgt u een onbruikbare schaar terug.
Kappersschaar 4 Een kappersschaar houdt u altijd op dezelfde manier vast tijdens het knippen.
De schroef van de schaar houdt u naar u toe, de ringvinger hebt u in het
bovenste oog van de schaar en de duim in het onderste oog.
Pinksteun
U steekt uw ringvinger en duim tot het eerste vingerkootje in het oog van de
schaar, dus niet helemaal tot aan uw hand. Uw pink legt u op de pinksteun. Met
knippen beweegt alleen de duim, de ringvinger houdt u altijd stil.
Afb. 8. De juiste hantering van de knipschaar.
Praktijkgerichte oefenopgaven
De oefenopgaven zijn praktijkgericht en daarmee kunt u de theorie direct in
de praktijk brengen. Het zijn oefeningen die u op een model of oefenhoofd
maakt om de techniek te oefenen. Daarmee begint u nu.
Oefenopgave 1
Deze eerste oefenopgave is een echte praktijkoefening. Mocht het nog niet in
één keer goed gaan dan is dat niet erg. Het advies is: blijf oefenen. Om het
sneller onder de knie te krijgen, kunt u beter elke dag vijf minuten oefenen, dan
één keer een halfuur.
1.6

Introductie
Oefen de juiste hantering van de knipschaar:
1. Oefen eerst op de bovenkant van uw andere hand. Kijk naar afb. 8 voor de
juiste positie van uw handen.
2. Beweeg alleen de duim totdat dit een vertrouwd gevoel geeft.
3. Probeer dit daarna ook zonder de andere hand als steuntje.
In het begin zal de schaar alle kanten op ”vliegen” maar na een tijdje droog
oefenen hebt u de slag vast te pakken. Oefening baart kunst. Het zal in het begin
even wennen zijn omdat u bijvoorbeeld papier op een geheel andere manier
knipt. We staan nog uitgebreid stil bij het gebruik van de knipschaar. Dit vormt
immers de essentie van het haren knippen.
De coupeschaar
Afb. 9. Een coupeschaar (boven) en een effileerschaar (onder). (M.m.v. Knegtel
Hairfashion & beautyproducts.)
Coupeschaar 5 Coupescharen zijn scharen waarvan het ene blad geen kartels heeft en het
andere blad gekarteld is in de vorm van een kam. Zo kunt u het haar
uitdunnen. Naast coupescharen bestaan er voor dit doel effileerscharen.
Effileerschaar
De effileerschaar wordt ook wel uitdunschaar genoemd, afgeleid van de letterlijke
betekenis van het woord effileren dat ”uitdunnen” betekent. De effileerschaar
is een schaar waarvan de beide bladen gekarteld zijn in de vorm van een
kam.
Corrigeerschaar
Er zijn veel verschillende vormen bladen van coupe- en effileerscharen. De
vormen bepalen hoeveel haar er ”uit”geknipt kan worden. De effileer- en
coupescharen worden ook wel corrigeerscharen genoemd. De puntjes van het
400W1.FM
1.7

Introductie
haar worden wat uitgedund waardoor foutjes minder zichtbaar worden en de
haarlijnen wat zachter tonen. In uw materialenpakket vindt u een coupeschaar.
Voor het vasthouden van deze scharen geldt hetzelfde principe als bij de
knipschaar. De ringvinger en duim moeten dus tot het eerste vingerkootje door
het bovenste respectievelijk onderste oog van de schaar. Ook bij het uitdunnen
beweegt alleen de duim en houdt u de ringvinger stil.
Kammen en borstels
Scherpe randen
Braampjes
U kunt het best kammen en borstels met afgeronde, gladde en veerkrachtige
punten gebruiken. Stalen kammen en kammen met vierkante tanden zijn
slecht voor het haar.
Belangrijk is dat u soepele kammen en borstels zonder scherpe randen
gebruikt. U kunt dat controleren door met uw vingertoppen langs de tanden
van de kam of de haren van de borstel te gaan. U voelt zo of ze niet scherp zijn
en of er enige beweging in zit.
Gebruik een vergrootglas om te kijken of er scherpe uitsteeksels, braampjes,
aan zitten. Deze veroorzaken beschadigingen aan het haar.
Afb. 10. Diverse kammen en borstels met elk hun eigen functie.
Natuurhaar of stalen
pennen
Grove of fijne
implant
Statische elektriciteit
Borstels met natuurhaar zijn het geschiktst voor gebruik, maar een borstel met
stalen pennen met plastic dopjes is prettig bij dik haar, omdat de ”haren” niet
zo dicht zijn ingeplant.
Dik haar vraagt om grof geïmplanteerde haren en tanden, en voor dunner haar
zijn borstels en kammen met een fijnere inplant beter. Kammen zijn er in veel
varianten. Hier geldt: hoe fijner of dikker het haar, hoe fijnere of grover de
tanden van een kam.
Puntkam
De puntkam is een kam die eindigt in een punt van kunststof of metaal. Dit is
ideaal om te touperen of haarplukken te scheiden. De puntkam werkt antistatisch,
althans in echt haar. Bij het oefenhoofd zult u mogelijk nog iets van
statische elektriciteit merken, omdat er ook synthetisch haar in het oefenhoofd
is verwerkt.
1.8

Introductie
Ronde borstel
Met een zogenaamde ronde borstel verwijdert u eventuele klitten en knopen
uit het haar. Daarnaast gebruikt u deze borstel om het haar droog te föhnen.
De warme lucht van de föhn blaast door de opengewerkte achterzijde van de
borstel, waardoor het haar sneller droogt.
De kam
Afb. 11. De kam.
6 Het bijzondere van de kam uit uw materialenpakket heeft enerzijds te maken
met de hardheid van de kam en anderzijds met de mogelijkheid om er het haar
netjes mee te kunnen afdelen. De tanden van de kam staan goed en evenwichtig
verdeeld, waardoor u keurige en constante scheidingslijnen kunt trekken.
Statische elektriciteit
De kam werkt ook antistatisch, althans in echt haar. Bij het oefenhoofd zult u
mogelijk nog iets van de statische elektriciteit merken, omdat er ook synthetisch
haar in het oefenhoofd is verwerkt. Wanneer u een plastic en makkelijk
buigbare kam gebruikt tijdens het knippen, zal het haar sneller statisch
reageren, waardoor er niet netjes gewerkt kan worden.
Maak uw kam regelmatig schoon met wat shampoo en lauw warm water. Het
is erg onhygiënisch om met een vieze kam te werken. Mocht er iemand een
huidaandoening aan zijn hoofdhuid hebben, dan is deze eenvoudig over te
brengen via een kam. Zorg dus bij elke knipbeurt dat u start met goed schoongemaakt
materiaal.
Het gelijktijdig hanteren van de schaar en de kam vergt enige oefening. Het
vastpakken van uw kam en schaar gaat als volgt. Op het moment dat u het haar
kamt, is de schaar in dezelfde hand als de kam. Haal altijd uw duim uit de
schaar, wanneer u niet aan het knippen bent. Als u het haar kamt dan wijst de
punt van de schaar naar beneden, met het blad gesloten. Op de momenten, dat
er geknipt wordt met de schaar, pakt u de kam over naar uw andere hand. De
kam wijst omhoog en bevindt zich tussen duim en wijsvinger. Let op de positie
van de kam en de schaar (zie de dvd).
400W1.FM
1.9

Introductie
De borstel
Afb. 12. De borstel.
Ventileerborstel
De borstel die zich in het materialenpakket bevindt, is een zogenaamde ventileerborstel.
Deze borstel wordt gebruikt voor het borstelen van het haar,
voorafgaand aan elke knipbeurt. Met de borstel verwijdert u eventuele klitten
en knopen uit het haar.
Daarnaast gebruikt u de borstel bij het droogföhnen van het haar na afloop van
het knippen. Bij het föhnen komt het feit dat het een ventileerborstel is, goed
van pas. De warme lucht van de föhn blaast door de opengewerkte achterzijde
van de borstel door, waardoor het haar sneller droogt. Met deze borstel is het
ook prettig om het haar van het oefenhoofd uit te borstelen en vrij van klitten
en knopen te maken.
Oefenopgave 2
Monteer het tafelstatief op de tafel waaraan u gaat oefenen:
1. Schroef deel 1 stevig vast aan de tafel. Om beschadiging van de tafel te
voorkomen, kunt u een handdoekje of een houten plankje tussen het statief
en de tafel leggen.
2. Schroef vervolgens deel 2 vast op deel 1 (met deel 3 in deel 2 geklemd).
3. Zet met het deel 3 het hoofd goed vast, zodat het in een vaste positie blijft
wanneer u aan het knippen of kammen bent. Dit deel kunt u gebruiken om
het oefenhoofd van links naar rechts of van voor naar achter te bewegen.
4. Als het hoofd niet mooi rechtop staat, stelt u de stand van het hoofd in met
de schroef.
5. Borstel het haar van het oefenhoofd van beneden naar boven en zorg dat er
geen klitten of knopen meer in het haar zitten.
Mocht er nog iets onduidelijk zijn, kijkt u dan naar de montage van statief en
oefenhoofd op de dvd en naar afb. 13.
1.10

Introductie
Afb. 13. De montage van het oefenhoofd op een tafel.
400W1.FM
1.11

Introductie
Oefenopgave 3
U gaat nu oefenen met het vasthouden van de schaar én de kam:
1. Neem de kam en de schaar in uw handen.
2. Kam het haar en doe net alsof u gaat knippen.
3. Hanteer gelijktijdig de kam en de schaar en pak deze steeds over.
Het gaat er bij deze oefenopgave om dat u gevoel krijgt bij het hanteren van de
kam en de schaar. Het hoeft nog niet perfect te gaan, want er wordt nog meer
aandacht besteed aan het hanteren van kam en schaar.
Afb. 14. Het gelijktijdig hanteren van de schaar en de kam.
1.12

Introductie
Zwaluw- en haarklemmen
U verdeelt het haar in diverse afdelingen of vlakken bij het knippen. Met een
klem zet u elke afdeling of elk vlak vast. Zo krijgt u een beter overzicht over de
diverse afdelingen en kunt u een aangrenzende afdeling even buiten het
werkveld houden. Naar gelang de hoeveelheid haar kiest u een zwaluw- of een
haarklem.
Zwaluwklemmen
Afb. 15. Een set zwaluwklemmen.
7 Zwaluwklemmen worden gebruikt om kleinere delen van het haar
(zogenaamde scheidingsafdelingen) vast te zetten en even buiten het werkveld
te houden.
Afb. 16. Een zwaluwklem in het haar.
400W1.FM
1.13

Introductie
Haarklemmen
Afb. 17. Een set haarklemmen.
7 Haarklemmen hebben dezelfde functie als zwaluwklemmen en worden
gebruikt om grotere delen van het haar vast te zetten.
Afb. 18. Een haarklem in het haar.
Uitbreidingsmogelijkheden
Wanneer u het leerproces van het knippen onder de knie hebt, kunt u het
werkmateriaal natuurlijk altijd uitbreiden. Er zijn bijvoorbeeld heel veel
verschillende kappersscharen in verschillende prijsklassen. Het haar van het
oefenhoofd is over het algemeen wat stugger dan echt haar. De bijgeleverde
kappersschaar heeft dan ook wel wat te verduren bij het oefenen op het oefenhoofd.
1.14

Introductie
Tondeuse
Nekmes
Een tondeuse en nekmes zijn ook erg plezierig om mee te werken, als u het
knippen helemaal onder de knie hebt. Dat geldt vooral bij het knippen van de
oor- en nekpartij van jongens en mannen. Omdat we ons in deze cursus
beperken tot het leren knippen, zullen we niet verder ingaan op werken met
een tondeuse en nekmes. Afhankelijk van de persoonlijke voorkeur kan het
plezierig zijn om knopen en klitten met een grove kam uit het haar te halen in
plaats van met een borstel.
Föhn
Met een föhn kunt u het haar drogen, krullen en gladder maken. In
hoofdstuk 4 leest u meer over föhntechnieken.
Diffuser
Een diffuser is een opzetstuk voor de föhn, waarmee de lucht over een groter
oppervlak wordt verdeeld. Daardoor droogt het haar langzamer. De diffuser
wordt meestal gebruikt bij cliënten met een natuurlijke krul, zodat het haar niet
pluist.
Afb. 19. Met een diffuser wordt de lucht over een groter oppervlak verdeeld.
Modelleren
Krul- en steiltang
Krul- en steiltangen gebruikt u op droog haar, om dit in model te brengen.
Sommige modellen zijn krul- en steiltang in één, andere kunnen alleen krullen
of steilen. In hoofdstuk 4 leest u meer over steiltangtechnieken.
Let op:
Deze tang is dus niet bedoeld om het haar droog te maken.
U kunt met de krultang op elke gewenste plek een krul maken, net zo grof of
fijn, slap of stevig als u zelf wilt. Dit is afhankelijk van de grootte van de plukken
en de periode dat u het haar in de tang laat zitten. U moet er wel rekening mee
houden dat een te langdurig en veelvuldig gebruik van de krul- en steiltang
schade kan aanrichten.
400W1.FM
1.15

Introductie
Afb. 20. Krul- en steiltangen gebruikt u om droog haar te modelleren.
Warmterollers
8 Om krullen te maken, kunt u ook warmterollers gebruiken. U draait ze in
droog haar in en laat ze dan afkoelen. Als u vervolgens de rollers uit het haar
haalt, heeft uw cliënt haar steile haar omgeruild voor een volle bos krullen. U
kunt er ook voor kiezen niet al het haar in te rollen, voor een paar plaatselijke
krullen.
Afb. 21. Met warmterollers kunt u bijvoorbeeld een volle bos krullen maken.
Hulpmiddelen bij het stijlen
Klemmen
De zwaluwklemmen en de haarklemmen kunt u niet alleeen bij het knippen,
maar ook bij het stijlen van het haar gebruiken.
1.16

Introductie
Aluminium/watergolfclips
Schuifspeldjes
Steekspeldjes
Clips en speldjes
Watergolfclips zijn aluminium clips waarmee u het haar kunt verdelen. Ze zijn
geschikt voor zowel kort als lang haar.
Schuifspeldjes en steekspeldjes kunt u op diverse manieren gebruiken, bijvoorbeeld
om kapsels vast te zetten.
Afb. 22. Watergolfclips (links) gebruikt u om het haar te verdelen; met schuifspeldjes
(midden) en steekspeldjes (rechts) zet u bijvoorbeeld kapsels vast.
Papillotten
Elastiekjes
Papillotten en elastiekjes
Papillotten zijn buigzame kunststof staafjes waar u het haar omheen wikkelt
voor een spiraalkrul.
Elastiekjes gebruikt u om het haar in een staart bijeen te houden.
Afb. 23. Papillotten (links) zijn een handig hulpmiddel om spiraalkrullen te
creëren. Met elastiekjes (rechts) kunt u haar in een staart vastzetten.
Oefenopgave 4
Hoe droog moet het haar zijn voordat u een krul- of steiltang gebruikt
400W1.FM
1.17

Introductie
Haartypes, verzorging en stylingproducten
Als kapper moet u kennis hebben van de verschillende eigenschappen van het
haar en de structuur ervan. U kunt veel aflezen aan de conditie van het haar,
een wezenlijk onderdeel van het lichaam. Mooi, glanzend haar is een weerspiegeling
van een goede gezondheid.
Slechts weinig vrouwen zijn echter tevreden met hun natuurlijke haardos.
Gelukkig voor hen zijn er veel producten en technieken waarmee u op de
natuur kunt inspelen, zodat u het gewenste effect kunt bereiken. Kijk wat u
allemaal met haar kunt doen zonder schade toe te brengen en gebruik uw
kennis om uw cliënt te adviseren.
Wat is haar
Haarcellen
Talgklieren
Opbouw van een haar
9 Een haar bestaat uit twee delen: de (onzichtbare) haarwortel, die in de huid zit,
en de eigenlijke haar, buiten de huid. De haarwortel ligt opgesloten in een
stevig haarzakje. Dat heeft een soort ”voering” waarin de haar geklemd zit,
zodat hij er niet zomaar uit kan vallen. Die voering noemen we de wortelschede.
Als u een haar met geweld uit het hoofd trekt, kunt u de wortelschede
met het blote oog zien; deze ziet eruit als een doorzichtig vliesje.
Elke haar heeft zijn basis op de haarpapil, die zich onder in de instulping van
de huid bevindt. Hier liggen ook de bloedvaatjes (ook wel haarvaatjes
genoemd) die de haarcellen van voedsel voorzien. Net als huidcellen in de
zogenaamde basaalcellenlaag zijn de haren bij hun oorsprong week en vochtig.
Haren kennen eenzelfde soort opschuifsysteem als de bovenste huidlagen;
naarmate ze verder naar de oppervlakte doorschuiven, worden ze steeds harder
en stugger. Haren zijn dus eigenlijk niets anders dan verhoornde aanhangsels
van de opperhuid.
In de huid ligt naast elke haar een talgkliertje dat ervoor zorgt dat de haar soepel
blijft. Talgklieren voorzien huid en haar van een beschermend laagje tegen
invloeden van buitenaf. Wanneer dit beschermende filtertje verdwijnt, kunnen
milieu-invloeden, stof en vuil ongelimiteerd hun gang gaan. Als er te veel talg
naar binnen stulpt, bijvoorbeeld omdat de opening naar de oppervlakte is
afgesloten, komt die in de ”voering” van het haarzakje terecht en gaat de
klemfunctie verloren: de haar valt uit.
1.18

Introductie
Afb. 24. Haar en haargroei onder de loep.
Haargroei
0 Gemiddeld heeft een mens negentigduizend haren op het hoofd. Iedereen heeft
een uniek haarinplantpatroon. De levensduur van een haar ligt tussen de drie
en zeven jaar, met een groei van een centimeter per maand. Dit is een gemiddelde,
want bij de één groeit het haar harder dan bij de ander. De groeisnelheid
is ook afhankelijk van iemands leeftijd.
Naarmate iemand ouder wordt, verloopt de celdeling trager:
• de haren groeien minder hard
• de haren worden tot twintig procent dunner
• het aantal haren wordt minder.
Iemand die op hoge leeftijd is, heeft in de regel dezelfde haardikte als een baby.
Na de groeiperiode houdt de celdeling op en de haar raakt los van de haarpapil.
Hij valt niet meteen uit, maar blijft nog één tot drie maanden vastzitten in de
huid. In die tussentijd vormt zich een nieuwe haar. Als die nieuwe haar
ongeveer één centimeter boven de huid uitsteekt, valt de oude haar uit. Een
normaal haarverlies bedraagt zestig tot tachtig haren per dag. In de lente en de
400W1.FM
1.19

Introductie
herfst versnelt het vernieuwingsproces van het haar; vandaar dat het dan ook
meer uitvalt. Als iemand onder spanning leeft, het haar niet goed verzorgt of
net een bevalling achter de rug heeft, kan zij tijdelijk last hebben van meer
haaruitval.
Haar groeit dus niet harder als het veel geknipt wordt en het wordt er ook niet
dikker van. Pas geknipt haar lijkt voller en groeit ogenschijnlijk wel harder. Een
centimeter groei op een haarlengte van vijftig centimeter valt immers minder
op dan op een lengte van vijf centimeter. Het aantal haarzakjes dat in uw
hoofdhuid ligt en de groeisnelheid zijn echter vaste gegevens die door de
natuur zijn bepaald; geen schaar kan daar verandering in brengen.
Afb. 25. Dwarsdoorsnede van de huid.
De kleine haarvaatjes zorgen niet alleen voor de voedselvoorziening van de
haarcellen, maar ook van de cellen die verantwoordelijk zijn voor de vorming
en de groei van een nieuwe haar. Als het bloed niet meer circuleert, ontvangt
deze haarkiem geen voedsel meer. Het gevolg is dat de celdeling vertraagd
wordt en in het ergste geval volledig tot stilstand komt. De haarkiem sterft af;
er kan op die plaats nooit meer een nieuwe haar groeien. De hoofdhuid ligt
nogal strak over de schedelbeenderen heen. Het risico dat de bloedcirculatie
daar stagneert, is groter dan op andere plaatsen van het lichaam.
De haarlagen
Een haar is een soort samengestelde buis die bestaat uit twee hoofdbestanddelen:
hoornstoffen (keratine) en pigment. Het eerste bepaalt de sterkte van de
haren en het tweede de kleur. Een haar is opgebouwd uit vijf laagjes.
1.20

Introductie
Afb. 26. Dwarsdoorsnede van een haar.
q
Glanslaag
Aan de buitenkant zit een glanslaag, een beschermende talgfilter die de haar
beschermt en die, zoals de naam al doet vermoeden, zorgt voor de glans van de
haren. Hoe gladder een haar, hoe meer hij glanst – de glans is niets anders dan
de weerkaatsing van licht op de talg.
Hoornlaag
Onder de glanslaag vindt u de buitenste, ”echte” haarlaag: de hoorn- of keratinelaag.
Deze laag is volkomen kleurloos en doorschijnend, en bestaat uit
schubbetjes die dakpansgewijs over elkaar heen liggen. Normaal gesproken zijn
de schubben gesloten; een gezonde haar is dus glad. Als deze schubbenlaag
beschadigd is, kunnen vocht, vuil en zuurstof in het veel kwetsbaarder
binnenste doordringen.
Elastisch
Membraan en haarschors
De volgende laag in het haar is een vliesje (een membraan) met daaronder de
haarschors. De structuur van de haarschors bepaalt welke kleur haar iemand
heeft, want hierin bevinden zich de pigmentcellen. De hoeveelheid en de
verdeling van het pigment bepaalt de kleur van het haar. Het pigment
beschermt het haar tegen uv-straling. Daarom hebben mensen die van
oorsprong in zonnige, tropische streken wonen, meer pigment en dus
donkerder haar dan noorderlingen. Als u het haar een permanente kleuring
wilt geven, vindt het chemische proces plaats in deze laag.
De schorslaag is elastisch en in staat om vocht aan te trekken. Beide eigenschappen
zorgen ervoor dat u het haar in een slag of krul kunt leggen.
400W1.FM
1.21

Introductie
w
Grijs haar
Grijze haren bestaan niet: de zogenaamde grijze haren zijn altijd wit. Ze lijken
grijs doordat de witte haren met de natuurlijke haarkleur vermengd zijn. Haren
worden wit omdat er op den duur geen pigment meer wordt gevormd in de
haar. In plaats daarvan komen er luchtblaasjes in de pigmentcellen te zitten. Ze
zijn dus als het ware leeg.
Afb. 27. Elke haarkleur heeft zijn eigen charme.
Als iemand problemen krijgt met haar ”peper-en-zoutkleurtje”, kan ze
overwegen het haar te kleuren om het opkomende grijs te camoufleren. Het
1.22

Introductie
allerbelangrijkste daarbij is een evenwicht te vinden tussen iets wat goed bij
iemand past en natuurlijk overkomt, en iets wat met de werkelijkheid overeenstemt.
Sommige gezichten krijgen een heel mooie, zachte uitstraling als het
haar grijzer wordt, maar anderen bereiken een tegengesteld effect.
Elke leeftijd heeft zijn charme; het gaat erom die charme uit te buiten. Met een
mooie make-up en een goed kapsel kan een grijze kuif prachtig zijn. Het is een
misverstand te denken dat witte haren dof en breekbaar worden; wel wordt het
haar droger. Het kan gebeuren dat iemand onder invloed van een schok of
groot verdriet in zeer korte tijd wit wordt. Iets wat zich in uw binnenste
afspeelt, kan dus zijn weerslag hebben op de ”buitenkant”.
e
Merglaag
De binnenste laag is de grijs-witte merglaag. Deze laag is van belang voor het
deel van de haar dat nog in het hoofd zit, want daar wordt de haar gevoed. De
zichtbare haar krijgt geen voeding vanuit de hoofdhuid meer; daarom moet u
die van buitenaf verzorgen met geschikte producten. Als uw haarpunten
gespleten zijn, ziet u een wit puntje; dat is verdroogd merg.
Oefenopgave 5
Waar zit het haarzakje aan vast zodat de haren niet uit de hoofdhuid kunnen
vallen
Oefenopgave 6
Hoe kunt u zien dat haar gezond is
Oefenopgave 7
Hoe komt het dat mensen witte haren krijgen
Diverse haartypen
Misschien hebt u zich weleens afgevraagd hoe het komt dat het ene haar krult
of kroest, terwijl het andere haar loodrecht naar beneden hangt. Waarschijnlijk
heeft het te maken met de stand van het haarzakje ten opzichte van de
opperhuid en dat is een erfelijke kwestie. Het is niet bekend of dit de enige
oorzaak van dit verschijnsel is. In de loop van de tijd zijn hierover al heel wat
theorieën bedacht en opgeschreven.
Haar moet hoe dan ook goed verzorgd worden om het in een optimale conditie
te houden:
• regelmatig wassen om het netjes te houden
• dagelijks conditioneren om vocht te behouden
• wekelijks en maandelijks speciale dieptebehandelingen ondergaan om het
sterk te maken en te houden
• de juiste stylingproducten gebruiken om gladde, glanzende en lang mooi
blijvende lokken te creëren.
Elk haartype heeft zijn eigen verzorging nodig en het hoeft niet ingewikkeld te
zijn om prachtig haar te hebben.
r
Een goed model houdt ongeveer zes tot acht weken. Daarna moet u terug om
de coupe te laten bijknippen en eventueel de gespleten haarpunten te laten
verwijderen. In de zomer is dat zelfs iets vaker, omdat het haar dan meestal wat
harder groeit en meer te lijden heeft.
400W1.FM
1.23

Introductie
Bij uw adviezen moet u rekening houden met de verschillende haartypes. We
kunnen haar onderverdelen in drie verschillende categorieën die elkaar deels
overlappen:
• Europees, Aziatisch of Afrikaans haar.
• Krullend of steil haar.
• Normaal, vet of droog haar.
U kunt aan de hand van een aantal aspecten het haartype bepalen:
• structuur: steil, slag, krullend of kroezend
• haardikte: fijn, normaal, stevig
• haardichtheid: dun, dik, normaal
• conditie: droog, vet, normaal, breekbaar, gespleten, beschadigd.
Deze eigenschappen worden beïnvloed door hormoonwisselingen (zwangerschap,
overgang, menstruatie). Ook stress heeft invloed op het haar.
Europees, Aziatisch of Afrikaans haar
Op de dwarsdoorsnede van het haar ziet u hoe we onderscheid kunnen maken
tussen Europees, Aziatisch en Afrikaans haar. Afrohaar heeft een platte vorm,
terwijl Aziatisch en Europees haar een rondere vorm hebben.
A.
B.
C.
a. (Afrikaans) kroeshaar.
b. (Europees) golvend haar.
c. (Aziatisch) steil haar.
Afb. 28. Doorsnede van het Europese, Aziatische en Afrikaanse haar.
t
Black hair
Het zogenaamde ”black hair”, zoals kroeshaar en haar van Aziatische mensen,
is anders van structuur dan het Europese haar. Black hair is harder, dikker en
vaak ook droog. Daardoor is het moeilijker handelbaar en beschadigt en breekt
het snel. Om de talgproductie bij dit haartype te stimuleren, masseert u de
hoofdhuid regelmatig en wast u het haar zo vaak als nodig. Gebruik diepwerkende
haarproducten om de vochtbalans van het haar en de hoofdhuid op peil
te houden.
Behandelingen
Black hair is echter niet volledig onhandelbaar; u kunt er diverse kapsels mee
creëren. Het zijn wel allemaal chemische processen, die u beter laat uitvoeren
door een goede kapper, bij voorkeur één die gespecialiseerd is in kroeshaar.
Heeft iemand veel kleine afrokrullen, dan kan ook eens een halfpermanent
gezet worden. Hierdoor krijgt zij grotere, losse krullen. Ook kan iemand het
haar steil (straighten) of zacht maken (relaxen). Hier komen we nog uitgebreid
op terug.
1.24

