Jaarverslag 2011 - Pensioenfonds Metaal en Techniek

46 | Algemene ontwikkelingen | Pensioenbeleid | Inhoud pensioenregeling pmt | Financieel overzicht | Vermogensbeheer | Integraal
risicomanagement | Uitbesteding | Communicatie | Pension Fund Government | Naleving Principes voor goed pensioenfondsbestuur
het oog op een mogelijke verdere verdieping van de eurocrisis, de afdekking van het
Amerikaanse dollarrisico voor liquide beleggingen binnen de strategische bandbreedtes
terug te brengen tot ca. 75%.
Kredietrisico
Kredietrisico was in 2011 een van de meest prominente thema’s. Kredietrisico kan in
verschillende gedaantes optreden. Ten eerste treedt kredietrisico op wanneer een
debiteur niet meer in staat is te voldoen aan zijn verplichting tot het betalen van rente
over of aflossing van de aan hem verstrekte lening. Dit type risico wordt voor een deel
bewust door het fonds genomen, omdat een hoger risico zich vertaalt in een hoger
verwacht rendement. pmt stelt uiteraard grenzen aan de mate waarin het fonds zich
aan dit type risico mag blootstellen, onder meer door een duidelijke maximering van
de beleggingen per zogenoemde rating categorie. Toch kunnen zich echter ook dan
nog faillissementen in de portefeuille voordoen.
Een tweede manier waarop pmt wordt geconfronteerd met kredietrisico, doet zich
voor bij algemene wijzigingen in de zogenoemde credit spread. Deze spread geeft aan
welk extra rendement, bovenop het rendement op relatief veilige staatsobligaties,
mag worden verwacht op leningen met een per definitie lagere kredietwaardigheid
dan de staat. De mate waarin dit risico wordt beloond, is geen vast gegeven: de
marktwaarde van een lening daalt (stijgt) als de credit spread – het kredietrisico –
stijgt (daalt). Op grond van de verdieping van de financiële problemen in Zuid-
Europese landen en het daarmee gepaard gaande fors hogere kredietrisico werd
het landenbeleid binnen de vastrentende waarden portefeuille in 2011 verder
aangescherpt. Kern van dit beleid is dat, indien de spread van een vastrentende
belegging boven een bepaalde ‘veilige’ bandbreedte uitkomt, deze belegging wordt
afgebouwd. Daarnaast werd in 2011 het gewicht van obligatieleningen aan banken
in de portefeuille sterk gereduceerd.
Liquiditeitsrisico en tegenpartijrisico
Onder normale omstandigheden speelt het liquiditeitsrisico voor pmt een beperkte
rol. Het fonds krijgt immers premies binnen, die het volume van de lopende
uitkeringen overtreffen. Een gebrek aan contanten zal daardoor niet eenvoudig
optreden. Het overgrote deel van de beleggingsportefeuille wordt bovendien belegd
in liquide beleggingsinstrumenten die, indien noodzakelijk, op zeer korte termijn
(dagelijks) kunnen worden verkocht. In de afgelopen jaren is het gebruik van
afgeleide instrumenten (derivaten) in de beleggingsportefeuille toegenomen.
Een belangrijk nadeel van het gebruik van afgeleide instrumenten is dat deze een
liquiditeitsrisico met zich mee brengen; er ontstaat immers de verplichting om – bij
nadelige waardeontwikkeling - onderpand te storten aan de tegenpartij. In het geval
dat de waarde van derivaat zich in de voordeel van pmt ontwikkelt – pmt moet
onderpand ontvangen – ontstaat tegenpartijrisico, of te wel het risico dat de
tegenpartij niet aan zijn verplichting voldoet.