14 nederlands tijdschrift <strong>voor</strong> anesthesiologie maart '10 | In dit geval hebben wij er<strong>voor</strong> gekozen de ingreep door te laten gaan, mede omdat we vanwege de <strong>voor</strong>geschiedenis het vermoeden hadden dat een discussie met deze patiënt over de proportionaliteit van een reanimatie niet gemakkelijk tot een eenduidig resultaat zou leiden. Er bestond enige twijfel aan de wilsbekwaamheid van de patiënt, bovendien is op de operatiedag de patiënt vanzelfsprekend extra gespannen en kan hij dientengevolge minder gemakkelijk een weloverwogen besluit nemen. Ook had in dit geval de patiënt de premedicatie al ingenomen, zodat er op dat moment geen verandering van het gekozen beleid kon worden afgesproken. Andere punten van aandacht bij de proportionaliteitsafweging waren enerzijds dat er sprake was van een relatief kleine operatieve behandeling, anderzijds dat de cardioloog recent een uitgesproken negatief behandeladvies had uitgesproken toen een abdominale ingreep werd <strong>voor</strong>gesteld, dat er sprake was van een ruime alcoholconsumptie en een uitgebreide psychiatrische bemoeienis. Moest bij deze patiënt om tot een verantwoorde afspraak te komen een psychiater in consult worden gevraagd? Gezien de beperkte grootte van de ingreep en de uitdrukkelijke wens van de patiënt geopereerd te worden, werd door ons de ingreep proportioneel geacht, en daarmee ook een eventuele reanimatie. Met uitstel van de ingreep zouden we gezien de heftige reacties van de patiënt hem ook geen dienst bewijzen. Daarom werd door ons gekozen <strong>voor</strong> doorzetten van de operatie en <strong>voor</strong> een actief beleid, waarbij we ons realiseerden dat het daarmee allesbehalve een stijlbloempje van een ethisch afwegingsproces werd. Achteraf werd de gang van zaken uitvoerig met de patiënt besproken en leek hij tevreden te zijn met de gemaakte keuze. Hoewel het met zijn persisterende alcoholconsumptie wederom niet eenvoudig was een eenduidige reactie van hem te krijgen. De vraag rijst: Indien de patiënt wel handelingsbekwaam is, geen <strong>voor</strong>geschiedenis van alcoholconsumptie en psychiatrische behandeling heeft, wat is dan de keuze? Waarschijnlijk maakt in dat geval de patiënt zelf al andere keuzes. Een handelingsbekwame patiënt bespreekt van te voren met de hoofdbehandelaar zijn wens niet gereanimeerd te worden. Daarna zullen de operateur (als hoofdbehandelaar) en de anesthesioloog (als ondersteunend specialist) samen met de patiënt tot een concrete afspraak moeten komen. Indien de patiënt blijft bij de wens tot niet-reanimeren, staan de chirurg en de anesthesioloog <strong>voor</strong> de keuze wel of niet akkoord te gaan met de gevraagde niet-reanimeerafspraak. Indien één van hen (of beide) met dit beleid niet kan instemmen, zal de betreffende specialist niet aan de operatieve behandeling kunnen en willen meewerken. Mocht een wilsbekwame patiënt de wens niet gereanimeerd te worden echt op het allerlaatste moment vlak <strong>voor</strong> de inleiding van de anesthesie uitspreken, dan is er geen andere keuze dan de ingreep uit te stellen om in een rustige (poliklinische) setting het gesprek over wel- of niet-reanimeren te voeren en een definitieve afspraak over deze niet eenvoudige kwestie te maken. referenties 1. Schultz-Coulon H.J., Laubert A. Acute circulatory disorders of the tongue. HNO 1988; 38: 77-83. 2. Huehns T.Y., Yentis S.M., Cumberworth V. Apparent massive tongue swelling. A complication of orotracheal intubation on the Intensive care unit. Anaesthesia 1994; 49: 414-6. 3. Bennett R.L., Lee T.S., Wright B.D., Airway-obstructing supraglottic edema following anesthesia with the head positioned in forced flexion. Anesthesiology 1984: 61 : A386. 4. Ellis S.C. Bryan-Brown C.W., Hyderally H. Massive swelling of the head and neck. Anesthesiology 1975: 42: 102-103. 5. Piper S.N., Malec W.H., Kumle B., Deschner E., Boldt J. Massive postoperative swelling of the tongue: manual decompression and tactile intubation as a life-saving measure. Resuscitation 2000; 43: 217-20. 6. Zanoletti E., Bertino G., Malvezzi L., Benazzo M., Mira E. Angioneurotic edema of the upper airways and antihypertensive therapy. Acta Otolaryngol 2003; 123:960-4. 7. Kaur S., Thami G.P., Srinivasan V., Singh R., Kanwar A.J. Severe angiooedema induced by angiotensin converting enzyme inhibitors: role of precipitating factors. J Dermatol 2002; 29: 336-8. 8. Wahbe L., Schultz-Coulon H.J. Angioneurotic edema of the head and neck in association with ACE inhibitors. HNO 2007; 55: 709-15. 9. Rutten C.L.G. De Anesthesiologische Preoperatieve Zorg. Proefschrift Rijksuniversiteit Groningen 1996: 7-10. 10. Smelt W.L.H. Wel of niet opereren? Morele dilemma’s in de anesthesiologie. Over de rol van de anesthesioloog bij de grenzen van de geneeskunde. Nederlands Tijdschrift <strong>voor</strong> <strong>Anesthesiologie</strong> 2000, 13: 115-121. 11. Van Delden J.J.M. Beslissen om niet te reanimeren. Een medisch en ethisch vraagstuk. Assen, Van Gorcum 1993: 121,143. 12. <strong>Nederlandse</strong> reanimatie raad. Starten, niet starten en stoppen van de reanimatie. Richtlijn van de NRR. 2008, 1 oktober. 13. WGBO Artikel 450: <strong>voor</strong> verrichtingen ter uitvoering van een behandelovereenkomst is de toestemming van de patiënt vereist. De hulpverlener kan hiervan afwijken indien hij daartoe gegronde redenen aanwezig acht. 14. Tuchtrecht 2004-4: Tijdschrift <strong>voor</strong> gezondheidsrecht 2004; 8 : 652. 15. Maassen H. Arts en Recht. Een omstreden uitspraak. Deskundigen over de verhouding tussen snijdend specialist en anesthesioloog. Medisch Contact 2005: 96-99. 16. Samenwerken op het scherp van de snede over de verantwoordelijkheden van de snijdend specialist en de anesthesioloog bij een operatie behandeling. Ten Hoopen M.M., Knape , J.T.A., van Wijmen F.C.B., van Kleef M. Universiteit Maastricht 2006: 79. 17. Barash P., Anesthesiology. JAMA 1992; 268: 335-7. 18. Smelt E., Steinkamp N., Corté I. Wel of niet naar de intensive care? Uit de praktijk. Tijdschrift <strong>voor</strong> Geneeskunde en Ethiek. 2008; 18: 20-24. 19. Troug R.D., Waisel D.B., Burns J.P.: DNR in the OR. A goal-directed approach. Anesthesiology 90: 289- 295, 1999. 20. Truog R.D. “Do-Not-Resuscitate” orders during anaesthesia and surgery. Anesthesiology 1991: 74: 608-8. 21. Walker R.M. DNR in the OR. Resuscitation as an operative risk. JAMA 1991; 266: 2407-12. 22. Cohen C.B., Cohen P.J. Do-Not- Resuscitate orders in the operating room. N Engl J Med 1991; 325: 1879-82.
Keep your target in sight. The SmartPilot ® View represents a new dimension in anaesthesia support. Much more than just an information display, it uses mathematical models to predict anaesthetic drug concentrations and interactions for the given dosage. The SmartPilot View gives you both advanced process and decision support in one intuitive package. CONTACT US FOR MORE INFORMATION: WWW.DRAEGER.COM DF 1656
Change language