Woonzorgzone Wervik: een solide brug tussen wonen en zorg
Woonzorgzone Wervik: een solide brug tussen wonen en zorg
Woonzorgzone Wervik: een solide brug tussen wonen en zorg
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Woon<strong>zorg</strong>zone</strong> <strong>Wervik</strong>:<br />
<strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>solide</strong> <strong>brug</strong> <strong>tuss<strong>en</strong></strong><br />
<strong>won<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>zorg</strong><br />
Symposium ‘Ruimte voor <strong>zorg</strong>’ – 13 december 2011
Vergrijzing<br />
• De interne vergrijzing (80+/60+) in <strong>Wervik</strong> bedraagt<br />
22,83 % (in 2010). Voor de provincie West-Vlaander<strong>en</strong> is<br />
dit 20,64 %.<br />
• Red<strong>en</strong><strong>en</strong>:<br />
– Jonger<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong> weg uit<br />
<strong>Wervik</strong><br />
– Kleinere gezinn<strong>en</strong><br />
– Hogere lev<strong>en</strong>sverwachting<br />
Rec<strong>en</strong>t onderzoek wees uit dat 90 %<br />
van de s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong> verkiez<strong>en</strong> om zo lang<br />
mogelijk thuis te blijv<strong>en</strong> <strong>won<strong>en</strong></strong>.
Doelstelling<strong>en</strong> Woon<strong>zorg</strong><br />
Doelstelling woon<strong>zorg</strong> is: ouder<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>zorg</strong>behoev<strong>en</strong>d<strong>en</strong> bijstaan opdat ze zo lang<br />
mogelijk in hun vertrouwde thuisomgeving<br />
kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> <strong>won<strong>en</strong></strong>. Om dit te realiser<strong>en</strong>,<br />
wordt er di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> <strong>zorg</strong> op maat<br />
aangebod<strong>en</strong>.
Refer<strong>en</strong>tiekader<br />
Rec<strong>en</strong>t onderzoek wees uit dat <strong>e<strong>en</strong></strong> opname<br />
in <strong>e<strong>en</strong></strong> woon<strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>trum voor (jong) s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong><br />
<strong>e<strong>en</strong></strong> schrikbeeld is. Deze t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s gaat spijtig<br />
g<strong>en</strong>oeg gepaard met <strong>e<strong>en</strong></strong>:<br />
expon<strong>en</strong>tiële afname van de mantel<strong>zorg</strong><br />
het feit dat kinder<strong>en</strong> steeds meer de<br />
vertrouwde thuisomgeving verlat<strong>en</strong><br />
het feit dat kinder<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong><br />
voor tewerkstelling<br />
buit<strong>en</strong>shuis <strong>en</strong> na de<br />
werkdag nog diverse<br />
huistak<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> op te<br />
nem<strong>en</strong>.
Criteria van <strong>e<strong>en</strong></strong> woon<strong>zorg</strong>zone<br />
1. E<strong>en</strong> afgebak<strong>en</strong>d gebied waarin max. 25 % van de<br />
woning<strong>en</strong> specifiek zijn, m.a.w. aangepast aan de<br />
nod<strong>en</strong> van de doelgroep. Deze groep bestaat voor<br />
max. 25 % uit <strong>zorg</strong>behoev<strong>en</strong>de person<strong>en</strong> die<br />
gebruik mak<strong>en</strong> van ouder<strong>en</strong>-, gehandicapt<strong>en</strong>- of<br />
geestelijke gezondheids<strong>zorg</strong>.<br />
2. 24uur – <strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>trum<br />
binn<strong>en</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> straal van<br />
750 m.<br />
3. Verhoogd niveau van<br />
di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> aan huis.<br />
4. Woonomgeving is<br />
sociaal veilig <strong>en</strong><br />
verkeersveilig.
