Basisset Regionale Arbeidsmarktinformatie Arbeidsmarktregio ...

Het ontslag kan ook via de kantonrechter worden aangevraagd. In de eerste acht maanden
van dit jaar werden er 20 duizend verzoeken tot ontslag bij de kantonrechter ingediend.
Dit is een stijging met bijna 30%.
Het aantal ontslagen medewerkers houdt duidelijk verband met de conjunctuur. Zo liep het
aantal ontslagen medewerkers in 2002-2004 fors op, waarna onder meer door de
economische hoogconjunctuur, het aantal fors daalde. Met het recessiejaar 2009 loopt het
aantal ontslagen mensen weer sterk op. Dat de conjunctuur een sterke rol speelt, is ook te
zien aan het ontslag wegens bedrijfseconomische omstandigheden. Dit aantal loopt veel
sneller op dat gemiddeld. In de eerste tien maanden was het ontslag wegens
bedrijfseconomische omstandigheden bij UWV WERKbedrijf namelijk meer dan 2,5 keer zo
hoog als in dezelfde periode vorig jaar.
Figuur 3 Aantal ontslagvergunningen en ontbindingsverzoeken in de
vorige laagconjunctuur
Ontslag via UWV WERKbedrijf of de kantonrechter omvat overigens maar een klein deel
van het totaal aantal beëindigde arbeidsrelaties. Immers tijdelijk contracten kunnen
gewoon aflopen en arbeidsrelaties van ZZP’ers, flexwerkers, detachering bij de inlener etc.
kunnen beëindigen zonder ontslag.
Meer bedrijven in moeilijkheden
De recessie zorgt ervoor dat er in de eerste drie kwartalen dubbel zoveel bedrijven failliet
gingen als vorig jaar in dezelfde periode. Een zeer ongunstig cijfer. Als we echter kijken
naar het verloop in de afgelopen maanden, dan zien we dat het groeipercentage langzaam
aan iets minder ongunstig wordt.
Werkgelegenheid krimpt nog matig
Gegeven de ongunstige cijfers voor de Nederlandse economie, lijken de gevolgen voor de
werkgelegenheid nog mild. Zo krimpen de economische activiteiten al vanaf het derde
kwartaal van 2008 (kwartaal-op-kwartaal). Een ontwikkeling die pas een halfjaar later
zichtbaar wordt in het aantal banen.
Bovendien is de omvang van de economische krimp veel groter dan de krimp in het aantal
banen. Zo waren de economische activiteiten in het derde kwartaal van 2009 3,7% lager
dan één jaar geleden. Het krimpcijfer voor de banen is op dat moment slechts 1,8%.
Dit betekent dat werkgevers – in verhouding tot de productie – meer arbeid inzetten dan
gebruikelijk. In economentaal: de arbeidsproductiviteit is afgenomen: een vrij
ongebruikelijke situatie. Immers gewoonlijk groeit de arbeidsproductiviteit – door
innovaties en slimmer werken – met gemiddeld 1,5% per jaar. Een daling van de
arbeidsproductiviteit heeft zich sinds eind jaren vijftig niet meer voorgedaan.