case report - Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie

26 nederlands tijdschrift voor anesthesiologie maart '10
|
40 mg lidocaïne in de sinus caroticus
door de chirurg. Dit betrof éénmaal
een vertraging in het EEG en éénmaal
duidelijke epileptiforme activiteit
gedurende 10 minuten. End tidal CO 2
en arteriële bloedgas analyse toonden
hierbij geen afwijkingen van de uitgangswaarden.
Er was geen sprake van
zichtbare convulsies, waarschijnlijk
ten gevolge van de aan deze patiënten
toegediende spierrelaxantia. In de
patiënt onder locoregionale anesthesie
werd 1ml lidocaïne 0.5% geïnfiltreerd
bij mild discomfort waarna een
convulsie optrad. De convulsie doofde
na 30 seconden spontaan uit, met
herstel van de spontane ademhaling.
Na 2 minuten was de patiënt weer
aanspreekbaar, een bloedgas analyse
werd niet verricht. Metabole acidose
is wel eerder beschreven bij patiënten
na een gegeneraliseerd epileptisch
insult [16-20]. Spontaan herstel van
de acidose trad in de meeste gevallen
binnen 60 minuten op. In deze patiënten
is direct na het insult het lactaat
sterk verhoogd wat overeenkomt met
hetgeen wij zagen in onze patiënt.
De ernstige hypercapnie echter, in
combinatie met de metabole acidose,
is alleen eerder beschreven na een
convulsie ten gevolge van accidentele
intraveneuze injectie van (hoge doses)
lokaal anesthetica [21, 22].
Lactaatacidose na een convulsie is “self
limiting” en behoeft geen specifieke
correctie. Het toedienen van natriumbicarbonaat
kan juist leiden tot toename
van lactaat- en CO 2
-productie.
Ook kan zich een metabole alkalose
voordoen wanneer het natuurlijk
herstel is ingetreden. Ondanks de
indrukwekkend afwijkende bloedgas
waarden die gevonden kunnen worden
na een convulsie is, uiteraard naast
de gebruikelijke ondersteuning op
gebied van luchtweg, beademing en
circulatie, afwachten het devies.
Wij danken prof.dr. Hans van der Hoeven
voor zijn commentaren.
references
1. Snijdelaar D.G., Scheffer G.J. Een
patiënt voor een carotisendarteriëctomie
In: Probleemgeoriënteerd
denken in de anesthesiologie. Snijdelaar
D.G., Kalkman C.J., Klimek
M., Scheffer G.J. (red). Utrecht: De
Tijdstroom, 2008: 267-74.
2. Rothwell P.M., Eliasziw M., Gutnikov
S.A., Warlow C.P., Barnett H.J.
Endarterectomy for symptomatic
carotid stenosis in relation to clinical
subgroups and timing of surgery.
The Lancet 2004; 363: 915-24.
3. Lewis S.C., Warlow C.P., Bodenham
A.R., et al. General anaesthesia
versus local anaesthesia for carotid
surgery (GALA): a multicentre, randomised
controlled trial. The Lancet
2008; 372: 2132-42.
4. Telford R.J., Stoneham M.D.,
Pandit J.J. Correct nomenclature of
superficial cervical plexus blocks. Br
J Anaesth 2004; 92: 775-6.
5. Ederle J., Featherstone R.L., Brown
M.M. Randomized Controlled Trials
Comparing Endarterectomy and
Endovascular Treatment for Carotid
Artery Stenosis: A Cochrane Systematic
Review. Stroke 2009; 40: 1373-80.
6. Junca A., Marret E., Goursot G.,
Mazoit X., Bonnet F. A comparison
of ropivacaine and bupivacaine for
cervical plexus block. Anesth Analg
2001; 92: 720-4.
7. Wilke H.J., Ellis J.E., McKinsey J.F.
Carotid endarterectomy: perioperative
and anesthetic considerations. J
Cardiothorac Vasc Anesth 1996; 10:
928–49.
8. Lawrence P.F., Alves J.C., Jicha D.,
Bhirangi K., Dobrin P.B. Incidence,
timing, and causes of cerebral ischemia
during carotid endarterectomy
with regional anesthesia. J Vasc Surg
1998; 27: 329-34.
9. Wagman I.H., De Jong R.H., Prince
D.A. Effects of lidocaine on the central
nervous system. Anesthesiology
1967; 28: 155-72.
10. Davies M.J., Silbert B.S., Scott D.A.,
Cook R.J., Mooney P.H., Blyth C.
Superficial and deep cervical plexus
block for carotid artery surgery: a
prospective study of 1000 blocks.
Reg Anesth 1997; 22: 442–6.
11. Handy J. Lactate—The bad boy of
metabolism, or simply misunderstood?
Current Anaesthesia & Critical
Care 2006; 17: 71-76.
12. Luft F.C. Lactic acidosis update for
critical care clinicians. J Am Soc
Nephrol 2001; 12: 15-9.
13. Tissot S., Frering B., Gagnieu M.C.,
Vallon J.J., Motin J. Plasma concentrations
of lidocaine and bupivacaine
after cervical plexus block for
carotid surgery. Anesth Analg 1997;
84: 1377–9.
14. Perkins W.J. Jr., Lanier W.L.,
Sharbrough F.W. Cerebral and
hemodynamic effects of lidocaine
accidentally injected into the carotid
arteries of patients having carotid
endarterectomy. Anesthesiology
1988; 69: 787–90.
15. Stoneham M.D., Bree S.E. Epileptic
seizure during awake carotid endarterectomy.
Anesth Analg 1999; 89:
885–6.
16. Orringer C.E., Eustace J.C., Wunsch
C.D., Gardner L.B. Natural history
of lactic acidosis after grand-mal
seizures. A model for the study of
an anion-gap acidosis not associated
with hyperkalemia. N Engl. J Med
1977; 297: 796-9.
17. Krentz A.J. Post-convulsive lactic
acidosis in diabetic patients. Ann
Clin Biochem 1988; 25: 327–9. [Abstract]
18. Winocour P.H., Waise A., Young G.,
Moriarty K.J. Severe, self-limiting
lactic acidosis and rhabdomyolysis
accompanying convulsions. Postgrad
Med J 1989; 65: 321–322.
19. Lipka K., Bülow H.H. Lactic acidosis
following convulsions. Acta Anaesthesiol
Scand 2003; 47: 616–8.
20. Baba R., Zwaal J.W. Severe metabolic
acidosis after a single tonic-clonic
seizure. Anaesthesia 2005; 60: 623-4.
21. Moore D.C., Crawford R.D., Scurlock
J.E. Severe hypoxia and acidosis
following local anesthetic-induced
convulsions. Anesthesiology 1980; 53:
259–60.
22. Dernedde M., Furlan D., Verbesselt
R., Gepts E., Boogaerts J.G. Grand
Mal Convulsion After an Accidental
Intravenous Injection of Ropivacaine.
Anesth Analg 2004; 98: 521-3.