Won<strong>en</strong> in <strong>Wervik</strong><br />
• De woonkern<strong>en</strong> <strong>Wervik</strong> <strong>en</strong> Geluwe bestaan vooral uit oudere<br />
woning<strong>en</strong>.<br />
• Aantal woning<strong>en</strong> gebouwd voor 1945: 46,1 %<br />
(Vlaams gemiddelde: 32 % )<br />
• Aantal woning<strong>en</strong> zonder comfort: 9,07 %<br />
(Vlaams gemiddelde: 6,62 %)<br />
• Aantal huurwoning<strong>en</strong> tov totale woning<strong>en</strong>patrimonium: 29,6 %<br />
• Sociaal huurpatrimonium tot totale patrimonium: 11,4 %<br />
(voor heel West-Vlaander<strong>en</strong>: 5,7 %)<br />
•
Criterium 1: Speciale woonvorm<strong>en</strong><br />
De <strong>Woon<strong>zorg</strong>zone</strong> <strong>Wervik</strong> telt in totaal 2688 woning<strong>en</strong>.<br />
Op hed<strong>en</strong> slechts 3,5 % aangepaste woonvorm<strong>en</strong>.<br />
Het OCMW zelf beheert in <strong>Wervik</strong> 107 woning<strong>en</strong>.<br />
in deelgem<strong>e<strong>en</strong></strong>te Geluwe 73 woning<strong>en</strong>.<br />
We onderscheid<strong>en</strong> in <strong>Wervik</strong> 3 types:<br />
1. bejaard<strong>en</strong>woning<strong>en</strong> (52):<br />
- g<strong>e<strong>en</strong></strong> inkomst<strong>en</strong> inkomst<strong>en</strong>- of eig<strong>en</strong>domsvoorwaard<strong>en</strong><br />
- vaste huurprijs € 118,40/maand of € 298,42/maand<br />
2. serviceflats (17):<br />
- prijs € 21/dag<br />
3. sociale huisvesting (38):<br />
- huurprijs op basis van inkom<strong>en</strong>
Profiel bewoners<br />
95 % van de bewoners:<br />
- gemiddelde leeftijd 80 jaar<br />
- overweg<strong>en</strong>d all<strong>e<strong>en</strong></strong>staand<strong>en</strong><br />
76 % all<strong>e<strong>en</strong></strong>staand<strong>en</strong><br />
24 % koppels<br />
- verhouding man/vrouw<br />
46 % mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> 54 % vrouw<strong>en</strong><br />
5 % van de bewoners doet beroep op gehandicapt<strong>en</strong>- of geestelijke<br />
gezondheids<strong>zorg</strong> (is ‹ 80 jaar)<br />
g<strong>e<strong>en</strong></strong> perman<strong>en</strong>te woonbegeleiding<br />
wel solidariteit <strong>tuss<strong>en</strong></strong> bewoners (wederzijdse hulp)
Karakteristiek<strong>en</strong> van onze woning<strong>en</strong><br />
• totale oppervlakte: ± 60 m²<br />
• 1 slaapkamer<br />
• videofonie of noodoproepsysteem met<br />
ondersteuning van <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>zorg</strong>team<br />
• in de woon<strong>zorg</strong>zone (c<strong>en</strong>trumgericht)<br />
• op de voetgangerscirkel<br />
• beperkt gro<strong>en</strong>onderhoud<br />
• gratis klusjesdi<strong>en</strong>st of teg<strong>en</strong> zeer geringe kostprijs<br />
• g<strong>e<strong>en</strong></strong> trapp<strong>en</strong>, lift vanaf 6 woon<strong>e<strong>en</strong></strong>hed<strong>en</strong><br />
• volg<strong>en</strong>s norm<strong>en</strong> ‘lev<strong>en</strong>lang <strong>won<strong>en</strong></strong>’ (douches, stopcontact<strong>en</strong>,<br />
hoogte werkblad<strong>en</strong>, deurbreedte,…)<br />
• balkon<br />
• op<strong>en</strong> keuk<strong>en</strong><br />
• cafetaria in de<br />
collectieve ruimte
R<strong>en</strong>ovatiesubsidie voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning in <strong>e<strong>en</strong></strong> bijzonder gebied (cijfers 2011)<br />
Subsidie van 65 % op <strong>e<strong>en</strong></strong> maximum kostprijsvan<br />
62.100 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> studio<br />
84.600 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning met 1 slaapkamer<br />
95.900 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning met 2 slaapkamers (3 pers)<br />
101.500 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning met 2 slaapkamers (4 pers)<br />
112.800 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning met 3 slaapkamers<br />
124.100 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning met 4 slaapkamers<br />
135.300 euro voor <strong>e<strong>en</strong></strong> woning met min. 5 slaapkamers<br />
+ 10 % van het subsidiebedrag voor algem<strong>en</strong>e kost<strong>en</strong><br />
De ger<strong>en</strong>oveerde woning wordt verhuurd volg<strong>en</strong>s de sociale huurwetgeving.<br />
De cijfers word<strong>en</strong> jaarlijks geïndexeerd.<br />
Strategie<br />
Verwerv<strong>en</strong> leegstaande pand<strong>en</strong> in de woon<strong>zorg</strong>zone die maar niet verkocht<br />
rak<strong>en</strong>. Met subsidies Vlaamse gem<strong>e<strong>en</strong></strong>schap.<br />
Beslissing lokaal woonoverleg proceduraal vereist.
Hefboom tot stadsvernieuwing<br />
2 woning<strong>en</strong> (Koestraat) word<strong>en</strong> omgevormd tot 4 sociale appartem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Bestaande toestand<br />
Nieuwe toestand<br />
Woning (St<strong>e<strong>en</strong></strong>akker 14) wordt omgevormd tot 6 sociale appartem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Bestaande toestand<br />
Nieuwe toestand
Hefboom tot stadsvernieuwing<br />
Kleine <strong>Wervik</strong>straat<br />
Oud schoolgebouw maakt plaats voor 37 sociale woning<strong>en</strong>.<br />
Toestand vόόr afbraak<br />
↓<br />
Nieuwe toestand<br />
Voorgevel ↓ Achtergevel ↓
St<strong>e<strong>en</strong></strong>akker 23<br />
Pot<strong>en</strong>tieel nieuw project<br />
Winkelpand + woonhuis:<br />
Mogelijkheid om te vorm<strong>en</strong><br />
tot 7 sociale appartem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.
Woon<strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>tra<br />
Het Pardo<strong>en</strong><br />
Mom<strong>en</strong>teel 67 woongeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />
21 % mann<strong>en</strong><br />
79 % vrouw<strong>en</strong><br />
gemiddelde leeftijd: 83,7 jaar<br />
Mater Amabilis<br />
105 woongeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> in<br />
de toekomst.<br />
Fase B van de bouwwerk<strong>en</strong><br />
is gestart<br />
111 woongeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />
gemiddelde leeftijd: 85,9 jaar<br />
Kortverblijf: 6 bedd<strong>en</strong><br />
Dagver<strong>zorg</strong>ingsc<strong>en</strong>trum: 15
Nachtopvang<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Voor elke inwoner van <strong>Wervik</strong> <strong>en</strong> omligg<strong>en</strong>de die<br />
‘s nachts ondersteuning w<strong>en</strong>st, zich onveilig voelt of<br />
‘s nachts <strong>zorg</strong><strong>en</strong> nodig heeft<br />
5 bedd<strong>en</strong> ter beschikking<br />
Vanaf 16.30 u ‘s avonds tot 10 u ‘s morg<strong>en</strong>s<br />
Inclusief verpleging, ver<strong>zorg</strong>ing, ontbijt <strong>en</strong> avondmaal<br />
De mindermobiel<strong>en</strong>c<strong>en</strong>trale <strong>zorg</strong>t voor vervoer indi<strong>en</strong><br />
nodig<br />
81 verschill<strong>en</strong>de gebruikers<br />
gemiddelde leeftijd: 82 jaar<br />
Tarief: € 25 per nacht
Eén loket<br />
het loket voor woon<strong>zorg</strong> : alle info m.b.t. woon<strong>zorg</strong>, de<br />
daaraan gekoppelde services of woonvorm<strong>en</strong><br />
<strong>e<strong>en</strong></strong> persoonlijke vertaling van<br />
het aanbod, <strong>e<strong>en</strong></strong> persoonlijk<br />
advies <strong>en</strong> begeleidingstraject<br />
het op elkaar afstemm<strong>en</strong> van<br />
de afsprak<strong>en</strong> <strong>tuss<strong>en</strong></strong><br />
aanbieders van product<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
info over alle product<strong>en</strong> stad<br />
<strong>en</strong> OCMW (digitaal loket).<br />
Operationeel in<br />
september 2011.<br />
in 2010 kwam<strong>en</strong> 1690<br />
person<strong>en</strong> langs in het<br />
loket.
