Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente

ijvoorbeeld een meisje dat zich erg op het feest had verheugd en haar ervaringen als volgt
omschrijft: ‘Iedereen had van die megagrote flessen cola bij zich. Je wist dat daar echt geen cola in
zat. Dat was gewoon wodka cola of zo. In elk geval waren er veel mensen die niet meer helder uit
hun ogen keken. Het gonsde overal dat er heel veel pillen waren. Dus waarschijnlijk gebruikte men
veel xtc. Mijn vriendinnen waren pittig dronken. We gebruiken wel vaker wodka cola en andere
gemixte zooi als we naar een feestje toe gaan. Heel veel mensen waren aan het blowen en heel veel
mensen hadden xct op. Dat werd overal gezegd. Dat merkte je ook want die mensen lopen altijd
water te drinken. Je merkte dat ze helemaal … waaaah. Allemaal hardcore en zo’ (R1). Zo’n verhaal
lijkt op het eerste oog een bevestiging van het idee dat er in Haren inderdaad behoorlijk wat drugs
werden gebruikt. Bij nader toezien blijkt evenwel dat het meer om vage indrukken of verhalen gaat
dan om harde waarneming. Van de jongeren die wij hebben gesproken is er maar één die op dit punt
een duidelijke verklaring aflegt. Hij had van een ander feestje wat coke overgehouden en dat heeft hij
in Haren gebruikt. Zijn indruk was dat ook anderen coke op hadden en dat er pillen werden verkocht
(R14). Daar staat tegenover dat het gebruik van andere middelen dan alcohol evengoed wordt
ontkend. Een respondent zegt bijvoorbeeld: ‘Zelf heb ik geen drugs gebruikt. En dat geldt volgens mij
ook voor de anderen in onze groep’ (R5). En een van de jongeren die qua gedrag behoorlijk ver is
gegaan, zegt over zichzelf: ‘Behalve drank had ik niets anders gebruikt. Ik houd helemaal niet van
drugs. Marihuana is vet ongecontroleerd. Ik hoef er maar één te roken en ik zak onderuit. Ik heb wel
eens een lijntje gedaan, maar ik ben best verslavingsgevoelig. Ik ben altijd op zoek naar sensatie en
kicks.’ (R4).
De meest plausibele conclusie lijkt ons dat pillen en ander drugs niet op grote schaal werden
gebruikt. Verschillende jongeren zullen wel het een en ander geslikt of gesnoven hebben, maar dat
valt in het niet bij de hoeveelheden drank die erdoor gingen. Op basis van ons veldwerk kunnen we
niet hard maken dat er onder relschoppers meer drugs werden gebruikt. Dat neemt niet weg dat er
allerlei verhalen over drugs de ronde deden. Het is opmerkelijk dat onze volwassen respondenten
zich op dit punt veel stelliger uitlaten. Een van de bewoners zegt bijvoorbeeld: ‘Ik denk wel dat er
drugs zijn gebruikt. Je kon het zien aan de ogen. Anders dan bij drank hadden die mensen grote
glanzende ogen’ (R37). Ook iemand anders houdt er een uitgesproken mening op na. Hij zegt onder
meer: ‘Ik ben ervan overtuigd dat de oorzaak van deze rellen niet bij alcohol ligt. Er is doelbewust een
groep jongeren gekomen om te gaan rellen. Daarbij speelden drugs een belangrijke rol’ (R50). Die
gedachten worden onderschreven door iemand die bij een busmaatschappij werkzaam was. Zij
meldt dat er redelijk veel drugs werden gebruikt. ‘Ik zag het aan de grote pupillen’ zegt zij (R60).
Tegelijkertijd hebben diverse respondenten gezegd dat ze weliswaar veel over het gebruik van drugs
hadden gehoord, maar zonder dat ze dit zelf hebben gezien. Iemand die bij de gemeente Haren
werkt, zegt bijvoorbeeld: ‘Ik hoorde via via dat mensen bij de EHBO om drugs hebben gevraagd’
(R52). Een journalist zegt dat hij veel drankgebruik, maar geen drugsgebruik heeft kunnen zien (R55).
Zijn waarneming wordt onderstreept door een jongerenwerker. ‘Ik heb sowieso gezien dat mensen
aan het blowen waren. Van coke en speed weet ik het niet’ (R53). Dat strookt met de woorden van
een andere respondent die zich als volgt uitdrukt: ‘Ik heb blowende mensen gezien en er werd heel
veel gedronken. Ik zag jongeren die met kratten bier rondliepen en met sterke drank. Ze kwamen
met karretjes vol drank uit de supermarkt. Maar ik zag geen pillen en zo’ (R30). Een bewoner vat het
volgt samen: ‘Drank, drank, drank, drank – Dat is alles (…). Ik beschouw drank als de grootste
boosdoener’ (R43).
96 | COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN