Richtlijn Prematuren retinopathie (ROP). - Kwaliteitskoepel

Prematurenretinopathie - inleiding
In ontwikkelde landen is prematurenretinopathie (Retinopathy of Prematurity = ROP) de
meest voorkomende oorzaak van vermijdbare blindheid op de kinderleeftijd. Het is een
aandoening aan de bloedvaten van de nog onvolgroeide retina (netvlies) van het te vroeg
geboren kind. Vanaf de 16 e week van de zwangerschap groeien mesenchymcellen uit van de
nervus opticus naar de periferie van het oog. Deze mesenchymcellen vormen een capillair
netwerk dat differentieert in arteriën, venen en capillairen die uitgroeien en rond de 32 e week
van de zwangerschap de nasale periferie en rond de a terme datum de temporale periferie
van de retina bereiken. ROP ontstaat op de overgang van gevasculariseerde en nog niet
gevasculariseerde retina.
Vele factoren spelen een rol spelen bij het ontstaan van ROP. Naast zwangerschapsduur en
geboortegewicht zijn de risicofactoren in een aantal subgroepen in te delen: demografische
factoren (bv. ras); biochemische factoren (bv. hypoxie, hyperoxie, fluctuaties in oxygenatie,
acidose); factoren die een rol spelen bij de oxygenatie (bv. aantal dagen kunstmatige
beademing, onrijpheid van de longen); factoren samenhangend met de behandeling (bv.
bloedtransfusies) en maternale factoren (bv. leeftijd van de moeder, roken, hoge bloeddruk).
Veel van deze risicofactoren zijn onderling gerelateerd. De belangrijkste is echter nog altijd
het te vroeg geboren zijn op zich en de instabiliteit in de eerste levensweken die daar meestal
mee gepaard gaat. Hoe jonger en onrijper het kind bij de geboorte is, hoe groter de kans op
(een ernstige vorm van) prematurenretinopathie.
De incidentie van ROP verschilt per land, hetgeen mede verklaard wordt door verschillen in
overlevingskansen en screeningscriteria.
De incidentie van ROP in de UK (Ho 2005), onderzocht in de periode 1996-2003 bij
zuigelingen met een geboorte gewicht