Bijlage 22 Archeologisch onderzoek

BAAC bv
IVO plangebied N261, gemeenten Waalwijk en Loon op Zand
de problemen met de vochthuishouding en de matige bodemvruchtbaarheid zijn
de gronden voor akkerbouw meestal niet geschikt.
Archeologische interpretatie
Archeologische vondsten kunnen in een veldpodzolgrond bij een intact
bodemprofiel worden verwacht op of binnen 50 cm beneden maaiveld.
Bewoningssporen kunnen worden verwacht vanaf de onderzijde van de Ah/Aphorizont.
Omdat de laaggelegen veldpodzolgronden vaak in gebruik zijn als
weiland of vochtig bos, zullen eventuele vindplaatsen in of onder de “bouwvoor”
veelal nog gaaf aanwezig zijn. Vanwege de hoge grondwaterstand, de matige
bodemvruchtbaarheid en de vaak zure omstandigheden waren de
dekzandlaagten met de veldpodzolen overigens niet de locaties waar mensen
zich bij voorkeur of permanent vestigden. De kans op een goede conservering
van grondsporen en organische resten is matig tot goed vanwege de hoge
grondwaterstand, terwijl botmateriaal slecht geconserveerd zal zijn vanwege de
zure omstandigheden.
2.4.2 Haarpodzolgronden
Beschrijving
De haarpodzolgronden hebben in de regel uitgesproken duidelijke horizonten. De
onderkant van de B-horizont ligt meestal niet dieper dan 50 à 60 cm –mv. Bij de
niet vergraven gronden bevindt zich onder de heideplag of de bosstrooisellaag
(O-horizont) een 3 à 10 cm dikke, zwarte Ah-horizont en een zeer duidelijke
grijze E-horizont van 8 à 25 cm dikte. Deze horizont gaat zeer scherp over in een
opvallend diepzwarte Bhe-horizont van 5 à 8 cm dik. In deze laag komen geen
roestvlekken voor. Onder de Bhe-horizont bevindt zich een zeer dun ijzerbandje.
Hierop aansluitend volgen een Bhs- en een BC- horizont. In deze horizonten is
ijzer en humus ingespoeld.
Veel humuspodzolgronden wijken af van het boven beschreven beeld. Waar de
gronden voor bouwland of bij de aanleg van bos geploegd zijn, is het materiaal
uit de Ah- en E-horizont vermengd, waarbij een loodzandrijke AEp-horizont is
ontstaan. Bij diep verwerkte gronden kan ook materiaal uit de B- of C-horizont
omhoog geploegd zijn.
Archeologische interpretatie
Archeologische resten kunnen in een haarpodzolgrond bij een intact
bodemprofiel worden verwacht binnen 60 cm beneden maaiveld.
Bewoningssporen kunnen worden verwacht vanaf de onderzijde van de Ahhorizont.
2.4.3 Hoge zwarte enkeerdgronden
Beschrijving
De bruine en zwarte enkeerdgronden zijn zandgronden met een niet-vergraven,
dikke humushoudende bovengrond (Aa-horizont van minimaal 50 cm dik). Deze
dikke humushoudende bovengrond wordt ook wel een plaggendek of esdek
genoemd. Dit esdek is ontstaan door het eeuwenlang opbrengen van gemengde
plaggen en potstalmest op de akkers. De plaggen werden gestoken op nabij
liggende gras-, bos- of heidepercelen en in de potstal geworpen om de
12