Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente

verteld wat ik in Haren gedaan had. Ze hebben er verder niet over gezeurd’ (R12). De confrontatie
was niet altijd prettig, zoals blijkt uit de manier waarop een negentienjarige jongen de reactie van
zijn moeder op de rellen beschrijft: ‘Mijn moeder had nog gezegd: “Ze moesten ze opsluiten!” Maar
toen ze de krant opensloeg zag ze mij er vol in staan (…) Ik zou het nu niet meer doen. Niet alleen
omdat ik nu de consequenties ken maar ook vanwege mijn moeder’ (R13).
Overigens waren het niet alleen de kinderen die moeite hadden om een en ander ter sprake te
brengen. Een vader wiens zoon stiekem naar het feestje was gegaan, vertelt hoe lastig hij dat zelf
vond: ‘Het feit dat [mijn zoon] weinig heeft gezegd wijst erop dat hij zich schuldig voelt. Zo van: Ik
heb eigenlijk iets gedaan wat ik niet mag. Dus daar vertelt hij niet zo enthousiast over. Hij heeft ons
gewoon een beetje voor het lapje gehouden (…) Ik heb gezegd: ‘Je mag je vader en moeder wel in
vertrouwen nemen (…)’ Maar goed, hij is aan het puberen. Het heeft met grenzen te maken. Wat
vader en moeder zeggen is niet altijd heilig’ (R28). Sommige ouders stellen hun opvatting achteraf
behoorlijk bij. Dat wordt geïllustreerd door het gesprek dat we hadden met twee ouders die hun
zoon de volgende dag op de voorpagina van een krant aantroffen. Dat had zijn vader verrast: ‘Ik
vertrouwde mijn zoon, je voedt je kinderen op (…) Bij het journaal zag mijn vrouw iemand op tv
rennen die op onze zoon leek. We hebben die gedachte direct verworpen (…). Hoewel hij zelf niet
mee heeft gedaan aan de plunderingen, realiseerden wij ons door de beelden op televisie dat onze
zoon daarmee geassocieerd zou worden. We hebben hem daarop gezegd dat hij zich bij de politie
moest gaan aangeven’ (R32). Even later mengt de echtgenote van de man zich in het gesprek. Ze
bekijkt de zaak naar eigen zeggen meer vanuit de psychologische kant. Ze meent dat haar zoon met
bepaalde frustraties kampte die op dat moment een uitlaatklep vonden. Overigens had ze al een
slecht voorgevoel bij het voornemen van haar zoon om Haren te bezoeken: ‘Ik had het wel voorzien,
maar ik had meer baldadigheid verwacht. Als ik had geweten dat het zo uit de hand zou lopen, dan
had ik mijn zoon verboden om naar dat feestje te gaan. (…) Sommige collega’s hadden hun kinderen
verboden te gaan. Het is best lastig om te bepalen waar de scheidslijn ligt’(R32). Deze ouders
erkennen dat het ten dele om naïviteit en onbezonnenheid gaat. Ze voelen zich machteloos omdat ze
hun kind niet konden beschermen. ‘Het is voor ouders heel lastig om grip op zo’n hype te krijgen.
Daarin heb je niet zo veel te willen. Je hoopt dat de normen en waarden die je hebt meegegeven
uiteindelijk hun vruchten afwerpen’ (R32).
3. Een gebrek aan opvoeding
Een enkele professional laat zich kritisch uit over de opvoeding in meer algemene zin. Zo zegt een
medewerker van Slachtofferhulp Nederland ‘Ik weet niet of ouders nog tegen hun kinderen van
veertien of vijftien jaar kunnen zeggen: “Blijf jij maar eens binnen.” Accepteren kinderen van tegenwoordig
dat nog Dat is frustratietolerantie, dat vind ik wel een mooi woord. Er zijn vast heel veel
uitzonderingen, maar het schijnt dat kinderen het tegenwoordig vaak moeilijk vinden om met “Nee”
om te gaan. Ze krijgen ook veel minder vaak “Nee” te horen. Vroeger werd een kind opgevoed tot
een gehoorzame burger. Vandaag de dag hebben ouders vooral tot taak om hun kinderen gelukkig te
maken. Dat is de afgelopen vijftig jaar heel erg opgeschoven. Vandaar mijn vraag: Horen kinderen
nog wel eens “Nee” En hoe werkt dat als de puberteit eenmaal begint’ (R62). Gelukkig zijn er
verschillende ouders die wel degelijk nee zeiden. We hebben aan het begin van dit hoofdstuk al een
paar voorbeelden genoemd. Het is wel aardig om dit hoofdstuk te besluiten met het relaas van een
moeder die tijdens de rellen op het Griekse Rhodos met vakantie was. Zij maakte gebruik van sociale
media om de jongste zoon op afstand te verbieden om naar het feest te gaan. Ze nam aan de
enquête deel en stuurde ons het volgende bericht:
72 | COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN