Richtlijn Prematuren retinopathie (ROP). - Kwaliteitskoepel

deel de keuze voor het eerste screeningsonderzoek.
Samenvatting van de literatuur betreffende de vervolgonderzoeken
De bevindingen bij het eerste onderzoek zijn bepalend voor de vervolgcontroles. De
ETROP 8 studie vond dat aanwezigheid van plus disease vaten die niet verder zijn uitgegroeid
dan zone I of centrale zone II, en ROP 3 geassocieerd zijn met verhoogde kans op
behandeling.
De screeningsrichtlijnen van de UK, USA en Duitsland geven allen advies over de timing
van de vervolgonderzoeken. De overeenkomsten zijn groot.
Unaniem is men over:
- 2x per week: AP-ROP of zeer onrijpe retina (centraal zone I).
- Wekelijkse screening: avasculaire retina in zone I of centrale zone II; bij (pre) plus disease;
ROP 3 in elke zone; ROP 2 in zone II en ROP 1 in zone I.
- Om de 2 weken: avasculair of ROP 1 in zone II; ROP in regressie in zone II; avasculair in
zone III met of zonder ROP.
- Om de 2-3 weken: avasculair in zone II; ROP 1 of 2 in zone III; regressie van ROP in zone
III; bij meerdere onderzoeken regressie van ROP.
De richtlijn van de USA wijkt af op een paar punten.
Er wordt elke 1-2 weken gescreend bij: avasculaire retina of ROP in regressie in zone I; ROP
2 in zone II.
Samenvatting van de literatuur betreffende het moment van de laatste screening
Wanneer er geen risico meer is op het ontstaan van visusbedreigende ROP kan screening
gestaakt worden. Wanneer de retina volledig gevasculariseerd is, is er geen kans meer op het
ontstaan van ROP. Wanneer de vaten uitgegroeid zijn tot in zone III is de kans op ernstige
ROP minimaal.
Let op: zone III is pas bereikt als de retina nasaal volledig gevasculariseerd is, tot aan de ora
serrata.
Volgens de UK richtlijn mag screening gestopt worden als er duidelijk regressie optreedt.
Tekenen van regressie zijn beschreven in de vernieuwde ICROP 9 : geen toename van de ernst
van ROP gedurende meerdere onderzoeken; totale of partiële resolutie; afname van (pre-)
plus disease; groei van normale retina vaten over de demarcatielijn; ontstaan van
littekenweefsel ter plaatse van de oorspronkelijke vaatafwijkingen en verbleken van de
oorspronkelijk gevasculariseerde wal. Beoordeling van een aantal van deze criteria vraagt veel
ervaring.
De Duitse richtlijn adviseert de screening te stoppen bij volledige vascularisatie of duidelijke
regressie van ROP als de uitgerekende datum bereikt is. Een absolute eind datum voor
screening is niet te geven. De kans dat ernstige ROP nog ontstaat is klein als bij 36 weken
PMA geen ROP gevonden is 4 . Achteruitgang van de algemene toestand van het kind kan
voor (re-)activatie van ROP zorgen.
Uitstel van screening
Alhoewel alle kinderen gescreend moeten worden volgens de beschreven richtlijn kan het
om klinische of praktische redenen noodzakelijk zijn van de richtlijn af te wijken. Als de
reden voor uitstel de slechte conditie van het kind betreft, dient men zich te realiseren dat
juist de ziekste kinderen het hoogste risico op ROP hebben. In een dergelijke situatie wordt
geadviseerd om de behandelend arts en de ouders te informeren dat bij uitstel de kans
bestaat dat ROP ontdekt wordt in een stadium dat behandeling moeilijk of niet meer
Richtlijn Prematuren Retinopathie 29 Juli 2012