Callc<strong>en</strong>ter<br />
a) E<strong>en</strong> 24-ur<strong>en</strong>telefoonperman<strong>en</strong>tie in het callc<strong>en</strong>ter met<br />
4 callc<strong>en</strong>teroperator<strong>en</strong>.<br />
Alle oproep<strong>en</strong> die van <strong>zorg</strong>behoev<strong>en</strong>de<br />
bewoners kom<strong>en</strong> word<strong>en</strong>:<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
beantwoord<br />
geregistreerd in speciaal ontworp<strong>en</strong> softwareprogramma<br />
krijg<strong>en</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> pass<strong>en</strong>de opvolging<br />
ver<strong>e<strong>en</strong></strong>zaamd<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgebeld<br />
vuurtor<strong>en</strong>functie in kader van Lokaal Sociaal Beleid<br />
ondersteuning loket Woon<strong>zorg</strong>
Criterium 2: 24u-<strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>trum<br />
De afdeling van het woon<strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>trum Sint-Janshospitaal fungeert als 24u-<strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>trum.<br />
83 woning<strong>en</strong> die aanleun<strong>en</strong> via <strong>e<strong>en</strong></strong> alarmpot<strong>en</strong>tieel bij de <strong>zorg</strong>post<br />
TERRITORIAAL OVERZICHT PAS-TOESTELLEN WOONZORGZONE
a) Thuis<strong>zorg</strong><br />
Criterium 3: Di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> aan huis<br />
b) Sam<strong>en</strong>werkingakkoord met plaatselijke handelaars die<br />
thuisleveringsservice bied<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> kleine vergoeding.<br />
d) Strijkdi<strong>en</strong>st (76 klant<strong>en</strong>)<br />
e) Poetsdi<strong>en</strong>st (240 klant<strong>en</strong>)<br />
f) Ant<strong>en</strong>ne thuis<strong>zorg</strong>winkel (langetermijnvisie)<br />
g) Kledijdi<strong>en</strong>st<br />
h) Vervoerservice (130 klant<strong>en</strong>)<br />
i) Warme maaltijd<strong>en</strong>service (172 klant<strong>en</strong>)<br />
j) Klusjesdi<strong>en</strong>st: (104 klant<strong>en</strong>)
Criterium 4: Woonomgeving<br />
Creatie diverse ontmoetingsplaats<strong>en</strong>:<br />
cafetaria’s in serviceflats, woon<strong>zorg</strong>c<strong>en</strong>tra,<br />
buurthuis ‘t Park <strong>en</strong> in collectieve<br />
woonvorm<strong>en</strong>.<br />
Mogelijkheid tot deelname aan sociaal-culturele activiteit<strong>en</strong>:<br />
wordt uitgewerkt door de woon<strong>zorg</strong>activiteit<strong>en</strong>begeleider <strong>en</strong> het<br />
OCMW-animator<strong>en</strong>-team in overleg met de di<strong>en</strong>st cultuur stad<br />
<strong>Wervik</strong>, LOGO <strong>en</strong> private partners.<br />
activiteit<strong>en</strong> die word<strong>en</strong> georganiseerd<br />
<strong>en</strong> de voorkeur van de doelgroep<br />
wegdrag<strong>en</strong>:<br />
infonamiddag<strong>en</strong>, kaarting, bingo,<br />
sneukelroute, verw<strong>en</strong>ontbijtbuffet,<br />
uitstapp<strong>en</strong>, optred<strong>en</strong>s, viering<br />
verjaardag<strong>en</strong>, diners (Kerst, Pas<strong>en</strong>,…),<br />
film, ontmoetingsnamiddag 80+, ….
Criterium 4: Woonomgeving<br />
Voetgangerscirkel = <strong>e<strong>en</strong></strong> aan<strong>e<strong>en</strong></strong>geslot<strong>en</strong> wandelroute van ± 2 km,<br />
die voetgangers (in het bijzonder ouder<strong>en</strong> <strong>en</strong> mindervalid<strong>en</strong>) in<br />
staat di<strong>en</strong>t te stell<strong>en</strong> om zelfstandig op hun eig<strong>en</strong> tempo hun doel<br />
lop<strong>en</strong>d te bereik<strong>en</strong>.<br />
Aanwezigheid van winkels <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>:<br />
bakkers, slagers, vishandel, bank<strong>en</strong>, post, kappers, nieuwkuis,<br />
stadhuis, fotograf<strong>en</strong>, eetgeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>, cafés, notaris, optiek,<br />
mutualiteit<strong>en</strong>, bibliotheek.