Introductie
Afb. 29. Ook met kroeshaar kunt u verschillende kapsels creëren.
Krullend of steil haar
Bij mensen met sluik, steil haar bevindt het haarzakje zich loodrecht in de huid.
Als iemand krullen heeft, ligt het haarzakje scheef in de huid. Met andere
woorden: hoe schuiner het haarzakje, hoe meer krullen men heeft.
Als er tijdens de groei van een haar lichamelijke veranderingen optreden,
bijvoorbeeld een veranderde hormoonspiegel, dan kan dit het haartype
beïnvloeden. Het gebeurt bijvoorbeeld weleens dat een baby een hoofd vol
krullen heeft die na een paar jaar verdwijnen, om vervolgens in de puberteit
weer terug te komen. Ook krijgen sommige vrouwen tijdens de zwangerschap
ineens sluik haar of juist krullen. Dit zijn wonderlijke verschijnselen waar we
het fijne nog niet van weten.
De meeste mensen hebben niet overal op het hoofd precies hetzelfde haar.
Soms is een bepaalde pluk altijd blonder, of iemand nu in de zon gezeten heeft
400W1.FM
1.25

Introductie
of niet, en soms heeft een bepaald gedeelte van het hoofd meer krul of slag dan
een ander deel. Dat zijn heel normale verschijnselen, want niet alle celstructuren
zijn precies identiek.
Normaal, vet of droog haar
De meeste mensen hebben wel iets op hun haar aan te merken: te slap, te dun,
te vet, te droog, te springerig of een saaie kleur.
Normaal haar
Normaal haar ziet er gezond uit: het glanst, is veerkrachtig, valt gemakkelijk in
model en de kam en borstel gaan er soepel doorheen. Problemen doen zich hier
niet voor. Daarmee beantwoordt normaal haar aan het ideaalbeeld. Dit is voor
de meeste mensen niet weggelegd, maar met een juiste verzorging kunt u het
wel zo veel mogelijk nastreven.
Verzorging van normaal haar
Om normaal haar mooi te houden, adviseert u uw cliënt het om de paar dagen
te wassen. Een milde, verzorgende shampoo, bijvoorbeeld een iedere
dagshampoo, heeft de voorkeur. Na het wassen is een crèmespoeling voor
normaal haar aan te bevelen.
Als iemand normaal haar heeft met een neiging naar vet of juist droog haar,
kunt u hierop inspelen met de verzorging. Heeft iemand een neiging naar
droog haar, dan adviseert u haar om en om shampoo voor normaal en voor
droog haar te gebruiken. Neigt het meer naar vet, dan adviseert u haar af en toe
een product voor vet haar te gebruiken. Hetzelfde geldt voor crèmespoeling en
balsem.
Vet haar
Iemand die gauw last heeft van vet haar, heeft een te overvloedige talgafscheiding.
Hoe meer en hoe agressiever u de talgproductie te lijf gaat, des te
harder de talgklieren talg gaan produceren en des te vetter het oppervlak wordt.
Vet haar ziet er daardoor vaak wat onverzorgd uit, als het niet vaak gewassen
wordt. Echter, het zou eigenlijk met rust gelaten moeten worden, zodat de
talgafscheiding niet gestimuleerd wordt.
Inwendige oorzaken
Verkeerde verzorging
Oorzaken
De talgafscheiding kan worden veroorzaakt door diverse factoren die van
binnenuit werken:
• een erfelijke kwestie (de één heeft nu eenmaal een vettere huid dan de
ander)
• een verkeerd voedingspatroon
• een hormoonverandering (bijvoorbeeld in de puberteit of als iemand net
aan de pil is gegaan of er juist mee is gestopt)
• een vitaminetekort
• een stofwisselingsziekte.
Een te overvloedige talgafscheiding kan ook worden veroorzaakt door een
verkeerde verzorging, zoals:
• verkeerde producten gebruiken
• te veel en hardhandig borstelen
• te stevig boenen van de hoofdhuid
• te heet wassen
• te heet föhnen.
1.26

Introductie
Droge talgafscheiding
y
Een dergelijke verkeerde verzorging komt wat harder aan, als de balans van de
zuurgraad van de huid op het randje is. Met andere woorden: als iemand van
nature haar heeft dat neigt naar vet worden en zij springt er een tijdje
onachtzaam mee om, dan kan de balans doorslaan naar de verkeerde kant.
Haar dat van nature aan de droge kant is, zal echter nooit echt vet worden, hoe
verkeerd iemand het ook verzorgt of welk voedingspatroon men ook heeft. Het
zal eerder nog droger worden.
Een bijkomend probleem is dat vet haar veel eerder stof en vuil aantrekt dan
haar dat niet vet wordt. Samen met het huidvet nestelt zich dit op de hoofdhuid
en rond de haren. Een vette huid heeft grove poriën. Zodra deze verstopt raken,
zoekt de talg zich een weg naar binnen toe. Op de huid ontstaat dan een puistje
of een propje. In ernstige gevallen kan de haarpapil – de plaats waaruit de haar
groeit – verstikt raken. Zodoende heeft iemand met vet haar eerder kans op
haaruitval. Een vette hoofdhuid is vaak erg gevoelig. Het haar wordt dof en slap
en het kapsel zakt snel uit; vet is namelijk relatief zwaar.
Verzorging van vet haar
Bij de verzorging van vet haar is voorzichtigheid dus geboden om de talgproductie
niet op hol te brengen en de hoofdhuid niet onnodig te irriteren.
Adviseer een milde, verzorgende shampoo, speciaal voor vet haar. Deze lost
voorzichtig het vetlaagje rond de haren op en irriteert de gevoelige huid niet.
In deze shampoos zitten meestal stoffen die de talgproductie kalmeren.
Adviseer om het haar heel voorzichtig te wassen met lauw water. Uw cliënt
moet de shampoo goed laten inwerken en heel grondig uitspoelen. Er zijn
speciale kuurshampoos voor vet haar. Als uw cliënt die gebruikt, moet ze de
gebruiksaanwijzing goed lezen en vooral op de inwerktijd letten. Wil iemand
een crèmespoeling gebruiken, adviseer dan eentje die bestemd is voor vet haar.
Er zijn twee soorten talgafscheiding: olieachtige en droge talgafscheiding. Bij de
laatste vorm droogt de talg meteen na het verlaten van het talgkliertje in; er
ontstaan vette schilfers die bestaan uit ingedroogde talg en afgestorven hoorncellen
van de huid. De huid lijkt eerder droog dan vet. Men ziet deze
overvloedige talgafscheiding als vette roos op de hoofdhuid. Als iemand een
shampoo voor vet haar gebruikt, wordt het haar vetter dan ooit. De ingedikte
schilfers lossen als het ware op, de talg kan naar buiten komen en het gevolg is
dat u het vet beter gaat zien. Er ontstaat dus niet meer talg, maar de talg wordt
nu zichtbaar, omdat die zich over huid en haar kan verspreiden. Veel mensen
schrikken als dit gebeurt en stoppen meteen met de behandeling. Beter kunnen
ze de kuur toch volhouden, omdat de structuur in de huid verbetert. Uiteindelijk
hebben ze er alleen maar baat bij. Kortom, adviseer vooral om vol te
houden bij deze vorm van vet haar.
Droog haar
Een droog haartype heeft te maken met te weinig talgafscheiding en vochtgebrek.
De overeenkomst tussen droog en vet haar is dat de beschermende
zuurmantel niet goed functioneert, een reden waarom het haar kwetsbaar is.
Bij vet haar spitst het probleem zich toe op de haarwortels, in de huid dus, en
bij droog haar hebben zowel de huid als de haren zelf te lijden.
Droog haar ziet er dof en futloos uit en is broos, breekbaar en bijzonder
kwetsbaar. Omdat de haarschubben niet mooi soepel over elkaar heen liggen,
maar juist openstaan, haken de haren eerder in elkaar. Doordat de schubbetjes
openstaan, vallen de glans en de natuurlijke bescherming van het binnenste
400W1.FM
1.27

Introductie
van de haar weg. Het haar pluist en staat alle kanten op, omdat het vaak statisch
is. Dikwijls ziet u aan de uiteinden witgrijze, dode haarpunten (ofwel
verdroogd merg).
Oorzaken
Erfelijke aanleg kan een rol spelen maar invloeden van buitenaf, zoals de zon,
drukken in dit geval een veel sterker stempel. De zon onttrekt veel vocht en vet
aan de haren. De invloed van de zon op vet haar is anders dan op droog haar.
Dat komt door het onderscheid tussen de hoofdhuid en de haren zelf. Een vette
haar heeft als het ware een beschermend laagje om zich heen, terwijl een droge
haar dat veel minder of zelfs helemaal niet heeft. Los van de nadelige inwerking
van de zon op de talgproductie in de huid, worden de haren zelf ook aangetast.
Ook schraal winterweer, centrale verwarming, airconditioning en de wind zijn
een aanslag op kwetsbaar haar. Als iemand veel zwemt in zout en chloorhoudend
water, gaat het haar er eveneens erg snel op achteruit.
Tot slot kunnen verkeerde producten en haaronvriendelijke behandelingen,
zoals verkeerd blonderen of verkeerd permanenten, leiden tot droog haar. Te
heet föhnen, te heet wassen en het gebruik van verkeerde kammen en borstels
spelen allemaal een rol bij de achteruitgang van de conditie van de haar. Goede
merken verzorgings-, permanent-, blondeer- of haarkleurmiddelen zijn vaak
duurder, maar wel beter van kwaliteit.
Verzorging van droog haar
Droog en beschadigd haar liggen heel dicht bij elkaar; het gaat erom de
talgklierwerking te stimuleren. Besteed vooral veel aandacht aan het masseren
van de hoofdhuid, zodat de talg beter over het oppervlak wordt verdeeld.
Adviseer daarom een shampoo voor droog haar, die de haarstructuur verbetert
en zacht van samenstelling is. Laat uw cliënt ook alles vermijden wat te heet is.
Als u krulspelden bij haar inzet, zorg dan dat ze geen scherpe randen hebben.
Daarnaast moet uw cliënt het haar rust gunnen. Adviseer iemand die gewend
is het haar altijd met elastiekjes vast te binden, om dat eens een tijdje
achterwege te laten. Elastiekjes kunnen een duidelijk breukvlak in de haren
veroorzaken. Ook kan uw cliënt erop letten bij het zwemmen niet met het
hoofd onder water te gaan.
Crèmekuur
Omdat de zon een grote boosdoener is, kunt u adviseren om het hoofd goed
bedekt te houden als uw cliënt de zon in gaat. Overigens zijn er speciale
antizonnebrandproducten voor het haar in de handel. Het zijn olieachtige,
niet-plakkerige substanties die het haar beschermen tegen schadelijke uvstralen
en het bijtende zout van het zeewater. De olie is gemakkelijk uitwasbaar,
zelfs zonder shampoo.
Als iemand regelmatig crèmebehandelingen en speciale kuurshampoos voor
droog haar gebruikt, gaat het haar er zichtbaar en voelbaar op vooruit. Een oud
huismiddeltje tegen droog haar is een badje van olijfolie; dit kunt u echter beter
niet doen. U kunt het heel moeilijk uitwassen en het effect op de structuur van
het haar is vrijwel nihil. Wat u wel kunt doen, is een goed cosmetisch product
adviseren, zoals een crèmekuur. Deze laat u lang intrekken, een halfuur tot een
hele nacht. Als u het bewerkte haar inpakt in aluminiumfolie en een warme
handdoek, en u laat iemand onder een infrarode lamp of een andere
warmtebron zitten, kan het product broeien en dus nog beter intrekken.
1.28

Introductie
Haarmasker
Een andere methode is om een natte handdoek warm te laten worden in de
magnetron in circa anderhalve minuut. Bind deze vervolgens om het haar. De
warmte en de stoom trekken nu in het haar, zodat de crème zijn werking nog
beter kan doen. Na zo’n intensieve kuur voelt het haar meestal weer zijdezacht
aan en valt het een stuk soepeler in model.
Bijzonder geschikt voor droog en beschadigd haar zijn zogenaamde
haarmaskers. U brengt deze, net als een gezichtsmasker, aan op schoongewassen
haar door het zorgvuldig in de hoofdhuid te masseren. Dan dekt u het
af met aluminiumfolie en een warme handdoek om de herstellende en verzachtende
bestanddelen goed te laten inwerken. Een masker werkt in op de basis, de
in de huid liggende haarwortels en bloedvaten, en stimuleert van daaruit de
conditie van het haar. Het is van groot belang deze producten precies volgens
de gebruiksaanwijzing te gebruiken, anders hebben ze geen enkele zin. Elke
haarsoort is overigens af en toe gebaat bij zo’n extra stimulans.
Gecombineerd haar
Veel vrouwen met wat langer haar hebben last van een vette hoofdhuid, terwijl
het haar in de lengte en aan de punten juist droog is; kappers noemen dat
gecombineerd haar.
Verzorging van gecombineerd haar
U kunt dit type haar wassen met een milde antivetshampoo en een crèmespoeling
gebruiken in de lengten en punten van het haar. Als de uiteinden erg droog
zijn, kunt u een crèmekuurbehandeling toepassen op de droge delen. Eventueel
kunt u de met crème ingesmeerde punten inpakken met aluminiumfolie en een
tijdje intensief laten intrekken.
Oefenopgave 8
Aan de hand van welke aspecten kunt u iemands haartype bepalen
Oefenopgave 9
Hoe komt het dat de ene persoon steil haar heeft en de ander krullen
Oefenopgave 10
Welke vitamines zijn goed voor de haargroei
Oefenopgave 11
Noem een van de oorzaken van vet haar.
Oefenopgave 12
Hoe komt het dat droog haar snel in de klit zit
Haarverzorging
De basis van de schoonheid van het haar is letterlijk schoon haar. Dat heeft
niets te maken met het haartype, de kleur, de haarinplant en of iemand krullen
heeft of niet. Haar dat niet schoon is, glanst niet, maakt een onverzorgde
indruk en op den duur wordt de haarstructuur er niet beter op.
Haar moet geborsteld, gekamd en gewassen worden. Hoe vaak dat moet
gebeuren, is afhankelijk van het type haar en huid.
400W1.FM
1.29

Introductie
Borstelen
Haar gaat glanzen als u het regelmatig borstelt. Zo haalt u losse haren, vuil- en
stofdeeltjes weg en verspreidt u de talg beter over de hoofdhuid en over de
haren. Bovendien wordt het haar er minder statisch door. Het is wel van belang
dat u een borstel vaak schoonmaakt, anders heeft een borstelbeurt geen zin.
u
Vaak borstelen is echter niet voor ieder haartype weggelegd. Als iemand erg
snel vet haar heeft, kunt u beter niet te vaak borstelen; kam het liever. De
talgklierwerking wordt door het borstelen gestimuleerd; er wordt dan meer vet
geproduceerd. Droog haar kan wel vaak geborsteld worden; hoe meer de talg
wordt verspreid over de haren, hoe beter het is.
Wassen
Adviseer ten minste één keer in de week het haar te wassen, om het in conditie
te houden. De shampoos zijn tegenwoordig zo verfijnd en zacht en er is zo’n
ruime keuze uit allerlei verzorgende en herstellende producten, dat uw cliënt
het haar iedere dag kan wassen als dat nodig is.
Bij het wassen wordt niet alleen het haar maar ook de hoofdhuid schoon;
stofdeeltjes, huidvet, resten van transpiratievocht en huidschilfertjes worden
verwijderd. Er kan een heleboel vuil tussen de haarschubbetjes en de haren zelf
zitten.
Shampoo
Op het gebied van haarcosmetica vindt nog steeds een enorme ontwikkeling
plaats. Een groot aantal deskundigen is onophoudelijk bezig onderzoek te doen
naar de werking van producten ter verbetering van de haarstructuur.
i
Soorten shampoo
De cosmetica-industrie heeft ervoor gezorgd dat de huidige shampoos niet
alleen reinigen, maar ook verzorgen en herstellen. Er is bijvoorbeeld een
shampoo voor meer volume, voor extra glans, voor zijdezachtheid, voor meer
veerkracht of voor betere houdbaarheid van het kapsel. Er zijn shampoos die
ervoor zorgen dat het haar gemakkelijker te kammen is, die de talgklierwerking
reguleren of roos bestrijden. En er bestaan milde shampoos, die speciaal zijn
samengesteld om het haar zo vaak te wassen als u maar wilt.
Als iemand gewend is een echt cosmetisch haarproduct te gebruiken en ze
neemt tussendoor een keertje de grote gezinsfles uit de supermarkt, dan voelt
het haar heel anders aan. Dat komt omdat de gewone, klassieke shampoo er
alleen voor zorgt dat het haar schoon wordt. Het nadeel is dat deze producten
te veel ontvetten en geen verzorgende werking hebben. U kunt deze shampoo
wel gebruiken, als u het haar daarna behandelt met een verzorgend of
herstellend product, zoals een crèmespoeling of een balsem.
Sommige mensen geven de voorkeur aan babyshampoo, maar deze shampoo
is speciaal ontwikkeld voor baby’s. De structuur van het babyhaar en -huidje is
heel anders dan die van volwassenen. Gaat een volwassene het haar wassen met
babyproducten, dan wordt het niet goed schoon.
Werkwijze
Om de shampoo zijn werk te laten doen, moet u het haar op een goede manier
(laten) wassen. Het lijkt misschien overdreven hier aandacht aan te besteden,
1.30

Introductie
Voorbehandeling
omdat dit een handeling is die u met de paplepel ingegoten hebt gekregen: nat
maken, shampoo erop, goed boenen, uitspoelen, droogwrijven en klaar. Op
deze manier doet u het haar echter meer kwaad dan goed.
Borstel het haar eerst goed door om alle loszittende haren te verwijderen. U
hebt daar na het wassen alleen maar plezier van; losse haren veroorzaken
onnodig klitten en daardoor wordt er bij het uitkammen meer beschadigd en
losgetrokken dan nodig is.
Als u het goed hebt uitgeborsteld, maakt u het haar nat met lauw water; dat
komt het haar en de hoofdhuid ten goede. Vergelijk het met een te heet
gewassen wollen trui: de wol vervilt en de structuur van de vezels is er voelbaar
op achteruitgegaan. Als u te heet water gebruikt, gaan de haarschubben die
onder normale omstandigheden keurig over elkaar heen liggen, openstaan. Dat
maakt het haar er bepaald niet mooier op.
Ook voor de hoofdhuid is te heet water niet goed. De talgkliertjes en de
doorbloeding worden te veel gestimuleerd en de huid raakt onnodig geïrriteerd.
Wassen met koud water is hoogstens voor uzelf of uw model onprettig;
voor huid en haar kan dat helemaal geen kwaad. Als het haar erg vet is, is het
juist goed om de poriën te laten sluiten met het koude water.
Masseren
De volgende stap is het wassen zelf. Neem een klein beetje shampoo in de hand,
verdeel dat over beide handpalmen en verspreid dit zorgvuldig boven op het
hoofd, in de nek en opzij boven de oren. Afhankelijk van de lengte van het haar
hebt u aan één tot twee eierlepeltjes meer dan genoeg. Om de shampoo beter te
verdelen over het haar, kunt u hem verdunnen met een klein beetje water in de
palm van uw hand.
De eerste keer wassen dient om het haar schoon te maken. Ongeveer een
minuut lang masseert u de shampoo voorzichtig, maar wel stevig, in met de
platte kanten van uw vingertoppen, dus niet met de nagels. Hard boenen is uit
den boze: u beschadigt de haren en maakt er een warboel van.
Tot slot van de eerste wasbeurt kunt u de huid masseren. Zet de handen aan
weerszijden van het hoofd en probeer stukje voor stukje de hoofdhuid over de
schedel heen en weer te bewegen. U houdt uw vingers op de plaats, alleen uw
huid beweegt. Hierdoor zet u de doorbloeding aan en maakt u de huid los. Met
name voor mensen die veel last hebben van haaruitval of beginnende kaalheid,
is dit een goede manier om het haar zo lang mogelijk in goede conditie te
houden. Als iemand bijvoorbeeld veel last heeft van spanningen, kan zich dat
uiten in een strakke hoofdhuid. Er is daardoor weinig beweging in te krijgen,
omdat de huid strak over de schedel ligt. Om te voorkomen dat de kleine
haarvaatjes in de huid op den duur afgekneld raken, kunt u in zo’n geval de
massage elke dag even herhalen of uw cliënt adviseren dit zelf te doen.
Als u een minuutje gemasseerd hebt en de shampoo schuimt, kunt u het met
lauw water uitspoelen. U spoelt vijf keer zo lang als met het wassen. Alle
zeepresten moeten volledig verdwenen zijn, want achtergebleven sporen
maken het haar dof en geven irritaties aan de hoofdhuid.
Na deze eerste wasbeurt is het haar schoon. U kunt het voor de tweede keer
wassen als het erg vuil was, als het in contact is gekomen met zout water of als
u een speciale, cosmetische shampoo hebt gebruikt, waarin werkstoffen zijn
opgenomen. Bij de tweede wasbeurt kunnen de verzorgende eigenschappen
van de shampoo hun werk doen.
400W1.FM
1.31

Introductie
Een voorbeeld:
Stel dat u shampoo hebt gekozen tegen droog en poreus haar. Deze
shampoo heeft zeer zacht reinigende eigenschappen met speciale toegevoegde
werkstoffen (bijvoorbeeld plantaardige oliën of lanoline). Die verbeteren
de haarstructuur en compenseren het tekort aan talg. Met andere
woorden: ze bevatten vette materialen, die een verzachtende werking
hebben. Deze werkstoffen worden pas goed door de haren en de hoofdhuid
opgenomen als die schoon zijn.
Als u het haar voor de tweede keer wast, kunt u iets meer shampoo gebruiken.
U masseert deze gedurende één minuut in en laat het nog een minuutje
intrekken. Dit laatste is belangrijk om het product zijn verzorgende werking te
laten doen. Daarna masseert u het nog even goed door; dan spoelt u het haar
weer grondig uit, totdat het ”piept”, en knijpt u voorzichtig het meeste water
eruit. Als u het haar hardhandig uitwringt, beschadigt u de structuur. Het
wordt er op den duur broos van en het breekt af.
Afb. 30. Crèmespoeling masseert u in, kamt u door en spoelt u weer uit.
1.32

Introductie
Crèmespoeling
Het beste is om na elke wasbeurt een crèmespoeling of balsem te gebruiken,
ook wel conditioner genoemd, omdat:
• ze de haarschubbetjes sluiten
• ze een beschermend laagje om beschadigde plekken leggen
• ze de zuurgraad van de huid en het haar herstellen
• ze ervoor zorgen dat u het haar beter kunt kammen en in model brengen
• ze het haar er mooier van laten glanzen
• ze het haar antistatisch maken.
Vooral in de winter, als de luchtvochtigheidsgraad laag is door de droge lucht
van de centrale verwarming, is dit erg plezierig, maar ook in de zomer heeft het
haar een extra bescherming nodig, want wind, zon en zee doen ook hun uitdrogende
werk. Balsems en crèmespoelingen zijn ook van belang bij het föhnen,
krullen, steilen en touperen. Ze zijn er voor elk haartype.
Werkwijze
Een crèmespoeling brengt u aan op handdoekdroog haar. Neem de aangegeven
hoeveelheid in de hand en verdeel dat over het hele hoofd. Masseer het in, kam
het luchtig door, laat het even intrekken en spoel het vervolgens met lauwwarm
water grondig uit.
o
Drogen
Als laatste stap in de behandeling droogt u het haar voorzichtig door het te
deppen. Een natte haar breekt gemakkelijk, omdat die iets opzwelt. Bovendien
gaat het klitten als u te hardhandig droogt. Dus: dep en knijp het haar met een
handdoek voorzichtig droog en haal het zo min mogelijk door elkaar. Als u
klaar bent, kunt u het handdoekdroge haar voorzichtig doorborstelen en in
model brengen.
Oefenopgave 13
Hoe vaak moet iemand het haar wassen om het in goede conditie te houden
Oefenopgave 14
Wat is de bedoeling van huidmassage en wat heeft dat met de haren zelf te
maken
Oefenopgave 15
Wat doet een conditioner
Modelleren met haarverstevigers
Er zijn verschillende methoden en hulpmiddelen om het haar na het wassen in
model te brengen. Het eenvoudigst is het als u het haar gewoon kunt laten
opdrogen. Er zullen echter maar weinig mensen zijn bij wie het kapsel dan
meteen goed in model valt en blijft; de meesten hebben toch iets meer nodig.
Hiervoor bestaan de haarverstevigers.
Stylingmousse of -schuim
Met een stylingmousse of een traditionele, vloeibare haarversteviger kunt u het
haar ondersteunen, zodat het kapsel beter blijft zitten. Met deze producten
brengt u als het ware een flinterdun filmpje aan om iedere haar, waardoor er
400W1.FM
1.33

Introductie
geen vocht in de haren kan binnendringen. ”Kaal” haar heeft de eigenschap
vocht aan te trekken; het zwelt op waardoor het model verloren gaat.
Met een schuimversteviger krijgt het kapsel meer volume en veerkracht en
houdt het beter en langer. Aan het haar is niet te zien dat u versteviger hebt
gebruikt; het blijft er luchtig en natuurlijk uitzien. Er bestaan typen stylingschuim
die verstevigen en tegelijk verzorgen. Stylingproducten zijn er in allerlei
sterktes. Heeft iemand van zichzelf al stevig haar, neem dan een gewone versteviger.
Is het haar fijn en slap, of wilt u een bepaalde creatie maken, dan hebt u
een sterkere fixatie nodig.
Afb. 31. Gebruik een stylingmousse voor extra versteviging van het kapsel.
Werkwijze
Schuimverstevigers kunt u op nat en droog haar gebruiken. Na het wassen
verdeelt u een bolletje, ter grootte van een pingpongballetje, gelijkmatig over
1.34

Introductie
het (handdoekdroge) haar. Daarna kamt u het luchtig door en modelleert u het
op een natuurlijke manier, bijvoorbeeld met de vingers.
Stylinggel
Gel heeft een grote opmars gemaakt, mede dankzij de punkbeweging van de
jaren zeventig van de twintigste eeuw. Het is ideaal als u het kapsel met de
vingers wilt modelleren. U bereikt een mooi effect met een goed product:
• Het is gemakkelijk uit te borstelen of te wassen.
• Het mag het niet als poeder uit elkaar vallen of schilferen als het is
opgedroogd.
• Het mag niet als een pantser om het hoofd komen te liggen.
Er zijn verschillende soorten gel: het bekendst zijn vette en ”wetlook”-gels. In
tegenstelling tot een versteviger geeft gel een direct zichtbaar resultaat,
ongeacht welke soort u gebruikt. Sommige blijven de hele dag zichtbaar,
andere zijn er na een paar keer kammen weer uit.
U kunt gel en schuim tegelijkertijd gebruiken. De stylingschuim werkt u door
het vochtige haar heen. Als u het in model hebt gebracht, voegt u een beetje gel
toe.
Kleurversteviger
Er zijn haarverstevigers voor elk haartype, met en zonder kleurtje. De kleur
kunt u er bij de volgende wasbeurt weer uitwassen. De bedoeling is dat u de
eigen natuurlijke haarkleur ermee verlevendigt. Het gaat dus om een klein
accentverschil en niet om een totaal andere kleur.
p
a
Een juist gekozen kleurversteviger blijft dicht bij de eigen haarkleur. Blonderingverstevigers
hebben een licht blonderend kleureffect dat u niet kunt
uitwassen. U kunt deze verstevigers alleen gebruiken bij iemand die van
zichzelf al blond is. Er zijn ook nog blauwe en lavendelkleurige verstevigers
voor grijs haar, die voor een blauwgrijze gloed zorgen. ”Grijs” haar heeft
namelijk de neiging te vergelen.
Haarlak of -spray
U kunt voor wat extra ondersteuning ook haarlak of -spray gebruiken. Dit
product heeft een aantal toepassingen, dat u misschien niet bekend is. U kunt
de lak of spray gebruiken voor het in model brengen van kapsels of voor meer
volume. Hiervoor verdeelt u het vochtige haar in laagjes, om vervolgens al
föhnend steeds even te sprayen. Als een laagje droog is, is de volgende pluk aan
de beurt, net zolang totdat het kapsel klaar is. Deze techniek kunt u bijvoorbeeld
ook toepassen bij touperen: telkens als u een pluk toupeert, kunt u een
laagje lak aanbrengen.
Een moderne haarlak van een goede kwaliteit is niet schadelijk voor het haar,
is gemakkelijk uit te borstelen en geeft een heel natuurlijk effect. Deze nieuwe
producten hebben een andere samenstelling dan de oude haarlakken, die echt
voor een ”stormvaste” laag zorgden.
Oefenopgave 16
Wat is het verschil tussen een traditionele versteviger en gel
400W1.FM
1.35

Introductie
Haarproblemen
Beschadigingen en
problemen
Verkeerde behandelingen
Beschadigingen worden bijna altijd veroorzaakt door verkeerde handelingen,
maar ook ziekten, een verstoorde talg- en zweetfunctie, spanningen en een
verkeerde voeding kunnen een rol spelen. Al onze verhoornde aanhangsels,
zoals haren en nagels, functioneren alleen optimaal door de opname van
voedingsstoffen. Haren breken, splijten en worden broos als er niet voldoende
kalk in voeding zit. Veel melk drinken of extra calcium kan dan wonderen
doen.
Aan interne oorzaken bij haarproblemen of aan milieuvervuiling kunt u niet
altijd iets doen, maar een voedingspatroon of haarverzorging kan uw cliënt wel
verbeteren. We zetten de diverse verkeerde behandelingen nog even voor u op
een rijtje:
• Het haar te heet wassen en föhnen.
• Haarcosmetica verkeerd gebruiken.
• Het haar te hardhandig boenen, schrobben en uitwringen na het wassen.
• Kam en/of borstel van slechte kwaliteit gebruiken.
• Het haar onvoldoende tegen zonnestralen beschermen.
• Zout water of water met veel chloor (zwembaden) laten inwerken.
s
Als het haar beschadigd is, mag u het alleen wassen met een extra zachte,
verzorgende shampoo, bijvoorbeeld op basis van plantaardige extracten. Het
kan ook goed zijn van kapsel te veranderen. Vaak is zo’n drastische aanpak
voor de algehele conditie van het haar niet slecht. Gespleten haarpunten tasten
langzaam maar zeker een steeds groter oppervlak aan.
Een voorbeeld:
Uw cliënt heeft halflang haar, dat met een verkeerde permanentvloeistof
gepermanent is en met een minder goede blondering blonder gemaakt is.
Omdat het door deze twee ingrijpende chemische behandelingen erg is gaan
”pluizen”, moet ze elke dag de krulset gebruiken om er nog iets toonbaars
van te maken. Op deze manier komt er niets van herstel terecht.
In dit geval zou u kunnen adviseren om het pluizen voor lief te nemen en het
permanent te laten uitgroeien, of om er rigoureus de schaar in te zetten,
zodat het haar vanaf de basis kan worden opgebouwd.
Reiniging
Bescherming
Modelleren
Serum
Glansspray
Normaal haar Vet haar Droog haar Beschadigd haar Roos
Shampoo:
• normaal
• verzorgend
• beschermend
• mild.
Crèmespoeling
Balsem
Verstevigers, kleurverstevigers, gels en haarlakken aangepast aan het type haar of het probleem
Afb. 32. Productenschema voor een goede verzorging.
Dof haar
Shampoo:
• talgregulerend
• verzachtend.
Crèmespoeling
Balsem
Lotion
Haarwater
Shampoo:
• verzachtend
• herstellend.
Crèmespoeling
Shampoo:
• extra mild
• plantaardig
• herstellend.
Crèmevoeding
Balsem
Shampoo:
• antiroos
• antivet
• herstellend
• verzachtend.
Crèmevoeding
Crèmespoeling
Balsem
Lotion
Haarwater
De snelste manier om het haar van meer glans te voorzien, is door een serum
of een glansspray te gebruiken. Deze bevatten oliën of siliconen die de glans en
1.36

Introductie
de zachtheid van het haar verbeteren, doordat ze een licht weerkaatsende film
op het haar aanbrengen. Nadeel is dat ze het probleem niet aanpakken, want de
conditie van het haar wordt er niet beter van; het haar wordt er eerder vet van.
Vooral zachtheid en voorzichtigheid, speciale kuurbehandelingen en
haarmaskers kunnen het haar langzaam maar zeker weer herstellen. Eventueel
kunt u iemand doorverwijzen naar een goede kapper. Deze kan met speciale
producten een behandeling in gang zetten, die u kunt ondersteunen.
Haaruitval
Zoals al eerder gezegd, is het heel normaal dat men zestig tot tachtig haren per
dag verliest. Er zitten tachtig- tot honderdduizend haren op een hoofd en voor
het aantal haren dat dagelijks uitvalt, komen ook weer nieuwe haren bij. In de
lente en in de herfst kunt u bovendien wat extra in de ”rui” zijn.
Er zijn veel verschillende soorten ziektes die gepaard gaan met haaruitval. De
industrie heeft hier een gat in de markt ontdekt. Haarstukjes en pruiken,
haargroeimiddelen, haartransplantatie en implantatiemethoden zijn volop
verkrijgbaar.
Kaalheid bij mannen
Sommige mensen, vooral mannen, krijgen te maken met haaruitval. Een kwart
van de mannen wordt kaal en ongeveer de helft krijgt te maken met een flossig
kruintje of een hoog voorhoofd door de zogenaamde inhammen.
Waarschijnlijk bestaat er een relatie tussen kaal worden en het mannelijke
geslachtshormoon, waarvan de productie op latere leeftijd afneemt. De
oorzaak van het kaal worden kan ook erfelijk bepaald zijn.
Wel of niet kaal zijn zegt niets over iemands mannelijkheid; de één is er
simpelweg gevoeliger voor dan de ander. Er is weinig tegen te doen, behalve het
probleem accepteren en er op een leuke manier gebruik van maken. Wie gaat
knoeien met een scheiding vlak boven zijn oor, om zo de moeizaam
opgespaarde lange pluk over de schedel heen te plakken, vestigt juist de nadruk
op zijn kaalheid. Door het accent te verleggen, bijvoorbeeld door een felle trui,
een bijzondere bril, een exclusieve sjaal of een perfect bijgehouden snor, bereikt
u vaak een verrassend effect.
Afb. 33. Vooral mannen krijgen te maken met haaruitval.
400W1.FM
1.37

Introductie
Leeftijd
Zwangerschap
Overige oorzaken van haaruitval
Ook bij vet haar en roos kan er sprake zijn van haaruitval. Met een zorgvuldige
behandeling kunt u dit probleem zo veel mogelijk terugdringen. Bij vrouwen is
kaal worden zeker geen normaal verschijnsel; adviseer in zo’n geval naar de
dokter te gaan.
We noemden het al: als iemand ouder wordt, vertraagt de celdeling van de
haren. Daardoor wordt de dikte van de haren minder (zo’n 20% dunner). Er
worden bovendien minder nieuwe haren gevormd dan er uitvallen en de
levensduur van de haren wordt korter.
Als een vrouw zwanger is, gebeurt er veel in haar lichaam; er treden hormonale
veranderingen op en de lichamelijke gesteldheid is anders en in veel gevallen
zelfs beter. Dat komt omdat een vrouw tijdens de zwangerschap beter op
voeding en levensgewoonten let. Denk alleen maar aan beslissingen als stoppen
met roken, veel melk drinken, extra vitaminen nemen, meer rusten en
wandelen in de buitenlucht. Meestal zien de huid en het haar er daardoor veel
beter uit.
Massage
d
Haaruitval vindt dan ook meestal niet plaats tijdens, maar juist ná de zwangerschap;
het lichaam moet weer helemaal omschakelen. Ongeveer een halfjaar na
de bevalling stopt de overmatige haaruitval meestal weer vanzelf en komen er
in snel tempo nieuwe haren bij. Ook hier hoeft uw cliënt zich dus geen zorgen
over te maken, het komt heel veel voor.
Vertraging van haaruitval
Het proces van kaal worden is wel te vertragen, door:
• zo gezond mogelijk eten
• veel in de buitenlucht zijn
• stress vermijden (stress veroorzaakt haaruitval)
• haar en hoofdhuid behandelen met verzorgende kwaliteitsproducten
• de hoofdhuid goed te masseren.
Adviseer iemand eens per week een hoofdmassage bij zichzelf toe te passen.
Doe dat een keer voor:
1. Begin bij het voorhoofd.
2. Spreid de vingers.
3. Zet de vingertoppen op de slapen.
4. Masseer in cirkeltjes via de schedel langzaam naar de nek.
Roos
Roos komt voor op de behaarde hoofdhuid en is zichtbaar aan de schilfertjes
die zich op de hoofdhuid en de kraag bevinden. Roos komt nooit buiten de
haargrens en vormt zich voornamelijk achter de oren en voor in de kuif. Er zijn
twee soorten schilfers, die op een verschillende manier moeten worden
aangepakt: droge en vette schilfers.
Vette roos
Vette roos is wat geelachtig van kleur en komt met name voor bij een vette
hoofdhuid. Bij een normale talg- en zweetuitscheiding is de zuurgraad van de
huid in balans. Bij een verstoorde talg- of zweetfunctie, zoals bij een vette huid,
ontstaan er ophopingen van talg, zweet- en vuilresten. Deze laten na enige tijd
los in de vorm van schilfers. De huid onder de roosschilfers is vaak roze
gekleurd, kriebelt en jeukt en is bijzonder gevoelig.
Een verstoorde huidbalans is een ideale voedingsbodem voor bacteriën en
schimmels. Door de vette en vochtige toestand van de huid kan er ook eczeem
1.38

