Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente

Figuur 3
Verwijzingen naar de film Project X op Facebook (7-25 september 2012).
Bron Lidwien van de Wijngaert, Universiteit Twente
Toelichting: de figuur geeft weer in aandeel van alle threads (= een post met nul of meer comments)
binnen een bepaalde dag of periode een of meer van de volgende woorden voorkwam: Een film, De
film, Die film, Film van, Film Project, Zwembad, Mercedes, Vlammenwerper (bron: Lidwien van de
Wijngaerd, Universiteit Twente)
Zo maakte het aanvankelijke ongeloof langzaam maar zeker plaats voor het idee dat het aangekondigde
feest op 21 september wel eens heel erg groot zou kunnen zijn. Dat proces speelde zich niet
alleen in het echte leven af maar ook in de sociale media. Het idee van een groots en spontaan feest
bleek zoveel jongeren aan te spreken dat de film op een gegeven moment op het tweede plan raakte.
Dit laatste wordt geïllustreerd door de curve in figuur 3 die aangeeft hoeveel procent van de ‘threads’
op Facebook een herkenbare verwijzing naar de film bevat. 6 Dat aandeel is in de periode van 14 tot 17
september het grootst (meer dan 10 procent van alle threads) maar het zakt vervolgens in en
bedraagt rond 21 september (minder dan) 2 procent.
Overigens was het register van de verbeelding niet alleen vóór de gebeurtenissen in Haren van
belang, het speelde ook tijdens en na afloop van de rellen een voorname rol. Op de dag zelf heerste
er aanvankelijk (zoals we in een hoofdstuk 9 en 10 nog toelichten) een uitgesproken feestelijke sfeer
waarin veel aandacht voor grappen en speelse elementen was. Sommige leerlingen vertellen dat ze
een jongen zagen die alleen een broek aanhad en op zijn schouder een grote radio meedroeg. Een
andere jongen droeg een politiepet en deed alsof hij anderen ging aanhouden. Toen hij zei ‘Ik maak
maar een grapje hoor, die pet heb ik net gevonden’ moest iedereen hard lachen. Veel jongeren
hadden zich op de een of andere manier verkleed. Er waren T-shirtjes gemaakt met Project X erop
gedrukt en er waren ook mensen die een masker hadden opgezet. Later op de avond werd de sfeer
grimmiger, maar ook daarbij speelde een bepaalde vorm van verbeelding mee. Dat bleek onder meer
toen het gerucht rond ging dat er een meisje overleden was. Dat bericht bleef rond zingen doordat
veel mobiele telefoons op dat moment geen bereik hadden en het een tijdje duurde voordat het
6
Een ‘thread’ bestaat uit een post met nul of meer comments.
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 47