Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ten derde wordt de grenzeloze generatie onderscheiden door het feit dat deze jongeren zich vaker<br />
dan gemiddeld overgeven aan riskante gedragingen. Ze doen graag dingen die met de regels strijdig<br />
zijn en ze vatten zichzelf sneller als spanningszoeker op. Zij geven zich eerder over aan intense<br />
ervaringen of kicks en laten zich relatief gemakkelijk in een golf van emoties gaan. Mede daardoor<br />
willen ze veel nieuwe dingen meemaken en beschouwen ze nieuwe situaties bij voorkeur als een<br />
uitdaging. Deze zucht naar intense belevenissen gaat zelfs zo ver dat nogal wat jongeren in de<br />
leeftijdsgroep van 15 tot 25 jaar het gebruik van lichamelijk geweld soms een acceptabele zaak<br />
vinden. Volgens hen kan geweld op een prettige manier voor spanning zorgen. Ze staan niet zo<br />
afwijzend tegenover televisiebeelden of films waarin gewelddadige handelingen voorkomen. Ze<br />
willen evenmin iets weten van voorstellen om het vertonen van geweld op televisie te beperken. De<br />
cijfers in tabel 1 spreken wat dat betreft duidelijke taal. Van de 65-plussers is slechts 17 procent bereid<br />
om soms tegen de regels in te gaan terwijl dat aandeel bij de jongste groep op 44 procent uitkomt.<br />
De afwijzing van gewelddadige film- of tv-beelden vertoont eenzelfde tendens. Overigens laat de<br />
omarming van betrokkenheid en empathie het omgekeerde zien: de acceptatie met het idee dat<br />
mensen zich persoonlijk voor de gemeenschap moeten inzetten neemt met het vorderen van de<br />
leeftijd toe en voor maatschappelijke betrokkenheid geldt hetzelfde.<br />
Het laatste kenmerk dat we hier noemen is de houding van jongeren tegenover status en gezagsdragers.<br />
Men zou kunnen denken dat mensen die gemakkelijk regels overtreden of op zoek gaan naar<br />
spannende ervaringen, weinig respect voor personen met macht en gezag opbrengen. Maar dat<br />
laatste gaat niet op voor hedendaagse jongeren. Ze hebben – zeker in vergelijking met eerdere<br />
generaties – juist een sterke behoefte aan structuur. Dat komt vermoedelijk door de vele keuzemogelijkheden<br />
en de hoge mate van mobiliteit die de moderne samenleving biedt. Daardoor kunnen<br />
onverwachte situaties niet alleen opwinding maar ook onzekerheid of zelfs angst oproepen. Het kost<br />
de jongeren vaak moeite om de gevolgen van een bepaalde keuze te voorzien en wellicht zijn ze door<br />
hun leeftijd nog lang niet aan het dragen van zware verantwoordelijkheden toe. Zo wordt de<br />
grenzeloze generatie met een specifieke dubbelzinnigheid geconfronteerd: enerzijds ligt de wereld<br />
binnen handbereik en kunnen ze van hun leven echt iets moois maken, anderzijds wordt er van hen<br />
verwacht dat ze op jonge leeftijd zelfstandig zijn en de gevolgen van hun keuzen kunnen overzien.<br />
Martijn Lampert wijst erop dat veel jongeren nauwelijks aan dat laatste toekomen. Mede daarom<br />
hebben leden van de grenzeloze generatie grote behoefte aan een duidelijk en rolvast optreden door<br />
volwassenen. Ze hebben vergeleken met eerdere generaties weinig moeite met gezagsuitoefening.<br />
Ze vinden het niet vreemd dat er op het werk iemand is die zegt wat ze moeten doen. Ze hebben er<br />
geen moeite mee dat mensen met een hoge functie kunnen beschikken over bepaalde voordelen. En<br />
ze beseffen dat zaken als grenzen, leiding en structuur nu eenmaal nodig zijn.<br />
Het bovenstaande laat zien dat de vijf generaties die Motivaction onderscheidt op tal van punten van<br />
elkaar afwijken. Dat betekent niet dat er geen verschillen binnen de generaties optreden. Die zijn er<br />
wel degelijk. Neem bijvoorbeeld het vertonen van riskant gedrag en het zoeken naar spannende<br />
ervaringen. Dat komt onder de grenzeloze generatie weliswaar veelvuldig voor maar toch in de<br />
eerste plaats bij leden van het mannelijk geslacht. Het zijn vooral de jonge mannen die gefascineerd<br />
worden door geweld en het overtreden van de regels terwijl het spel van kijken en bekeken worden<br />
vooral aan jonge vrouwen spanning biedt. Een ander contrast heeft betrekking op de habitus die<br />
leden van de grenzeloze generatie aannemen. Zo treffen we het opzoeken van nieuwe ervaringen en<br />
uitdagingen met name aan bij jongeren die zelfredzaam zijn terwijl de structuurzoekers veel minder<br />
behoefte hebben aan afwisseling en flexibiliteit. Veelzeggend zijn ten slotte de gevolgen die het<br />
verschil in opleiding voor het antwoord op diverse vragen heeft. Uit de cijfers in tabel 2 kan men<br />
afleiden dat de score voor betrokkenheid en empathie in de regel stijgt naarmate een jongere meer<br />
28 | COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN