Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Het opdoen van Het nieuwe opdoen sensaties van nieuwe wordt sensaties ook wel wordt op een ook meer wel op positieve een meer wijze positieve wijze<br />
onderstreept. onderstreept. In films zijn In de adolescenten films zijn adolescenten primair geïnteresseerd primair geïnteresseerd in een goed feestje in een goed feestje<br />
met oorverdovende met oorverdovende muziek. Het muziek. is voor hen Het een is voor manier hen om een te manier kunnen om opgaan te kunnen in iets opgaan in iets<br />
groters, iets groters, wat boven iets hen wat zelf boven uitstijgt. hen zelf Samen uitstijgt. dansen, Samen zingen, dansen, ritmisch zingen, bewegend, ritmisch bewegend,<br />
geven hun lichamen geven hun zich lichamen over aan zich de audiovisuele over aan de audiovisuele overdaad die overdaad uitmondt die in een uitmondt in een<br />
uitbundig genietende uitbundig massa. genietende Het liefst massa. wordt Het men liefst in wordt deze men films in deel deze van films een deel zo groot van een zo groo<br />
mogelijke groep, mogelijke en dan groep, bij voorkeur en dan bij in de voorkeur publieke in ruimte: de publieke midden ruimte: in bruisend midden New in bruisend New<br />
York (FERRIS York BUELLER’S (FERRIS BUELLER’S DAY OFF), DAY op de OFF), openbare de weg openbare in de villawijk weg in de villawijk<br />
(PROJECT X), (PROJECT of triomferend X), of triomferend in het hart van in het hart eigen van dorp het (NEW eigen dorp KIDS (NEW TURBO). KIDS TURBO).<br />
Afb. 38 FERRIS BUELLER’S Afb. 38 FERRIS DAY BUELLER’S OFF: Ferris steelt DAY de OFF: show Ferris in NY steelt de show Afb. 39 in NY PROJECT Afb. X: Thomas 39 PROJECT gaat op X: in Thomas zijn gaat op in zijn<br />
massale FERRIS BUELLER’S feestje’ DAY massale OFF: Ferris feestje’ steelt de show in NY<br />
PROJECT X: Thomas gaat op in zijn massale feestje<br />
Het openbare verjaardagsfeest als moderne ‘rite de passage’<br />
De komische film fungeert als omkering maar tegelijk ook als bevestiging van het geregelde leven.<br />
Wie goed oplet ziet dat veel van adolescenten in de films weliswaar wild om zich heen slaan, maar<br />
dat veel van hen een klein hartje hebben. <strong>Hoe</strong> hard ze zichzelf en anderen ook overschreeuwen, er<br />
zijn genoeg vingerwijzingen voor een vermogen tot empathie. Thomas (PROJECT X) beschermt zijn<br />
hondje Milo tegen de door feestvierders veroorzaakte gevaren. Hij verzoent zich de volgende<br />
ochtend met zijn vriendinnetje Kirby. Hij wil met haar verder, ook al is zij niet de spetter waarmee hij<br />
de avond ervoor onder invloed van xtc bed wilde delen. Ferris blijkt evenmin een totale losbol: hij<br />
overtreedt weliswaar met veel plezier alle volwassen grenzen, maar vraagt zijn vriendinnetje netjes<br />
ten huwelijk.<br />
In enkele van de besproken films neemt de overgangspassage een specifieke vorm aan. Terwijl Ferris<br />
één snipperdag neemt waarin hij helemaal doet waar hij zin in heeft en terwijl NEW KIDS TURBO<br />
obstinaat aanschopt tegen het dichtgemetselde Nederlandse systeemdenken, komt in PROJECT X en<br />
THE HANGOVER I en II een extra motivatie voor. Aanleiding is een overgangsritueel: een verjaardagsfeestje<br />
respectievelijk een vrijgezellenfeest. In de moderne samenleving is de rite de passage als<br />
publieke overgang van kind naar volwassene flink aan erosie onderhevig. De dienstplicht is afgeschaft<br />
en alleen het behalen van een schooldiploma herinnert er nog aan. Het bereiken van het 16 e ,<br />
17 e of 18 e levensjaar is in onze samenleving een individuele mijlpaal, die door jongeren (steeds meer)<br />
wordt aangegrepen om haar van een symbolische en rituele lading te voorzien. Ook de ‘sweet 16<br />
party’ van Merthe is daar een voorbeeld van.<br />
Dat Thomas in PROJECT X de leeftijd van 17 bereikt, wijst erop dat het niet zomaar een feestje is. 53 Er<br />
wordt een verjaardagsfeest gevierd en wel binnen de peer group, met uitsluiting van en ook in<br />
confrontatie met de volwassen wereld. 54 THE HANGOVER I en II tonen een ander soort overgangsritueel<br />
dat een lange geschiedenis kent: op het vrijgezellenfeestje aan de vooravond van een huwelijk<br />
kan en mag alles, maar de ervaringen blijven wel binnen de groep. In deze beide films gaat het om<br />
mannen van tegen de 30, sommigen met een beroep (docent, tandarts), enkelen reeds getrouwd en<br />
met kinderen.<br />
53<br />
Dat impliceert dus dat er een groot symbolisch verschil is tussen een gewoon feestje en een ‘verjaardagsfeestje’.<br />
54<br />
Plantinga (2009): 38 wijst op een intern groepsmechanisme: ‘Viewings of “gross out” films such as JACKASS: THE MOVIE (2002),<br />
might serve as “rites of passage” in the sense that groups of adolescent boys test their ability to withstand the viewing of repulsive or<br />
violent scenes in the context of a group of peers’.<br />
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 187