24 nederlands tijdschrift voor anesthesiologie mei '10 | referenties durende <strong>pijn</strong>lijke procedures. Deze <strong>in</strong>dicatie staat ook genoemd <strong>in</strong> de eerder genoemde richtlijn over sedatie en analgesie; hier<strong>in</strong> ontbreken echter doser<strong>in</strong>gsadviezen. Esketam<strong>in</strong>e kan worden gebruikt als adju<strong>van</strong>s <strong>bij</strong> de behandel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>pijn</strong> <strong>bij</strong> kanker en <strong>bij</strong> postoperatieve <strong>pijn</strong> [19]. Het ontbreken <strong>van</strong> gegevens <strong>van</strong> <strong>het</strong> benodigde wetenschappelijk onderzoek <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren, brengt voor <strong>het</strong> zieke k<strong>in</strong>d ongewenste risico’s met zich mee. Echter, <strong>het</strong> opzetten en uitvoeren <strong>van</strong> kl<strong>in</strong>ische trials <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren is zowel methodologisch als organisatorische niet eenvoudig. Bovendien zijn er grote leeftijdsgerelateerde verschillen <strong>in</strong> deze groep patiënten: <strong>van</strong> prematuur tot adolescent. In september 2008 werd Het Medic<strong>in</strong>es for Children Research Netwerk (MCRN) officieel gelanceerd. Dit nationale netwerk wil de coörd<strong>in</strong>atie, snelheid en kwaliteit <strong>van</strong> onderzoek naar geneesmiddelen voor k<strong>in</strong>deren en adolescenten verbeteren. Het MCRN wil wetenschappelijk bewijs verzamelen <strong>van</strong> zowel oude als nieuwe geneesmiddelen, die zowel veilig als effectief zijn <strong>in</strong> de behandel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> k<strong>in</strong>deren. Het richt zich vooral op farmacok<strong>in</strong>etische en farmacodynamische studies en kl<strong>in</strong>ische studies op <strong>het</strong> gebied <strong>van</strong> gezondheidszorg voor k<strong>in</strong>deren. Concentratie <strong>van</strong> <strong>in</strong>spann<strong>in</strong>gen voor kl<strong>in</strong>isch wetenschappelijk onderzoek <strong>van</strong> <strong>pijn</strong> <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren zal gegevens moeten opleveren voor wetenschappelijke onderbouw<strong>in</strong>g <strong>van</strong> good medical practice voor dit belangrijke kl<strong>in</strong>ische probleem. Conclusie In de kwaliteit <strong>van</strong> <strong>management</strong> <strong>van</strong> <strong>acute</strong> <strong>pijn</strong> <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren is <strong>in</strong> de loop der jaren enorme vooruitgang geboekt. Dat heeft geleid tot nieuwe praktijk<strong>in</strong>zichten en verander<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de zorg voor k<strong>in</strong>deren met <strong>pijn</strong>. Naar onze ervar<strong>in</strong>gen is toepass<strong>in</strong>g <strong>van</strong> een <strong>pijn</strong><strong>management</strong>systeem <strong>in</strong> de vorm <strong>van</strong> <strong>het</strong> <strong>pijn</strong>kaartje hier<strong>bij</strong> een belangrijke stap vooruit. Ook andere ziekenhuizen kunnen profiteren <strong>van</strong> de opgedane ervar<strong>in</strong>gen op <strong>het</strong> gebied <strong>van</strong> <strong>pijn</strong><strong>management</strong> <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> <strong>het</strong> WKZ. In de toekomst zal door wetenschappelijk onderzoek <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren, <strong>het</strong> <strong>management</strong> <strong>van</strong> <strong>pijn</strong> <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren steeds vaker gebaseerd zijn op wetenschappelijk bewijs. Het <strong>pijn</strong>kaartje is te bestellen via email: <strong>pijn</strong>werkgroep@umcutrecht.nl. Er wordt € 5 <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g gebracht per exemplaar. Dankbetuig<strong>in</strong>g Bij de ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> dit <strong>pijn</strong>kaartje heeft de k<strong>in</strong>der<strong>pijn</strong>groep dankbaar gebruik gemaakt <strong>van</strong> de expertise <strong>van</strong> C.M.A. Rademaker en T.B.Y. Liem, ziekenhuisapothekers, Wilhelm<strong>in</strong>a K<strong>in</strong>derziekenhuis, UMC Utrecht. De ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Het <strong>pijn</strong>kaartje, <strong>management</strong> <strong>van</strong> <strong>acute</strong> <strong>pijn</strong> <strong>bij</strong> k<strong>in</strong>deren. Editie 2008, derde druk is mede mogelijk gemaakt door f<strong>in</strong>anciële <strong>bij</strong>dragen <strong>van</strong>: Eusapharma, Grünenthal B.V., Hospira Healthcare B.V., Sibb<strong>in</strong>g & Wateler. 1. Walker S.M. Pa<strong>in</strong> <strong>in</strong> children: recent ad<strong>van</strong>ces and ongo<strong>in</strong>g challenges. BJA 2008; 101(1): 101-10. 2. Anand K.J.S. Cl<strong>in</strong>ical importance of pa<strong>in</strong> and stress <strong>in</strong> preterm neonates, a review. Biol Neonate 1998; 73:1-9. 3. www.cbo.nl 4. www.snellerbeter.nl/prestatie<strong>in</strong>dicatoren/basisset-prestatie<strong>in</strong>dicatoren/ 5. anesthesiologendagen 2006, factsheet postoperatieve <strong>pijn</strong><strong>in</strong>tensiteit op www.anesthesiologen.nl 6. <strong>van</strong> Dijk M., de Boer J.B., Koot H.M. et al. The reliability and validity of the COMFORT scale as a postoperatieve pa<strong>in</strong> <strong>in</strong>strument <strong>in</strong> 0 to 3-yearold children. Pa<strong>in</strong> 2000; 84: 367-377. 7. Megens J.H.A.M., Van der Werf D.B.M., Knape J.T.A. Quality improvement: implementation of a pa<strong>in</strong> <strong>management</strong> policy <strong>in</strong> a university pediatric hospital. Ped An 2008; 18: 620-627. 8. Malviya S., Voepel-Lewis T., Burke C., Merkel S., Tait A.R. The revised FLACC observational pa<strong>in</strong> tool: improved reliability and validity for pa<strong>in</strong> assessment <strong>in</strong> children with cognitive impairment. Ped An 2006; 16(3):258-65. 9. Geneesmiddelenwet. Staatsblad <strong>van</strong> <strong>het</strong> Kon<strong>in</strong>krijk der Nederlanden, jaargang 2007, nr 93. 10. www.k<strong>in</strong>derformularium.nl 11. Wilson-Smith E.M., Morton N. Survey of i.v. paracetamol (acetam<strong>in</strong>ophen) use <strong>in</strong> neonates and <strong>in</strong>fants under 1 year of age by UK anest<strong>het</strong>ists. Ped An 2009; 19: 329-337. 12. Allegaert K, Anderson BJ, Naulaers G et al. Intravenous paracetamol (propacetamol) pharmacok<strong>in</strong>etics <strong>in</strong> term and preterm neonates. Eur J Cl<strong>in</strong> Pharmacol 2001; 60: 191-197. 13. Palmer GM, Atk<strong>in</strong>s M, Anderson BJ, Smith KR, Culnane TJ, McNally CM, Perk<strong>in</strong>s EJ, Chalkiadis GA, Hunt RW. I.V. acetam<strong>in</strong>ophen pharmacok<strong>in</strong>etics <strong>in</strong> neonates after multiple doses. BJA 2008; 101 (4): 523-530. 14. Bartocci M, Lundeberg S. Intravenous paracetamol: the ‘Stockholm protocol’ voor postoperative analgesia of term and preterm neonates. Ped An 2007; 17: 1120-1121. 15. Borland M, Jacobs I, K<strong>in</strong>g B, O’Brien D. A randomized controlled trial compar<strong>in</strong>g <strong>in</strong>tranasal fentanyl to <strong>in</strong>travenous morph<strong>in</strong>e for manag<strong>in</strong>g <strong>acute</strong> pa<strong>in</strong> <strong>in</strong> children <strong>in</strong> the emergency department. Annals of Emerg Med 2007; 49(3): 335-340. 16. Younge PA, Nicol MF, Kendall JM et al. A prospective randomised pilot comparison of <strong>in</strong>tranasal fentanyl and <strong>in</strong>tramuscular morph<strong>in</strong>e for analgesia <strong>in</strong> children present<strong>in</strong>g to the emergency department with cl<strong>in</strong>ical fractures. Emerg Med 1999; 11: 90-94. 17. Lauder GR, White MC. Neuropathic pa<strong>in</strong> follow<strong>in</strong>g multilevel surgery <strong>in</strong> children with cerebral palsy: a case series and review. Ped AN 2005; 15: 412-20. 18. Haig GM, Bockbrader HN, Wesche DL, Boellner SW, Ouellet D, Brown RR, Rand<strong>in</strong>itis EJ, Posvar EL. S<strong>in</strong>gledose gabapent<strong>in</strong> pharmacok<strong>in</strong>etics and safety <strong>in</strong> healthy <strong>in</strong>fants and children. J Cl<strong>in</strong> Pharmacol 2001; 41(5): 507-14. 19. F<strong>in</strong>kel JC, Pestieau SR, Quezado ZMN. Ketam<strong>in</strong>e as an adju<strong>van</strong>t for treatment of cancer pa<strong>in</strong> <strong>in</strong> children and adolescents. J of Pa<strong>in</strong> 2007; 8(6): 515-521.
Mijn voeten doen vreselijk <strong>pijn</strong> Cymbalta Bij perifere neuropathische <strong>pijn</strong> <strong>bij</strong> diabetes 1 • Snelle en aanhoudende <strong>pijn</strong>verlicht<strong>in</strong>g 2,3,8 • Gunstig <strong>bij</strong>werk<strong>in</strong>genprofi el 1,4-7 • Eenvoudig <strong>in</strong> gebruik, <strong>in</strong>sluipen is niet nodig 1 Voor de referenties en de verkorte product<strong>in</strong>formatie zie elders <strong>in</strong> dit blad | www.cymbalta.nl CYM/09/004/JAN09
Change language