Criterium 4: Woonomgeving<br />
• 3 knelpunt<strong>en</strong>wandeling<strong>en</strong> met oa schep<strong>en</strong> op<strong>en</strong>bare werk<strong>en</strong>, SAR <strong>en</strong><br />
mindervalid<strong>en</strong><br />
Richtlijn<strong>en</strong>:<br />
• Bij elke oversteekplaats vloei<strong>en</strong>d hell<strong>en</strong>d vlak<br />
voorzi<strong>en</strong><br />
• Midd<strong>en</strong>stand aanschrijv<strong>en</strong> om 1 meter doorgang<br />
op voetpad te vrijwar<strong>en</strong><br />
• Verzakking<strong>en</strong> verhelp<strong>en</strong><br />
• Deksels nutsvoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> aanpass<strong>en</strong><br />
• Hinder<strong>en</strong>de verkeersbord<strong>en</strong> verplaats<strong>en</strong><br />
• Bewegwijzering aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
• Voorzi<strong>en</strong> in nieuwe oversteekplaats<strong>en</strong><br />
• Bijkom<strong>en</strong>de zitbank<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong><br />
• Bijkom<strong>en</strong>de verlichting plaats<strong>en</strong><br />
• Aankoop wag<strong>en</strong>tje met zitbank
Kritische succesfactor<strong>en</strong><br />
1. draagvlak: geloof beleidsmakers in het concept<br />
2. startkapitaal / - subsidie gelinkt aan de overtuiging<br />
‘ouder<strong>en</strong><strong>zorg</strong> mag iets kost<strong>en</strong>’ <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s constant<br />
subsidiebronn<strong>en</strong> scr<strong>e<strong>en</strong></strong><strong>en</strong><br />
3. meerjar<strong>en</strong>planning<br />
4. sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> met diverse actor<strong>en</strong><br />
5. vraaggestuurd werk<strong>en</strong> → impliceert telefonische<br />
klant<strong>en</strong>bevraging<br />
6. resultat<strong>en</strong> met<strong>en</strong> → restultat<strong>en</strong> out<strong>en</strong><br />
7. voldo<strong>en</strong>de aanbod woning<strong>en</strong> cfr. label lev<strong>en</strong>slang <strong>won<strong>en</strong></strong><br />
8. gemotiveerd personeel<br />
9. comité ouder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> woon<strong>zorg</strong>. Stuurgroep met<br />
beslissingsbevoegdheid g<strong>en</strong>ereert oplossing<strong>en</strong> op maat.
Kok<strong>en</strong> kost geld - 1
Kok<strong>en</strong> kost geld - 2
Problem<strong>en</strong> bij de uitbouw van de woon<strong>zorg</strong>zone<br />
• Woon<strong>zorg</strong> is <strong>e<strong>en</strong></strong> materie die ressorteert onder diverse Vlaamse<br />
departem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> federale ministeries<br />
• Ontbrek<strong>en</strong> van structurele financieringsbronn<strong>en</strong><br />
• Sam<strong>en</strong>werking niet evid<strong>en</strong>t. Regierol van lokaal bestuur staat soms ter<br />
discussie<br />
• Resultat<strong>en</strong> soms niet zichtbaar<br />
• Moeizame uitbreiding aantal aangepaste woning<strong>en</strong><br />
• Huisvestings- <strong>en</strong> r<strong>en</strong>ovatiepremies niet toegankelijk <strong>en</strong> niet afgestemd<br />
op doelpubliek<br />
• Afbak<strong>en</strong>ing woon<strong>zorg</strong>zone ter discussie<br />
• Beroepsgeheim <strong>en</strong> wet op privacy hypothekeert detectie<br />
ver<strong>e<strong>en</strong></strong>zaamd<strong>en</strong>, beantwoording noodoproep<strong>en</strong> vanuit <strong>zorg</strong>kruispunt<br />
• Tekort bedd<strong>en</strong> nachtopvang<br />
• Beperkte financiële draagkracht gem<strong>e<strong>en</strong></strong>te
• Nieuwe behoeft<strong>en</strong> ontdekt <strong>en</strong> beantwoord in de loop van de uitwerking<br />
van het oorspronkelijk concept <strong>en</strong> nieuwe di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> gecreëerd<br />
• Leegstaande, oude woning<strong>en</strong> gesitueerd in de zone word<strong>en</strong> aangekocht<br />
• R<strong>en</strong>ovatie volg<strong>en</strong>s norm<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong>lang <strong>won<strong>en</strong></strong><br />
• Creatie van tewerkstelling:<br />
54 kopp<strong>en</strong><br />
• Opstart<strong>en</strong> volledig nieuwe<br />
afdeling binn<strong>en</strong> het OCMW<br />
• Opricht<strong>en</strong> bijzonder comité<br />
ouder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> woon<strong>zorg</strong><br />
Resultat<strong>en</strong><br />
• Aanleiding tot nieuwe werkmethodes: klant stuurt, activering s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong>, …<br />
• Multiplicatoreffect: bezoekers <strong>en</strong> studiedag<strong>en</strong>, interesse vanuit binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong><br />
buit<strong>en</strong>land
In sam<strong>en</strong>werking met