Introductie
ontstaan. Als iemand dus erg veel last heeft van vette roos, laat haar dan haar
huisarts raadplegen, die eventueel kan doorverwijzen naar een dermatoloog.
U kunt de behandeling ondersteunen door een speciale kuurshampoo tegen
roos (voor vet haar) te adviseren, die het haar mild reinigt en die een
zuurgraadherstellende werking heeft. Zo bestrijdt u eerst het roosprobleem. In
een later stadium wisselt u de antiroosshampoo af met een gewone antivetshampoo,
zodat u twee problemen tegelijk aanpakt. Adviseer om bij de
dagelijkse verzorging vooral niet te heet water te gebruiken en geef aan dat het
haar voorzichtig behandeld moet worden.
Droge roos
Droge roos ziet er heel anders uit; meestal komt dit voor bij een droge huid en
droog haar. De schilfertjes die van het hoofd loslaten, zijn droog en wit van
kleur. Het zijn dode huidcellen die in een snel tempo van de huid loslaten.
Ook in dit geval moet uw cliënt een antiroosshampoo gebruiken, maar dan
eentje voor droog haar, die de huid verzacht en de talgproductie op peil helpt
brengen. Adviseer de hoofdhuid goed te masseren, om de talg over de oppervlakte
te verspreiden.
Wissel ook hier weer de antiroosshampoo af met een gewone shampoo voor
droog haar. ’s Winters, als we meer binnen zitten bij de verwarming, komt
droge roos vaker voor dan in de zomer.
Hoofdluis
Een ander veelvoorkomend probleem is hoofdluis. Deze kwaal begint met jeuk
achter in de nek, het warmste plekje van de schedel. Het is bijzonder besmettelijk
en iemand die er last van heeft, mag niet naar de kapper of haarstylist.
Hoofdluis is tegenwoordig goed te bestrijden; de huisarts is de aangewezen
persoon om daarbij te helpen.
Oefenopgave 17
Wat is de levensduur van een haar
Samenvatting
In dit hoofdstuk bespraken we de benodigde materialen om haar te knippen en
te stylen. Voor het knippen zijn een oefenhoofd, een tafelstatief, een
knipschaar, een coupeschaar, een kam, een kap mantel, een nekkwast, zwaluwklemmen,
haarklemmen, een ventileerborstel en een waterspuit nodig.
Ook kwamen de verschillen in kammen en borstels aan bod.
Voor haarstyling bespraken we de föhn, de krul- en steiltang, warmterollers,
zwaluw- en haarklemmen, clips en speldjes en papillotten en elastiekjes.
Ook bespraken we de diverse haartypes, verzorging en stylingproducten.
De basis voor mooi en gezond haar ligt in een goede verzorging en een
verstandige leefwijze. Voldoende vitaminen, mineralen, eiwitten en koolhydraten
geven het lichaam én het haar een gezonde uitstraling. De haar groeit
immers van binnenuit. Voor ieder haartype en voor elk probleem zijn
producten te krijgen. Er bestaan shampoos tegen droog, vet of beschadigd haar
en tegen roos, maar ook crèmes, balsems en speciale kuurproducten met een
extra verzorgende en herstellende werking.
400W1.FM
1.39

Introductie
U weet ook hoe u wel en niet moet omgaan met haar. Als u de haren
voorzichtig wast en de hoofdhuid masseert met de platte vingertoppen,
activeert u de doorbloeding en veroorzaakt u geen onnodige klittenboel.
Gebruik bij het wassen niet te heet water en was het als het erg vuil is altijd twee
keer. Droog haar is gebaat bij borstelbeurten, vet haar juist niet. Om het haar
gemakkelijk in model te brengen en te houden, kunt u een stylingproduct,
versteviger, gel of haarlak gebruiken. Afhankelijk van het type product brengt
u het aan op droog of nat haar. U kunt het natte haar zo laten opdrogen, met
de handen in model brengen of een föhn gebruiken.
Parate-kennisvragen
1 Waarom knipt u kleine stukjes haar per keer van het oefenhoofd
2 Waarom gebruikt u een tafelstatief
3 Waarom wordt haar nat geknipt
4 Hoe moet u uw kappersschaar vasthouden
5 Wat is het verschil tussen een coupeschaar en een effileerschaar
6 Waaraan moet een goede kam voldoen
7 Welke twee soorten klemmen zijn er en wat is het verschil
8 Hoe gebruikt u warmterollers
9 Hoe noemen we de voering waarin de haar geklemd zit
0 Hoe snel groeit een haar per maand
q
w
e
r
t
y
u
i
o
p
Wat zorgt voor de glans van het haar
Wat betekent het als iemand ”grijs” wordt
Vanuit welke laag wordt het zichtbare haar gevoed
In welke periode groeit het haar het snelst
Wat is het verschil tussen black hair en Europees haar
Welke types vette huid onderscheiden we
Wat stimuleert u door te borstelen
Met welk soort shampoo kunt u het haar zo vaak wassen als u wilt
Hoe kunt u het haar het beste drogen met een handdoek
Bij welke haarkleur kunt u een blondeerversteviger gebruiken
1.40

Introductie
a
s
d
Als u het haar toupeert, wat kunt u daar dan voor stylingproduct bij gebruiken
Met welke shampoo wast u beschadigd haar
Hoe kan iemand haaruitval vertragen
400W1.FM
1.41

Introductie
Uitwerking van de oefenopgaven
Oefenopgave 1 t/m 3
Voor deze oefenopgaven zijn geen standaarduitwerkingen mogelijk.
Oefenopgave 4
Het haar moet helemaal droog zijn als u een krul- en/of steiltang gebruikt. Dit
geldt overigens ook voor warmterollers.
Oefenopgave 5
De haarwortel ligt opgesloten in een stevig haarzakje. Dat heeft een soort
”voering” waarin de haar geklemd zit, zodat hij er niet zomaar uit kan vallen.
Die voering noemen we de wortelschede. Als u een haar met geweld uit het
hoofd trekt, kunt u de wortelschede met het blote oog zien; deze ziet eruit als
een doorzichtig vliesje.
Oefenopgave 6
Een gezonde haar is glad en glanzend. De haarschubben zijn namelijk gesloten,
waardoor licht kan weerkaatsen op de glanslaag.
Oefenopgave 7
Haren worden wit omdat er op den duur geen pigment meer wordt gevormd.
In plaats daarvan komen er luchtblaasjes in de pigmentcellen. Die zijn dus
eigenlijk leeg.
Oefenopgave 8
U kunt aan de hand van een viertal aspecten het haartype bepalen:
• structuur: steil, slag, krullend of kroezend
• dikte van het haar: fijn, normaal, stevig
• haardichtheid: dun, dik, normaal
• conditie: droog, vet, normaal, breekbaar, gespleten, beschadigd.
Oefenopgave 9
Als de haarzakjes allemaal loodrecht naar boven wijzen, heeft iemand steil haar.
Als men krullen heeft, ligt het haarzakje scheef in de huid: hoe schuiner, hoe
meer krullen men heeft.
Oefenopgave 10
Vooral vitamine B en E zorgen voor een goede haargroei, net als mineralen
zoals kalk, zink en ijzer.
Oefenopgave 11
Vet haar kan erfelijk zijn, maar ook kan het worden veroorzaakt door een
verkeerd voedingspatroon, een hormoonverandering, een vitaminetekort of
een stofwisselingsziekte.
Oefenopgave 12
Bij droog haar liggen de haarschubben niet mooi soepel over elkaar heen. Ze
staan juist open, wat de klitten veroorzaakt.
Oefenopgave 13
Ten minste één keer in de week het haar wassen is nodig om het in conditie te
houden.
1.42

Introductie
Oefenopgave 14
De massage zet de doorbloeding aan en maakt de huid los. Met name bij
mensen die veel last hebben van haaruitval of beginnende kaalheid, is dit een
goede manier om het haar zo lang mogelijk in goede conditie te houden.
Oefenopgave 15
Een conditioner sluit de schubbetjes, legt een beschermend laagje om de haar
op de plaats waar die beschadigd is, herstelt de zuurgraad van de huid en het
haar, en zorgt ervoor dat u het haar beter kunt kammen en in model brengen.
Bovendien gaat het er mooier van glanzen en wordt het niet statisch.
Oefenopgave 16
Een versteviger is niet zichtbaar in het haar. Gel is wel zichtbaar; het geeft een
wetlook-effect.
Oefenopgave 17
Een haar heeft een levensduur van drie tot zeven jaar.
400W1.FM
1.43