Kwelzone fig 1 - VeldwerkPlaatsen
Kwelzone fig 1 - VeldwerkPlaatsen
Kwelzone fig 1 - VeldwerkPlaatsen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Veldwerkplaats Libellen als kwaliteitslabel<br />
Bedreigingen en maatregelen<br />
Jaap Bouwman
Inhoud<br />
• Welke soorten doen het goed<br />
en welke slecht<br />
• Bedreigingen<br />
• Herstelmaatregelen<br />
• Risico’s bij herstel
Gaat het goed of slecht met libellen
Resultaten uit het Landelijk Meetnet<br />
sterke toename<br />
Matige toename<br />
Stabiel<br />
Matige afname<br />
Sterke afname<br />
Trend onzeker
De Rode Lijst<br />
Mercuurwaterjuffer<br />
Maanwaterjuffer<br />
Verdwenen uit NL<br />
5<br />
Dwergjuffer<br />
Bronslibel<br />
Oostelijke witsnuitlibel<br />
Venglazenmaker<br />
Noordse glazenmaker<br />
Groene glazenmaker<br />
Kwetsbaar<br />
6<br />
Sierlijke witsnuitlibel<br />
Venwitsnuitlibel<br />
Donkere waterjuffer<br />
Gevlekte witsnuitlibel<br />
Ernstig bedreigd<br />
4<br />
Speerwaterjuffer<br />
Hoogveenglanslibel<br />
Kleine tanglibel<br />
Zuidelijke oeverlibel<br />
Gevoelig<br />
2<br />
Kempense heidelibel<br />
Bosbeekjuffer<br />
Bedreigd<br />
6<br />
Noordse winterjuffer<br />
Beekrombout<br />
Gaffellibel<br />
Gewone bronlibel<br />
Gevlekte glanslibel<br />
23 soorten op de RL<br />
(35%)
Bruine winterjuffer van bedreigd<br />
naar thans niet bedreigd.
1<br />
Tengere pantserjuffer van<br />
kwetsbaar naar thans niet bedreigd<br />
1000<br />
100<br />
10
Vroege glazenmaker van kwetsbaar<br />
naar thans niet bedreigd.<br />
1000<br />
100<br />
10<br />
1<br />
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 20
Bandheidelibel van gevoelig naar<br />
thans niet bedreigd.
Rivierrombout
Rode lijst per biotoop<br />
Stromende wateren<br />
Moerassen<br />
Vennen<br />
Hoogveen
Resultaten Meetnet per biotoop
•Verdroging<br />
•Vermesting<br />
•Verzuring<br />
•Vervissing<br />
Bedreigingen
Verdroging
Verdroging
Gevolgen voor libellen<br />
• Directe sterfte<br />
• Verdwijnen leefgebied<br />
In hoogveen door mineralisatie veen worden<br />
veenmossen vervangen door berk en Pijpenstrootje.<br />
In (zwak) gebufferde vennen afname toestroom van<br />
gebufferd grondwater.
N-depositie
Stikstof
Stikstofgevoelige aquatische<br />
habitattypen
Overschrijdingen van stikstof<br />
2000<br />
Overschrijding KDW<br />
1500<br />
1000<br />
500<br />
0<br />
Overschrijding KDW<br />
-500
Vermesting
Gevolgen voor libellen<br />
• Afname leefgebied larven<br />
• Periodiek zuurstoftekort
Verzuring
Gevolgen libellen<br />
Afname voortplantingslocaties<br />
Afname biotoop larven<br />
Fysiologische problemen
Schonen van vennen<br />
• Maatwerk van<br />
belang!<br />
• Intacte hydrologie<br />
is voorwaarde
Maar ook in laagveen
Hydrologie vormt de basis!
<strong>Kwelzone</strong> <strong>fig</strong> 1<br />
Bosaanplant<br />
Begreppeling<br />
Ontwateringssloten
Voorbeeld uit de praktijk
Het Lankheet
herstel
Eerste resultaten<br />
40<br />
20<br />
0<br />
-20<br />
-40<br />
2 3 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15<br />
mrt-11<br />
mrt-13<br />
-60<br />
-80<br />
-100<br />
40<br />
20<br />
0<br />
-20<br />
-40<br />
-60<br />
-80<br />
-100<br />
-120<br />
2 3 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15<br />
apr-11<br />
apr-13
Eerste resultaten
Gevaren hydrologisch herstel<br />
Vaak te snel !
Vervissing
Effect op libellen<br />
• Directe sterfte<br />
• Verdwijnen geschikt leefgebied larven
Lastig op te lossen<br />
• Leegpompen<br />
• Voorkomen dat ze er in komen<br />
• Poelen aanleggen op handige plaatsen<br />
• Inbrengen predatoren
Conclusies<br />
Bedreigingen<br />
• Verzuring en<br />
vermesting<br />
• Verdroging<br />
• Vervissing<br />
Belangrijkste herstelmaatregelen<br />
• Terugdringen N-depositie<br />
• Hydrologisch herstel (zowel<br />
lokaal als regionaal)<br />
• Afvoeren voedingsstoffen<br />
• Aanpak Zonnebaars
Zijn er nog vragen
Change language